مباحث دستوری ایران🇮🇷: # رابطه_معنایی_کلمات: فرای آنچه مؤلف کتاب درسی در نظر گرفته است .شما این مبحث را بیشتر برای املا در نظر بگیرید # ترادف: دو واژه ی هم معنی ثواب و پاداش /صواب و صحیح ✔️از طریق پاداش به املای ثواب پی می بریم واز طریق صحیح به املای صواب . #تضاد: دو واژه مفهوم مقابل ومتضاد دارند. ثواب و عذاب/عِقاب –صواب و خطا ✔️از طریق عذاب به املای ثواب پی می بریم و از طریق خطا به املای صواب. #تضمّن: یک واژه کلی است و واژه ی دیگر زیر مجموعه ی آن. ثواب اخروی – کارصواب ✔️از طرق اخروی به املای ثواب پی می بریم /واز طریق کار به املای صواب . #تناسب: دو واژه معمولا در یک مجموعه اند. نماز، روزه، ثواب /صدق، صواب، طریق، راه ✔️از طریق نماز یا روزه به املای ثواب پی می بریم واز طریق راه به املای صواب. حال که رابطه ی معنایی واژه ها را یاد گرفتیم، تست زیر را پاسخ می دهیم : ❓❓❓ باتوجه به رابطه ی معنایی کلمات مشخص شده با قافیه، قافیه ی کدام مصراع با املای « غلط» نوشته شده است؟ 1-اینت فضل، اینت مزد ، اینت صواب 2-چو رای تو نبود کی بود صلاح و صواب 3-که من بر خطا بودم، او بر صواب 4- می نماید مرا طریق صواب #برخی_کلمات_مهم_املایی : حلاوت و متحلّی- قرین و متقارن –صنع و صناعت –زنخدان- تیمار- دغل- قرض و مقروض (غرض و اغراض) – عار و ننگ (آر و بیاور) -صنایع و تضییع- ارغوان – همّت و اهتمام –حمیّت . #فعل_مجهول : 🔴 #نکات: 1-فعل مجهول = صفت مفعولی فعل گذرا به مفعول+ فعل کمکی شدن/آمدن /گشتن ☑️مثال: کشته شد، کشته آمد، کشته گشت، کشته گردید دقت کنید تا« شدن» فعل کمکی نباشد، فعل مجهول نداریم . 🔺مثلا افعال زیر مجهول نیستند: شده بود، شده باشد، شده است ، خواهد شد 2-همان طور که در نکته ی 1 گفتیم تا فعل گذرا نباشد از فعل مجهول خبری نیست . مثلا افعال« آمده شد» ، « رفته شدند» ، «ایستاده شد» و « دویده شوند» ، « از جا برخاسته شد» نداریم . 3- اگر فعل ناگذر را بتوانیم گذرا کنیم، می توانیم مجهول بسازیم. مثال : دوید= دواند = دوانده شد (ناگذر= گذرا= مجهول) حال بگویید مجهول « ایستاده است» کدام است ؟ الف- ایستاده شده است ب- ایستانده شده است 4- ممکن است شناسه ی فعل مجهول با شناسه ی فعل معلومش همخوانی نداشته باشد اما زمانش وانواع ماضی ، مضارع ، مستقبل) باید همخوانی داشته باشد. مثال : معلوم :خوردم= مجهول: خورده شد ( اول شخص مفرد=سوم شخص مفرد) معلوم: خوردید =مجهول:خورده شد( دوم شخص جمع= سوم شخص مفرد) معلوم: خورده بودم ( ماضی بعید) = مجهول: خورده شده بود ( ماضی بعید) معلوم: خورده باشند ( ماضی التزامی )= مجهول: خورده شده باشند(ماضی التزامی ) معلوم: خواهی خورد ( مستقبل) = خورده خواهد شد (مستقبل) 5-برای مجهول کردن افعال معلومی که در ساخت آن ها صفت مفعولی وجود دارد باید دو کار انجام دهیم . الف- وسط آن ها « شده» می آوریم . ب- شناسه ی فعل مجهول را متناسب با زبان فارسی می کنیم . #نمونه: دیده است= دیده « شده » است دیده بودم = دیده « شده » بود دیده باشند = دیده « شده » باشد 6- اگر جمله دادند و خواستند مجهول کنیم، به شیوه ی زیر عمل می کنیم: ✅« امروز من درس را خواندم.» الف- نهاد جمله ی معلوم و « را» را حذف می کنیم : امروز درس خواندم . ب- مفعول را در جایگاه نهاد قرار می دهیم . پ-فعل معلوم را به مجهول درمی آوریم با حفظ زمان ت- شناسه فعل مجهول را با نهاد مطابقت می دهیم : امروز درس خوانده شد . 7- تعدادی نکته باقی مانده که به نظر می آید با توصیه ی زیر نیازی به گفتن نیست : مجهول یک فعل معلوم را توی فارسی زبان باید بپذیری . مثلا این مجهول ها در فارسی کاربرد دارند؟ دارید نوشته می شوید ، رفته شده بود ادامه دارد ... ✍️استاد اسمعیل محمد زاده کانال مباحث دستوری ایران🇮🇷 @dastooreiran #شمارش_جمله تعداد جمله = تعداد فعل چه بارز و چه محذوف با توجه به آن که می خواهیم تعداد جمله را با تعداد فعل به دست بیاوریم.چند نکته دربارۀ فعل : 1-مصدر، فعل نیست . ✔️نبود او عاشقش از روی دیدن / ولیکن عاشقش بود از شنیدن دو فعل ( نبود، بود) داریم و دو جمله 2- گاهی افعال شکل مصدر دارند و از معنی و ... می فهمیم . ✔️مشکل توان رفتن به بالا =توان رفت . «توان رفتن» فعل است و تشکیل جمله داده است . 3-گاهی « باید» و« شاید» به تنهایی فعل محسوب می شدند : ✔️عدل و انصاف و راستی باید ( لازم است ) / ور خزینه تهی بود شاید ( شایسته است .) سه فعل داریم و سه جمله #صفت_بیانی : تمامی صفاتی که پس از موصوف می آیند به جز شمارشی و دو واژه ی چند و دیگر. به عبارت دیگر صفت پیشین داریم و متضاد آن صفت پسین . انواع صفت بیانی ( پسین به جز شمارشی) : 1- مطلق: تمامی صفاتی که فاعلی، مفعولی، لیاقت و نسبی نیستند! ✅مثل: خوشحال، تندرست، خطرناک،سالم ، کامل ، مغلوب، خوب و ... 2- فاعلی : به جای آن که فرمول حفظ کنید،به ع