📑چیستی وحدت اسلامی و راههای دست یافتن به آن 👤فرامرز فیاضی آورزمانی ✍️چکیده یکی از مشکلات اساسی امروز جهان اسلام اختلاف و درگیری بین مذاهب اسلامی است و این امر سبب تضعیف مسلمانان شده است، بنابراین در این مقاله تلاش شده است تا ابتدا به بررسی خود وحدت و چیستی آن پرداخته و در ادامه به احصاء عوامل وحدت مانند خدای متعال، رسول اکرم (ص)، قرآن کریم و اهلبیت (ع) و شیوه حل اختلافات فقهی اقدام نموده و در آخر آثار و نتایج وحدت مانند آرامش و اقتدار و ترک آن مانند نزاع و ضعف را بیان نموده‌ایم. روش ما در این مقاله برای یافتن راه‌کارهای رسیدن به وحدت به‌صورت توصیفی-تحلیلی بوده است. 🖍واژه‌های کلیدی: #وحدت، #تحابب، #اختلاف، #مذاهب_اسلامی. •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑مقایسه مفهوم و کارکرد عقل در دین ازنظر ملاامین و آیت‌الله جوادی‌آملی 👤مهدی عامری شهرابی ✍️چکیده یکی از ابعاد وجودی انسان که او را از سایر موجودات متمایز می‌کند عقل و خردورزی است. ‏در جهان اسلام از زمان ترجمه فلسفه و منطق یونانی و تألیف اولین کتب فلسفی و منطقی، ‏بهره‌گیری از عقل در محور منازعات نص‌گرایان، متکلمین و فلاسفه بوده است. در میان ‏شیعیان این منازعه با نوشتن کتاب فواید المدنیه ملاامین استرآبادی بالا گرفت و اصولیون را ‏نیز وارد بحث کرد. در میان فلاسفه نیز ملاصدرا با ادعای تطبیق حکمت و شریعت، نظام ‏حکمت متعالیه را ارائه داد. هدف ما بررسی انتقادات به ملاامین بر اساس حکمت متعالیه بر ‏طبق نظرات آیت‌الله جوادی است. روح نص‌گرایی امروز در حوزه و برخی تفکرات به‌شدت ‏جریان دارد و ازاین‌رو نقد مبانی این جریان بسیار حائز اهمیت است.‏ روش ما ابتدا تحلیل مفهوم عقل بر اساس دو مؤلفه ماهیت و محدوده قدرت آن در فهم دین ‏و سپس نقد درونی و بیرونی آن است. حکمت متعالیه در تعیین جایگاه عقل جانب اعتدال را ‏رعایت کرده اما ملاامین آن را از جایگاهی که درآیات و روایات دارد، پایین‌تر آورده است و برای ‏این ابزار مهم معرفتی نقش حداقلی قائل شده است.‏ 🖍 واژه‌های کلیدی: #عقل، #اخباریون، #حکمت_متعالیه، #ملاامین_استرآبادی، #جوادی‌آملی •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑تحلیلی بر اقسام توحید در آیة الکرسی 👤النا فاطمی نژاد ✍️چکیده قرآن کریم، معجزه جاوید پیامبر خاتم (ص)، محل تجلی کلام خدای سبحان و عهدنامه الهی بر خلق ‏است. آیات این کتاب آسمانی، دستورالعمل زندگی و انوار هدایت و خزاین تمام ناشدنی است. سرسلسله ‏غرر آیات قرآن، آیة الکرسی است. پژوهش حاضر درصدد پاسخگویی به این سؤال است که توحید و اقسام ‏آن چگونه در آیة‌الکرسی تصویر شده است. بررسی توصیفی تحلیلی این مسئله نشان می‌دهد انسان برای ‏قرار گرفتن در صراط مستقیم نیازمند شناخت اصل توحید ذات و صفات و افعال الهی و عمل به آن‌ها در ‏طول زندگی می‌باشد. آیة‏الکرسی به‌صراحت وحدانیت الهی را بیان نموده، اسماء اعظم و برخی از اوصاف ‏الهی را که منشأ تام صفات ذات و فعل اوست برشمرده و توجه فطرت را به ذات یکتا و بی‏مانندش جلب ‏می‏نماید تا بی‌هیچ تردیدی بر عدالت نهفته در حکمتش تکیه زند و زمام امور خویش را به او سپرده و به ‏آرامش حقیقی نائل شود. درنتیجه توحيد تنها يك اصل از اصول دين نیست، بلكه در تمام اصول و فروع ‏دين جريان دارد.‏ 🖍واژه های کلیدی: #آیةالکرسی، #توحید_ذات، #توحید_صفات، #توحید_افعال.‏ •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

6️⃣نشریه حکمت کریمان 💠سال دوم، شماره ششم، زمستان۱۴۰۲ 💠سال دوم، شماره ششم، زمستان۱۴۰۲ 📑بررسی تأثیرپذیری سدید الدین حمصی رازی از خط کلامی ‏سیدمرتضی ‏ 👤محمدرضا حاتم پوری کرمانی ‏ 👤محمدحسن نادم ‏ 👤طیبه دلشادی ‏ 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑تبیین رابطه قضا و قدر الهی با اختیار انسان در نگاه مکاتب ‏اسلامی با ‏تکیه بر نگاه عرفای اسلامی 👤مرتضی عزیزی ‏ 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑نقد و بررسی برخی شبهات روشنفکری پیرامون رجعت 👤مهدی عامری ‏ 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑تأثیر حکومت نبوی و علوی در کمال و سعادت انسان 👤علی‌اصغر جعفری ولنی ‏ 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑تحلیل مؤلفه‌های معنایی شکر و رابطه آن بامعرفت الله ‏درآیات قرآن کریم ‏‏ 👤حمید حسن‌زاده اصفهانی ‏📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑عوامل و موانع هدایت الهی از دیدگاه قرآن و روایات 👤سید عباس موسوی ‏ 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑بررسی تأثیرپذیری سدید الدین حمصی رازی از خط کلامی ‏سیدمرتضی ‏ 👤محمدرضا حاتم پوری کرمانی ‏ 👤محمدحسن نادم ‏ 👤طیبه دلشادی ✍️چکیده پس از مکتب شیخ مفید، سیدمرتضی دومین مکتب ‏کلامی برجسته در امامیه را ‏پایه‌گذاری کرد. مکتب کلامی ‏سیدمرتضی، به‌تدریج جای خود را به مکتب کلامی ‏سدید الدین ‏حمصی داد.‏برخی از محققان با توجّه به اختلاف‌نظرهای ‏حمصی در برخی مسائل با مکتب ‏کلامی شریف مرتضی ‏ابراز داشته‌اند که حمصی با پذیرش تعالیم مکتب ‏ابوالحسین بصری از ‏دیدگاه‌های کلامی شریف مرتَضی و ‏پیروانش دوری گزیده است. این نظریه از گذشته تا ‏زمان ‏حاضر موافقان و مخالفانی داشته است.‏برخی نویسندگان تلاش کرده‌اند تا اثبات کنند ‏کلام شیعه مستقل نبوده و تابع کلام معتزلی است به این دلیل که به‌موازات تطور ‏کلام ‏معتزله، کلام امامیه نیز دچار تطور شده است.‏در پژوهش حاضر سعی بر آن شد با ‏رویکرد توصیفی‎-‎تحلیلی، نخست توصیف دقیق و مستندی از ‏مهم‏ترین آرای هر دو متکلم ‏ارائه شود و در مقام تحلیل ‏میزان تأثیرپذیری حمصی از خط کلامی سیدمرتضی ‏مورد ارزیابی ‏قرار گیرد. ‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #سدید_الدین_حمصی_رازی، #سیدمرتضی، ‏#روش_شناسی، #روش_کلامی، ‏#عقل_گرایی.‏ •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑تبیین رابطه قضا و قدر الهی با اختیار انسان در نگاه مکاتب ‏اسلامی با ‏تکیه بر نگاه عرفای اسلامی 👤مرتضی عزیزی ‏ ✍️چکیده این تحقیق با موضوع تبیین رابطه قضا و قدر با اختیار انسان در نگاه عرفای اسلامی، ‏رابطه قضا و قدر الهی را با اختیار انسان با روش توصیفی تحلیلی، تبیین نموده است. ‏ازآنجاکه عدم تبیین دقیق این رابطه منجر به جبرگرایی جامعه می‌گردد متفکرین اسلامی در ‏هر دو مسئله تعارض اراده الهی بااراده انسان و مسئله تعارض علم الهی با اختیار انسان به ‏سه شکل نفع، دفع و رفع به تبیین رابطه و حل مشکل تعارض علم و اراده الهی در قضا و قدر ‏با اختیار انسان مبادرت نموده‌اند. یافته‌های تحقیق گویای این مطلب است که در نگاه عارف ‏اختیار انسان نوعی توجه خالق به انسان و توانایی‌ها او و استعدادهای او و عین ثابته اوست ‏که در علم الهی موجود بوده است و ازآنجاکه در جهان‌بینی عارف انسان جلوه الهی است در ‏نگاه عارف تعارضی بین اراده الهی یا قضا الهی و اراده انسان و همچنین علم الهی و اراده ‏انسان رخ نخواهد داد.‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #قضا_و_قدر، #اختیار، #جبر، #تفویض، #اعیان_ثابته •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑نقد و بررسی برخی شبهات روشنفکری پیرامون رجعت 👤مهدی عامری ✍️چکیده رجعت به معنای بازگشت ائمه در دوران پس از ظهور و پیش از قیامت، در اعتقادات شیعی جایگاه مهمی ‏دارد، ‏ازاین‌رو نه‌تنها مخالفان شیعه آن را دستاویز حمله‌های خود بر عقاید شیعه قرار داده‌اند بلکه روشنفکر ‏مآبان و ‏دگراندیشان نیز به این وادی واردشده و عقاید شیعی را غالباً با نگاهی سیاسی و معطوف به‌نقد نظام ‏جمهوری ‏اسلامی، موردنقد و یا تخریب قرار می‌دهند‎‏!‏‎ نوشته حاضر نقدی است بر مواضع آقای اکبر گنجی که رجعت را نوعی خرافه و امری باطل تلقی کرده و ‏با ‏استمداد از تفسیر المنار و برخی نظرات اهل عامه بر این دیدگاه شیعی تاخته است. در تفاسیر مهم شیعه ‏مانند ‏المیزان و تسنیم به‌خوبی با دلایل نقلی و عقلی، پاسخ شبهات این‌چنینی بیان‌شده است که ناظر به همین ‏بحث ‏در این نوشتار با رویکرد انتقادی به آن‌ها پرداخته‌شده است‎ ‎ 🔑واژه‌های کلیدی‎:‎‏ #رجعت، #شیعه، #اهل_بیت_ع.‏ •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑تأثیر حکومت نبوی و علوی در کمال و سعادت انسان 👤علی‌اصغر جعفری ولنی ‏ ✍️چکیده برمبنای حاکمیت الهی، نظام هستی ازنظر ساختاری دارای سلسله مراتبی ‏است که هریک از موجودات در مرتبه خاصی از آن قرار دارند. انسان در مرتبه‌ای ‏بالاتر از دیگر موجودات، توانی برای تعقل دارد که سرنوشت او را در همه مراحل ‏حیات بر عهده می‌گیرد. از سویی عقل انسان وجود حکومت و انتظام بخشیدن به ‏امور دنیوی را برای جامعه بشری لازم می‌داند و از سوی دیگر فطرت خداجویانه ‏او را به‌سوی انتخاب حاکمی سوق می‌دهد که جامعه را به‌سوی خیر و سعادت ‏رهنمون می‌کند. به نظر می‌رسد انسان فطرت خداجو دارد و با اعتقاد به توحید راه ‏وحی را برمی‌گزیند و حاکمیت خود را از طریق پذیرش حاکمیت خداوند اعمال ‏می‌کند که با چنین پذیرشی، حاکمیت خداوند بر روی زمین تحقق می‌یابد. ‏حاکمیت نبوی و حاکمیت علوی را می‌توان دو نمونه از حاکمیت الهی دانست؛ ‏بنابراین هدف از حکومت در اسلام، نه تمایلات شخصی فرد یا افراد است و نه ‏خواسته و تمایلات نابجای مردم؛ بلکه هدف، حفظ و تأمین مصالح و نیازهای ‏واقعی جامعه است. چنین هدفی بر اساس قوانین و ضوابط اسلامی به اجرای ‏عدالت و تربیت انسان در مسیر خدا منتهی می‌شود. البته در چنین حکومتی، مقام و ‏حکومت وسیله است نه هدف. درواقع حکومت اسلامی بر عقاید اسلام متکی بوده ‏که نظام ویژه‌ای دارد و درصدد اجرای قوانین و فرامین الهی است.‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #حکومت_نبوی، #حکومت_علوی، #کمال_و_سعادت •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑تحلیل مؤلفه‌های معنایی شکر و رابطه آن بامعرفت الله ‏درآیات قرآن کریم ‏‏ 👤حمید حسن‌زاده اصفهانی ‏ ✍️چکیده حقیقت شکر و مفهوم قرآنی آن ناظر به یک فعل جوارحی است اما فراتر از آن مرتبط با یک امر درونی و عمل است که در ‏این نوشتار با روش تحقیق کتابخانه‌ای و با شیوه تحلیل معنی و آمیزه‌ای از لغت‌شناسی سنتی و معنی‌شناسی جدید به |آن ‏پرداخته‌شده است. برای اصطلاح قرآنی شکر در کتب لغت و آثار علمای اخلاق و عرفان و نیز در تفاسیر گوناگون معنا و ‏تعاریفی ذکرشده است که در این مقاله با ذکر این معانی و تحلیل آن‌ها معنی اصلی شکر و حقیقت شکر با استناد به آیات قرآن ‏و کاربردهای قرآنی این کلمه تبیین شده است، عالمان مذکور شکر را شامل سه مرتبه شکر زبانی، عملی و قلبی می‌دانند اما ‏این تحقیق نشان می‌دهد که قرآن کریم حقیقت شکر را یک امر قلبی می‌داند که همان معرفت منعم و توجه به مبدأ نعمت و ‏تذکر نسبت به صفات کمال او است که در نعمت تجلی‌یافته است، این معنی اصلی مستلزم شکر زبانی و عملی نیز خواهد بود.‏ ‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #شکر، #کفران، #نعمت، #معرفت

📑عوامل و موانع هدایت الهی از دیدگاه قرآن و روایات 👤سید عباس موسوی ‏ ✍️چکیده یکی از مباحث بسیار مهم در قرآن کریم و روایات هدایت الهی است، مقاله حاضر با رجوع به منابع به روش ‏توصیفی تحلیلی به عوامل و موانع هدایت الهی (ضلالت) از منظر قرآن کریم و روایات پرداخته است. با توجه ‌به ‏اینکه هدف از خلقت انسان رسیدن به سعادت و رسیدن به سعادت درگرو هدایت است، ضرورت این بحث روشن ‏می‌شود. یافته نوشتار حاضر آن است که از دیدگاه قرآن عوامل هدایت، خداوند، انبیا، کتاب‌های آسمانی، ایمان ‏معرفی‌شده است. اموری نیز زمینه‏های هدایت را در انسان تقویت می‌نماید، از آن جمله می‏توان به تقوا، پذیرای ‏حق و حقیقت بودن، جهاد درراه خدا و هجرت فی سبیل الله... اشاره کرد. از عوامل ضلالت و گمراهی در قرآن ‏می‏توان از شیطان، ازاغه قلب، هواپرستی و محیط یادکرد که این عوامل وابسته به شرایط و زمینه‏هایی ازجمله عدم ‏تفکر، کفر به خدا و بی‏اعتقادی به‌روز قیامت و غفلت، شبهه‌افکنی و... است.‏ 🔑واژه های کلیدی: #هدایت، #ضلالت، #گمراهی، #عوامل_هدایت، #موانع_هدایت.‏

7️⃣نشریه حکمت کریمان 💠سال دوم، شماره هفتم، بهار1403 📑واکاوی ملاک‌های معناداری یا بی‌معنایی زبان دین 👤شریعت پناه ‏ 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑توحید افعالی و نسبت آن با اراده انسان ‏ 👤آمنه سادات حجازی 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑وحدت رمز پیروزی امت اسلام 👤سید محمدباقر علم الهدی 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑مدل استدلالی خواجه نصیرالدین طوسی در خداشناسی تجرید ‏الاعتقاد ‏‏ 👤فاطمه اخوان 👤بریهه حسن زاده 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑الگوی پژوهشی خداشناسی فلسفی (مطالعه مورد پژوهانه ‏خداشناسی علامه طباطبایی)‏ 👤علی‌اصغر جعفری ولنی 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑چیستی عقل و کارکرد آن در حوزه‌ی دین و اخلاق 👤فرامرز فیاضی 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑واکاوی ملاک‌های معناداری یا بی‌معنایی زبان دین 👤شریعت پناه ‏ ✍️چکیده در کلام قدیم، تبیین گزاره‌های دینی محل اصلی مناقشه بود. هیچ‌کس در معناداری ‏گزاره‌های دینی تردید روا نمی‌داشت. تصور عمومی بر این بود که قضیه یا حکم، برای اینکه ‏به‌عنوان قضیه یا حکم واقعی پذیرفته شود، تنها به یک آزمون نیاز دارد و آن آزمون «صدق و ‏کذب» است؛ اما در ابتدای قرن بیستم، گروهی از فیلسوفان (پوزیتویست¬های منطقی) اصل ‏معناداری گزاره‌های دینی را موردتردید قراردادند. لذا بحثی نو در کلام جدید به نام زبان دین ‏شکل گرفت. هدف پژوهش حاضر مروری بر نه نظریه مشهور و به دست آوردن ملاک‌های ‏معناداری یا بی‌معنایی گزاره‌های دینی و ارائه نقدهای علمی بر آن‌ها بوده است. البته درنهایت ‏نظریه انتخابی نگارنده با عنوان عرف گرایی برگرفته از آراء اندیشمندان اسلامی ذکر گردیده ‏است. روش پژوهش حاضر به‌صورت کتابخانه‌ای می‌باشد.‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #زبان_دین، #معناداری_زبان_دین، #بی_معنایی_زبان_دین.‏ •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑توحید افعالی و نسبت آن با اراده انسان ‏ 👤آمنه سادات حجازی ✍️چکیده از موضوعات مهمی که هم به لحاظ علمی و هم عملی بسیار اهمیت دارد و اساس تشریع و ‏ارسال رسل و انزال کتب می‌باشد اراده و اختیار انسان در افعال و کردارش است که عقلا و ‏نقلا و حتی وجداناً قابل‌تردید و انکار نیست اما ارتباط و تناسب آن با توحید افعالی و انحصار ‏فاعلیت به خدا سبب شده برخی یکسره اختیار و اراده کامل را در انسان منکر شوند (مانند ‏اشاعره که آن را با نظریه کسب توجیه می‌کنند و توضیح آن در ادامه خواهد آمد)، و برخی ‏فاعلیت خدا را محدود به ایجاد و حدوث دانسته و نقش خدا در افعال اختیاری انسان را منتفی ‏بدانند تا اختیار و اراده انسانی آسیب نبیند مانند معتزله :اما در فرهنگ شیعه و مکتب اهل‌بیت ‏‏(عی) آن‌ها هیچ‌گونه تنافی نداشته و مانعة الجمع نمی‌باشند بلکه مکمل یکدیگرند چراکه ‏توحید افعالی به معنای نفی فاعلیت از غیر خدا نیست بلکه به معنای نفی فاعلیت استقلالی و ‏ذاتی از غیر خداست و این منافاتی با فاعلیت بالغیرو وابسته و متکی بر اراده خدا در انسان ندارد ‏چنانچه با قضا و قدر الهی کاملاً انطباق دارد و این همان مفهوم لاجبر ولا تفویض بل امر بین ‏الامرین است که اهل‌بیت (عی) به ما آموختند شیعه اراده انسان را در طول و ذیل اراده خدا ‏می‌داند نه مستقل و در این مقاله پس از بیان دو دیدگاه افراطی و تفریطی به‌تفصیل توضیح ‏داده‌شده است .‏ 🔑واژه های کلیدی: #وحید، #توحید_افعالی، #اراده، #اختیار.‏ •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑وحدت رمز پیروزی امت اسلام 👤سید محمدباقر علم الهدی ✍️چکیده جامعه سازی و ایجاد تمدن نوین اسلامی بر پایه وحدت از اساسی ترین اهداف دین مبین اسلام ‏است. چیستی وحدت و راهکار های دست یازی به وحدت از مسائل مهم و کلیدی در باز سازی تمدن ‏نوین اسلامی است. از این رو و با هدف مشخص نمودن شاخصه های وحدت و راهکار های رسیدن به ‏آن و با روش تحلیلی ،توصیفی بر پایه تحقیق کتابخانه ای بنیادی ترین خسارت در جامعه دینی را وجود ‏اختلاف در میان جامعه اسلامی میدانیم و وحدت را راهبرد اصلی تشکیل حکومت دینی معرفی کرده ‏وحدت و یکپارچگی ملت، آن‌هم با محوریت قرآن و سنت رسول گرامی اسلام(ص) و اهل‌بیت ‏عصمت‏ و با تکیه‌بر مشترکات دینی و پرهیز از پرداختن به اختلافات مذهبی معرفی کرده و پیاده ‏سازی آن در جمهوری اسلامی ایران را با وجود تنوع و تکثر قومیتی که دارد را مایه هم‌افزائی قدرت و ‏اقتدار ملی در یک فضای همراه با آرامش به آرمان‌های ارزشمند انقلاب و امام خمینی(ره) دانسته و ‏الگویی فرا روی جوامع اسلامی قرار می دهیم. ‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #پیامبر، #وحدت، #اسلام، #محور_وحدت، #دین، #مذهب، #دشمن، #اختلاف. ‏ •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑مدل استدلالی خواجه نصیرالدین طوسی در خداشناسی تجرید ‏الاعتقاد ‏‏ 👤فاطمه اخوان ✍️چکیده یکی از مهم‌ترین وظایف متکلمان اثبات عقاید دینی است و از برهان به‌عنوان متقن‌ترین روش ‏استدلال عقلی برای اثبات برخی از این عقاید بهره می‌برند؛ خواجه‌نصیرالدین طوسی در بخش ‏خداشناسی تجرید الاعتقاد در پی اثبات وجود و صفات خداوند می‌باشد و برای این کار از جملات ‏کوتاه و مختصر استفاده کرده و این جملات هرکدام براهین محکمی را در خود دارند که می‌توان با ‏توجه به مدل‌های برهانی آن‌ها را استخراج کرد؛ با توجه به این امر هدف از نگارش این مقاله این است ‏که با روش کتابخانه‌ای براهین به کار رفته در بخش خداشناسی این اثر استخراج و با مدل‌های برهانی ‏و منطقی بیان شود و در نهایت نشان داده می‌شود که خواجه با وجود ایجازگویی، از متقن‌ترین ‏روش‌های برهانی برای اثبات عقاید دینی بهره برده و در هریک از بخش‌ها از برهان و استدلال ‏استفاده کرده است؛ برای اثبات وجود خدا از جمله کوتاه خواجه برهان امکان و وجوب و برای اثبات ‏قدرت و سایر صفات خدا نیز براهین دیگری استخراج می‌شود.‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #استدلال، #برهان، #خواجه_نصیر، #تجریدالاعتقاد.‏ •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑الگوی پژوهشی خداشناسی فلسفی (مطالعه مورد پژوهانه ‏خداشناسی علامه طباطبایی)‏ 👤علی‌اصغر جعفری ولنی 📝مشاهده چکیده •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑الگوی پژوهشی خداشناسی فلسفی (مطالعه مورد پژوهانه ‏خداشناسی علامه طباطبایی)‏ 👤علی‌اصغر جعفری ولنی ✍️چکیده به نظر می‌رسد بررسی متعلق شناختی مانند خدا نزد عرفا، فلاسفه و ارباب ادیان از جایگاه گوناگونی برخوردار است؛ چراکه تعیین وضعیت خدا به‌عنوان متعلق شناخت در هریک از حالات یادشده منجر به نوع الهیات متفاوتی خواهد شد؛ یعنی اگر خدا فراتر از درک بشر تلقی شود تحیر انسان را موجب می‌شود و لاجرم «الهیات سکوت» خواهیم داشت؛ اما اگر خدا را در محدوده درک بشر بدانیم، خداشناسی ما از سنخ «الهیات سخن» خواهد بود. در چنین شرایطی یا معتقد به بداهت اولی خدا خواهیم بود که در این صورت رویکرد «الهیات سلبی» واکنش مناسبی است و یا به بداهت به معنای اعم خدا قائل هستیم که در این صورت خداشناسی ما غفلت زدا است و در حکم تنبیه و یادآوری انسان غافل از خداست؛ اما اگر به خدایی نیازمند فکر (تعریف و برهان) باور داشته باشیم، چنین رویکردی در مسیر شناخت از سنخ «الهیات ایجابی» بوده و مآلاً باید الگوی پژوهشی تابع مقولات نظری را رعایت کرده و از الزامات آن تمکین کنیم. شاید بتوان گفت خداشناسی فلسفی ـ ازجمله آنچه در مباحث مربوط به الهیات بالمعنی الاخص طبق بیان علامه طباطبایی روبرو هستیم ـ از سنخ الهیات ایجابی است و مستلزم این است که طرح این مباحث بر اساس الگویی پژوهشی تدوین‌شده باشد که در منطق از آن تحت عنوان «مطالب» یاد می‌شود. حال مسئله این است که خداشناسی فلسفی از چنین الگوی پژوهشی تبعیت می‌کند یا اینکه باید درصدد باشیم طبق شرایط و ویژگی‌های بحث از خدا، تحلیل متفاوتی ارائه کرده و یا اینکه تقریر جدیدی از ساختار الگوی پژوهشی عرضه کنیم تا بتوانیم بستر مناسبی در طی مسیر انسان از هر مجهولی (اعم از خدا و غیر خدا) به سمت کشف و شناخت آن را پیشنهاد کنیم. البته می‌توان گفت چنین پیشنهادی معطوف به فضای فکری حکمت متعالیه و به‌تبع آن علامه طباطبایی خواهد بود. این پژوهش مبتنی بر رویکرد توصیفی تحلیلی است. 🔑واژه‌های کلیدی: #خداشناسی_فلسفی، #الهیات_سکوت، #الهیات_سخن، #الهیات_سلبی، #الهیات_ایجابی، #علامه_طباطبایی •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑چیستی عقل و کارکرد آن در حوزه‌ی دین و اخلاق 👤فرامرز فیاضی ✍️چکیده یکی از بحث‌های کلیدی و ابهام‌زا در طول تاریخ نقش و جایگاه عقل در هندسه دینی بوده است، هرچند علما و دانشمندان زیادی تلاش کرده‌اند تا این ابهام را از بین ببرند و اختلاف پیرامون چیستی، کارکرد و اعتبار آن را حل کنند، اما بااین‌حال هنوز این ابهام به‌خودی‌خود باقی است ما در این مقاله تلاش کرده‌ایم تا در ابتدا چیستی عقل را بررسی کنیم و در ادامه به کارکرد عقل در اثبات اصول اعتقادات و فروع دین بپردازیم و در آخر نیز کارکرد عقل در تشخیص گزاره‌های اخلاقی را بررسی کنیم و روش ما نیز در این مقاله توصیفی تحلیلی بوده است. 🔑واژه‌های کلیدی: #عقل، #حسن_و_قبح_عقلی، #منابع_معرفتی، #ملازمات_عقلیه، #علت_احکام_و_اخلاق. •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

8️⃣ نشریه حکمت کریمان 💠سال دوم، شماره هشتم، تابستان 1403 📑ارشادی بودن نصوص امامت: واکاوی جانشین بلافصل ‏پیامبر اعظم برفرض فقدان نص ‏ 👤هادی غلامرضائی 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑بررسی تطبیقی نسبت اعجاز و قانون علیت از منظر‎ ‎اشاعره، ‏معتزله و امامیه 👤زهیرا مشایخی 👤زهرا سپهری 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله ‏ 📑واکاوی و بازخوانی معاد جسمانی از دیدگاه ملاصدرا و ‏نقدی به برخی شبهات مخالفان (آقای حکیمی)‏ 👤محمود صنیعی تهرانی ‏ 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑تبیین رابطه دعا با قضا و قدر از منظر آیت‌الله جوادی‌آملی ‏و امام فخر رازی 👤انسیه هاشمی سیاوشانی ‏ 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑شیوه استدلالی علامه طباطبایی در المیزان با محوریت ‏آیات توحید ذاتی ‏ 👤سمیه دلیر صف آرای اخکر ‏ 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑کارکردهای باور به قضاء و قدر در جامعه دینی 👤عصمت فصیحی دستجردی 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑بررسی تطبیقی نسبت اعجاز و قانون علیت از منظر‎ ‎اشاعره، ‏معتزله و امامیه 👤زهیرا مشایخی ✍️چکیده ‏ معجزه امر مهمی برای اثبات ادعای پیامبری است. ازاین‌رو از جهات مختلف به چالش کشیده ‏شده است. یکی از این چالش‌ها، ناسازگاری معجزه با قانون علییت می‌باشد. این مقاله درصدد است تا ‏با روش نقلی و رویکرد توصیفی تحلیلی بر اساس اسناد کتابخانه‌ای، دیدگاه‌های مختلف فرقه‌هایی ‏همچون امامیه و اشاعره و معتزله را در مورد نسبت اعجاز و قانون علییت بررسی کرده و درنهایت، با ‏توجه به نظرات مطرح‌شده، بر دیدگاه صحیح‌تر، صحه گذارد. با بررسی نظرات سه گروه، معلوم ‏شد،اشاعره که تنها سبب پدید آمدن اشیاء و یگانه عامل تنظیم روابط بین آن‌ها را خدای سبحان ‏می‌دانند، اصل علیت را زیر سؤال برده‌اند، اما استدلالات معتزله در این خصوص پایه و اساسی نداشته ‏و قابل دفاع نیست؛ متکلمین امامیه، اعجاز را نقض قانون علیت ندانسته؛ بلکه معتقدند معجزه، علتی ‏ناشناخته دارد که در این خصوص نظرات علمای بزرگ و صاحب‌نظری، ازجمله مصباح یزدی، ‏جوادی‌آملی و سبحانی، موردبحث قرار گرفت.‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #معجزه، #علییت، #معتزله، #اشاعره، #امامیه‏ •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑واکاوی و بازخوانی معاد جسمانی از دیدگاه ملاصدرا و ‏نقدی به برخی شبهات مخالفان (آقای حکیمی)‏ 👤محمود صنیعی تهرانی ✍️چکیده ‏ صدر المتالهین نخستین شخصی است که کامیاب گشت معاد جسمانی ر ابا دلایل عقلانی ‏اثبات نماید، بر اساس حکمت متعالیه بدنی که زیر تصرف و پوشش نفس قرار دارد، شبه بدن ‏است نه این بدن جسمی عنصری مختص به این دنیا که جزء ضعیف‌ترین مراتب نفس است ‏بنابراین این بدن عنصری اولاً مستقل نیست ثانیاً بی‌ربط هم نیست. بر اساس این نکته بدن هم ‏نقش عامل و مباشر در انجام فعل دارد وهم مقدمات و زمینه فعل را آماده می‌کند و به این جهت ‏است که استحقاق پاداش یا عذاب را دارد، در نظر صدرالدین بدن در قیامت از کارکردها و ‏خلاقیت قوه رئیسه خیال است؛ و بعضی از بزرگان به بعضی یا همه این اصول خدشه وارد ‏کرده‌اند لذا مقرر ضمن واکاوی این اصول به‌نقد این اصول از جانب منتقد (آقای حکیمی) ‏پرداخته و سپس جواب هریک را داده است.‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #ملاصدرا، #معاد_جسمانی، #بدن_عنصری_دنیوی، #بدن_اخروی، #بدن_‏مثالی، #قوه_خیال.‏ •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑شیوه استدلالی علامه طباطبایی در المیزان با محوریت ‏آیات توحید ذاتی ‏ 👤سمیه دلیر صف آرای اخکر ‏ ✍️چکیده اعتقاد به توحید ذاتی ازجمله موضوعات توحیدی است که اساس اعتقادات انسان را شکل ‏می‌دهند‎.‎‏ با توجه به تأثیر غیرقابل‌انکار اعتقادات در رفتار و اعمال انسان، لزوم توجه به مباحث ‏توحیدی و شیوه استدلال به آن‌ها در قرآن کریم، ضروری است‎.‎‏ هدف این تحقیق هم بررسی ‏شیوه‌های استدلالی علامه طباطبایی (ره) در کتاب شریف المیزان و با محور قرار دادن آیات توحید ‏ذاتی است.‏‎ ‎روش مقاله‌ی «بررسی شیوه استدلالی علامه طباطبایی در المیزان با محوریت آیات توحید ‏ذاتی»‏‎ ‎روش توصیفی ‏‎– ‎تحلیلی است‎.‎‏ یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که علامه طباطبایی (ره)‏‎ ‎در ‏خصوص توحید ذاتی با تفکیک معنای احدیت و واحدیت به‌عنوان دو بخش مهم توحید ذاتی، احدیت را ‏به یکتایی یعنی نداشتن ترکیب اعم از جزء بالفعل یا جزء بالقوه معنا نموده‌اند‎.‎‏ و واحدیت را به نداشتن ‏نظیر و شریک برای خداوند و یگانگی ذات الهی معنا نموده‌اند که این نظر مطابق نظر ائمه اطهار (ع) ‏بوده و وحدت عددی را نیز نفی می‌کند‎.‎‏ علامه با استفاده از استدلال مباشر و غیر مباشر مدعاهای ‏خود را ثابت نموده است؛ ولی بیشتر استدلالات ایشان غیر مباشر و از نوع قیاس است، به‌طوری‌که ‏استفاده از براهین قطعی و یقینی، از ویژگی‌های استدلالی ایشان به شمار می‌آید‎.‎ ‏ 🔑واژه‌های کلیدی: ‏ #احدیت، #وحدانیت، #شیوه_استدلالی، #برهان، #دلیل، #توحید_ذاتی •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑تبیین رابطه دعا با قضا و قدر از منظر آیت‌الله جوادی‌آملی ‏و امام فخر رازی 👤انسیه هاشمی سیاوشانی ✍️چکیده ‏«دعا» از مفاهیم کلیدی و مهم در دین اسلام و وسیله اظهار عجز و نیاز بنده به آفریدگار ‏خویش است، دعا ازجمله مسائلی است که تبیین رابطه آن با اصل مهم «قضا و قدر»، ‏متکلمین اسلامی را به تأمل و نظر فراخوانده است؛ در این نوشتار به بررسی ارتباط دعا با قضا ‏و قدر الهی از منظر جوادی‌آملی از عالمان شیعی و امام فخر رازی از عالمان اشعری ‏پرداخته‌شده است. از منظر جوادی‌آملی، قضا قوانین کلی و تغییرناپذیر و قدر قوانین جزئی و ‏تغییرپذیر است؛ یعنی همه‌چیز در جهان خارج بر اساس قضا و قدر الهی محقق می‌شود و ‏برمبنای نظریه امر بین الامرین قضا و قدر الهی موجب سلب اختیار از انسان نمی‌شود، دعا ‏نیز جزء قضا و قدر الهی و در محدوده عالم طبیعت است و برآورده شدن آن نیز به‌مقتضای ‏حکمت خداوند است. نظر فخر رازی در قضا و قدر، مشوش و گاه متناقض است، تعاریف او ‏گاه مرادف جبر و گاه مرادف با اختیار است بنابراین در تبیین مسئله دعا ازنظر ایشان، نباید ‏مبانی وی نادیده گرفته شود، جبر و اختیار از اهم مبانی او هستند که تبیین مسئله دعا را ‏تحت تأثیر قرار می‌دهند.‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #جوادی_آملی، #فخر_رازی، #دعا، #قضا_و_قدر •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑کارکردهای باور به قضاء و قدر در جامعه دینی 👤عصمت فصیحی دستجردی ✍️چکیده برخی بر این باورند که علم خداوند منشأ هستی ممکنات است لذا انسان‌ها ‏در افعال اختیاری خود مجبورند. درنتیجه نقشی در تعیین سرنوشت خود در ‏جوامع ندارند؛ بنابراین چگونگی فهم قضا و قدر در پیشرفت و انحطاط امت‌ها ‏مؤثر است. پژوهش حاضر باهدف بررسی تأثیر اعتقاد به قضا و قدر بر روی ‏جوامع و افراد انجام‌شده است. ضرورت پژوهش به این دلیل است که قضا و ‏قدر همیشه در جوامع موردتوجه قرارگرفته. توجه به آثار و نتایج قضا و قدر ‏نشان می‌دهد حاکمان جور پیوسته برای توجیه اعمال قدرت ظالمانه خود ‏جبرگرایی را رواج داده و این مسئله را دستاویزی برای مشروعیت بخشیدن به ‏حکومت خود قراردادند. این مقاله با روش توصیفی _ تحلیلی با روش کیفی ‏تحلیل محتوا است. نوشتار حاضر بابیان برخی آثار روشن می‌کند درک صحیح ‏از این عقیده می‌تواند رشد و تعالی برای جوامع به ارمغان بیاورد. مردم را از ‏رکون و سستی برهاند و توجه به باری‌تعالی را در زندگی جاری نماید. این امر ‏اعتقادی موجب تقویت تزکیه نفس و انجام رفتار صادقانه و ایجاد یک زندگی ‏توحیدی خواهد شد.‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #جبر، #اختیار، #قضا_و_قدر، #امر_بین_الامرین، #کارکرد •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

ارشادی بودن نصوص امامت: واکاوی جانشین بلافصل ‏پیامبر اعظم برفرض فقدان نص ‏ 👤هادی غلامرضائی ✍️چکیده به باور شیعه نصب امام بر عهدۀ خداست و او نیز امیرالمؤمنین علیه‌السلام را به امامت و ‏خلافت بلافصل برگزید و پیامبرش را موظف به اعلام و ابلاغ آن کرد. در مقابل، اهل‌تسنن ‏مدعی‌اند‌ نه خدا و نه پیامبر، کسی را به‌عنوان امام انتخاب نکردند و این امر به مسلمانان واگذار ‏شد. این نوشتار با فرض اینکه خدا فردی را برای امامت انتخاب نکرده، به این پرسش پاسخ ‏می‌دهد: «آیا مسلمانان در انتخاب امام آزاد بودند یا اینکه ملزم به انتخاب فردی با اوصاف ‏خاص بوده‌اند‌؟» طبق بررسی پژوهش حاضر حتی بدون معرفی مصداق امام از سوی پیامبر، ‏حجت بر آحاد مسلمانان تمام بوده؛ ازاین‌رو، همۀ آن مواردی که پیامبر اقدام به معرفی ‏امیرالمؤمنین علیه‌السلام به‌عنوان جانشین بلافصل و امام امت کرده‌اند، ارشادی بوده است.‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #خلافت، #جانشینی_پیامبر_اعظم، #فقدان_نص، #نص_خاص، #ارشادی_بودن_ادله.‏ •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

#نشریه_علمی_ترویجی #فراخوان_جذب_مقاله #شماره_نهم_نشریه 📢قابل توجه اساتید، محققان و دانش‌پژوهان حوزه و دانشگاه! فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان برای شماره نهم خود آماده پذیرش مقالات مرتبط با حوزه کلام اسلامی است. علاقه‌مندان می‌توانند مقالات خود را از طریق پست الکترونیک ‏pajooohesh.gsm@gmail.com‏ و یا در پیام‌رسان ایتا به نشانی👇👇 🆔 @pajoohesh_1401‎‏ ‎ارسال نمایند.‏ ✍️مشاهده موضوعات قابل پذیرش 👤مشاهده اعضای هیئت تحریریه 🎖مشاهده مجوز 🗒مشاهده آخرین نسخه مجله (شماره هشتم) 🔍مشاهده راهنمای نویسندگان ⚠️لازم به ذکر است هزینه داوری، مشابهت یابی و انتشار تا اطلاع ثانوی به عهده نشریه بوده و رایگان است! ⚠️حداکثر مدت داوری و تعیین تکلیف مقاله که نوآوری (عنوان-محتوا) داشته باشد دو هفته است! •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

#نمایه_سازی 💬 شماره هشتم فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان در بانک اطلاعات نشریات کشور نمایه شد. 📌برای مشاهده کلیک کنید ▪️میتوانید صفحه نشریه حکمت کریمان در #مگیران را مشاهده کنید👇👇 https://www.magiran.com/magazine/8864 •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman