از تانزانیای مسلمان تا تانزانیای مسیحی
دیروز توفیق داشتم به همراه گروهی از اساتید و دانشجویان دانشگاه ادیان و مذاهب، از جمله استاد عزیزم آقای دکتر درافشان، مهمان حاجی صاحب و ویپاز باشیم و از چند بخش، از جمله سه یتیم خانه بازدید کنیم.
👈 دیدن ایتام واقعا از راه های رسیدن به خداست!
بگذریم.
حاجی صاحب نکات مختلفی مطرح کرد که یکی از آن ها به طور خاص شنیدنی بود.
🔸در گذشته، تانزانیا را کشوری با اکثریت مسلمان (بیش از 60درصد) و اقلیت مسیحی (حدود 35 درصد) می دانستند اما درحال حاضر، بر اساس آمار غیر رسمی، این ترکیب جمعیتی تقریبا برعکس شده و مسیحیان حدود 60 درصد جمعیت کشور را تشکیل میدهند.
🔶 به گفتۀ حاجی صاحب، یکی از دلایل عمدۀ این تغییر، سیاست های بلندمدت دولت های حاکم و سرمایه گذاری مسیحیان بوده است #موضوع_رساله.
👈 برای مثال، حدود 30تا40 درصد مادران باردار، هنگام زایمان جان خود را از دست می دادند. نهادهای مسیحی، نوزادان را در یتیم خانه های خود نگهداری می کرده اند و این گونه نسلی از فرزندان مسلمان را مسیحی بار می آورده اند.
🔗 بله! با سیاست و برنامه، می توان ترکیب جمعیتی یک کشور به لحاظ دین و مذهب را حتی در میان مدت تغییر داد. هر کس نگران ترکیب جمعیتی ایران به لحاظ مذهبی نیست شاید بد نباشد تاریخچۀ تانزانیا در سدۀ اخیر را مطالعه کند.
👈 حاجی صاحب الان پدر معنوی 250 یتیمی است که عاشقانه دوستشان دارد و دوستش دارند. سال 2003 با چهار یتیم کار را شروع کرده و الان همان ها دانشجو شده اند و به حاجی صاحب تضمین داده اند که آیندۀ ویپاز را خواهند ساخت.
🖌مرتضی کریمی
@hararememoirs
این همایش که فردا عصر برگزار می شود از جهت تعدد ادیانی و فرقه ایِ شرکت کنندگان قابل توجّه است.
مهمان ها که مجموعا پانصد نفرند از 5 دین مهم تانزانیا خواهند بود:
مسلمانان با حضور نمایندگی از شیعیان دوازده امامی، بهره ها، آقاخانیه، اباضیه و اهل سنت
مسیحیان
بودایی ها
هندو ها
و پیروان آیین سیک
علاوه بر در کنار هم نشستن پیروان ادیان مختلف، شاید جزء موارد معدودی باشد که فرقه های مختلف شیعه گرد هم خواهند آمد. با بهره ها اولین بار در مراسم پیروزی انقلاب در سفارت آشنا شدم و الحمدلله دعوت را برای حضور در این همایش پذیرفتند اما به دلایلی که ظاهرا مربوط به قوانین جماعتشان می شود تمایلی به ارائه و سخنرانی نداشتند.
ان شاء الله در موضوع "بحران معنای زندگی; تحلیلی بر اوضاع معاصر و زمان ظهور منجی از دیدگاه شیعه" ارائه خواهم داشت.
🖌مرتضی کریمی
@hararememoirs
*یادداشت های مرتضی کریمی*
THURSDAY WEEKLY SESSION FOR LADIES AND GENTS 🌿 Join us for the enlightening seminar, INVESTIGATIN
ارائه مربوط به نشست علمی ماهیت ابتدایی یا دفاعی بودن جنگ های پیامبر (ص) در سه بخش:
نسخه باکیفیت در
https://www.youtube.com/watch?v=GiKGw4qBciY
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
پوشش خبری کنفرانس منجی در ادیان در مهمترین بخش خبری تلویزیون ملی تانزانیا TBC
*یادداشت های مرتضی کریمی*
همایش منجی در ادیان با موضوع: "تحولات باور به منجی در ادیان در قرن 21"
اینجا شهر موانزا در شمال غرب تانزانیا و در جنوب دریاچۀ ویکتوریاست. دریاچۀ ویکتوریا، بزرگ ترین دریاچۀ آفریقا و دومین دریاچۀ بزرگ آب شیرین جهان است. موانزا دومین شهر پرجمعیت تانزانیاست.
بر خلاف دارالسلام، از آب و هوای شرجی و گرم خبری نیست و هوا بسیار مطبوع است. طبیعت زیبای شهر و صخره ها در بخش های مختلف بر جذابیت این شهر افزوده است.
سه روز پیش برای انجام چند کار به این شهر رفتم و امشب برگشتم. الحمدلله سفر بسیار خوبی بود و دربارۀ بعضی از تجربیات آن خواهم نوشت.
🖌مرتضی کریمی
@hararememoirs
🔸 یکی از اهداف اصلی سفر به موانزا، دیدار با مسوولان دانشگاه سنت اگوستین بود. این دانشگاه خصوصی، در مساحت 250 هکتاری، توسط اسقف های کاتولیک تاسیس شده و حدود 15 هزار دانشجوی داخلی و بین المللی در رشته های مختلف فنّی مهندسی و علوم انسانی دارد.
👈 در تانزانیا و به طور کلی آفریقا، دانشگاه های زیادی وجود دارند که توسط کلیسا تاسیس شده اند و زیر نظر آن فعالیت می کنند اما اساساً رشتۀ مرتبط با مسیحیت یا مطالعات دینی ندارند. این سیاست کلیسا فی نفسه قابل توجه و تامل است. با این حال، دانشگاه سنت اگوستین، دپارتمان فلسفه، اخلاق و مطالعات دینی دارد.
🔸از حدود 10 ماه پیش، به واسطۀ یکی از دوستان آفریقایی (که آشنایی با او از ثمرات حضور در کنفرانس لیسبون بود)، با این دانشگاه مرتبط شدم و طی این مدت، گفتگوهای بسیاری برای رسیدن به تفاهم نامه و همکاری های مشترک داشتیم تا نهایتا منجر شد به جلسۀ حضوری پنجشنبه با قائم مقام دانشگاه و مسوولان دپارتمان.
ادامه 👇👇👇
🖌مرتضی کریمی
@hararememoirs
✅ به لطف خدا، جلسۀ بسیار پربرکتی بود و عمدۀ پیشنهادات پذیرفته شد. این دانشگاه، سه درس ادیان تطبیقی، درآمدی بر فلسفه و اخلاق اجتماعی را برای تمام دانشجویان در تمامی مقاطع الزامی کرده است. قرار شد تدریسِ بخش های مربوط به اسلام در این سه درس به ما واگذار شود. البته در آفریقا اساسا مفهومی به نام "فلسفۀ اسلامی" را نمی شناسند و جزء سرفصل هایشان نیست اما قرار شد در درس مربوطه، گنجانده شود. در مورد برگزاری دوره های کوتاه مدّت و کنفرانس نیز به نتایج خوبی رسیدیم.
🔸اگر ان شاء الله مصوبات جلسه عملیاتی شود تجربۀ کاملا متفاوتی برای خود من در مقایسه با دانشگاه زیمبابوه و دارالسلام است. کارهای قبلی، محدود به یک دپارتمان بود اما این بار، مخاطبان ما تمام 15 هزار دانشجوی یک دانشگاه خواهند بود.
👈 نکتۀ مهم دیگر در این تجربه این بود که در تعامل با دانشگاه ها، محدود کردن ارتباطات به دانشگاه های پایتخت، اشتباه راهبردی است.
🖌مرتضی کریمی
@hararememoirs
👈 اینجا مراسم افتتاحیه بزرگ ترین مسجد شیعیان در موانزاست. آقایی که در عکس دسته جمعی کنارش نشسته ام و در عکس دیگر، با یک فاصله، حاج سبطین مسوول بلال میشن در موانزاست.
🔸در دو سه روزی که آن جا بودم از فضایل این مرد بسیار شنیدم. او زندگی خود را وقف خدمت به عموم مردم و به طور خاص، شیعیان کرده است. در عین حال، در دولت نیز نفوذ زیادی دارد و حتی به او دکترای افتخاری داده اند.
🔹 پروژه های کلانی که او با کمک حامیان مالی و ... انجام داده میلیون دلاری است. مثلا اخیرا برای تامین سرویس بهداشتی مدارس، طرح پانصدهزاردلاری اجرا کرده اند.
🔸این همه پول و امکاناتی که زیر دست او می آید یک طرف، زندگی فوق ساده ای که دارد هم یک طرف. اصلا باور کردنی نیست.
ادامه 👇👇👇
🖌مرتضی کریمی
@hararememoirs
👈 خانۀ پدری اش را دفتر بلال میشن کرده است؛ خانه ای که عمرش بالای صد سال بود. در یک اتاق، میز غذای حدودا ده نفره ای گذاشته بودند که از مهمانان پذیرایی می کردند. یک اتاقی هم بود شبیه یک هال بزرگ که وسطش با چند مبل قدیمی، تزیین شده بود و پشت مبل ها، پرده ای آویزان کرده بودند و یک فضای مجزایی داشت.
😳 و نکته جذاب این که همین خانه، محل زندگی حاج سبطین است که به دلیلی که نمی دانم هرگز ازدواج نکرده است. محل خواب او، تخت خوابی است که پشت همان پردۀ آویزان شده قرار دارد!
✅ سبک زندگی او و امثال او در تانزانیا که کم نیستند فوق العاده برای من و امثال بنده درس آموز است: نه خبر از دفتر و دستک و تشکیلاتی است نه بادیگارد، نه منشی مخصوص، نه انتظار احترام ویژه در مراسم، نه تکبر از جایگاه و نه حتی برخورداری از یک زندگی معمولی.
🚫🚫🚫 به مسوولان کار ندارم اما به طلبه هایی مثل خودم که با یک مدرک، یک شغل ویژه، بلد بودن یک زبان، دکتر فلانی خوانده شدن، سفر خارجی رفتن، نوشتن دو تا کتاب و چهار تا مقاله و ... فکر می کنیم شق القمر کرده ایم و همه جا باید شأن ما رعایت شود و کلاس کارمان حفظ شود و ... توصیه می کنم حاج سبطین های زمانه شان را بشناسیم و الّا خسر الدنیا و الآخره ایم!
این که بر "خودم" تاکید دارم بدون هرگونه شکسته نفسی است؛ واقعا دنیای ما با دنیای این آدم ها فرق می کند.
وای اگر (که هست) از پس امروز بود فردایی
🖌مرتضی کریمی
@hararememoirs
شیخ سیاهپوستی که سمت راست تصویر ایستاده، شیخ هاشم است. 25 سال پیش به ایران آمده و بعد از 5 سال به تانزانیا بازگشته اما همچنان مثل بلبل فارسی حرف می زند.
اگر بخواهم دو ویژگی بارز طلبه های آفریقایی را بگویم یکی تواضع و دیگری سخت کوشی و خستگی ناپذیری است.
روز افتتاحیه مسجد برای من که صرفا از ساعت 15 تا 21 در مراسم بودم بسیار خسته کننده بود. طبعا شیخ هاشم و بقیه مسوولان برگزارکننده از صبح زود، فعالیتشان را شروع کرده بودند.
قرار بود شب بعد از مراسم با شیخ هاشم و چند نفر از معلمان شیعه در هتل جلسه ای داشته باشم. از بس خسته بودم به شدت از نیامدنشان خوشحال شدم.
ساعت 23:30 نیمه-خواب بودم که با زنگ تلفن داخلی هتل بیدار شدم! پشت خط، شیخ هاشم بود که گفت او و دوستانش در لابی منتظرند!
در آفریقا، کم نیستند این دست طلبه هایی که برای خدمت، روز و شب و خستگی نمی شناسند؛ طلبه هایی که شاید توسط بعضی از طلبه های سفیدپوست، درجه دو محسوب شوند اما ...
پ.ن. کت و شلواری پشت میکروفون، رئیس فدراسیون خوجه های آفریقاست. نه تنها چهره اش، بلکه حرکات و سکناتش هم کپی برابر اصل آقای رضا رشیدپور بود. عکس های آقای رشیدپور را که نشانش دادم خودش هم بسیار شگفت زده شد. گفت که به آقا رضا سلام برسونم!
🖌مرتضی کریمی
@hararememoirs
در واکنش به مطلب بالا، دوستی نسبت به جملۀ "طلبه هایی که شاید توسط بعضی از طلبه های سفیدپوست، درجه دو محسوب شوند" پرسید. یاد این روایت افتادم که:
لا فضل لعربي على عجمي و لا لعجمي على عربي و لا لأحمر على أسود و لا لأسود على أحمر إلا بالتقوى
ادّعای نژادپرست نبودن، ادّعای بسیار سنگینی است. این که انسان ذهن خود را از هرگونه آمیزۀ نژادپرستی بزداید کار بسیار دشواری است.
به عنوان ایرانی، هرگز نگاه عاری از نژادپرستی به بعضی از نژادها نداشته ایم. به رفتار مهاجران نسبت به ایرانیان کار ندارم، اما به طور کلّی، برخورد عمومی ایرانیان نسبت به بسیاری از آن ها به خصوص رنگین پوستان و اتباع افغانستان و پاکستان مناسب نبوده است.
به عنوان طلبه، می توان ادّعا کرد رگه هایی از این نوع نگاه نژادپرستانه در بعضی از طلاب نیز وجود دارد. اگر طلبه ایرانی، نگاهش به روحانی ایرانی، اروپایی، آمریکایی، آفریقایی و افغانستانی که از نظر سواد و کمالات یکسان هستند یکی باشد فبها و الّا اگر ذره ای تفاوت در نگاه به سبب ملیت باشد معنایش این است که حدیث نبوی را درست درک نکرده ایم. دو سال پیش در دیدار با شیعیان کاتماندو (پایتخت نپال) که بخش قابل توجهی از آن ها اهل افغانستان بودند، یکی از شکایت های اصلی ان ها، برخوردهای نامناسب ایرانی ها با اتباع این کشور بود.
زمانی که در یک کشور آفریقایی زندگی می کنید فرار از نژادپرستی سخت تر می شود، چراکه در مواقع بسیاری، خود سیاه پوستان با نوع برخوردشان چنین القا می کنند که گویا پذیرفته اند سفیدان برترند. در چنین فضایی که شما به عنوان سفیدپوست برتر دانسته می شوید اگر بتوانید بر نژادپرستی خود فایق بیایید بسی هنر کرده اید. هنر بزرگ تر امّا این است که ذهنیت خود آن ها را هم کم کم عوض کنید.
تجربۀ کوتاه من از زندگی در آفریقا نشان می دهد که بسیاری از شیعیان سفیدپوست، نگاه نژادپرستانه ای نسبت به شیعیان سیاه پوست دارند و این واقعیت تلخ، صرفنظر از ضدّ دینی و ضدّانسانی بودنش، عواقب بلندمدّت تلخ تری به همراه خواهد داشت.
🖌مرتضی کریمی
@hararememoirs
سلام خدا بر امام تمام شیعیان؛ امیرالمومنین (ع)
👆سه عالِمی که سمت راست تصویر با کلاهی بر سر مشخصند از جماعت اسماعیلیۀ بُهرۀ تانزانیا هستند. اولین بار در مراسم 22 بهمن در رزیدانس سفیر با آن ها ملاقات کردم و از آن ها برای حضور در همایش منجی در ادیان دعوت کردم که با آغوش باز استقبال کردند.
😔 اخیراً کلیپی دربارۀ توهین یک ایرانی به یک بُهره در کربلا منتشر شد که بسیار ناراحت کننده بود اما تاییدی بود بر همان نکته ای که چندی پیش عرض کرده بودم: ما دست کم به همان میزان که بر وحدت شیعه و سنّی تاکید کرده ایم بر وحدت شیعیان تاکید نکرده ایم؛ وحدت اثنی عشریه از یک سو و وحدت میان فرقه های شیعه از سوی دیگر.
🔸 اگر وقایع اخیر در یمن نبود شاید بسیاری از ایرانی ها حتّی از موجودیت زیدیه خبردار نمی شدند. این بی خبری، نسبت به اسماعیلیه مضاعف است. بعضی دورنمایی ترسناک از اسماعیلیه ترسیم می کنند و شروع ارتباط با آن ها را ناممکن یا مضرّ می دانند. این نگاه، همان نگاهی است که نزدیکی شیعه و سنّی را ناممکن یا مضرّ می دانست.
👈 کاش یک روز هم برای وحدت شیعه تعیین می شد! نیاز داریم به برگزاری همایش هایی که در آن، علمای فرقه های مختلف شیعه (در کشوری مثل عراق یا عمان) دور هم جمع شوند و تبادل نظر کنند. ظرفیت شیعۀ اسماعیلیه در دنیا را نباید نادیده گرفت. آن ها نقاطی را فتح کرده اند که دستیابی به آن ها برای ما آرزوست. با هم اندیشی و تقریب و هم افزایی، کارهای تاثیرگذار بسیاری می توان انجام داد، اگر اراده ای باشد.
🖌مرتضی کریمی
@hararememoirs
کالج اسلامی لندن از سال 2015، کنفرانس سالانۀ بین المللی دربارۀ مطالعات شیعی برگزار می کند. نهمین کنفرانس، 17 اردیبهشت از ساعت 9 تا 18:30 برگزار می شود.
لطفا چند دقیقه وقت بگذارید و لینک زیرا را مشاهده کنید:
https://islamic-college.ac.uk/publications/shiistudies/
و به تمام معنا، لذت ببرید از برنامه ریزی یک کنفرانس واقعا بین المللی با حدود 30 ارائه، فقط و فقط در یک روز.
تنوع موضوعات اصلی، حضور بعضی چهره های شاخص شیعه شناسی، تنوع ارائه دهندگان از کشورها و دانشگاه های مختلف، تنوع به لحاظ جنسیّت در کنار تنوع برنامه های اصلی (سخنرانی اصلی، رونمایی از کتاب و پنل های تخصصی)، بخشی از نکات جذّاب این کنفرانس است.
خودتحقیری بد است امّا واقعیت آن است که آنقدر در کشورمان، کنفرانس های اسماً بین المللی ولی در حدّ محلّات برگزار کرده ایم که گاهی لازم است جوالدوز را به خودمان بزنیم. البته "محلّات" اغراق آمیز است ولی مسلّما خیلی از کنفرانس ها در بهترین حالت، صرفا ملّی است.
نمی دانم چه اصراری است حتما عبارت "بین المللی" به همۀ کنفرانس ها اضافه شود. اگر بودجه با اضافه شدن این قید، اضافه می شود دست کم باید به پایین ترین لوازم برگزاری یک همایش بین المللی پایبند بود. حتما تبلیغات همایش های بین المللی متعددی را دیده اید که حتّی یک سایت نیمه حرفه ای برای دریافت مقالات به زبان غیر فارسی ندارند و بین المللی بودنشان صرفا با ارائۀ یک مقالۀ سفارشی به زبان غیر فارسی اثبات می شود!
مصیبت بزرگ تر اما این است که اصرار بر قید "بین المللی" به اسامی موسسات و مجلات هم سرایت کرده است! بگذریم.
از حضور 30 ارائه، فقط دو مقاله از ایران ارائه می شود که بسیار آمار پایینی است. در سال های قبل، پذیرش گرفتن در این کنفرانس، راحت تر بود اما اخیرا بسیار سخت شده است. با این حال، حضور دو مقاله از مهد تشیّع، نشان دهندۀ آن است که صاحبنظران ایرانی، توجّه زیادی به این کنفرانس و موارد مشابه ندارند در حالی که به راحتی می توانند با ترجمۀ مقالات خود، از این همایش ها پذیرش بگیرند.
پ.ن. به پردیس فارابی دانشگاه تهران و دانشگاه خوارزمی پیشنهاد می کنم اگر آقای دکتر نجارزادگان و خانم دکتر بافقی در این کنفرانس، حضور فیزیکی دارند بعد از بازگشت این اساتید، جلسه ای را برگزار کنند تا آن ها تجربیات خود را به اشتراک بگذارند. حضور برگزارکنندگان همایش های بین المللی در ایران در این جلسه، بسیار مغتنم خواهد بود!
🖌مرتضی کریمی
@hararememoirs