📚 نگاهی به مقالات سه شماره اخیر فصلنامه فقه + دانلود
✔️جدیدترین شمارههای فصلنامه علمی پژوهشی «فقه» به صاحب امتیازی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با مدیر مسؤولی عبدالرضا ایزدپناه و سردبیری رضا اسلامی منتشر شد.
🔻عناوین برخی از جدیدترین مقالات:
🔹بررسی فقهی معاملات بازار فارکس
🔹افزایش مهریه پس از عقد از منظر فقه امامیه
🔹امکان سنجی تعمیم مصارف موقوفه در وقف خاص بر اساس اطلاق یا انصراف جهت وقف نزد عرف
🔹تحلیل فقهی نجس شدن آب کر و قلیل بر اساس ضوابط نسبت سنجی منطبق بر نظریه انقلاب نسبت
🔸شرایط فقهی چندهمسری و ابهامات قانونی آن
🔸شاخصههای منهج فقهی علامه کاشف الغطاء
🔸بررسی فقهی قرارداد ترانزیت هوایی دولت
🔸واکاوی فقهی نگهداری از انواع سگها از منظر مذاهب اسلامی
🔸بررسی فقهی جواز ساخت دارو از اعضای قطع شده میت مسلمان
🔹بررسی فقهی خمس سهام بورس
🔹بررسی چالشهای فقهی دیدگاه مشهور نسبت به عدم صحت شاهد فرع شدن زنان
🔹بررسی فقهی و حقوقی معاملات افراد افسرده
🔹قلمرو الزام زوج بر طلاق در فقه مذاهب اسلامی
👈 مطالعه مقالات: http://ijtihadnet.ir/?p=72891
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢بزرگترین خطری که حوزههای شیعه را تهدید میکند «مقاصد الشریعه» است!/ هنوز فقه را برای حوزههای خودمان درست بیان نکردهایم
✔️استاد محمدجواد فاضل لنکرانی:
🔹در سفری که به نجف اشرف داشتم خدمت آقای سیستانی عرض کردم چه فکری برای مقاصد الشریعه فرمودهاید؟ ایشان پرسید آقای فاضل مقاصد الشریعه چیست؟ یک مقدار که توضیح دادم فرمودند حرفهای شاطبی را میگوئی؟ عرض کردم که کاش بر شاطبی باقی مانده بودند، حرفهای عجیبتری دارند. بعد عرض کردم که زشت نیست این همه کتاب از طرف اهل سنت در مورد مقاصد الشریعه نوشته میشود و به حوزههای شیعه میآید، اما تا به حال یک نقد راجع به اینها نوشته نشده است؟! فرمودند باید دنبال شود.
🔹امروز بزرگترین خطری که حوزههای شیعه را تهدید میکند «مقاصد الشریعه» است. ماه رمضان در دو جلسهای که در مشهد برگزار شد کلیاتی از آنرا گفتم و اشکالاتش را فی الجمله بیان کردم. مقاصد الشریعه امروز دست اهلسنت را از قرآن خالی میکند. چون وقتی پای مقاصد به کار آمد همه آیات قرآن و همه روایات و متون، طریق میشوند. میگویند آنچه موضوعیت دارد، غایت این آیات وروایات است. پس باید سراغ غایت برویم و آن را اخذ کنیم...
👈 ادامه مطلب را در «اجتهاد» بخوانید + پیوست: http://ijtihadnet.ir/?p=72881
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔هم اندیشی بین المللی: اربعین و تمدن نوین اسلامی
✔️هم اندیشی بین المللی: اربعین و تمدن نوین اسلامی با حضور اندیشمندان داخلی و خارجی در روز سهشنبه هفتم شهریور ماه از ساعت ۹ الی ۱۲ در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به صورت حضوری و مجازی برگزار میگردد.
👤اسامی ارائه دهندگان:
🎙 حجتالاسلام والمسلمین حمید پارسانیا عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی
🎙حجتالاسلام والمسلمین حبیب الله بابایی رئیس پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی
🎙حجتالاسلام والمسلمین حمید رضا مطهری رئیس پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت علیهم الاسلام
🎙دکتر سید عباس قندیل استاد روابط بین الملل دانشگاه قائد اعظم اسلام آباد پاکستان
🎙دکتر فوزی التربیه عضو هیات علمی دانشگاه مستنصریه عراق
🎙دکتر عبدالامیر الاسدی دانشیار دانشکده علوم سیاسی عراق
🎙دکتر فوزی العلوی رئیس مرکز مسارات الفلسفیه و الانسانیات تونس
🎙دکتر نورالدین ابولحیه استاد دانشگاه باتته الجزایر
🎙 دکتر شریف لک زایی دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
🎙 دکتر رسول نوروزی استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
👤دبیر علمی: حجتالاسلام والمسلمین جلال عراقی
📆زمان: سه شنبه ۱۴۰۲/۰۶/۰۷ ساعت: ۹ الی ۱۲ به وقت تهران
🏢 مکان: قم، پردیسان، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، طبقه دوم، تالار شهید سلیمانی
🔗 لینک ورود به جلسه: dte.bz/danaee
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢بحث مقاصد الشریعه وارد حوزه علمیه قم شده است/ تکمیل نظریه فقهالمقاصد آخرین هدف تحقیقاتی من است
✔️حجتالاسلام والمسلمین سید ابوالحسن نواب، مؤلف کتاب «تعلیل مداری در اجتهاد»:
🔹 توسعه مفاهیم در زمینهٔ فقه المقاصد ثمرات بسیار بزرگی برجهان اسلام بر جای خواهد گذاشت. تصمیم دارم تا آخر عمرم به غیر از این مسئله روی مسئله علمی دیگری کار نکنم. وقتی کتاب «رویکرد تعلیلمداری در اجتهاد» را به آیتالله شب زندهدار تقدیم کردم گفتند که چقدر آدم میخواهد که بگوید که عدل حاکم است. ولی اینکه چگونه از مقاصدش بکنیم مهم است. اخیرا کتابی برای جایگزینی کفایه به نام الفائق نوشته است؛ در فصل پنجمش بحث مقاصد آمده است. یعنی بحث مقاصد به پای خودش دارد وارد حوزه علمیه قم میشود.
🔸مذاق شارع و روح شریعت و خیلی چیزهای دیگر که در لسان فقها است مانند، استشمام از فقه، روح شریعت، روح دین و فرهنگ دین، اینها کلمات مختلفی است که در کلمات فقها کاربرد دارد. مشخصاً در کلام صاحب جواهر و مرحوم نائینی و مرحوم شیخ حسین حلی و آیتالله خویی و امام خمینی (رضوان الله تعالی علیه)، در همه اینها کلمه مذاق شارع به صورت مفصل آمده است. مثلاً آقای مددی میگوید که فرهنگ دینی. میگوید که حلقه لهیه در فرهنگ هیچ دینی نیست. اعم از دین اسلام است. میگوید که در دین یهود و نصاری هم نیست.
🔹آیتالله تبریزی در دروس خود از کلمه استشمام استفاده میکرد. مثلاً میگفت از اسلام استشمام نمیشود و اگر کسی شمالفقاهه داشته باشد و فقاهت را بفهمد این را متوجه میشود. طلبهای بعد از درس ایشان پرسید آیا این مسئله از اسلام استشمام میشود؟ آیتالله تبریزی به شوخی نفسی داخل سینه داد و گفت نه استشمام نمیشود.
🔸مرحوم صاحب جواهر مفصل به مذاق شارع استدلال کرده است. مرحوم نائینی و شیخ حسین هندی و بعد از استوانهها مانند آیتالله خویی خیلی به مذاق شارع استناد میکنند. مرحوم محمدجواد مغنیه مفصل در این بحث وارد شده است. شهید صدر هم نظامات شارع و هم مقاصد الرسول را گفته است. آقای حکیم هم مسئله عدالت را میگویند و معیاریت عقل و کرامت انسانی باید بر اجتهاد حاکم باشد. آقای محمدتقی مدرسی گذر از تفکر ارسطویی به اجتهاد منقح مقاصدی را عنوان میکند. سید محسن امین گرایش مقاصدی دارد.
🔹 حضرت امام (ره) مسئله نقش زمان و مکان در اجتهاد را مطرح میکند. آیتالله منتظری هم فهم تاریخی از نصوص را مطرح میکند. میگویند که از نص فهم تاریخی برداشت میشود و باید به آن فهم تاریخی توجه داشته باشید.
🔸آیتالله سیستانی میفرماید که اسلام قوانین اساسی دارد و در این شریعت اصول کلی داریم. و وقتی اصول کلی داشته باشیم باید آن اصول کلی بر اجزای فتوای مفرداتی حاکم باشد. مرحوم آیتالله صانعی، میفرماید که عدالت مبنا است. یعنی هر فتوایی که مخالف عدالت باشد باید رد شود. عدل حاکم بر فتوا است.
👈 بیشتر بخوانید: http://ijtihadnet.ir/?p=72899
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢مبلغی: مقاصد چیزی نیست که ما به شریعت تحمیل کنیم/ باید برای مقاصد در منهج استنباط جایی پیدا کرد
✔️استاد احمد مبلغی:
🔹از زمانی که بحث ارتکازات مطرح شده، ارتکازات یک مقداری دست و پای هر نوع استظهاری را میبندد. البته ارتکازات هنوز هم که باید و شاید شکل نگرفته است. ارتکازات تنها نقطهای است که انسان را وصل میکند به فطرت چون بخشی از آن از فطرت است. اگر میخواهید رابطه فطرت و دین را برقرار کنید. علیکم بالارتکازات و نسلها و گونههای مختلفی که دارند. متاسفانه ورودمان در ارتکازات بیش از آنچه که در اصول باشد در فقه است.
🔸در باب روح الشریعه اولین کسی که این مطلب را بهش اشاره کرد غزالی بود. یک عالم اهل سنت هم هست. قبل از او هیچ کس این را مطرح نکرده بود. در شیعه مرحوم وحید بهبهانی بود و قبل از بهبهانی فیلسوفان شریعت شناس مانند ملاصدرا این را مطرح کردهاند. ملاصدرا میگوید روح الصلاه، روح الصوم یا اسلام یک روحی دارد. خب این روح گرایی یک نگاه است. معتقدم هیچ کس به اندازه علامه طباطبایی و مرحوم ملاصدرا شریعت شناس نیستند. نه فقه الشریعه، فلسفه الشریعه. اینها فیلسوف شریعت هستند.
🔹حال مقاصد برای همین شریعت است. مقاصد چیزی نیست که ما به شریعت تحمیل کنیم. اگر بگوییم که شریعت مقاصد ندارد حکمت خدا را مدنظر قرار ندادهایم. خدا را نعوذبالله یک عبث کار آن هم در شریعتی که آمده است کمال ببخشد... شما باید کلام را با توجه به مقصد فهم کنید. بنابراین باید برای مقاصد در منهج استنباط جایی پیدا کرد.
👈 ملاحظات: http://ijtihadnet.ir/?p=72899
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢بازخوانی مسؤولیتها و رسالتهای دولت اسلامی
✔️آیتالله مکارم شیرازی:
🔹دولت اسلامی باید در قبال همه احساس مسئولیت داشته باشد و در رسیدگی به امور مردم بهویژه در مناطق محروم کوتاهی نکند. بلکه باید با راهاندازی معاونت ویژهای، مشکلات مردم در مناطق محروم مورد بررسی قرار گیرد، چراکه همه ما مسئول هستیم. بی شک تورم ثروت مندان را ثروت مند تر و اقشار کم درآمد را نیازمند تر میکند. از سوی دیگر مردم مدام به ما مراجعه میکنند که اخیرا موجی از تورم در جامعه پیدا شده است؛ دولت باید توجه ویژه داشته باشد که اگر قرار است شاهد افزایش قیمت در جامعه باشیم، باید با شیب ملایم صورت گیرد تا مردم دچار مشکلات حاصل از فشار گرانیها نشوند.
🔸باید دانست مسائل فرهنگی تبدیل به مسائل سیاسی اقتصادی میشود و مسائل سیاسی و اقتصادی نیز تبدیل به مسائل فرهنگی میشوند و تاثیر و تاثر متقابلی دارند. به عنوان نمونه بسیاری هستند که تلاش دارند به مسایل فرهنگی ضربه بزنند تا مسایل سیاسی و اصل نظام ضربه بخورد چنان که میبینیم مسئله عفاف و حجاب مسئله سیاسی شده است. بنابراین دولت باید مسائل فرهنگی و حجاب را از کارمندان خود شروع کند تا به جامعه نیز تسری پیدا کند.
🔹مراجع تقلید هیچ نیازی به دولت ندارند و آنان را حمایت هم میکنند، اما هر جا خلافی ببینند با صراحت تذکر میدهند و از آنجا که وابستگی خاصی ندارند، نظراتشان را با شجاعت بیان میکنند و چون این نظرات مشفقانه است، غالباً مؤثر واقع میشود.
👈 ادامه مطلب: http://ijtihadnet.ir/?p=72908
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📚موسوعه شیخ بهایی بزودی منتشر خواهد شد
✔️موسوعه شیخ بهایی در ۲۴ مجلد در موضوعات، تفسیری، حدیثی، فقهی، اصولی، فلسفی، کلامی، رجالی، ادبی، هیوی، ریاضی، اخلاقی و کشکول با بیش از یک دهه تلاش بی وقفه محققین و اندیشوران مرکز احیای آثار اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم به صورتی بدیع و دقیق طبق آخرین روشهای تصحیحی، تصحیح گردیده و به زودی در اختیار علاقهمندان و دین پژوهان قرار میگیرد.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📝فراخوان چهارمین کنفرانس بین المللی فقه و قانون با عنوان نحکمرانی دینی و تنظیم گری در مسائل اساسی معاصر»
🔻محورهای اصلی کنفرانس:
🔹دین و حکمرانی فرهنگی
🔸دین و حکمرانی سیاسی
🔹دین و حکمرانی اقتصادی
🔸دین و حکمرانی اداری
⏳مهلت ارسال مقاله: پایان آبانماه ۱۴٠۲
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔نشست علمی «بررسی بنیانهای نظری (فلسفی، کلامی و فقهی) لایحه عفاف و حجاب»
👤 ارائه دهندگان:
🎙دکتر محمود حکمتنیا
🎙استاد جعفر نجفی بستان
📆 زمان: چهارشنبه ۸ شهریور ۱۴٠۲، ساعت: ۱۰
🏛مکان: قم،خیابان شهید فاطمی (دورشهر) کوچه ۳٠ پلاک ۵۳، پژوهشگاه فقه معاصر
🔗 لینک ورود به جلسه: https://bbb01.dte.ir/b/ggp-aag-qln-1ze
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢شرط شرعی بودن اوراق قرضه
✔️حجتالاسلام غلامعلی معصومینیا:
🔹هرچند برای سرمایهگذاران و شرکتکنندگان در بازار سرمایه تفاوتی ندارد چه اوراقی خریداری کنند، چون آنها به هر صورت میخواهند در ازای پولی که پرداخت میکنند سود ثابتی به دست آورند ولی از منظر نقطه مقابل یعنی دولت و پیمانکار اگر بخواهند قیود شرعیاش را رعایت کنند باید حتماً یک فعالیت واقعی اقتصادی انجام دهند و در اثر آن دِین ایجاد شود و بعد به جای دادن وجه نقد اوراق بدهند و بروند آن را تنزیل کنند.
🔸در فقه اهل سنت تنزیل جایز نیست و در فقه شیعه هم مشهورِ فقها جایز میدانند و غیرمشهور هم معتقدند جایز نیست. مثلاً امام راحل در تحریر الوسیله جایز دانستند ولی بعدها در استفتائات فرمودند که جایز نیست، بهگونهای که تا وقتی ایشان در قید حیات بودند سیستم بانکی از تنزیل اصلاً استفاده نکرد و بعد از رحلت ایشان بود که استفاده از تنزیل آغاز شد. براساس شنیدههای بنده علت اینکه امام خمینی(ره) فتوای خود را تغییر دادند به خاطر سوءاستفادههای وسیعی بود که در بازار صورت گرفت.
🔹یکی از شرایط تنزیل این است که دِین باید کاملاً واقعی باشد و دوم اینکه حق ندارند مبلغ اسمی را افزایش دهند. اگر ما بخواهیم اساس بازار سرمایه را بر تنزیل استوار کنیم باید ابتدا نظر فقها را مدنظر قرار داد و بعد اینکه بررسی کنیم آیا اقتصاد اسلامی و آرمانهای آن با تنزیل برآورده میشود.
👈 ادامه مطلب: http://ijtihadnet.ir/?p=72913
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢امیرالمؤمنین(ع) برای برخورد با فساد سازوکار معیّنی دارند/ فهم و برداشت از سیره ائمه(ع) با یک یا چند روایت ممکن نیست
✔️حجتالاسلام سیدسجاد ایزدهی:
🔹آیا حضرت علی(ع) سازوکاری برای مقابله با خطاها و خیانتها داشتند و امروز آن سازوکارها برای اداره کشور قابل استفاده است؟ همانطور کلیات سیره امام(ع) قابل استفاده است؛ مثلاً ایشان بازرسانی برای استانداران خود میگماشتند و نظارتهایی داشتند تا فساد کمتر شود. امام شرایطی را فراهم کردند که مردم به راحتی میتوانستند با ایشان صحبت کنند و گزارش وضعیت کشور را ارائه بدهند. همچنین امام به محض اینکه کسی مرتکب خلافی میشد او را عزل میکردند.
🔸بنابراین امیرالمؤمنین(ع) برای برخورد با فساد سازوکار معیّنی دارند و باید سیستمی را برای مبارزه با فساد تعریف کنیم که متناسب با شرایط روز و ابزار و امکانات امروزی باشد. بنابراین امکان هماهنگی با سیره امام علی(ع) وجود دارد، ولی اینکه در جزئیات و روش بتوان تغییراتی دارد متناسب با شرایط زمانی و مکانی و پیشرفتهای امروزی است. این سخن هم که گفته میشود فسادهای امروز کمتر یا بیشتر از دوره امام علی(ع) است ربطی به سیره ندارد و ناشی از فضای موجود و زیستمحیط حاکم بر جامعه است که موضوع و مسئله سیره است نه خود سیره.
🔹برداشت و فهم سیره با یک روایت و چند روایت ممکن نیست تا بخواهیم برای امروز الگویی ارائه بدهیم ....
👈 متن گفتگو: http://ijtihadnet.ir/?p=72930
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢واکنش ۲ استاد حوزه به سخنان تبریزیان
✔️حجتالاسلام عباس تبریزیان در کلیپی درباره نظر آیتالله ریشهری (ره) نسبت به ولایت فقیه مدعی شده که وی در جلسهای اعتراف کرده که اعتقادی به ولایت فقیه ندارد. حججاسلام عبدالهادی مسعودی و سیدمحمدکاظم طباطبایی که در آن جلسه حضور داشتهاند، به این گزارش وارونه واکنش نشان داده و به این ادعا پاسخ دادهاند.
📹 مشاهده کنید: http://ijtihadnet.ir/?p=72918
🆔 https://eitaa.com/ijtihad