💠سوره مجادله با یک مسئله به ظاهر فرع فقهی شروع می شود و شکایت بانوی محترمه ای است که محضر رسول خدا آمده و شکایت کرده از یک داستانی که در زندگی او پیش آمده و آن مسئله ظهار است.در دوره جاهلیت در پیوند خانوادگی و زناشویی یک روابط خاصی بوده که یکی از فروعش همین مسئله ظهار بوده که در جاهلیت مرسوم بوده همسر خودشان را تشبیه به مادر می کردند و دیگر برای همیشه این همسر برای آنها حرام می شد. قرآن می فرماید«قَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتی تُجادِلُک فی زَوْجِها وَ تَشْتَکی إِلَی اللَّهِ وَ اللَّهُ یسْمَعُ تَحاوُرَکما إِنَّ اللَّهَ سَمیعٌ بَصیر»(مجادله/۱)؛یعنی خدای متعال قول آن کسی را که خدمت شما آمده و مجادله می کند و در باب داستانی که برای او و همسرش پیش آمده؛را شنید.
👈مجادله یعنی گفتگو و اینکه چیزی بگویی و بشنوی و دوباره رد و بدل بشود.
حضرت در مقابل این شکایت ظاهراً سکوت کردند تا آیه نازل شد و خدای متعال برخورد کرد با این حکم جاهلی واین حکم را الغا کرد؛خدای متعال می فرماید: این سنت غلطی است؛ ومادر آن کسی است که انسان را به دنیا آورده و با تشبیه و استعاره واز این حرفها نمی شود مادر درست کرد. و این حد، حد جاهلی است و باطل شده اگر کسی هم بعد از این چنین کاری کرد خدای متعال یک کفاره های سخت برای او در نظر گرفته است.
سپس خداوند میفرماید:«وَ تِلْک حُدُودُ اللَّهِ وَ لِلْکافرین #عَذابٌ_أَلیم»(مجادله/4)؛یعنی این ها حدود خدا هستند
🤔#حدود_الله یعنی چه؟
خیلی ها تلقی کردند این شرایعی که اسلام دارد بخصوص در مورد روابط اجتماعی وخانوادگی و امثال اینها، مناسبات دوران خاص جزیره العرب است و برای یک شرایط خاص اجتماعی است و نمی شود اینها را به تاریخ تسری داد و سرایت به کل جوامع و تاریخ ندارد.قرآن به شدت با این برخورد می کند و می فرماید که این حد خداست.
💠داستان این است که در سوره مجادله ظاهر امر در مورد یک حکم فقهی است امّا به بحث #مسئله_محاده یعنی #شکستن_حدود_خدا و #محادین کشیده می شود که در ادامه از دوگانه #حزب_الله و #حزب_الشیطان سخن می گوید.
❌ محاده با خدا یعنی دعوا بر سر حدودی که خدای متعال معین کرده است.
👈#حدود_الله صرفاً یک قانون اعتباری و قراردادی نیست بلکه مرزهای خداپرستی و مرزهای توحید و مرزهای جریان الوهیت اوست.
❌#محادین کسانی هستند که در تمام امور در مقابل حکم و حدود الهی حکم خود را قرار داده و با خدا مقابله میکنند و در واقع میخواهند نظام و جریان الوهیت درعالم را برای خود قائل باشند.!
و این اصلاً بحث حقوقی نیست بلکه بحث #تکوینی است!وتکویناً خدای متعال به ما اختیار داده، که یا #بندگی را انتخاب می کنیم یا #کفر را انتخاب می کنیم!
یک عده ای تعدی از حدود می کنند واز این حد خارج می شوند و یک جور دیگر زندگی و تجارت می کنند ودر یک چارچوب دیگری معامله می کنند و قرارداد می بندند.یک عده ای هم هستند که محاده می کنند یعنی مقابل حد خدا حد می گذارند؛در حالی که خدای متعال چارچوب معین کرده و حدود الوهیت است،اما یک حد دیگری می گذارند این معنایش این است یک اله دیگری را حاکم می کند،یک دین دیگری را حاکم می کند. محادین یعنی آنهایی که در حدود الهی با خدای متعال درگیر هستند.و در مقابل دین خدا دین می گذارد و مقابل شرایع خدا شرایع می گذارد.خدای متعال فرموده اینطوری زندگی کنید قواعد اکل و شرب و ازدواج وصلح و جنگ واشتغال و این قواعدی که گذاشته این طوری باشد،اینطوری درس بخوانید اینطوری بخوابید اینطوری ازدواج کنید اینطوری جنگ کنید اینطوری صلح کنید؛ اما مقابل اینها می آید در جامعه بشری ریل گذاری می کند و بعد کم کم می بینید همه حدود الهی را تغییر می دهد یک مرزهای دیگری را برای زندگی می گذارد و همه مرزها را زیرپا می گذارد. محادین کارشان این است و کارشان به جایی می رسد که در همه حدود با خدای متعال دعوا می کنند.
👈در سوره طلاق باز بحث از احکام روابط خانوادگی است و آنجا هم می فرماید«تِلْک #حُدُودُ_اللَّه...
👈 در سوره بقره در آیه۲۲۹هم از روابط خانوادگی و نحوه جدا شدن دو نفر که داستان طلاق است،بحث می کند و می فرماید«تِلْک #حُدُودُ_اللَّهِ فَلا تَعْتَدُوها و مَنْ یتَعَدَّحُدُودَ اللَّهِ فَأُولئِک هُمُ الظَّالِمُون»اینها #حدود_الهی است
💠آری! جدا شدن از حدود الهی مبدأ یک نوع رنج و عذاب برای انسان و جامعه می شود.
مثل همین داستانی که پیش آمده و کار به شکایت و شکوا و مجادله و محاوره با حضرت کشیده و خدای متعال هم آن حد جاهلی را الغاء کردند و یک حد دیگری گذاشتند و میفرمایند تلک حدود الله؛ یعنی این حد خداست واینطور نیست که یک حکمی است که یک کسی کرده یا اقتضاء مناسبات اجتماعی دوره فلان در جزیره العرب است بلکه حدود الله است وجامعه یا انسان هایی که کفر بورزند و بپوشانند و از این حدود چشم پوشی کنند و جلوی تحقق این حدود را بگیرند مبتلا به #عذاب_الیم می شوند.
#استاد_میرباقری
❌عذاب مهین در محاده با حدود الهی
إِنَّ الَّذینَ #یحَادُّونَ_اللَّهَ وَ رَسُولَهُ کبِتُوا کما کبِتَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِهِم »(مجادله/5)
دونکته در آیات مطرح شده است:
#تعدی_از_حدود_خدا و #پوشاندن_حدود_خدا و #کفر_به_حدود_الهی است و یکی هم #محاده است. که در در آیه ۵مجادله می فرماید آنهایی که با خدای متعال #محاده می کنند #ذلیل می شوند چنانچه پیشینیانشان هم همینطور بودند.اینطور نیست که کسانی که دست به محاده می زنند پیروز از میدان درگیری بیرون می آیند. احدی در محاده با خدای متعال نه گذشتگان نه در امت شما نجات پیدا نمی کنند.
پس دو عذاب است: یکی #عذاب_الیم یکی #عذاب_مهین؛ یعنی هم رنجِ سخت و هم رنجی که یک نوع خواری و سبکی برای انسان می آورد و انسان را کوچک و خوار می کند و این دو، نتیجه کفر به حدود الله است. هرکسی بعداز آیات بینات با حدود الله درگیر بشود و محاده کند نتیجه اش #عذاب_الیم و #عذاب_مهین است و استثناء هم ندارد.!
یعنی؛ احدی در محاده با خدای متعال نه گذشتگان نه در امت شما نجات پیدا نمی کنند.
👈سپس می فرماید این داستان به اینجا هم ختم نمی شود «یوْمَ یبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمیعاً فَینَبِّئُهُمْ بِما عَمِلُوا أَحْصاهُ اللَّهُ وَ نَسُوهُ وَ اللَّهُ عَلی کلِّ شَی ءٍ شَهید»(مجادله/6) قصه این داستان محاده در عالم دنیا سرهم نمی آید اگر کسی با خدای متعال وارد محاده شد این داستان ادامه دارد و اینجا قائله ختم نمی شود. آنها یک حد را زیر پا گذاشتند اما این عمل، یک جهنم به پا کرده است و عمل گم نمی شود و پایان عمل هم دنیا نیست. این عمل را خدای متعال احصاء می کند گرچه آنها فراموش می کنند و یادشان برود اما در دستگاه خدا چیزی گم نمی شود. خداوند آنها را با کل عملشان مواجه می کند و خدای متعال بر هر چیزی گواه و آگاه است و علم الهی احاطه به همه عوالم دارد.
در واقع محادین پا به یک درگیری ای گذاشتند که خروجیش #عذاب_الیم و #عذاب_مهین است.
#استاد_میرباقری
آیات ۱۰-۱۲ صف
* یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا هَلْ أَدُلُّکُمْ عَلی #تِجارَةٍ #تُنْجِیکُمْ مِنْ #عَذابٍ_أَلِیمٍ
*تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ #تُجاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ #بِأَمْوالِکُمْ وَ #أَنْفُسِکُمْ ذلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ
* #یَغْفِرْ_لَکُمْ_ذُنُوبَکُمْ وَ یُدْخِلْکُمْ #جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ وَ مَساکِنَ طَیِّبَةً فِی جَنَّاتِ عَدْنٍ ذلِکَ #الْفَوْزُ_الْعَظِیمُ
ای کسانی که ایمان آوردهاید! آیا شما را بر #تجارتی که از عذاب دردناک (قیامت) نجاتتان دهد، راهنمایی کنم؟ به #خدا_و_رسولش_ایمان_آورید و #با_اموال_و_جانهایتان_در_راه_خدا_جهاد_کنید که این برای شما بهتر است، اگر بدانید. (در این صورت،) خداوند #گناهان_شما_را_میآمرزد و به باغهایی که نهرها از زیر آنها جاری است و خانههای دل پسند در #بهشت_های_جاودان واردتان میکند. این رستگاری بزرگی است.
___________________________
👈این آیات، هم وزن آیه ۱۱۱ سورۀ توبه است که میفرماید:«إِنَّ اللَّهَ اشْتَری مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ ...»
دنیا، تجارت خانه اولیای الهی است: «الدنیا متجر اولیاء الله» (نهج البلاغه حکمت ۱۳۱) جالب آن که حضرت علی علیهالسّلام این سخن را به کسی فرمود که از دنیا بدگویی میکرد.
💐حضرت علی علیهالسّلام می فرماید: قیمت شما بهشت است، پس خودتان را ارزان نفروشید: «لیس لانفسکم ثمن الا الجنة فلا تبیعوها الا بها» (بحار ج ۷۰ ص ۱۳۲)
تجارت پرسود: در تجارت با خداوند، ما سرمایه را از خود او میگیریم و با قیمت گزاف به خودش میفروشیم.
💠در حدیث می خوانیم که علی علیهالسّلام فرمود: « أنا التجارة المربحة المنجیة من العذاب الالیم التی دل الله علیها فی کتابه فقال هَلْ أَدُلُّکُمْ عَلی تِجارَةٍ ...» (تفسیرکنزالدقائق) من همان تجارت پرسودی هستم که باعث نجات از عذاب الیم است همان که خداوند در قرآن به آن اشاره کرده است.
👈 تجارت، تنها در امور دنیوی نیست. «تِجارَةٍ ... تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ»
👈 تجارت معنوی برای همه قابل درک نیست؛ فقط مؤمنان به خدا این معنا را درک می کنند. «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا هَلْ أَدُلُّکُمْ ...»
👈 انسان فطرتاً به دنبال سود است؛ آن هم سودی ثابت و پایدار. «هَلْ أَدُلُّکُمْ عَلی تِجارَةٍ تُنْجِیکُمْ»
✅سود واقعی، نجات از قهر الهی است. «تِجارَةٍ تُنْجِیکُمْ مِنْ عَذابٍ أَلِیمٍ»
✅ پیروی از پیامبران، تجارت پر سود است. «تِجارَةٍ ... تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ»
👈 ایمان، تنها باور قلبی نیست؛ ایمان به خدا همراه با ایمان به رسول است و جهاد با مال همراه با جهاد با جان. « تُؤْمِنُونَ ... تُجاهِدُونَ ...»
👈ایمان و جهاد موسمی و فصلی و مقطعی کارساز نیست، تداوم لازم دارد.« تُؤْمِنُونَ ... تُجاهِدُونَ ... (فعل مضارع نشانه دوام و استمرار است.)»
❌ حفظ دین، برتر از حفظ مال و جان است و باید برای حفظ دین، از مال و جان گذشت. «تُجاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوالِکُمْ وَ أَنْفُسِکُمْ»
👈در دستورات، از کار سبکتر شروع کنیم تا به کارهای سنگینتر برسیم. (جهاد با مال قبل از جهاد با جان آمده است). «بِأَمْوالِکُمْ وَ أَنْفُسِکُمْ»
👈 بهشت را به بها دهند؛ نه بهانه. «تُؤْمِنُونَ ... تُجاهِدُونَ ... یُدْخِلْکُمْ جَنَّاتٍ»
👈دریافت الطاف الهی، به پاک بودن و پاک شدن نیاز دارد. (اوّل مغفرت، بعد بهشت و رستگاری بزرگ).« یَغْفِرْ لَکُمْ ... یُدْخِلْکُمْ ... ذلِکَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ»