استاد ترابی گیلانی
📃نقد و نظری بر بیان استاد دکتر سیدمصطفی #محقق_داماد
✏️آیا حقیقتا علوم ربطی به اسلامی و غیر اسلامی ندارند؟
1⃣در علوم تجربی، «#علم» عین واقعیت نیست، بلکه برداشت ما از واقعیت است. لذا زمانی که گفتمانها و پارادایمها تغییر میکند، به نتایج دیگری دست پیدا میکنیم. مثلاً در پارادایم #نیوتونی ، جاذبهی زمین را چطور تعریف میکردند؟ ولی وقتی که پارادایم عوض میشود و به انیشتاین میرسد، میگوید جاذبه حاصل تورفتگی ابعاد مکان و فضا-زمان است.
بنابراین «علم»، به آن معنای خاصی که اکنون داریم، مثل علم فیزیک و شیمی و... حتّی #علم_اقتصاد، عین واقعیت نیستند بلکه اینها پردازش ما از واقعیت هستند.
#علوم_وحیانی که از حقیقت خبر میدهند را کاری نداریم؛ ولی آنچه که اکنون بهعنوان علم مطرح است و در دانشگاهها بهعنوان نظریات آموزش داده میشود یا بهعنوان کشفیات مطرح میگردد، همهی اینها در گفتمانها معنا پیدا میکند و در واقع علم، #برداشت دانشمند از واقعیتی است که خدای متعال خلق کرده است و عین تکوین #نیست.
2⃣در عالم تکوین، دو H با یک O قاطی میشود و H2O یا آب به وجود میآید و این مسلمان و کافر ندارد؛ اسلامی و غیر اسلامی ندارد. ولی اصلاً این #علم نیست. علم، آن صورتبندی است که ما به این میدهیم.
در حقیقت هر علمی مبتنی بر یک فلسفهی علم است. این یک امر مسلّم است که هر علمی فلسفه دارد. یعنی آن فلسفهی علم است که علم را جلو میبرد، مشخص میکند که چقدر علم را توسعه بدهیم و از تنگناها عبورش بدهیم.
3⃣لذا در اصطلاح وقتی میگوییم «علم»، علم بهمعنای کشف از واقع که آقای محقّق داماد اشاره کرد نیست. بلکه «علم» بهمعنای واقعاً اصطلاحی است که میخواهیم تبدیل به تکنولوژی و عینیّت و کالا کنیم و در جامعه عرضه نماییم.
🛑که اینها قطعاً #مسلمان و #کافر دارد، چون همهی اینها مبتنی بر ارزشها و ایدئولوژی میباشد و ارزشها و ایدئولوژیها متفاوت است و میتواند سکولار یا اسلامی باشد.
و این مطلب در رابطه با علومی مثل #اقتصاد، جامعهشناسی، روانشناسی، مردمشناسی، مدیریت، اخلاق و علومی مانند اینها، صددرصد صدق میکند و جای هیچگونه چانه زدن ندارد. این علوم هم علم تجربی هستند؛ علومی مانند جامعهشناسی، مردمشناسی، سیاست و... هم ولو اینکه بخشهای نظری دارند، ولی بخشهای عملی و تجربی را هم دارا هستند. بسیاری از مطالب و روشهایی که از این علوم به دست میآید، میدانی و تجربی است. با این حال باز هم اینها اسلامی و غیراسلامی دارد.
آری، به آن معنای تکوینی میشود حرفهایی زد، ولی به آن معنایی که علم میخواهد در یک بستهی کامل شکل بگیرد و تولید بکند و مشخّص نماید که در چه حوزهای تحقیقات کنید و این تحقیقات را چگونه و با کدام تکنولوژی استفاده نمایید و آن را به عینیّت و به مصرف مردم برسانید، همهی اینها حتماً مبتنی بر #ایدئولوژی (اسلامی یا غیر اسلامی) است.
4⃣بعنوان مثال در علم کشاورزی...
متن کامل👇👇👇
https://www.hrtorabi.com/?p=4624