به نظر من همه انسان ها نویسنده اند. خداوند به همه انسان ها لوح و قلم داده نا آنچه را می فهمند در صفحه وجود خود بنگارند. شبانه روز در حال نوشتن کتاب وجودی خود هستیم. بعد از اینکه مقداری از عمر ما می گذرد، این کتاب قطری خاص پیدا می کند، از این اثر رونمایی می کنیم و شروع می کنیم برای دیگران تعریف کردن و اگر نویسنده به معنای مصطلح باشیم آن را به قلم در می آوریم و به دست صنعت چاپ می دهیم تا هزاران نسخه از آن را منتشر کنند تا دیگران بخوانند و بهره ببریند.
عرب های اصطلاحی دارند می گویند: ـفلان رجل کنتی» یعنی فلان مردی است که دائما می گوید من چنین و چنان بودم، این حال را بیشتر پیران دارند که تا اندکی نزد آنان توقف کنی و همنشین آن ها شوی، کتاب زندگی خود را به صورت صوتی برای تو بازگو می کنند، البته شاید برای تو شایان دقت نباشد و مقداری کلافه کنند باشد.
بیش از همه خود انسان است که به کتاب زندگی خود مسلط است و بهترین قاضی و حسابرس اعمال خود، خود اوست به تعبیر حساب شده قرآن کریم: اقرء کتابک کفی بنفسک الیوم علیک حسیبا.
آقای حداد عادل در یکی از شعرهای خود به زیبایی وجود امام زمان عج را به کتابی تشبیه کرده و از او خواهش کرده است که وی را به مطالعه صفحه ای از آن میهمان کند:
کتاب حُسن تو مجموعه ای تماشایی است
مرا به صفحه از آن کتاب میهمان کن
آری در سینه هر انسانی کتاب هایی وحود دارد، تعداد کمی از این بی شمار کتاب توفیق قلمی شدن را پیدا می کند. امان از آن لحظه ای که این توفیق عملی شود و آن کتاب بسان رودی با شدت جاری شود و آن گاه است که دردی چون درد زایمان زنان، فرد را فرا می گیرد و کتاب چنان بر سینه می کوبد که پتک آهنگران بر سندان فرود می آید. آنگاه است که برای این درد، مسکّنی جز قلم و کاغذ و کنج خلوتی وجود نخواهد داشت تا به تعبیر شیوای امام صادق علیه السلام دل با نوشتن آرام می گیرد.
تقریری از ملاقات با آیت الله مددی حفظه الله به قلم حسینی کمال آبادی
@HKAMAL
تقریری از ملاقات با آیت الله مددی حفظه الله به قلم حسینی کمال آبادی
@HKAMAL
تقریری از ملاقات با آیت الله مددی حفظه الله
حسینی کمال آبادی
بسم الله الرحمن الرحیم
با آیتالله سیداحمد مددی، اولین بار هنگامی آشنا شدم که مصاحبهای از ایشان را در کتاب جایگاهشناسی علم اصول مطالعه کردم مطالبی بسیار زیبا و کاربردی با رویکرد تاریخی در آن وجود داشت و مرا شیفته پرسوجو از ایشان قرار داد.
بعد چندی از صوتهای ایشان در مورد تاریخ تدوین حدیث استفاده کردم و با چندی از شاگردان ایشان نشستهایی را داشتیم؛ تا توفیق دیدار ایشان به همت دوستان فقه حکومی در اول مرداد 1398 در بیت ایشان میسر شد با اینکه مشغله فراوان داشتم، همه را برای دیدن ایشان کنار گذاشتم و به جلسه شتافتم. همچنان که اعلام شده بود جلسه به صورت گعده علمی و براساس پرسش و پاسخها برگزار میشد.
توفیق شد تا پرسشی را از ایشان به شرح ذیل بپرسم:
آیا کارهای انجام شده در فقه حکومی، بیشتر در وقت تزاحم احکام است یا ما در استنباط احکام اولیه نیز در این بخش جای کار داریم؟
پاسخ صریح از استاد، که بیشتر درخور مخاطب کم حوصله است ،انتظار نمیرود ولی پاسخ را در ضمن مطالب خود بیان میکنند از مجموع مطالب ایشان فهمیدم که ایشان بر آن مستندند:
1. ما فقه ولایی داریم و باید به سمت آن برویم و فقه حکومی بخشی از فقه حکومی است.
2. ما در بخش احکام اولی نیز در فقه حکومی نیاز به کار داریم به ویژه در بحث اراضی و اموال.
بعد در سخنان خود بحث مفصلی را در مورد اراضی خراجیه (سرزمینهای سودآور) مانند عراق مطرح کردند.
در ادامه سخنان بحث بر (قیاس) رسید، ایشان برداشت عمومی از قیاس را که همان تمثیل منطقی است را قسمتی از نهاد قیاس دانستند و فرمودند قیاس در معنای کلان خود به معنای فضاسازی است به این معنا که اگر حکم مصداقی در شریعت روشن نیست، از فضای موجود آن میتوان پی برد که حکم مصداق مجهول چیست و حکمی را بدان سرایت داد. ایشان در پاسخ پرسشی از بنده، مبنای مخالفت با قیاس را نه ظنگرایی!! بلکه این اندیشه که در مسائل شرعی حکم وجود ندارد دانستند و فرمودند این در حالی است که شیعه بر آن بود که حکم شرعی وجود دارد.
بر این اساس پرسشی دیگر مطرح کردم و آن اینکه اگر اساس طرد و مذمت، قیاس، نادیده گرفتن احکام موجود و مصادر فهم آن است نه ظنگرایی الان در زمان غیبت که روشن است حکم برخی از مصادیق ... به ما نرسیده است و آن نادیده گرفتن وجود ندارد میتوان از قیاس استفاده کرد؟
ایشان فرمودند: بله!!
برای بنده خیلی جای تعجب بود و تا آخر جلسه این قسمت از سخنان ایشان رهایم نکرد، بعد از جلسه باز این مسئله را با ایشان مطرح کردم: ایشان فرمودند آن تعریفی که بنده از قیاس به معنای فضاسازی مطرح میکنم از سیر تاریخی و پدیدههایی که وجود داشته است عرض میکنم. و چیزی شبیه نظام است که امروزه مطرح میشود که در صورتی که علم و اطمینان بیاورد میتواند مورد تمسک قرار بگیرد و با ظنگرایی نمیتوان.
و نهاد قیاس را شبیه نهاد استصحاب دانستند با این تفاوت که در قیاس حکم از موضوعی بر موضوعی دیگر میرود و در استصحاب از حالت موضوعی بر حالت دیگر از همان موضوع میرود.
در ادامه یکی از دوستان از مسئله فقه و مصلحت پرسش کردند ایشان فرمودند که اولاً مشکلاتی که از اجرای برخی از فروع شرعی پدیدار میشود را نباید نادیده گرفت و یا گفت که آمار دروغ است و... .
ثانیاً نباید با وجود مشکلات، احکام شرعی را کنار گذاشت. مثلاً خلیفه دوم در مسئله متعه با مشکلی مواجه بود. حال علل متعددی را بیان کردند از جمله اینکه مردان عجم با زنان عرب نیامیزند ... . برای این مشکل آمد با اصل حکم درگیر شد و گفت متعتان کانتا محللتان فی عهد رسول الله إنی احرمهما و اعاقب علیهما ... .
در صورتی که برای مدیریت آن مشکل باید دنبال راه چاره رفت مثلاً قبلاً که از مجتهدان دستنوشته محرمیت دریافت میکردند این رویه مشکلاتی را به وجود آورد، و ما به جای درگیر شدن با اصل مسئله و حکم شرعی دفاتر ثبت رسمی نکاح را چارهاندیشی کردیم. لذا نباید به بهانه مصلحت، احکام شرعی را کنار گذاشت.
پایان قسمت یکم
@HKAMAL
تقریری از ملاقات با آیت الله مددی حفظه الله /قسمت دوم
در اینجا از حضرت استاد پرسیدم که گاه راهکار خارجی و یا پاسخگو نیست و مشکل ایجاد شده از خود قالب شرعی حکم است مانند رجم! در این مورد چه میکنید؟
ایشان در پاسخ فرمودند: اولاً فکر نکنید که مشکل فقط برای سنگسار ایجاد شد. آنان با اعدام و حتی شلاق هم مشکل دارند و اینها را مجازاتهای قرون وسطایی میدانند. ثانیاً ما بر آن هستیم که حدود شرعی را فقط امام معصوم ع باید اجرا کنند و در این وادی بسط سخن دادند.آنچه آیتالله مددی را از بسیاری ممتاز میکند توجه شدید به پیشینه شناسی تاریخی مسائل است به نظر بنده بخش عمدهای از اسلامشناسی، دانستن دقیق تاریخ آن است، قرنها از ظهور اسلام گذشته است و ما با تاریخ ویژه روبهرو هستیم که طلاب با فرا گرفتن آن و از همه مهمتر استفاده از آن در تحلیل مباحث فکری و فقهی میتوانند، قدمی ویژه رو به جلو بردارند. بارها گفتهام که حذف تاریخ اسلام از سیر درسی حوزه و بردن آن به طرف دروس مبنی و مطالعهای ضعف شدیدی را متوجه کرده است. باید تاریخ و تاریخ تحلیلی را در برنامهریزی دروس حوزوی جدی بگیریم و به نظر بنده استاد مددی در این مرحله از نعمت زیادی بهرهمند است که آرزوی هر اسلامپژوهی است.
حسینی کمال آبادی
@HKAMAL
سخن آقای وزیر و برخی جهت گیری ها
بسم الله الرحمن الرحیم
الیه أتوکل و الیه اُنیب
هموطنان گرامی، همصنفان گرامی؛
سلام علیکم
چندی است که سخنی از وزیر بهداشت، سخت مورد نقد واقع میشود، در این میان چهره غضبآلود یک روحانی با تهدید و ضرب الأجل 48 ساعته، عجیب بود.
عجیب بود و جای تأثر داشت؛ زیرا روحانیتی که هدایت در سایهسار عقل و نقل را در رسالت خود دارد؛ چرا و چه نیاز است که زبان تهدید را برگزیند؟!
دوستان گرامی، اساساً عذرخواهی برآمده از تهدید چه میزان ارزش اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی دارد؟!
آیا با این نحوه برخوردها، به برخی توهمها در رابطه با عموم روحانیون دامن نمیزنیم؟!
وانگهی آیا کلام آقای وزیر، باطل محض بود که هیچ معنای صحیحی از آن قابل برداشت نیست؟! بنده نیز آن برداشت که مورد نقد واقع شده را نقد میکنم و بر این باورم که شور حسینی، نشاطآور است و به فرموده علّامه حسن زاده آملی: قبضی که بود در پی آن بسط روان به! (دیوان اشعار) بسیاری از شادی هایی که برخی مردمان این زمان در جست و جوی آن هستند با خود، آثار گرفتگی . افسردگی روحی به دنبال دارد به ویژه اگر شائبه گناه در آن باشد.
ولی این سخن را نیز باید پذیرفت که رشد اعیاد و عزاهای مذهبی ما از ساختار ویژه و مناسب با مسائل اجتماعی برخوردار نیست.
برخی نیز بدون توجه به توسعه بیپروای ساحتهایی از آن −عموماً جنبه عزاداری− میپردازند و قصد اضافه کردن دهههای جدید داشتید و برخی دیگر قصد آن دارند که عزای اهلبیت علیهم السلام را علاوه بر قمری به ماههای شمسی هم برگزار کنند.
این رویّه باعث تضییع بهرهبری بهتر از این منبع خیر محض میشود. یکی از اساتید بزرگوارم این رشدها را به رشد صحنهای حرم حضرت امام رضاعلیه السلام تشبیه میفرمود که با وجود زیبایی و بهرهبری، نظم خاصی بر آن حاکم نیست.
برادران عزیز! با احترام و ارزشگذاری به حساسیتها، جامعه ما به همدلی و مهربانی بیشتر نیاز دارد، جامعه ما به دقتهای بیشتری در چگونگی بیان مراد نیاز دارد که اگر جناب آقای وزیر توجه بیشتر به خرج میدادند به این ورطه نمیافتادند.
همدلی، مهربانی و دقت بیشتر را از خداوند سبحان خواهانم بحق محمد و آل محمد علیهم السلام.
حسینی کمال آبادی
مرداد ماه 1398
@HKAMAL
دوستان گرامی
سلام علیکم
اسعد الله ایامکم
الحمد لله الذی جعلنا من المتمسکین بولایة امیر المومنین علیه السلام
روز عید بزرگ ولایت بود و رسم دید و بازدید از سادات
آن ها که عنوان سیادت دارند یا با سادات نسبت دارند، به خوبی می دانند که مردم این عنوان را بسیار پاس می دارند. کافی یک بار با آنها به بازار بروید یا ارتباطی در اجتماع داشته باشید، اوج محبت و احترام و ایثار به سادات را خواهید دید به ویژه اگر ملبس به لباس روحانیت نیز باشد، عشق به عمامه مشکی هم بدان افزوده می گردد.
من هر بار که با این محبت ها رو به رو می شوم، با امیر المومنین علیه السلام نجوا می کنم که آقا جان این مردم به آبروی شما به ما احترام می کنند، خدا کند این علت را فراموش نکنیم و مایه سرافرازی شما باشیم هر چند شما سرفراز عالم هستید.
همیشه یاد خطبه سید الشهدا ع در عرفه می کنم به آنان که خواب فرو رفته اند، با شدت می گوید که به هوش بیایید! آبرویی که امروز دارید را از کجا به دست آورده اید؟
روز عید غدیر و رسم دید و بازدید سادات، کمترین زکات و شکرانه سیادت است که سادات میزبان شیعیان و محبان حضرت هستند.
این شکرانه را باید پاس بداریم و به بهترین شکل برگزار کنیم.
امسال پس از چند سالی که بی توفیق شده بودم، با عنایت حضرت، توقیق میزبانی دوستان را داشتم و مردم از صبح تا غروب پیوسته ما را مرهون لطف خود کردند، از آنها متشکرم.
برخی با همه اعضای خانواده می آیند که بسیار دلنشین و زیباست.
در این میان مردانی هستند که از صبح با پدارن پیرشان همقدم می شوند و روز عید را با پدر به عید دیدنی می رود که بسیار قشنگ است.
از تمامی دوستان و محبان تشکر می کنم.
حسینی کمال آبادی
مرداد ماه 1398
@HKAMAL
🔰حرفِ تازه
رهبر معظم انقلاب:
🔸حوزهی علمیه، یک دستگاه تولیدی و یک کارخانهی عظیم انسانی است؛ باید دایم تولید کند؛ باید کتاب تولید کند؛ آدم و عالم تولید کند؛ متدین تولید کند؛ فکر تولید کند و حرف تازهیی بزند. حرف تازه که تمام نشده است.
🔸بزرگان ما میگویند که هر وقت به قرآن مراجعه میکنیم و در آن تدبر میکنیم، حرفی مییابیم که قبلاً نیافته بودیم؛ خیلی خوب، این حرفِ تازه است. بعضیها نگویند که هرچه حرفِ تازه است، در دین است؛ دیگر چه حرف تازهیی میخواهید. بله، ما همان دین را درست نشناختیم! باید حرفهای تازهی دین را در بیاوریم؛ «یک عمر میتوان سخن از زلف یار گفت».
🔸اینطور نیست که همهی حرفهای دین همین چهار تا حرفی است که من و شما در منبرها یا در کتابهای علمی و تبلیغی و رسالهمان بیان کردهایم؛ نخیر، بیش از اینهاست؛ شما جلو بروید، خدا به شما حرف جدید خواهد داد.
۱۳۷۰/۱۱/۳۰
@HKAMAL
بسم الله الرحمن الرحیم
پوششهای پسرفت (ذهنهای شبههپذیر)
شعار «تغییر» و «حرکت خلاف جهت» همیشه طرفداران خود را داشته است. مخالفان شعارها و حرکتهای تغییری را می توان دو قسم دانست، برخی اساساً وضع موجود را میپسندند و به تغییر آن نیازی نمیبینند، برخی با نوع آن تغییر پیشنهادی، مشکل دارند و آن را موجب پیشرفت نمیدانند.
ولی هر دو گروه در جریانهای اجتماعی متهم به پسرفت و طرفدار رکود میشوند و «جریان تغییر» هرچند باطل هم باشد، از این اتهامزنی نهایت بهره را میبرند و جماعتی را تحت تأثیر خود قرار میدهند.
گروهی که تغییر را بر پیشانی خود نوشته و بر طبل آن میکوبد خواهان جلوت، مناظره و دیگر بسترهایی است که در آن به راحتی مشکلات موجود را که طرف مقابل نیز منکر آن نیست را طرفدار یا مسبب آن بداند و از این آب گلآلود ماهی خود را بستاند، در این میان گروهی که ناقد تغییرهای منفی هستند، باید بسیار قوی عمل کنند تا از برچسبها رهایی یابند و به مقصود نائل شوند.
برخی ذهنها، به بهانه پیشرفت به هر رطب و یابسی تن در میدهند، همدرسی داشتم که علاقمند به نقل وقایعی غریب بود که در قوطی هیچ عطاری پیدا نمیشود و سندی هم ندارد و فایدهای هم بر آن مترتب نبود. باری نصیحتش کردم که عمر گرانمایه را خرج این امور نکند، در پاسخم گفت: باید سراغ مطالبی رفت که تا کنون انگشت اشارهای سمت آن نرفته است تا به پیشرفت رسید، بدو گفتم: برخی جاها که انگشت اشاره و عمر دانشمندان به سمت آن نرفته به علّت بیارزشی و اباطیل بود آنها است نه کشفی نو از جهان دانش.
برخی دیگر از ذهنها به بهانه تغییر یا پیشرفت، شبههپذیر میشوند. آنان که گاه حتی از سر استعداد وافر در تنگنای وضع موجود نمیگنجد ولی همت یا توان ایجاد وضع جدید را هم ندارند، شبهات را با آغوش باز میپذیرند و مدافع آن میشوند بعد با هزار دلیل هم دست از فضای جدید خود ساخته برنمیدارند.
اینکه عرض میکنم که کم همتی یا ناتوانی باعث میشود که نتوانند وضع جدیدی را رقم بزنند، در مقابل پاسخ شبهات هم هست، یعنی او از اینکه شبههای را خوب تقریر میکند، خرسند است ولی همت کشف پاسخ آن و پژوهش در اطراف آن را ندارد و گاه همت پرسش از ویژه دانان را هم از دست میدهد و پیوسته پرسشها و شبهات به دست آمده را برای افرادی فرو مرتبه از خود تقدیر میکند و از اینکه آنان پاسخ در خور فراهم ندارند، بر شبهه خود اصرار میورزد. همدرسی چنین داشتم که هر صباح شبههای را به آغوش میکشید و همت تحقیق را به زیر پا میگذاشت، این روحیه رفته رفته او را از دایره ایمان خارج کرد.
نباید به بهانه تغییر و با پوشش تغییر، تن به امور بیفایده داد همچنین نباید برای دگرگونی وضع موجود هر شبههای را پذیرفت. شاید بتوان ذهن شبههپذیر را تفریط ذهن متعصب دانست. توضیح اینکه ذهن عوام، کمتر مزه شک و تردید را به خود راه می دهد و بر یافتههای آباء و اجدادی خود مصرند به گفته عین القضات همدانی در نامهها:
روزی هزاران جنازه بر گورستان میبرند که یکی مزه شک را نچشیده است.
این گروه در واقع به تردید که دالان یقین است وارد نشده تا به آن منزلگه آرام بگیرند. اگر این گروه را ذهن متعصب و افراط در اصرار بر باور بدانیم، در مقابل ذهنی که تند و تند به دالان تردید وارد میشود ولی آنجا را آرامگاه خود میداند و شبههباوری میکند را میتوان ذهن مفرّط دانست و ذهنی که به پرسشها و تردیدها به دید فرصت مینگرد و چراغ تعقل و تحقیق را بر فراز آن روشن میدارد را ذهن متعادل نامید.
یکی از ویژگیهای ذهنهای شبههپذیر، لفاظی است، آنان بر آنکه شبهه را اوّلا به جان خود و ثانیاً به جان دیگران بخورانند آن را با هزار آب و رنگ تعریف میکنند گویا از متن واقع آمدهاند این زبان بازی و لفاظی هم خود آنان را به باور شک و شبهه میرساند.همچنین پیروانی را به آنان ملحق میکند.
من الناس من یعجبک قوله فی الحیوة الدنیا و ما له فی الآخرة من خلاق؛ نتیجه آنکه هرچند پیشرفت و تغییر از رسالتها است ولی به بهانه و به اسم آن نباید دچار پسرفتها شد.
باید تلاش کرد تا از تغییرهایی که موجب پسرفت هستند جلوگیری کرد.
بُرد شعار پیشرفت و تغییر بالا است و بدین واسطه برچسب زدن برطرف مقابل بسیار آسان میشود، یعنی پسرفت با پوشیدن لباس پیشرفت خود را حق جلوه میدهد و به ناقدان خود برچسب پسرفت میزند
در این میان جریان نافذ باید بسیار قوی عمل کند و ابزار تبلیغی راحتی الامکان از طرف مقابل خلع کند.
ذهنهای باطلگرا و ذهنهای شبههپذیر هر دو از مصادیق پَسرفت هستند.
سید مرتضی حسینی کمال آبادی
20/6/98
مشهد مقدس
@HKAMAL