💢عدالت به مثابه منبع پنجم فقه تمدنی
✔️حجتالاسلام والمسلمین رضا غلامی:
🔹آیا عدالت هم وزن چهار دلیل دیگر هست؟ عدالت منبع استنباط است یا شاخص اصلی صحت استنباطات؟ اینها سؤلات مهمی هستند که باید پاسخ داد. از آنجا که عدالت روح شریعت است، فراتر از اینکه یک منبع استنباط تلقی شود، یک ابر منبع باید تلقی شود. از این ابر منبع، علاوه بر اینکه مجموعهای از احکام و قوانین ایجابی متولد میشود و هم سلبی و از همه مهم تر، این ابر منبع، شاخص حقانیّت تمام احکام شرعی است. یعنی هیچ حکم شرعیای نباید باشد که در ظاهر یا باطن مغایر با عدالت باشد. اگر حکمی با همه ظرایف و مستندات دینی صادر شد اما با عدالت سازگار نبود، میبایست شجاعانه آن را کنار گذاشت.
🔸اما آیا مطالعات فقهی ما در باب عدالت کافی است؟ پاسخ منفی است. حتی تا الان واکاوی عمیق قرآن و سنت در باب عدالت صورت نگرفته است. اینکه آیات و رویات جمع آوری و دسته بندی شود مانند کاری که درباره رویات مجموعه الحیاه انجام شده است، به معنای واکاوی نیست، واکاوی یعنی توصیف، تحلیل و حتی نقادی همه جانبه و ژرف همه آنچیزی است که در قرآن و سنت درباره عدالت مستقیم یا غیر مستقیم میتوان یافت.
🔹از سوی دیگر، استنباطات عقلی درباره عدالت اجتماعی هم از نظر ما بخش مستقلی از استنباطات شرعی است و در عصر غیبت اتکاء ما به عقل در تولید قوانین فقهی بسیار بالاست. با این وصف، لازم است جدای از واکاوی آیات و روایات، مجموعهای از واکاویهای عقلی هم صورت بگیرد که مع الاسف صورت نگرفته است.
👈 گزارش تفصیلی نشست: http://ijtihadnet.ir/?p=72834
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢«فقه معاصر» یا «فقه در دوران معاصر»!
✍️حجتالاسلام عباسعلی مشکانی سبزواری
✂️ اندیشمندان فقه و فقهپژوهان با توجه به رخدادهای فوق الذکر پیرامون فراز و فرود فقه، عناوین و اصطلاحات مختلفی را برای روشها و دورههای فقهی برگزیدهاند... در تقسیمات و دسته بندیهایی مبتنی بر مولفههای مختلف، شاهد تقسیماتی از قبیل فقه فردی، فقه پویا، فقه گویا، فقه حکومتی، فقه اجتماعی، فقه سرپرستی، فقه نظام، فقه نظامات اجتماعی، فقه ولائی، فقه پیشرفت، فقه نظام ولایی و ... هستیم. اخیرا نیز عنوان جدیدی مطرح شده که از آن با تعبیر «فقه معاصر» یاد میشود.
✂️پرسش اصلی پیرامون اصطلاح نوپدید «فقه معاصر» این است که: مقصود از فقه معاصر چیست؟ آیا فقه معاصر میتواند به عنوان رویکردی جدید در فقه، در کنار دیگر رویکردهای پیشگفته تلقی شود؟ یعنی مثلا همانطور که گفته میشود «رویکرد حکومتی در فقه» که مقصود از آن فقاهت از پایگاه حکومت بوده، و در مقابل «رویکرد فردی به فقه» مطرح است، آیا ما در ظل و ذیل تعبیر فقه معاصر، با رویکردی جدید در فقه مواجه هستیم که مقابل آن، مثلا تعبیر «فقه متقدم» و نظائر آن قرار دارد؟ یا اینکه مقصود از این تعبیر، «فقه در دوران معاصر» است؟ یعنی فقهی که در دوران معاصر به آن نیازمندیم!
به نظر میرسد اگر طراحان و مبدعان مرکب واژه «فقه معاصر» معنای اول را در نظر داشتهاند، باید ...
📝 متن کامل یادداشت را در «اجتهاد» مطالعه نمایید: http://ijtihadnet.ir/?p=72869
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📗شماره ۱۰۷ فصلنامه علمی پژوهشی «علوم حدیث» منتشر شد
✔️یکصد و هفتمین شماره از فصلنامه علمی پژوهشی علوم حدیث، ویژه بهار ۱۴۰۲ با سردبیری حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمدکاظم طباطبایی، از سوی پژوهشکده علوم و معارف حدیث پژوهشگاه قرآن و حدیث منتشر شد.
🔻در این شماره از دوفصلنامه میخوانید:
1. پاسخ های نامتعارف معصومان علیهم السلام: گونهها، کارکردها/ یاسین پورعلی قراجه، سیدمحمدکاظم طباطبایی
2. هم سنجی مفهوم حدیثی «ازدیاد ایمان» و نظریه «رشد ایمان» جمیز فاولر/ میرعماد شریف، عبدالهادی مسعودی، عباس صادقی
3. اصول فهم و تبیین روایات در دو رویکرد عقلگرایی و نقلگرایی؛ مطالعه موردی شرح ملاصدرا و مجلسی بر کافی/ محمدمهدی فرهی
4. بازشناسی شخصیت «ابن أبی جید»، اثبات وثاقت و نقش آفرینی وی در انتقال تراث حدیثی/ جواد نفری، علی عندلیبی، مهدی غلامعلی
5. تلقی فراطبیعی از وقایع طبیعی در اخبار معجزات پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم (مطالعه موردی؛ روایات شفای چشم از حدقه درآمده و دست مقطوع)/ آرزو مختاری، سیدمهدی لطفی، حسین عزیزی
6. تحلیل انتقادی راهکارهای برون رفت از تعارض روایات تأویلی قصه آدم علیه السلام با ظاهر قرآن/ کاوس روحی برندق، زهرا اسعدی سامانی
7. مفهوم تأویلی سبعا من المثانی در روایات بحارالانوار/ فاطمه صالحی
8. تحلیل چرایی دوگانگی رفتار اهل بیت علیهم السلام در برابر شاعران/ سیدمهدی رحمتی، فاطمه حاجی اکبری
🔗 دریافت مقالات: http://hadith.riqh.ac.ir/
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📘شماره پنجم دوفصلنامه «یافتههای فقهی اصولی» منتشر شد
✔️ پنجمین شماره دوفصلنامه «یافتههای فقهی اصولی» جامعة المصطفى افغانستان در بهار و تابستان سال ۱۴۰۲ منتشر گردید.
🔻این شماره، مقالات زیر را در خود جای داده است:
1. بررسی تحلیلی- انتقادی علم اصول در منظومه معرفتی شیعی
2. قواعد فقهی ناظر بر ضمان قهری و مسئولیت مدنی
3. مبنای مسئولیت مدنی در فقه (۲)
4. بررسی عدالت حاکم در فقه شیعه و اهل سنت
5. بررسی و نقد ادلۀ قرآنی منع قضاوت زنان در فقه
6. طهارت و نجاست کافر در فقه جعفری
🔗 علاقهمندان میتوانند فایل الکترونیکی این نشریه را از سامانه http://pf.miu.edu.af/ دریافت نمایند.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢بناء عقلاء باید خصوصیت استحسان و شمول را داشته باشد/ در مسائل مستحدث بسیار نیازمند سیره عقلاء هستیم/ سیره عموماً برگرفته از ارتکاز است هرچند بناء عقلا از ارتکاز نشأت نمیگیرد
✔️استاد حمید درایتی، مدرس خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد و رئیس مؤسسه پژوهشی دانشوران، در مدرسه فقه و اصول درالعلم حرم مطهر رضوی طی یازده جلسه، پس از تعریف سیره عقلا و ضرورت بحث، برای سیره عقلا شاخصهها و معیارهایی نمایان ساخت و تمایزات سیره عقلا با عناوینی مثل بناء عقلا، ارتکاز عقلا، عرف و عقل را تبیین نمود و به مباحثی چون: اقسام سیره عقلا، شرایط حجیت سیره عقلا، ادله حجیت سیره عقلا، ادله مانعین حجیت سیره عقلا و بیان تفاصیل در سیره عقلا، شرایط ادله رادع از سیره و حجیت ارتکازات عقلایی و سیرههای مستحدث پرداخت که تقریری از این مباحث پیش رویتان قرار میگیرد.
👈 در «اجتهاد» مطالعه نمایید: http://ijtihadnet.ir/?p=72848
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢فقیه در استنباط باید بهنصوص مبین احکام در سایۀ نصوص مبین مقاصد نگاه کند/ در فقه الحکومه، نصوص مبین مقاصد کارایی سندی و دلالی دارد/ از تراث شیعه برای بومیسازی مقاصد استفاده کنیم
✔️استاد ابوالقاسم علیدوست:
🔹مقاصد متعلق به خدا است، نه به اهل سنت یا به یک گروهی خاص. خداوند هم نصوص مبین احکام دارد و هم نصوص مبیّن مقاصد. آیا فقیه شیعی امامی نباید به این ظرفیت توجه کند؟ برخی از اعاظم بدون اینکه تأمل کنند میگویند فقه مقاصد، فقه سنی است! چرا ما این ظرفیت را به آنها بدهیم!
🔸برخی در بحث مقاصد بهشرط لا هستند، بعضی هم میگویند مقاصد پذیرای تفاسیر مختلف است. آیا سوءاستفاده میتواند منشأ غفلت از یک ظرفیت باشد؟ آیا در طول تاریخ از روایات و قرآن سوء استفاده نشد؟ بلکه باید ورود صورت بگیرد و ضوابط و فرق شیعی و سنی آن گفته شود. باید این نصوص را در نظر گرفت و با تراث در فقه شیعی بومیسازی کرد.
🔹نظرم این است که فقیه متکفل استنباط، آنچه برایش اهمیت دارد اسناد قرآنی و سنت است؛ اگر موردی از اجماع و عقل سالم بماند، آن دو هم منبع استنباط هستند؛ اما مقاصد شارع، صرفاً میتوانند مفسر نصوص مبین شریعت باشند.
🔸کسی که مقاصدی فکر میکند هیچوقت فتوا به اطلاقگیری منافی با مصالح و مقاصد یا فتوا به «الخراج بالضمان» نمیدهد. لذا معتقدم فقیه در استنباط باید به نصوص مبین احکام در سایۀ نصوص مبین مقاصد نگاه کند و در این صورت بسیاری از نصوص عموم، از عموم میافتد و بسیاری از نصوص خاص، عمومیت مییابد.
👈متن کامل گزارش اختصاصی را در «اجتهاد» بخوانید+صوت: http://ijtihadnet.ir/?p=72856
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
21.61M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥 حسين بن علی (ع) با خون خود دو كار كرد: يكی جهلْ زدايی و ديگر جهالتروبی ...
✔️آیتالله جوادی آملی: «در زيارت اربعين به پيشگاه سالار شهيدان(سلام الله عليه) عرض ارادت میكنيم و به خدا عرض میكنيم، حسين بن علی علیهما السلام كسی است كه با خون خود دو كار كرد: يكی جهلْ زدايی كرد و ديگر جهالتروبی...»/ درس اخلاق ٩٣/٩/١٣
#اربعین
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📸 آیتالله سید محمود شاهردوی (ره) از مروجین پیاده روی اربعین در مسیر کربلا
#اربعین
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📸 آیتالله سید ابوالقاسم خویی (ره) در مسیر پیاده روی برای زیارت اربعین در کربلا
#اربعین
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📸 آیتالله سیدتقی طباطبایی قمی (ره) در مسیر پیاده روی اربعین به سوی کربلا
#اربعین
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📸 آیتالله سیدحسن مرتضوی، آیتالله مصطفی اشرفی شاهرودی و مرحوم آیتالله شیخ ابوالقاسم روحانی در پیاده روی اربعین ۱۳۴۸ (شمسی)
#اربعین
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📸جمعی از علما و فضلای حوزه علمیه نجف در مسیر پیاده روی کربلا سال ۱۳۵۳ (شمسی)
🔺برخی از افراد حاضر در تصویر: مرحوم حاج سید محمدتقی نجفی اردبیلی، حاج سید حسن معین شیرازی، حاج آقای مددی، مرحوم حاج آقای فائق (ازعلماى تهران)، حاج شیخ محمود قوچانی، حاج شیخ مرتضی اشرفی شاهرودی، شهید حاج شیخ محمد قوچانی، ابوالشهید حاج شیخ علی ستاری، حاج سید محمد بجنوردی،حاج آقای جعفرى اراكى و...
#اربعین
🆔 https://eitaa.com/ijtihad