♦️صفحه ۵۰۳ سوره احقاف♦️
6 - و زمانی که مردم محشور گردند، [این معبودان] دشمنان آنها شوند و عبادتشان را انکار کنند
7 - و چون آیات روشن ما بر ایشان تلاوت شود، منکران حق، وقتی حق به سویشان آید، گویند: این سحری آشکار است
8 - آیا می‌گویند: این [کتاب] را به دروغ بافته است! بگو: اگر آن را بافته باشم [باید مجازات شوم و] شما نمی‌توانید خشم خدا را از من بازدارید او به آنچه [با طعنه] به آن می‌پردازید [و جادویش می‌خوانید] آگاه‌تر است، و شهادت او میان من و شما کافی است و اوست آمرزنده‌ی مهربان
9 - بگو: من از [میان] پیامبران، پیامبر نوظهوری نیستم، و نمی‌دانم با من و شما چه معامله‌ای خواهد شد جز آنچه را که به من وحی می‌شود پیروی نمی‌کنم، و من جز هشدار دهنده‌ای آشکار نیستم
10 - بگو: به من خبر دهید، اگر این [قرآن] از نزد خدا باشد و شما بدان کافر شوید و شاهدی از بنی اسرائیل [مانند عبد اللّه بن سلام] بر [حقانیت] مثل آن گواهی دهد و ایمان آورد و شما تکبر کنید [آیا در این صورت ستمکار نیستید!] البته خدا قوم ستمگر را هدایت نمی‌کند
11 - و کافران در حق مؤمنان گفتند: اگر [این قرآن] چیز خوبی بود، به [پذیرفتن] آن بر ما پیشی نگرفته بودند، و چون خود به وسیله آن هدایت نیافته‌اند به زودی خواهند گفت: این یک دروغ کهنه است
12 - و [حال آن که] پیش از آن، کتاب موسی راهنما و رحمتی بود، و این [قرآن] کتابی به زبان عربی است که تصدیق کننده [ی آن] است، تا کسانی را که ستم کردند هشدار دهد و نیکوکاران را مژده‌ای باشد
13 - محققا کسانی که گفتند: پروردگار ما خداست و استقامت کردند، نه بیمی بر آنهاست و نه غمگین می‌شوند
14 - ایشان اهل بهشتند و برای همیشه در آن ماندگارند [این] پاداشی است به خاطر آنچه انجام می‌دادند.
♦️صفحه ۵۰۳ سوره احقاف♦️
آیه ۹ احقاف
قُلْ ما کُنْتُ بِدْعاً مِنَ الرُّسُلِ وَ ما أَدْرِی ما یُفْعَلُ بِی وَ لا بِکُمْ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا ما #یُوحی إِلَیَّ وَ ما أَنَا إِلَّا نَذِیرٌ مُبِینٌ
بگو:من در میان پیامبران،بی‌سابقه نیستم و نمی‌دانم با من و شما چگونه عمل خواهد شد و جز آنچه به من #وحی می‌شود از چیز دیگری پیروی نمی‌کنم و من جز هشدار دهنده ای آشکار نیستم.
_________________________
▪«بدع»به معنای پدیده نوظهور و بی‌سابقه است.
😳مخالفان به گونهای با پیامبر برخورد میکردند که گویا تا به حال هیچ پیامبری نیامده و این امری نوظهور است!
✅بعثت پیامبران و رسالت آنان،یک جریان مستمر در طول تاریخ بوده است«ما کُنْتُ بِدْعاً مِنَ الرُّسُلِ»
👈چون مردم در برابر مسائل جدید و نوظهور حساسیّت نشان می‌دهند،بیان سابقه و تاریخ گذشته لازم است.«قُلْ ما کُنْتُ بِدْعاً مِنَ الرُّسُلِ»
💠ای محمّد(صلی الله علیه وآله)!به آنها بگو: فقط من به پیامبری برگزیده نشده‌ام. بلکه قبل از من پیامبران زیادی بوده‌اند.
👈پیامبر، آنچه را از غیب آماده و مطلع است که خداوند به او عطا کند«تِلْکَ مِنْ أَنْباءِ الْغَیْبِ نُوحِیها إِلَیْکَ»(هود۴۹)
بدون عطا و وحی و تعلیم الهی،هیچ کس از غیب و آینده خبر ندارد.
چنانکه قرآن می‌فرماید:«فَلا یُظْهِرُ عَلی غَیْبِهِ أَحَداً إِلَّا مَنِ ارْتَضی مِنْ رَسُولٍ»(جن ۲۶-۲۷)
👈پیامبر،در سخن جز وحی نمیگوید«ما یَنْطِقُ عَنِ الْهَوی إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْیٌ یُوحی»(نجم ۳-۴)و در عمل جز از #وحی پیروی نمی‌کند«إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا ما یُوحی إِلَیَّ»
بنابراین کلام وسیرۀ پیامبر برای مردم #حجّت و #الگو است.
آیه ۱۱ احقاف
«وَ قالَ الَّذِینَ کَفَرُوا لِلَّذِینَ آمَنُوا لَوْ کانَ خَیْراً ما سَبَقُونا إِلَیْهِ وَ إِذْ لَمْ یَهْتَدُوا بِهِ فَسَیَقُولُونَ هذا إِفْکٌ قَدِیمٌ»
و کسانی که #کفر ورزیدند، درباره کسانی که ایمان آورده‌اند، گویند: اگر (اسلام) خوب بود، آنان در پذیرفتن آن بر ما سبقت نمی‌گرفتند.
و چون خود #هدایت_نیافتند، به زودی خواهند گفت: این #دروغی سابقه‌دار است.
________________________
💠کفار گمان می‌کنند تنها آنان می‌فهمند و اگر امر مفید و خوبی وجود داشته باشد، پیش از دیگران به آن دست می‌یابند. و چون آنان ایمان نیاوردهاند، لابد، ایمان امر خوبی نیست!
💠پس از آنکه پیامبر فرمود: «ما کُنْتُ بِدْعاً مِنَ الرُّسُلِ» رسالت، چیز جدیدی نیست و من پیامبری نوظهور نیستم، دشمنان، دست به تخریب اصل نبوّت زدند و گفتند: «هذا إِفْکٌ قَدِیمٌ» این دروغی قدیمی و نیرنگی کهن است.
🔰شأن نزول آیه ۱۱ احقاف :
مفسران براى آیه مورد بحث، شأن نزول هاى متعددى نقل کرده اند:
1 ـ این آیه در مورد «ابوذر غفارى» است که در «مکّه» اسلام آورد و قبیله او (بنى غفار) نیز به دنبال او ایمان آوردند، (و از آنجا که قبیله بنى غفار بادیه نشین و فقیر بودند کفار قریش که مردانى ثروتمند و شهرنشین بودند گفتند: اگر اسلام چیز خوبى بود، این بى سر و پاها بر ما سبقت نمى گرفتند!) در اینجا بود که آیه فوق نازل شد، و به آنها پاسخ گفت.
2 ـ یک کنیز رومى در «مکّه» بود به نام «ذى النیره»که دعوت پیامبر(صلى الله علیه وآله) را اجابت کرد، بزرگان قریش گفتند: اگر آنچه را محمّد(صلى الله علیه وآله) آورده، چیز خوبى بود «ذى النیره ها» بر ما مقدم نمى شدند
3 ـ گروهى از قبایل بادیه نشین «مکّه» پیش از مردم شهر، به اسلام روى آوردند، اشراف «مکّه» گفتند: اگر اسلام چیز خوبى بود، این شترچران ها! بر ما سبقت نمى گرفتند.
4 ـ جمعى از مردان پاکدل، اما فقیر و تهیدست همچون «بلال»، «صهیب» و «عمار»، اسلام را با آغوش باز پذیرفتند، اشراف «مکّه» گفتند: مگر ممکن است آئین محمّد(صلى الله علیه وآله) چیز خوبى باشد و اینها بر ما پیشى گیرند؟!
5 ـ هنگامى که «عبداللّه بن سلام» و بعضى از یارانش، ایمان آوردند جمعى از یهودیان مغرور گفتند: اگر اسلام خوب بود آنها پیش قدم نمى شدند.
💠 اسلام از طرف قشرهاى فقیر و بادیه نشین و تهیدست، به سرعت مورد استقبال قرار گرفت؛ چرا که هم منافع نامشروعى نداشتند که به خطر بیفتد، و هم مغز آنها از باد غرور انباشته نبود، و هم قلب هائى پاک تر از قشر مرفه، عیاش و هوس باز داشتند .
این استقبال گرم، از ناحیه این گروه که یکى از بزرگ ترین نقطه هاى قوت این آئین الهى بود، از سوى #مغروران_مستکبر، به عنوان یک نقطه ضعف بزرگ شمرده شد، و گفتند: این چه آئینى است که پیروانش انبوهى بادیه نشین فقیر و تهیدست و کنیزان و بردگانند؟! اگر مکتب معقولى بود، هرگز نباید افراد سطح پائین و منحط اجتماع، از آن استقبال کنند! اما ما که در سطح بالا قرار داریم و چشم و چراغ جامعه هستیم، عقب بمانیم!
❌این طرز تفکر انحرافى، امروز هم از رائج ترین طرز تفکرها در میان ثروتمندان مغرور، و هوسبازان مرفه در مورد مذهب است که مى گویند: مذهب، به درد فقرا و پابرهنه ها مى خورد، و هر دو براى هم خوبند، و ما در سطحى بالاتر و بالاتر قرار داریم!
❌اینکه قرآن مربوط به زمان پیامبر بوده و به درد امروز نمی‌خورد، شبهه و حرفِ جدیدی نیست، مخالفانِ مدعی فکر و اندیشه در زمان پیامبر نیز، این شبهات و حرف‌های بیاساس را می‌گفتند. «هذا ... قَدِیمٌ»
❌تبلیغات تحقیرآمیز علیه اسلام و مسلمانان همیشه بوده است. «لَوْ کانَ خَیْراً ما سَبَقُونا ...»
❌دشمن، همیشه از یک راه وارد نمی‌شود و یک حرف و منطق ندارد. گاهی می‌گوید: اسلام ارزشی ندارد وگرنه ما قبل از همه می‌پذیرفتیم، «لَوْ کانَ خَیْراً ما سَبَقُونا» و گاهی می‌گوید: این مطالب، دروغ کهن و سابقهداری بیش نیست. «فَسَیَقُولُونَ هذا إِفْکٌ قَدِیمٌ»
♦️صفحه ۵۰۴ سوره احقاف♦️
15 - و انسان را به نیکی کردن به پدر و مادر خود سفارش کردیم مادرش با تحمل رنج به او باردار شد و با تحمل رنج او را بر زمین نهاد، و [دوران] حمل و از شیر گرفتن او سی ماه است، تا آن که به رشد کامل خود برسد و به چهل سال برسد، می‌گوید: پروردگارا! بر دلم بیفکن تا نعمتی را که به من و پدر و مادرم ارزانی داشته‌ای سپاس گویم و کار شایسته‌ای انجام دهم که آن را خوش داری، و فرزندانم را برایم شایسته گردان به راستی من به درگاه تو توبه آوردم و من از تسلیم شدگانم
16 - آنان کسانی‌اند که بهترین عملی را که انجام داده‌اند از ایشان می‌پذیریم و از بدی‌هایشان در زمره بهشتیان در می‌گذریم وعده‌ی راستی که وعده داده می‌شدند
17 - و آن که به پدر و مادر خود گفت: اف بر شما! آیا به من وعده می‌دهید که [از قبر] بیرون آورده می‌شوم و حال آن که پیش از من نسل‌ها گذشتند [و برنخاستند]، و آن دو به [درگاه] خدا زاری می‌کنند که: وای بر تو! ایمان بیاور، وعده‌ی خدا حق است، و او پاسخ می‌دهد: اینها جز افسانه‌های گذشتگان نیست
18 - آنان کسانی‌اند که وعده‌ی عذاب بر آنها در [زمره‌ی] گروه‌هایی از جن‌ّ و انس که پیش از آنها بگذشتند حتمی شد که بی‌تردید آنها زیانکار بودند
19 - و برای هر یک [از مؤمن و کافر] بر حسب آنچه انجام داده‌اند درجاتی است، و تا [خدا پاداش] اعمالشان را تمام بدهد، و آنها مورد ستم واقع نخواهند شد
20 - و آن روز که کافران بر آتش عرضه شوند، [به آنها گفته شود:] نعمت‌های پاکیزه [و خوشی‌های] خود را در زندگی دنیایتان [از بین] بردید و از آنها برخوردار شدید، پس امروز به سزای آن که در زمین به ناحق سرکشی می‌کردید و به سبب آن که نافرمانی می‌کردید به عذابی خفت‌بار کیفر می‌بینید.
♦️صفحه ۵۰۴ سوره احقاف♦️