✳️ #علامهحسنزادهآملی
✳️ #مراتبنزولوحی
✳️ #تمثلات
؛●➼┅═❧┅┄═❧┅
👈 نبى
بسبب نفس قدسى كه دارد
ملائكه را
كه موجودات مجرده عوالم ماوراى طبيعت اند
مشاهده مى كند.
و از آنان
باذن الله
وحى می گيرد
و براى تكميل نفوس بشر
آنچه را كه خداوند عالم فرموده است
به عامه خلق ميرساند.
مناسب ميدانم براى بيان نحوه ديدن نبى ملك را
و كيفيت اتخاذ وحى از ملك
كلام حكيم لاهيجى قدس سره را در خصال ثلاث
مختص بروح قدسى نبوت
نقل كنيم:
«بدانكه حكما گفته اند
در نفس ناطقه بايد سه خاصيت مجتمع باشد
تا قامت قابليتش
به تشريف نبوت،
سر افراز تواند شد
«هى أن يسمع كلام الله و يرى ملائكة الله
و أن يعلم جميع المعلومات او اكثرها من عندالله
و أن يطيعه مادة الكائنات باذن الله»
بيانش آنستكه
نفس ناطقه را دو گونه قوت است:
قوت ادراك و قوت تحريك.
و ادراك بر دو گونه است:
ادراك عقلى و ادراك حسى.
و خواص ثلاثه راجع شود بكمال قوتهاى سه گانه،
چه
كمال قوه ادراك عقلى آنست كه،
هر تعقلى كه ممكن شود ديگرى را به تعلم ،
و نظر در ازمنه متطاوله،
حاصل باشد مر او را باسرع حصول در اقصر ازمنه،
قوه حدس بدون تعلم.
و كمال قوه ادراك جزئى،
سيّما قوه متخيله
آنست كه
با آنكه بغايت قوى باشد ،
در نهايت انقياد و اطاعت باشد مر قوه عقليه را ،
بحيثيتى كه
هنگام انتقاش و ارتسام نفس بصورت معقولات
و اتصال وى بعقل فعال
كه مفيض علوم و كمالاتست باذن الله تعالى
و جبرئيل عبارت از اوست
قوه متخيله منجذب شود بسوى قوه عقليه
بحدى كه
هر صورتى كه مرتسم شود در ذات نفس بعنوان تجرد و كليت
مرتسم شود مثالى و شبحى از او در قوه متخيله بعنوان تمثل و جزئيت
پس حكايت كند متخيله مدركات قوه عقليه را
اگر ذوات مجرده باشد
بصورت شخصى از اشخاص انسان
كه افضل انواع محسوسات جوهريه است
در كمال حسن و بهاء.
و اگر معانى مجرده و احكام كليه باشد
بصور الفاظ مقروّه محفوظه
كه قوالب معانى مجرده است
در كمال بلاغت و فصاحت.
و چون تطبع و ارتسام متخيله بصور مذكوره
در كمال قوه و ظهور بود
ادا كند آنصور را
بحسب مشترك
بحيثيتى كه صورت ذوات
مدرك بحس بصر
و صور الفاظ
مدرك بحس سمع گردد
و چنان مشاهده شود كه
شخصى در كمال حسن
در برابر ايستاده
كلامى در كمال فصاحت القاء ميكند
و چون افاضه عقل فعال
علوم و احكام را
باذن خدا است
پس شخص مرئى
ملكى باشد فرستاده خدا
و الفاظ مسموعه
كلامى باشد از خدا.
و چنانچه در ماديات
اول شخص مادى در خارج ديده شود
بعد از آن متخيل شود
و بعد از آن معقول گردد،
در مجردات ذات مجرد
اول معقول شود
بعد متخيل شود
و بعد از آن محسوس.
چنانكه مادى بعد از معقول شدن
اعنى صورت معقوله
قائم بذات خود نتواند بود
بلكه قائم باشد بنفس عاقله
كذلك ذات مجرد
بعد از محسوس شدن
قائم بذات خود نباشد
بلكه قائم باشد بحس مشترك.
پس جبرئيل
كه عبارت از عقل فعال باشد
نزد حكما
اول بر نفس ناطقه نبى
كه حقيقت قلب است نازل شود
و بعد از آن بخيالش
و بعد از آنش بحس در آيد
و هم چنين كلام الهى را
اول دل نبى شنود
و بعد از آن بخيال در آيد
و بعد از آن معانى بدل فهميده شود
پس دو خاصيت از خواص ثلاثه
در اين دو كمال
اعنى كمال قوه تخيل
و كمال قوه تعقل
متحقق شود
يكى دانستن جميع علوم يا اكثر علوم من عندالله بيواسطه بشرى.
دويم ديده ملائكة الله و شنيدن كلام الله.
؛●➼┅═❧┅┄═❧┅
📗 #نصوصالحکمبرفصوصالحکم
؛●➼┅═❧┅┄═❧┅
🔸 @hekmateallam
🔰 #علامهحسنزادهآملی
🔰 #تفسیرانفسیقرآن
🔰 #قرآنبرهانعرفان
🔰 #توحیدقرآنی
؛●➼┅═❧┅┄═❧┅
1️⃣
👈 ماهیت معلوله
یعنی هرچه که موجود بالغیر است،
در حد ذاتش
ممکن الوجود است؛
و به لحاظ علتش
واجب بالغیر.
برهانش منتهی به منطق قرآن است:
« کلّ شیء هالکٌ إلّا وَجهَهُ »
ضمیر وجهه
به حق جلّ و علا راجع است؛
که وجه او
بُدّ لازم هر شیء است:
« أنا بُدُّکَ اللّازم یا موسی »
« فأینما تُوَلّوا فَثَمَّ وجه الله »
که اشیاء
یعنی ماهیات
همه فانی اند؛
و به وجه او
که نفس رحمانی وجود است،
باقی؛
{ خُلِقتُم للبَقاءِ لا لِلفَناء }
و این وجه الله
واسطه و رابطه ی هر موجود به مبدأش است.
هر شیء فانی است
جز وجه آن شیء
که همان جهت ارتباطش
به مبدأ فیاض است
و این وجه باقی است
و مآل هر دو وجه یکی است.
وجه شیء
محل ظهور و مظهر بروز آثار اوست.
پس به هر سوی روی بیاوری
این وجه است.
و این عمودی است که
اشیاء بدو قائم اند.
؛●➼┅═❧┅┄═❧┅
📗 #نصوصالحکمبرفصوصالحکم
؛●➼┅═❧┅┄═❧┅
🔸 @allamehquran
❌ هرگونه نشر و کپی فقط با ذکر نام کانال جایز می باشد