خُب بریم پیِ ادامهی بحثِ بهترین مامان! 😉 من دو، سه روز جایی بودم، اینترنت نداشتم فکر نکنید یادم رفته!
اگه یادتون باشه، تو پست قبلی - یعنی پست بهترین مامان، بهترین جوون - خصوصیات یه جَوونی رو شمردم و گفتم که این برای تمام بچهها شدنی هست و اصلاً دور از دسترس نیست. به شرطی که ما و نظام آموزشی عزیزمون 🙃 دست به دست هم ندیم تا به زور بچه رو تبدیل به یه چیزی بکنیم که شاید ده درصدِ اونی بشه که توقع داشتیم.
اکثر والدین در این موضوع خیلی مستعد هستند که ماهیت کودک رو به اون چیزی تغییر بدن که فکر میکنن درسته و نکته جالب توجه اینه که اکثراً یا فکر میکنیم که بچهمون باید بشه شبیه به خودمون یا شبیه به آرزوهامون! 🙄🙄
یعنی یه جوری منمحوریِ خاصی توی تربیتمون دیده میشه. چه بسیار مادرانی که به من مراجعه کردن و گلایهشون این بوده که چرا بچه چهارسالهشون گوش به حرف نمیده و نمیگذاره مدل موهاشو اونجوری که مامانش دوست داره، ببنده! یا چقدر پدرانی که هنوزم نمیتونن هضم کنن نوجوانشون رمان و ادبیات بخونه، بلکه به جاش باید بشینه سر درساش!
چی میخوام بگم؟! 🤔 ببینید قرار نیست بچهی ما اونی بشه که ما میخوایم! نمیگم برای بچهتون آرزو نداشته باشید. حتی نمیگم که برای آرزوهاتون تلاش نکنید! اما خواهش میکنم اگر کودکتون مسیر دیگهای غیر از خواست شما رو طی کرد، فکر نکنید دنیا به آخر رسیده! با این حساب یعنی بشینیم بچه هر کاری دوست داشت بکنه؟! جوابش یه نخیر درشت و هیکلیه! 😬😬 پس چی کار کنیم؟! در مورد بالای هفت سال که ما باید یه نظام ارزشی داشته باشیم، طریقه انتقال اون نظام ارزشی رو هم بلد باشیم. ارتباط با نوجوان رو بدونیم، چطور نوجوان قوی و مستقلی درست کنیم و ... الآن نمیخوام صحبت کنم. الآن میخوام بگم توی زیر هفت سال چی کار کنیم.
زیر هفت سال مهمترین دورهی زندگی هست از این جهت که پایهریزی شخصیت انسان توی این دوره شکل میگیره و دقیقاً اینجا همون جایی هست که ما والدین دلسوز شروع میکنیم یکییکی موانع رشد رو اعمال کردن!! یعنی با دلسوزی و با دست خودمون نمیگذاریم کودک سیر طبیعیش رو طی کنه!
یه کسی توی کامنتهای پست قبلی نوشته بود به نظرم این نوجوونی که داری میگی پدر و مادر نداشته! 😳 من نمیخوام بهتون عذاب وجدان بدم ولی ظاهراً این یکی از بهترین جوابهای پست قبلی بود چون ظاهراً فقط توی این شرایط هست که حداقل میزان دستکاری در رشد کودک اتفاق میافته!
حالا توی پستای بعدی میخوام موانع رشد در زیر هفت سال رو یکییکی بشمرم. شما میتونید حدس بزنید چه چیزهایی هستند؟!
#حمید_کثیری
#بهترین_مامان
@hamidkasiri_ir
امروز با یه دوستی بودم که حدودا بیست و سه، چهار سالشه! وقتی داشتیم با هم توی کوچه راه میرفتیم یه دفعه دیدم ترمز کرد، راهش رو کج کرد و خیلی سریع از اون طرف رفت. نگاه کردم دیدم یه سوسک روی زمین هست! سریع پرسیدم از سوسک میترسی؟ گفت آره! 😏😏
ما هم چون کودک درونمون هنوز خیلی فعاله، پریدیم سمت سوسکه که مثلاً برداریمش و بندازیم سمت این دوستمون! 😜 سَرَم رو که آوردم بالا دیدم سر کوچه است! چهار نعل تا اونجا دویده بود 😁😁
بعد از یه خورده صحبت مشخص شد که ایشون و سایر برادر و خواهراش همه از سوسک میترسن! چرا؟! چون والدینشون در کودکی اونها رو از سوسک ترسوندن، برای اینکه به حرفشون گوش بدن!
چی میخوام بگم؟! ببینید وقتی میگیم کودک رو دستکاری نکنید یعنی اینکه اون رو الکی از چیزی نترسونید، به چیزی حساس نکنید، احساس تنفر از چیزی رو براش ایجاد نکنید و ....
تا حالا فکر کردید چرا بچههای دو، سه ساله گربه که میبینن، میدَوَن سمتش تا بقلش کنن و خیلی از ما آدم بزرگا در این حالت داریم سکته میکنیم؟! واضحه، چون اون کودک درکی از اون موجود نداره و طبق تجربهاش خیلی هم از اون خوشش اومده اما ما چون فکر میکنیم شاید، شاید، شاید بهش آسیب بزنه یعنی دستش رو یه کوچولو خراش بندازه، بچه رو از گربه میترسونیم! 😤😤 البته شایدم چون خودمون میترسیم، فکر میکنیم اونم باید بترسه!
حالا بیشترین میزان دستکاری والدین توی کودک در چه موضوعاتی هست؟! میشه در مورد اونها مفصل صحبت کرد و ببینیم که چقدر راحت جلوی تجربه کردن بچهها رو میگیریم!
توی پست قبلی در مورد موانع رشد گفتم که به نظرم موانع رشد کودک این شش تایی هستند که نام میبرم و میخوام هر کدوم رو مفصل روشون بحث کنم. اون شش تا چیا هستن؟!
۱. نظافت
۲. نظم
۳. ادب
۴. آموزش
۵. رفاه
۶. فقر مطلق!
کلی در مورد اینها حرف هست برای گفتن، چون ظاهراً هر کدوم از اینها نباشن، کودک رشد نمیکنه، پس چرا میگیم اینها مانع رشد هستند؟! 🤔🤔
#حمید_کثیری
#بهترین_مامان
@hamidkasiri_ir
راستش من میخواستم در مورد شش تا مانع رشدی که گفتم مطلب بنویسم اما کامنتهای پست قبلی بنده رو مُجاب کرد یه ذره بیشتر اینجا بایستم! چون بحثمون اینجا زیرساختی هست و اگه حل نشه، ادامهی بحث سر کاریه!
چند تا سوال؟! خواهشاً همه رو به خودتون لااقل جواب بدید 🙏
۱. تا حالا نشده زمین بخوردید؟! چیزیتون شده؟!
۲. تا حالا نشده توی پاهاتون شیشه بره؟! الان نمیتونید درست راه برید؟!
۳. تا حالا از ارتفاع نیفتادید؟! مثلاً از روی درخت؟!
۴. تا حالا دستتون خراش برنداشته؟! مثلاً به گوشه دیوار کشیده باشه؟
۵. تا حالا نشده که دستتون یا پاتون رو یه گربه خراش داده باشه؟!
۶. تا حالا نشده خواب باشید و یه سوسک بیاد از روی تنتون رد بشه؟!
۷. تا حالا نشده رفته باشید لب رودخونه بعد یه دفعه پاتون سر بخوره و بیفتید تو آب؟! یا مثلا یه قورباغه از روی پاهاتون رد بشه؟!
۸. تا حالا نشده که داشتید با یه بچه دیگه چوب بازی میکردید، بعد یه دفعه چوبش در بره و بخوره توی کمرتون؟!
۹. تا حالا نشده موقعی که خیلی گرسنهتون بوده لقمهتون از دستتون بیفته و نتونید غذاتون رو بخورید؟!
۱۰. تا حالا نشده که با یه بچه دیگه دعواتون شده باشه، یه لگد هم ازش خورده باشید و کسی نبوده باشه ازتون دفاع کنه؟!
۱۱. تا حالا نشده مامان یا باباتون دعواتون کرده باشه و اون موقع ازشون احساس نفرت پیدا کرده باشید؟! الآنم همون حس رو دارید؟!
۱۲. تا حالا نشده میخواستید لبهی جوب راه برید بعد پاتون در بره و شاتالاپ بیفتید توی لجن؟!
۱۳. تا حالا نشده برید سر کوچه سبزی بخرید و بعد کل سبزیها رو گم کنید یا از دستتون بیفته و خراب بشن؟!
۱۴. تا حالا نشده موقع ظرف شستن، لیوان از دستتون بیفته و بشکنه؟!
۱۵. تا حالا نشده کفش نو خریده باشید و اولین روزی که پاتون کردید، نوکش بخوره به یه جا و سوراخ بشه؟! اگه بخوام ادامه بدم تا صبح باید بنویسم!
👈 چرا فکر میکنیم بچههای ما حق ندارن از این تجربیات داشته باشن؟!
👈 چرا فکر میکنیم باید توی پر قو بزرگ بشن و نباید حتی یه بار دستشون با تیغ بریده بشه؟!
👈 فکر میکنید اگر بخوایم تمام کارهای بچهها درست انجام بشه و هیچ آسیبی بهشون نرسه، پدر و مادر بهتری هستیم؟!
✅ راستی اگر به نظرتون مطلب به درد دیگران هم میخوره، چرا برای اونها نمیفرستید؟!
⭕ اگر این بحث جمع شد، میریم سراغ موانع رشد
#حمید_کثیری
#بهترین_مامان
@hamidkasiri_ir
⭕️ تا حالا فکر کردید مادر حضرت موسی (ع) چطور بچهاش رو در رود نیل گذاشت؟!
شازده کوچولو بعد از انجیل پرفروشترین کتاب تاریخ در قرن بیست هست و بیشتر از بیست تا ترجمه فارسی از اون وجود داره. یکی از مهمترین وجوه داستان اینه که آدم بزرگا یاد بگیرن از دریچهی چشم بچهها دنیا رو نگاه کنن و نه از دریچهی چشم خودشون 🤔
هر چقدر توی این موضوع موفقتر عمل کنیم، مسیرمون در ارتباط موثر با کودک هموارتر هست و به رشدشون داریم کمک میکنیم. مثلاً با بچه میریم پارک و غریزهی اون با تمام وجود اومده وسط و بچه میخواد که کفشهاش رو در بیاره و وسط چمنها بدو بدو کنه اما ما چون فکر میکنیم ممکنه چیزی توی پاهاش بره نمیگذاریم!
خُب هم دغدغهی ما درسته و هم نیاز کودک! اینجا باید چی کار کنیم؟
بهترین راه اینه که بین این دو تا جمع به وجود بیاد یعنی هم کودک به نیازش برسه و هم منِ مادر دغدغهی آسیبی که دارم برطرف بشه! مثلاً توی اینجا میتونیم یه محدوده رو خوب وارسی کنیم، بعد برای کودک با نخ مشخص کنیم که بین اونها راحت بازی کنه.
توی #پست_قبلی سوالهایی که پرسیدم اکثراً حول این محورهایی میگشت که آسیب جدی به همراه نداشت. اکثراً آسیبهای جسمی ساده یا کشمکشهای روانی و درونی ساده مثل قهر و آشتیهای کوتاه بودند! خیلیها اومدن و گفتن ما ترسمون از این چیزها نیست، از آسیبهای جدیتر هست! پس چند تا نکته؛
۱. اگر از این چیزها نمیترسیم پس با فراق بال بگذاریم کودک زمین خوردن، بازی با حیوانات و امثالهم رو تجربه کنه.
۲. باور کنیم اینکه کودک چند دقیقه با خودش خلوت کنه، ناراحت و غمگین باشه، براش بد نیست البته حق نداریم از عمد چنین شرایطی رو برای کودک ایجاد کنیم.
۳. اگر از آسیب جدی میترسیم، مگر این چیزها چقدر تحت کنترل ما هست؟! مگه میشه مثل کِش به شلوار بچه وصل بود و همه جا از اون محافظت کرد؟! اصلاً چند درصد افراد آسیب جدی میبینن؟!!
👈 امروزه رسانه، تمام قد جلوی خانوادهها ایستاده و کارش ترسوندن ماها شده! از بین هر چند ده هزار کودک، یکی آسیب میبینه و ما باقی بچهها رو از حرکت، هیجان، تجربه، لمس و رشد محروم میکنیم که مبادا آسیب ببینن!
👈 من که هر وقت به بچه خودم نگاه میکنم میبینم من و مامانش تقریباً هیچ نقشی در محافظت از اون نداریم و نداشتیم! ولو اینکه بقیه جور دیگهای فکر بکنن!
👈 راستی تا حالا فکر نکردید که یه کس دیگهای داره از بچهتون محافظت میکنه؟! داستان حضرت موسی که مادرش اون رو به آب انداخت رو چند بار تا حالا مادرانه خوندید؟!
👈 اصلاً دعا و توسل چقدر توی تربیت ماها نقش داره؟!
✅ من فکر میکنم ما در عین مراقبت، وظیفهمون ایجاد فضای رشد برای کودک هست و این رشد جز با تجربه مستقیم به دست نمیاد! توی سنین پایین آزادی کودک رکن اساسی برای رشدش هست و اگه جلوش رو بگیریم، جلوی رشدش رو گرفتیم. خواهشاً بگذاریم بچههامون با تجربههاشون بزرگ بشن نه با اون چیزی که ما داریم بهشون میگیم چون لزوماً فهم ما درست نبوده!
#سقراط_حکیم ۲۶۰۰ سال قبل همین حرف رو به نحوی دیگری گفته! سقراط میگفت «من کل فلسفه رو مبتنی بر دو اصل میدونم. یکی اینکه خودت رو بشناس و دیگری اینکه زندگی نیازموده ارزش زیستن ندارد!» و این یعنی اینکه بگذاریم هر انسانی زندگی رو خودش آزمایش و تجربه کنه و هیچ معلمی هم براش بالاتر از این نخواهد بود.
فکرم نکنید اگر بچه خودش تجربه کنه و شکست بخوره این ناراحتی و غم براش بد هست! البته شکستهای مداوم برای کودک چیز خوبی نیست اما به قول پروفسور جینات رشد کودک من هیچ وقت موهبت غم رو از کودک نمیگیرم چون جلوی رشدش رو میگیرم! حالا این یعنی چی، در موردش صحبت میکنیم ....
🌹ممنون که برای دیگران هم میفرستید🌹
-----------
پینوشت ۱. اینجا حرف خیلی زیاد هست ولی به همین مقدار فعلا بسه چون فضای مجازی بیش از این ظرفیت انتقال این پیام رو نداره یا من بلد نیستم تو اینجا بیشتر از این جلو برم.
پینوشت ۲. در مورد حدود و ثغورِ آزادی دادن به بچهها بعداً حتماً صحبت میکنم اما در کل بدونید آزادی یکی از مهمترین عوامل رشد کودک هست. کودک باید قدرت انتخاب داشته باشه وگرنه انگیزههای درونی لازم برای رشد رو از دست میده.
#حمید_کثیری
#بهترین_مامان
@hamidkasiri_ir
خب، همه آمادهی یه هفته جوندار هستن و منم نمیخوام طول و تفصیل بدم، دو تا موضوع و تمام! (از پست بعدی میخوام برم سراغ موانع رشد)
1️⃣ وقتی بزرگترها مثل مامانبزرگ، بابابزرگ و ... دخالت میکنن و نمیگذارن کارمون رو بکنیم، چی کار کنیم؟!
◀️ خب تکلیف معلومه، نمیشه با هیچ کسی دعوا کرد و نمیشه به کس گفت برای بچه من دایه مهربانتر از مادر شدی! اما رعایت یک سری اصول مسیر رو هموار میکنه، از جمله موارد زیر:
الف. هیچ کس به اندازه والدین در تربیت موثر نیستند و نگران این نباشید که شما یه کار میکنید و بقیه یه کار دیگه. بچهها نهایتاً از شما متأثر میشن مگر در موارد خاص که بچه دیگران رو بیشتر از والدینش ببینه!
ب. وقتی دیگران دخالت میکنن ازشون محترمانه، در خلوت و نه در حضور جمع بخواید که تربیت کودکتون رو به شما بسپرن و خواهشاً توی این موضوع باهاتون راه بیان! طبق تجربه راه میان 😉
ج. اگر اون فرد از خانواده همسر هست طبیعتاً باید از همسرتون بخواید این کار رو بکنه اما یادتون باشه به همسرتون فشار نیارید چون در اکثر موارد این موضوعات حاد نیست و روی رفتار کلی کودک اثر نمیگذاره! و شاید همسرتون هم خجالتی باشه، نتونه صحبت کنه 😂
د. وقتی کسی به شما بیاحترامی میکنه و چارچوبهاتون رو رعایت نمیکنه دلیلی نداره بهش بیاحترامی کنید اما حداقل میتونید با مدیریت بیشتر و در بازههای بلندتر ببینیدشون! یعنی نامحسوس کمتر برید اونجا ...
ه. هر چقدر به والدینمون احترام بیشتری بگذاریم ضرر نکردیم و طبیعی هست هم کودکمون میبینه و یاد میگیره و هم امکان اینکه والدینمون حرفمون رو راحتتر بپذیرند بیشتر میشه!
و. بسه دیگه! (از نقش آقا معلم بیام بیرون) 😉😉
2️⃣ وقتی به بچه آزادی میدیم دیگه ول نمیکنه و هر جا میریم آشوب میکنه! اون موقع چی کار کنیم؟!
◀️ از بچهها که هیچ، از آدم بزرگش هم اگر چیزی رو میخوایم بگیریم باید جایگزین بهش بدیم! یعنی اینقدر بچهها باید به ما اعتماد کنن که بدونن بعد از هر نه که بهشون میگیم، سه تا آرهی خوشمزه در انتظارشون هست و طبیعی هست اگر غیر این باشه کارهاشون رو ول نمیکنن!
فرض کنید مهمون اومده، بچه میخواد با شربتها بازی کنه، شما میگید الآن نه، بگذار مهمونها برن، بعدش کلی بازی میکنیم! تنها در صورتی بچه کوتاه میاد که قبلاً امتحانتون رو پس داده باشید نه که بچه رو پیچونده باشید 😉 یعنی اگر مطمئن بشه بعد از رفتن مهمونا مثلا میرید تو حموم و دو ساعت با شربتا بازی میکنه باهاتون راه میاد وگرنه ...
باید جایگزین بدید بَبَم جان، جایگزین!
#حمید_کثیری
#بهترین_مامان (اگرچه این یکی بیربط بود! 😁)
@hamidkasiri_ir