بحث #شيوه_بلاغي و #جهش_ضمير (#رقص_ضمير) ضماير متصل در سه نقش ظاهر مي‌شوند 🔽 🔽 1- مفعول مثل :ديدمش خرم و خندان قدحِ باده به دست »»» ش در ديدمش او را ديدم نقش آن مفعول مي‌باشد 2- نقش متمّم :گفتمش سلسله‌ي زلف بتان از پي چيست؟ »»» ش در گفتمش يعني به او گفتم نقش آن متمم مي‌باشد. 3- نقش مضاف‌اليه : مي‌روي و مژگانت خون خلق مي‌ريزد »»» (ت) در مژگانت مي‌شود مژگانِ تو نقش آن مضاف‌اليه توجه: گاهي اوقات ضماير در جايگاه، اصلي خود قرار نمي‌گيرند مثل الا اي طوطي گوياي اسرار /مبادا خاليت شكّر ز منقار ضمير پيوسته‌ي ت در خاليت براي كلمه‌ي منقار مي شود و نقش مضاف اليه دارد. تولّاي مردان اين پاك بوم / بر انگيختم خاطر از شام و روم (م) در برانگيختم مضاف‌اليه براي خاطر است (خاطرم) 1- بلبلی خون دلی خورد و گلی حاصل کرد / باد غیرت به صدش خار پریشان دل کرد = باد غیرت به صد خار پریشان دلش کرد 2- عشقت رسد به فریاد، ار خود بسان حافظ / قرآن ز بر بخوانی در چهارده روایت = عشق به فریادت رسد... 3- صنعت مکن که هر که محبت نه راست باخت / عشقش به روی دل در معنی فراز کرد = عشق به روی دلش در معنی را فراز کرد (یعنی بست) 4- باغبانا ز خزان بی‌خبرت می بینم / آه از آن روز که بادت گل رعنا ببرد = آه از آن روز که باد گل رعنایت را ببرد 5- طوطیی را به خیال شکری دل خوش بود / ناگهش سیل فنا نقش امل باطل کرد = ناگه سیل فنا نقش املش را باطل کرد چند نکته: 🔻جهش ضمیر اغلب به ضرورت وزن در شعر یا نثرهای آهنگین به وجود می آید. 🔻برای تعیین نقش ضمیر جهش یافته؛ابتدا باید شعر روان خوانده شود و جملات آن به نثر معیار بازگردانی شده تا متوجه بشویم که ضمیر باید در کجا قرار بگیرد...در انتها شکل جدا(منفصل) آن را گذاشته و نقش آن را مشخص می کنیم. 🔻می دانید که اگر ضمیر متصل به اسم بچسبد،مضاف الیه و اگر به فعل بچسبد ،بر اساس ویژگی گذر فعل به یکی از دو نقش مفعول یا متمم می آید. ارسالی از همکار در گروه دبیران ادبیات فارسی کشور کانال درسی12 https://eitaa.com/hedayate12