🔰 در صورت درگیری دو گروه در جامعه اسلامی، هنگامی که رهبر جامعه آن‌ها را دعوت به صلح و ترک درگیری کند، هر کس به درگیری ادامه دهد، دچار بَغی شده است. 🔹 آیت‌الله میرباقری در درس تفسیر خود در شام چهارشنبه ۲مهر ۱۳۹۹ به تفسیر آیه ۹ سوره حجرات پرداخت که چکیده آن از این قرار است: 🔸 "وَإِنْ طَائِفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُمَا فَإِنْ بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَى الْأُخْرَىٰ فَقَاتِلُوا الَّتِي تَبْغِي حَتَّىٰ تَفِيءَ إِلَىٰ أَمْرِ اللَّهِ فَإِنْ فَاءَتْ فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُمَا بِالْعَدْلِ وَأَقْسِطُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ". 🔺 اگر در جامعه اسلامی، بین دو گروه از مؤمنان، نزاع و درگیری ایجاد شود، به صِرف این درگیری آن‌ها دچار "بَغی" نمی‌شوند؛ بلکه باید میان آن‌ها اصلاح شود. هدف از این اصلاح، بازگرداندن وحدت به جامعه اسلامی و جلوگیری از تفرق است. در حقیقت این اصلاح، تلاش برای بازگرداندن گروه‌های طرف نزاع به گِرد محور اتحاد جامعه است. ❓ حال پرسش این است که مخاطب این "فَأَصْلِحُوا" کیست و چه کسی صلاحیت اقدام برای اصلاح میان طرف‌های نزاع را دارد؟ قطعاً کسی باید برای این کار اقدام کند که رشته امر در دست اوست و محور جامعه است؛ وگرنه بقیه چطور می‌خواهند بین دو گروه درگیر صلح ایجاد کنند؟ کسی می‌تواند مصلح باشد که محور جامعه است و صلاحیت دارد که افراد جامعه را حول خودش جمع کند؛ وگرنه مگر افراد از هر کسی اثر می‌پذیرند؟ 🔺 اما اگر پس از تلاش امام جامعه برای اصلاح، یکی از گروه‌های درگیر باز هم از درگیری دست نکشید و به مدار وحدت بازنگشت، در این مرحله "باغی" شده است. براساس این آیه، باید با این گروه باغی درگیر شد تا اینکه به مدار تبعیت از امام بازگردد و به امر پروردگار گردن نهد. 🔺 به محض اینکه گروه باغی به مدار برگشت و دست از نزاع درگیری با طرف مقابل کشید، باید میان آن‌ها اصلاح شود. نکته مهم در اینجا آن است که در این اصلاح باید جانب عدل و قسط رعایت شود؛ به این معنا که مثلاً نباید چون یک گروه قدرت بیشتری دارد، به او امتیاز بیشتری داده شود و یا برای اینکه آتش این درگیری بخوابد، به هر قیمتی به یک طرف یا هر دو طرف باج داده شود. ❓بعد از جلسه از استاد پرسیدم: با توجه به فرمایش شما که فرمودید اصلاح فقط به دست کسی است که محور جامعه است و چیزی از رشته امر به دست اوست، آیا اگر در عصر غیبت چنین درگیری‌هایی ایجاد شود، این شأن اصلاح برای ولیّ فقیه و حاکم جامعه است؟ پاسخ ایشان به این پرسش مثبت بود. 💬 در ادامه پرسیدم: آیا براساس این آیه، به این مطلب فتوا هم می‌دهید؟ ایشان فرمود: برای افتاء قطعاً باید دقت بیشتری به خرج داد و جوانب بیشتری را بررسی کرد، ولی حتماً این برداشت از این آیه، باب تأمل و بررسی را برای صدور چنین فتوایی باز می‌کند. پرسیدم: پس معتقدید که این مسئله، می‌تواند یک فرع جدید قابل طرح در فقه سیاسی باشد؟ ایشان تأکید کرد که قطعاً همین‌طور است و ادامه داد که بنده ندیده‌ام که تا کنون مفسران و فقها چنین برداشتی از این آیه داشته باشند، در حالی‌که آیه ظرفیت طرح چنین بحثی را دارد. #فقه_حکومتی #فقه_سیاسی اندیشه جویان استاد حسن عباسی 📡 @Hasanabbasi_students