اولین سخنرانی امام خمینی پس از تبعید به‌مناسبت آغاز سال تحصیلی/2
✳️بازنشر به‌مناسبت آغاز سال تحصیلی حوزه و دانشگاه
برنامه زندگی و حکومت در اسلام
🔹کسانی که مسئولیتشان خیلی زیاد است #دولت‌های_اسلامی است؛ #رؤسای_جمهور_اسلام، سلاطین اسلام، این‌ها مسئولیتشان خیلی زیاد است و شاید بیشتر از همه طبقات باشد. اسلام الآن به دست این طبقه، به حسب اراده خدای تبارک و تعالی ـ تکویناً ـ سپرده شده است و آن‌ها مسئولند بر حفظ اسلام و حفظ وحدت کلمه اسلام و حفظ احکام اسلام و معرفی کردن اسلام را به دنیای متمدن که گمان نشود اسلام مثل مسیحیتهست، فقط یک رابطه معنوی ما بین افراد و خدای تبارک و تعالی است و بس.
🔸اسلام برنامه زندگی دارد؛ اسلام برنامه حکومت دارد؛ اسلام قریب پانصد سال ـ تقریباً یا بیشتر ـ حکومت کرده است؛ سلطنت کرده است؛ با اینکه احکام اسلام در آن وقت باز آنطور اجرا نشده است که باید اجرا بشود لکن همان نیمه اجرا شده‌اش ممالک بزرگی را، وسیعی را، اداره کرده است با عزت و شوکت از همه جهات، از همه کیفیات.
🔹اسلام مثل سایر ادیانی که حالا در دست است ـ شاید آن‌ها هم در وقت خودش اینطور بوده‌اند لکن سایر ادیانی که حالا در دست است، خصوصاً مسیحیت که هیچ ندارد جز چند کلمه اخلاقی و راجع به تدبیر مُدُن و راجع به سیاست مدن و راجع به کشورها و راجع به اداره کشورها برنامه ندارد ـ گمان نشود که اسلام هم مثل آن‌ها برنامه ندارد.
🔸اسلام از قبل از تولد انسان شالوده حیات فردی را ریخته است تا آن وقت که در عائله زندگی می‌کند، شالوده اجتماع عائله‌ای را ریخته است و تکلیف معین فرموده است تا آن وقت که در تعلیم وارد می‌شود، تا آن وقت که در اجتماع وارد می‌شود، تا آن وقت که روابطش با سایر ممالک و سایر دوَل و سایر ملل هست. تمام این‌ها برنامه دارد، تمام این‌ها تکلیف دارد در شرع مطهر. اینطور نیست که فقط دعا و زیارت است؛ فقط نماز و دعا و زیارتْ احکام اسلام نیست؛ این یک باب از احکام اسلام است. دعا و زیارت یک باب از ابواب اسلام است لکن سیاست دارد اسلام؛ اداره مملکتی دارد اسلام؛ ممالک بزرگ را اداره می‌کند اسلام. بر رؤسای جمهور اسلام، بر سلاطین اسلام، بر دوَل اسلامی است که اسلام را معرفی کنند به عالم.
تفاوت کلیسا و مسجد
🔹مسیحیون خیال نکنند که اسلام هم، مسجد هم، مثل کلیساست. #مسجد وقتی نماز در آن بر پا می شده است تکلیف معین می‌کرده‌اند؛ جنگ‌ها از آنجا شالوده‌اش ریخته می‌شده است؛ تدبیر ممالک از آنجا، از مسجد شالوده‌اش ریخته می‌شده است. مسجد مثل کلیسا نیست. کلیسا یک رابطه فردی مابین افراد و خدای تبارک و تعالی ـ عَلی زَعْمِهم - هست لکن مسجد مسلمین در زمان رسول خداـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ و در زمان خلفایی که بودند ـ هرجور بودند ـ مسجد #مرکز_سیاست_اسلام بوده است.در روز جمعه با خطبه جمعه مطالب سیاسی است ـ مطالب مربوط به جنگ‌ها، مربوط به سیاست مدن، این‌ها همه درمسجد درست می‌شده است؛ شالوده‌اش در مسجد ریخته می‌شده است در زمان رسول خدا و در زمان دیگران و در زمان حضرت امیر ـ سلام الله علیه.
لزوم معرفی اسلام
🔸باید اسلام را آنطور که هست معرفی کنند؛ مکلفند این‌ها. کسانی که خدای تبارک و تعالی به آن‌ها ریاست داده است مسئولیت دارند در مقابل ریاست‌شان؛ باید اسلام را آنطور که هست معرفی کنند. باید یک برنامه رادیویی برای معرفی اسلام تهیه کنند؛ باید به علمای اسلام رجوع کنند تا اینکه آن‌ها حقایق اسلام را برایشان تشریح کنند و آن‌ها در اذاعه و در رادیوها و در سایر مطبوعات نشر بدهند.
هدف پیامبر اسلام
🔹پیغمبر اسلام می خواست در تمام دنیا #وحدت_کلمه ایجاد کند؛ می خواست تمام ممالک دنیا را در تحت یک کلمه توحید، در تحت کلمه توحید تمام ربع مسکون را قرار بدهد، منتها اغراض سلاطین آن وقت از یک طرف و اغراض علمای نصارا و یهود و امثال ذلک از طرف دیگر سد شد؛ مانع شد از اینکه ایشان بتوانند آن کار را انجام بدهند. الآن هم سد است؛ الآن هم آن‌ها مانع هستند؛ الآن هم گرفتاری ما برای خاطر آن‌هاست؛ الآن هم یهود مانع هستند که اسلام ترویج بشود؛ الآن هم نصارا مانع هستند که اسلام را، آنطور که هست، معرفی کنند. مانع هستند.(صحیفه امام، ج2، صص32-29)
🔻 رسانه رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی
#یادداشت_۱۳۵
۸ آبان۱۴٠۲/سال سوم
از نظمیه ی کنت فورت اتریشی تا
امنیت مسجد محور محلات
ظاهرا تاسیس اولین اداره پلیس یا «نظمیه» ایران به شکل مدرن #متمرکز و به تقلید از غرب، به سال۱۲۵۸ شمسی باز می گردد(حدود ۱۴۴ سال پیش). مسئول تاسیس و مدیریت هم «کنت دومونت فورت» اتریشی بوده که به درخواست ناصرالدین شاه در سفر اتریش، به ایران می آید و کار را شروع می کند( تاریخ موسسات تمدنی ایران، محبوبی اردکانی ج۲ص۱۴٠).
به جد میتوان گفت که یکی از بنیادی ترین تفاوت های نوع هدایت جامعه در اسلام و مدرنیته در همین کلمه نهفته است: #مدیریت_متمرکز، که قرین جبر، کم دقتی و پر هزینه بودن است. اما اسلام عزیز که معتقد به #حکومت_مردم است(آیه۲۵حدید)، این هدف بنیادین را از طریق روشهای مدیریتی #غیرمتمرکز عملیاتی می کند.
فی المثل می توان تامین امنیت یک شهر را به ده مرکز نیروی انتظامی سپرد، یا آنرا به صد #مسجد، به عنوان قلب یک #محله واگذار کرد. در واقع نظام هدایتی پیشرفته اسلام، واحد ها را خُرد و کوچک می کند، آنگاه مدیریت آسانش را به #تمامی_مردم می دهد. تجربه بسیار بسیار گرانقدری که در تاسیس #کمیته های انقلاب اسلامی داشتیم، آنهم دقیقا یک روز بعد از پیروزی انقلاب!
تامین امنیت در قالب خُرد، محله ای و به محوریت مساجد، چند خاصیت بسیار مهم دارد:
۱. به دلیل کوچکی واحد مدیریت، دقت و سرعت کار بالا می رود ۲. اعضای هر محله، مسئول تامین امنیت خودشانند، به همین دلیل تعهد بسیار بالایی به کار دارند ۳. تامین امنیت بین اعضای محل پخش می شود، به همین دلیل نیاز به استخدام نیروی دائمی ندارید ۴. مدل تامین امنیت محله ای، بستر بسیار مناسبی است برای ضرب کردن شور و نشاط جوانان محل، در تامین امنیت خود، خانه و ناموسشان و هکذا دهها فایده دیگر.
در واقع تشکیل #کمیته به عنوان یکی از شعبه های #بسیج، یکی از بارزترین نمونه های مواجهه تمدنی امام ره، با ساختارهای متمرکز جبری سازمانی غیر مردمی غربی بود. مدلی که به هرکجا که صادر شد نجاتش داد: از بسیج مردمی سوریه، از #حشد_الشعبی عراق، از #انصارالله در یمن و... .
مدلی که رهبر انقلاب به حق در وصفش فرمودند:«هیچ نظیری در دنیا نداشت و کاملا و صد در صد متکی به اندیشه اسلامی بود». جالب تر اینکه در پاسخ به منشا بسیج می گویند:«امام این پدیده بی نظیر را، از دل کوچه پس کوچه های شهرها و از دل خانه های مردم به وجود آورد»(۹۸/۹/۶).
آن معمار فقید نیز در آخرین پیامشان برای تعیین نماینده در #کمیته و پس از حدود ده سال تجربه تامین امنیت به محوریت مساجد محله ها می گوید: این نهاد انقلابی، حافظ اسلام و انقلاب گردید، مسلمانان را شاد و دشمنان اسلام و کشور را ذلیل کرد(۶۶/۵/۲۲).
آیا عجیب، مشکوک و غم انگیز نیست؟ مدلی که در کوران سخت ترین مصائب این کشور، انقلاب و اسلام را نجات داده بود، یک سال پس از رحلت حضرت امام منحل شد و مردم از فواید فراوانش محروم.
#مسجد_و_امنیت، یکی از ارکان نُه گانه خدمات مسجد طراز است که در دوره مسجد و اداره جامعه به آن پرداخته شده. ایضا لبیکی است به تاکید رهبر معظم انقلاب به استفاده مجدد از تجربه کمیته ها در دهه شصت(۹۸/۹/۶).
✍️قاسم یزدانی خراسانی