﷽ 🕯 ادبیات 🌴 شماره 33 🌴 2️⃣ یکی از بهترین تعلیقه‌هایی که بر معالم الاصول نوشته است، از آنِ مرحوم سید علی آقای قزوینی است. مطالب ایشان به جدّ دقیق و عالی است. ایشان در خصوص ارتباط میان اعتبارات عقلی و مفاهیم عرفی می‌نویسند: دلالت الفاظ که بر محوریت مفاهیم و ظهورات عرفی است هیچ وابستگی‌ای به اعتبارات عقلی و استحسانات ذوقی ندارد و نمی‌توان پای آن‌ها را در این باب به میان آورد. 📔 إنّ الاعتباراتِ العقليّةَ و الاستحساناتِ الذوقيّةَ لا تنوط بهما الدلالاتُ اللفظيّةُ الدائرةُ على المفاهيمِ العرفيّةِ. تعليقة على معالم الأصول ؛ ج‏3 ؛ ص149 #مفعول_مطلق #ظهور_عرفی #اعتبارات_عقلی ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷 🎞 آلوسی از بزرگترین دانشمندان و عالمان اهل‌سنت است؛ کتابی ارزشمند در تفسیر قرآن دارد به نام «روح‌ المعانی» که با تکیه بر قوانین و قواعد ادبیات عرب نگاشته شده است. 🌿 زمانی برای زیارت قبر مطهر مولای متقیان حضرت علی علیه السلام به نجف‌اشرف مسافرت کرد و در خلال آن، روزی به مجلس درس مرحوم کاشف الغطاء وارد شد. 🌱 در انثای درس، کلام ایشان را قطع کرده، گفت: جناب شیخ مسألة! مرحوم کاشف الغطاء فرمود: بپرسید. 🍀 گفت: گیریم خدا و رسول صلی الله علیه وآله امر به پیروی از علی علیه السلام کرده باشند؛ اما از پیروی غیر ایشان که نهی نکرده‌اند؛ کرده‌اند؟! 🌿 کاشف الغطاء بلادرنگ پاسخ داد: ما نهی از پیروی از غیر علی علیه السلام را از آیه‌ی شریفه‌ی زیر استنباط می‌کنیم: مَا كَانَ لِأَهْلِ الْمَدِينَةِ وَمَنْ حَوْلَهُم مِّنَ الْأَعْرَابِ أَن يَتَخَلَّفُوا عَن رَّسُولِ اللهِ وَلَا يَرْغَبُوا بِأَنفُسِهِمْ عَن نّفْسِهِ. ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﺍﻫﻞ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻭ ﺑﺎﺩﻳﻪ‌ﻧﺸﻴﻨﺎنی ﻛﻪ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ ﺁﻧﺎﻧﻨﺪ، ﺍﺯ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ صلی الله علیه وآله ﺗﺨﻠﻒ ﻛﻨﻨﺪ؛ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﺴﺰﺩ ﻛﻪ جان خود را از جان او عزیزتر بدارند. توبه/ ۱۲۰. 🌾 ایشان چنین ادامه داد: بر اساس قوانین ادبیات عرب، وقتی در جمله‌ای، اسم شخصی برده شود، در جمله‌ی بعدی که راجع به هموست، دوباره با اسم ظاهر ازش یاد نمی‌کنند، بلکه از ضمیر استفاده می‌کنند. اینجا چون یک‌مرتبه اسم پیامبر صلی الله علیه وآله برده شده، اگر جمله‌ی بعد (... ولایرغبوا) هم راجع ایشان می‌بود، می‌بایست می‌نوشت: لایرغبوا عنه، نه لایرغبوا عن نفسه! معلوم می‌شود این نفس، غیر از شخص شریف پیامبر صلی الله علیه وآله است!!! 🌴 آلوسی ساکت شد؛ چرا که قانون مذکور، جزو مسلمات قواعد ادبیات عرب است. لذا پرسید: خب نفس در این آیه، اشاره به چه کسی است؟! شیخ جعفر فرمود: 🌹علی بن ابی‌طالب علیهما السلام🌹 ☘ آلوسی پرسید: دلیل شما چیست؟! شیخ فرمود: 🌷دلیل ما آیه‌ی شریفه‌ی مباهله است🌷 که در جریان آن، حضرت رسول صلی الله علیه وآله، علی علیه السلام را به عنوان نفس و جان خویش با خود همراه ساخت. 🍃🍃روز مباهله مبارک باد🍃🍃

الحمد لله تعالی توفیق شد یک ماه در حوزه علمیه شهرستان بناب به جهت اردوی علمی معنوی طلاب قمی در خدمت عزیزان باشم. و بدین خاطر فعالیت ها در کانال کم رونق شده بود و لذا از محضر همه عزیزان عذر خواهم.

﷽ 🔄 تطبیق ❇️ شماره 34 ✔️در زیارت عاشورا دو مورد مفعول مطلق وجود دارد که به قرار ذیل است: 1️⃣ و اَسْئَلُ اللَّهَ بِحَقِّکُمْ وَبِالشَّاْنِ الَّذی لَکُمْ عِنْدَهُ اَنْ یُعْطِیَنی بِمُصابی بِکُمْ اَفْضَلَ ما یُعْطی مُصاباً بِمُصیبَتِهِ مُصیبَةً ما اَعْظَمَها وَ اَعْظَمَ رَزِیَّتَها فِی الاِسْلامِ وَ فی جَمیعِ السَّمواتِ وَ الاَرْضِ. 2️⃣ اللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ حَمْدَ الشّاکِرینَ لَکَ عَلی مُصابِهِمْ. ⚫️ بسی جای شگفت است که هر دو در رابطه با «مصیبت» است، اولی در خصوص نوع مصیبت که خود روضه سنگین است، مصیبتی که در اسلام و در همه آسمانها و زمین بزرگ و داغ گرانی است؛ دومی سپاس و ستایش خداوند متعال بر این مصیبت، یعنی حمد ما بر این مصیبت باید از نوع حمد افراد شاکر باشد. ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

✅ یادآوری 🕯 ادبیات 🌴 شماره 35 🌴 📔 غیر ارکان یا منصوب هستند، یا مجرور، و یا تابع. 📔 حال منصوبات سه دسته‌اند: 1️⃣ قید حدث؛ که منحصر در مفعول به، فیه، له، و مطلق است. 2️⃣ قید ذات؛ فقط شامل مفعول معه و حال است. 3️⃣ ویژگی ابهام زدایی از ذات کلمه و نسبت دارند. 📝 قید حدث یا ذات بدین معناست که این منصوبات یک ارتباط تنگاتنگی با حدث یا ذات دارند و آن دو را توضیح می‌دهند. از این رو، قید یعنی محدوده و شمولیت حدث یا ذات را تقلیل یا توسعه می‌دهد. #منصوبات #قید_حدث #قید_ذات ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 🕯 ادبیات 🌴 شماره 36 🌴 ⚜️ حال. قسمت 1 🗂 حال، اسم منصوبی است که قید و توضیح‌دهنده هیئت ذات است؛ولی این توضیح‌دهندگی فقط منحصر به زمان تحقّق حدث( عامل) است. پس در مقوله حال، سه گوشه مثلث را باید تعیین نمود که عبارت هستند از حال، ذو الحال و عامل. ✅ مثلا در عبارت « جاء زیدٌ ضاحکا» خندان‌بودن، توضیحِ یکی از حالت‌های زید است البته در زمان تحقّق آمدن. و به عبارتی، زید در زمان تحقّق حدث، خندان بود. ✅ محدود ساختن توضیح‌دهندگی به زمان تحقّق حدث، نعت نحوی را خارج می‌سازد چرا که نعت، منعوت را بدون لحاظ این نکته توضیح می‌دهد. #منصوبات #قیدذات #حال ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 🕯 ادبیات 🌴 شماره 37 🌴 ⚜️ حال. قسمت 2 🗂 در تعریف حال، واژه‌‌ی «فضله» را هم ذکر می‌کنند. قابل دقت است که این واژه به معنای زیادی در مقابل ارکان جمله است یعنی حال جزء ارکان جمله نیست و حق هم چنین است، ولی ممکن است از لحاظ معنایی به منزله‌ی عُمده در اتمام معنای اساسی جمله باشد، و یا نقش بازدارندگی از فَساد جمله را ایفا نماید مانند «و اذا قاموا الی الصلاة قاموا کسالی» و « و ما خلقنا السماءَ و الارض و ما بینهما لاعبین.». پ.ن: ذکر مثالها به نحو لَفّ و نشر مرتّب است. ✅ پس با لحاظ نکته فوق، نمی‌توان ادّعا نمود که قیدِ فضله در تعریف حال، غالبی است.( ر.ک: النحو الوافی، 2، 339) #منصوبات #قیدذات #حال ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 🌾نکته تفسیری. الف 🌾 به آیات ذیل دقت شود: 1️⃣ وَ مَنْ أَحْياها فَكَأَنَّما أَحْيَا النَّاسَ جَميعا( مائده، 32) 2️⃣ إِنَّكَ لا تُسْمِعُ الْمَوْتى‏ وَ لا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعاءَ إِذا وَلَّوْا مُدْبِرين‏( نمل، 80) 3️⃣ أَ وَ مَنْ كانَ مَيْتاً فَأَحْيَيْناهُ وَ جَعَلْنا لَهُ نُوراً يَمْشي‏ بِهِ فِي النَّاسِ كَمَنْ مَثَلُهُ فِي الظُّلُماتِ لَيْسَ بِخارِجٍ مِنْها كَذلِكَ زُيِّنَ لِلْكافِرينَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ( انعام، 122) 🗂 وقتی این سه آیه کنار هم گذاشته می‌شود می‌توان دریافت که مراد از «احیاء» در آیه اول در رابطه با نجات از مرگ یک شخص نیست بلکه مراد نسبت به هدایت‌گری افرادِ گمراه و به دور از نور الهی است چرا که در فرهنگ گفتاری عقلاء هم، در مواقع نجات افراد توسط پزشک و غواص و ... از این تعبیر استفاده نشده و گفته نمی‌شود ایشان وی را زنده نمود بلکه می‌گویند او را از مرگ نجات داد. ✅ با دقت در دو آیه بعدی – که به عنوان نمونه ذکر گردید - به این نکته رهنمون می‌شویم که قرآن کریم از افراد گمراه تعبیر به میّت می‌کند چرا که دل ایشان مرده است و با احیای دل‌های مرده، فعل احیاء تحقق پیدا می‌کند. 📌 به جهت فهم قول مخالف به المیزان، ج 5، ص 317 رجوع گردد. ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 🌾نکته تفسیری. ب🌾 ❇️ بیان چند شاهد: 1️⃣ پیرامون معجزه حضرت عیسی علیه السلام هم روایت هست: « ان اللّه بعث عيسى عليه السّلام فى زمان قد ظهرت فيه الزمانات، و احتاج الناس الى الطب فأتاهم من عند اللّه بما لم يكن عندهم مثله، و بما أحيى‏ لهم الموتى و أبرئ لهم الاكمه و الابرص باذن اللّه.» 2️⃣ حضرت ابراهیم علیه السلام به فرعون فرمود: رَبِّيَ الَّذي يُحْيي‏ وَ يُميتُ. و فرعون گفت: أَنَا أُحْيي‏ وَ أُميت‏. نقل شده است که حضرت امام صادق علیه السلام فرمودند: ان إبراهيم (عليه السلام) قال له: أحيِ‏ من قتلتَه إن كنت صادقا. 3️⃣ در روایت هست که حضرت فرمودند: «من سقى الماء فى موضع لا يوجد فيه الماء كان كمن احيا نفسا و من احيا نفسا فكانّما احيى‏ النّاس جميعا.» در این مورد، فردی که یک شخصی را از بی‌آبی و مرگ نجات می‌دهد تعبیر به «کمن احیا» می‌شود نه به «احیا نفسا». ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 🕯 ادبیات 🌴 شماره 38 🌴 ⚜️ افعال ناقصه. قسمت 2 🗂به دو عبارت « قُم» و « کُن قائما» دقت فرمایید. چه فرقی بین این دو وجود دارد؟ و یا اصلا تساوی در بیان دارند؟ ✅ با مراجعه به تعریف افعال ناقصه دریافت می‌شود که این افعال برای تقریر إسناد و ثبوت مسند بر مسند الیهی مانند زید و قائم جعل شده است. ✅ تقریر إسناد یعنی پررنگ سازی و بولد نمودن إسناد؛ از این رو از افعال ناقصه در رابطه با بیان وقایع معمولی و دم دستی استفاده نمی‌شود بلکه در جایی باید از این قالب بهره برد که إسناد مورد توجّه جدّی است. ✅ پس جمله « یکون زید قائما» در جایی بیان می‌گردد که ثبوت قیام برای زید به نحو ساده نباید مورد مشاهده گردد مثلا چندین وقت زید نایستاده بود و حالا ایستاده است و در نتیجه، مورد تعجّب دیگران قرار می‌گیرد. ❇️ از اینجاست که عبارت شریفه« کونی بردا و سلاما» خوب فهم می‌شود چرا که نسبت دادن خنکی و سلامتی و ایمنی به آتش، یک امر ساده و سهلی نیست؛ از این رو باید با عنایت و توجّه لازم ذکر گردد تا شک و یا انکار مخاطبین را برطرف نماید. پ.ن: در عبارت« کان زید قائما»، کان مسند است، زید مسندالیه، و قائما قیدِ مسند. و در تعریف افعال ناقصه که ذکر گردید این افعال برای تقریر إسناد مسند بر مسند الیه است، مراد مسند و مسندالیه قبل از درآمدن این افعال است. #افعال_ناقصه #کان_یکون ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

ا🍀🌸🍀🌸🍀 قال امیر المؤمنین علیه السلام: « إنّکم الی إعراب الأعمال أحوج منکم الی اعراب الأقوال.» غرر الحکم و درر الکلم #اعراب ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

ا🍀🌸🍀🌸🍀 🌿 قالَ الصَّادِقُ ع‏ إِعْرَابُ‏ الْقُلُوبِ‏ عَلَى أَرْبَعَةِ أَنْوَاعٍ رَفْعٍ وَ فَتْحٍ وَ خَفْضٍ وَ وَقْفٍ ☘️ فَرَفْعُ الْقَلْبِ فِي ذِكْرِ اللَّهِ تَعَالَى؛ وَ فَتْحُ الْقَلْبِ فِي الرِّضَا عَنِ اللَّهِ تَعَالَى؛ وَ خَفْضُ الْقَلْبِ فِي الِاشْتِغَالِ بِغَيْرِ اللَّهِ؛ وَ وَقْفُ الْقَلْبِ فِي الْغَفْلَةِ عَنِ اللَّهِ تَعَالَى 🍀 أَ لَا تَرَى أَنَّ الْعَبْدَ إِذَا ذَكَرَ اللَّهَ بِالتَّعْظِيمِ خَالِصاً ارْتَفَعَ كُلُّ حِجَابٍ كَانَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ اللَّهِ تَعَالَى مِنْ قَبْلِ ذَلِكَ؛ وَ إِذَا انْقَادَ الْقَلْبُ لِمَوْرِدِ قَضَاءِ اللَّهِ تَعَالَى بِشَرْطِ الرِّضَا عَنْهُ كَيْفَ يَنْفَتِحُ بِالسُّرُورِ وَ الرَّوْحِ وَ الرَّاحَةِ؛ وَ إِذَا اشْتَغَلَ قَلْبُهُ بِشَيْ‏ءٍ مِنْ أَسْبَابِ الدُّنْيَا كَيْفَ تَجِدُهُ إِذَا ذَكَرَ اللَّهَ بَعْدَ ذَلِكَ- وَ أَنَابَ مُنْخَفِضاً مُظْلِماً كَبَيْتٍ خَرَابٍ خِلْوٍ لَيْسَ فِيهَا عُمْرَانٌ وَ لَا مُونِسٌ؛ وَ إِذَا غَفَلَ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ تَعَالَى كَيْفَ تَرَاهُ بَعْدَ ذَلِكَ مَوْقُوفاً مَحْجُوباً قَدْ قَسَا وَ أَظْلَمَ مُنْذُ فَارَقَ نُورَ التَّعْظِيمِ. 🌾 فَعَلَامَةُ الرَّفْعِ ثَلَاثَةُ أَشْيَاءَ وُجُوهُ الْمُوَافَقَةِ وَ فَقْدُ الْمُخَالَفَةِ وَ دَوَامُ الشَّوْقِ؛ وَ عَلَامَةُ الْفَتْحِ ثَلَاثَةُ أَشْيَاءَ التَّوَكُّلُ وَ الصِّدْقُ وَ الْيَقِينُ؛ وَ عَلَامَةُ الْخَفْضِ ثَلَاثَةُ أَشْيَاءَ الْعُجْبُ وَ الرِّيَاءُ وَ الْحِرْصُ؛ وَ عَلَامَةُ الْوَقْفِ ثَلَاثَةُ أَشْيَاءَ زَوَالُ حَلَاوَةِ الطَّاعَةِ وَ عَدَمُ مَرَارَةِ الْمَعْصِيَةِ وَ الْتِبَاسُ عِلْمِ الْحَلَالِ وَ الْحَرَام‏. مصباح الشريعة ؛ صص 121 و 122 #اعراب ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

سلام و نور 🌸 ان شاء الله تعالى، در یکی دو روز آینده نکات مهمی پیرامون مبحث إعراب عرض خواهد شد. 🌿 از این رو، لطفا منتظر پست‌های آتی ما باشید. #اعراب ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

به عنوان پیش مطالعه، عبارت‌هایی از النحو الوافی، انموذج، صمدیه، الکافیه، المنهاج في القواعد و الإعراب، حاشية الصبان، و همع الهوامع خدمت عزیزان تقدیم می‌گردد که امید است به این عبارت‌ها دقت کافی صورت بگیرد خصوصا به عبارت‌هایی از همع الهوامع #اعراب ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 🕯 ادبیات 🌴 شماره 39 🌴 ┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄ اعراب. قسمت اول ┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄ 🗂 برخی از ادباء، اعراب را به اثر تعریف کرده‌ و گفته‌اند: اعراب اثری است که عامل، این اثر را اقتضا دارد که عبارت است از حرف و حرکت. ❇️ و حال آن‌که دقت نظر اقتضای خلاف این اندیشه را دارد چرا که اثر، مربوط به علائم اعرابی است و از طرفی هم حتّی واژه‌های مبنی و جملات دارای اعراب هستند ولی فقط توانایی پذیرش علائم اعرابی را ندارند. #اعراب ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83