#دستور_زبان_فارسی #انواع_ی ۱)یای اسنادی:تو خوب هستی؟ فرمول:بنِ فعل+ شناسه. ۲)یای مصدری یا حاصل مصدر :یایی که معنی مصدری از آن مستفاد شود، مثال:زیبایی:زیبابودن/جوانمردی:جوانمرد بودن، شعر:خوشا عشقی خاصه فصل "جوانی" خوشا با پریچهرگان"زندگانی" ۳)یای نکره:وندی است. کلمه ای که یای نکره دارد همیشه هجای قبل از آخرش تکیه می گیرد: یکی دختری داشت خاقان چوماه یا:گشته هر گوشه ی چشم از غمِ دل،"دریایی" ۴)یای وحدت:کمی شبیه یای نکره است. یای وحدت حتما باید به معنی ۱یک باشد👉 مثلا: ده درویش به "گلیمی" بخسبند و دو سگ به"مرداری" به سر نبرند. یا: گوهری طفلی به قرصی(یک قرص)👉 نان دهد. یا:آرد کیلویی سی ریال است یعنی هر یک 👉کیلو .... ۵)یای میانجی:کلماتی که به های بیان حرکت(ه) مختوم شوند،یای میانجی شکاف آن ها را پر می کند تا بهتر تلفظ شوند.به همین راحتی،مثال: خانه ی دوست کجاست؟ ادبی+ی+ات:ادبیّات ۶)یای استمراری:که در ساخت ماضی استمراریِ تاریخی به کار می روند،مثلا گفتندی=می گفتند و خندیدندی=می خندیدند. دو برادر یکی خدمت سلطان کردی(می کرد)👉 و دیگری به قوّتِ بازو نان خوردی(می خورد)👉. نه خوردی" که خاطر بیاسایدش نه دادی" که فردا به کار آیدش ۷)یای نسبت:آخر اسم ها ظاهر می شوند و آن ها را با صفت نسبی مبدّل می کنند،مثال: تهرانی رشتی خاکی و ... نوعی دیگر:رازی=اهل ری ساروی=اهل ساری . ۸)یای لیاقت:اگر(ی) به مصادر اضافه شود و معنای لیاقت از آن مستفاد شود صفت لیاقت ساخته می شود،مثال : رفتند از این قفس گشتند: پریدنی،یعنی لایق پریدن شدند. گاهی هم صورت منفی دارد: از بس شنیده ام سخن "ناشیدنی" توجه:صفت لیاقت ۳ تکواژ دارد، مثال:پرید+ َن + ی ۹)یای فاعلی:در معانی مختلف: دارایِ / مالکِ / دارنده یِ و نظایر آن باشند،مثال: شش انگشتی👋👆، نحوی، کاکلی،چرمی،ساغری و ... ۱۰)یای ممال:کلماتِ معرّبی که در جوف آن ها مصوت بلند(ا)👉 به مصوت بلند(ی)👉 تبدیل شود و کلمه ی جدیدی زاده شود،آن را "ممال" گویند،مثال: سلاح👈سلیح/ مزاح👈مزیح جهاز👈جهیز/ رکاب👈رکیب دنیا👈دنی/ اسلامی👈اسلیمی ۱۱)یای مفعولی:تیر پرتابی یعنی پرتاب شده. ۱۲)یای قیدساز:ور امروز اندر این منزل تو را"جانی"=از سوی جان زیان آمد. 🌹در تداول عامه می گوییم: "عصری"به مهمانی می رویم. ۱۳)یای نشانه ی مخاطب (شناسه):ضمیر پیوسته ی فاعلی برای دوم شخص مفرد در افعال:می روی،گفتی،مثال: "گفتی"ز خاک بیشترند اهل عشق من! 🦋همان یای خطاب می باشد، مثال: اگر آزمایمت صدبار دیگر ((همانی ،همانی،همانی،همانی)) ۱۴)یای اتّصاف و دارندگی:همان وند نسبت است که معنای فاعلی می دهد،مثال: هنری=هنرمند/نامی=نامدار. ۱۵)یای بزرگداشت و تفخیم: نور چشمی👀/ استادی،مثال: چندیست تا که حضرتاستادی" از بندگان خود نکند یادی ۱۶)یای وصف یا توصیف: این یا برخلاف یای نکره،به کمک "که" می آید،مثال:مردی👉که داخل شد،عموی من است. ۱۷)یای تمنّی و ترجّی و حسرت: چه"بودی"؟!از سرِ زلفش به دستم افتادی؟! ۱۸)یای شک و تردید:که پس از ادات تشبیه:پنداری،گویی و ... می آید،چند مثال: بیار آن می که پنداری"روان یاقوت "نابستی" و یا چون برکشیده تیغ پیش "آفتابستی" یا: درخت سرو را گویی بت لاغر "میانستی" به دو دستم به شادی بر می چون "ارغوانستی" کانال درسی10 https://eitaa.com/hedayate10