🔔هم اندیشی بین المللی: اربعین و تمدن نوین اسلامی
✔️هم اندیشی بین المللی: اربعین و تمدن نوین اسلامی با حضور اندیشمندان داخلی و خارجی در روز سهشنبه هفتم شهریور ماه از ساعت ۹ الی ۱۲ در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به صورت حضوری و مجازی برگزار میگردد.
👤اسامی ارائه دهندگان:
🎙 حجتالاسلام والمسلمین حمید پارسانیا عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی
🎙حجتالاسلام والمسلمین حبیب الله بابایی رئیس پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی
🎙حجتالاسلام والمسلمین حمید رضا مطهری رئیس پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت علیهم الاسلام
🎙دکتر سید عباس قندیل استاد روابط بین الملل دانشگاه قائد اعظم اسلام آباد پاکستان
🎙دکتر فوزی التربیه عضو هیات علمی دانشگاه مستنصریه عراق
🎙دکتر عبدالامیر الاسدی دانشیار دانشکده علوم سیاسی عراق
🎙دکتر فوزی العلوی رئیس مرکز مسارات الفلسفیه و الانسانیات تونس
🎙دکتر نورالدین ابولحیه استاد دانشگاه باتته الجزایر
🎙 دکتر شریف لک زایی دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
🎙 دکتر رسول نوروزی استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
👤دبیر علمی: حجتالاسلام والمسلمین جلال عراقی
📆زمان: سه شنبه ۱۴۰۲/۰۶/۰۷ ساعت: ۹ الی ۱۲ به وقت تهران
🏢 مکان: قم، پردیسان، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، طبقه دوم، تالار شهید سلیمانی
🔗 لینک ورود به جلسه: dte.bz/danaee
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢بحث مقاصد الشریعه وارد حوزه علمیه قم شده است/ تکمیل نظریه فقهالمقاصد آخرین هدف تحقیقاتی من است
✔️حجتالاسلام والمسلمین سید ابوالحسن نواب، مؤلف کتاب «تعلیل مداری در اجتهاد»:
🔹 توسعه مفاهیم در زمینهٔ فقه المقاصد ثمرات بسیار بزرگی برجهان اسلام بر جای خواهد گذاشت. تصمیم دارم تا آخر عمرم به غیر از این مسئله روی مسئله علمی دیگری کار نکنم. وقتی کتاب «رویکرد تعلیلمداری در اجتهاد» را به آیتالله شب زندهدار تقدیم کردم گفتند که چقدر آدم میخواهد که بگوید که عدل حاکم است. ولی اینکه چگونه از مقاصدش بکنیم مهم است. اخیرا کتابی برای جایگزینی کفایه به نام الفائق نوشته است؛ در فصل پنجمش بحث مقاصد آمده است. یعنی بحث مقاصد به پای خودش دارد وارد حوزه علمیه قم میشود.
🔸مذاق شارع و روح شریعت و خیلی چیزهای دیگر که در لسان فقها است مانند، استشمام از فقه، روح شریعت، روح دین و فرهنگ دین، اینها کلمات مختلفی است که در کلمات فقها کاربرد دارد. مشخصاً در کلام صاحب جواهر و مرحوم نائینی و مرحوم شیخ حسین حلی و آیتالله خویی و امام خمینی (رضوان الله تعالی علیه)، در همه اینها کلمه مذاق شارع به صورت مفصل آمده است. مثلاً آقای مددی میگوید که فرهنگ دینی. میگوید که حلقه لهیه در فرهنگ هیچ دینی نیست. اعم از دین اسلام است. میگوید که در دین یهود و نصاری هم نیست.
🔹آیتالله تبریزی در دروس خود از کلمه استشمام استفاده میکرد. مثلاً میگفت از اسلام استشمام نمیشود و اگر کسی شمالفقاهه داشته باشد و فقاهت را بفهمد این را متوجه میشود. طلبهای بعد از درس ایشان پرسید آیا این مسئله از اسلام استشمام میشود؟ آیتالله تبریزی به شوخی نفسی داخل سینه داد و گفت نه استشمام نمیشود.
🔸مرحوم صاحب جواهر مفصل به مذاق شارع استدلال کرده است. مرحوم نائینی و شیخ حسین هندی و بعد از استوانهها مانند آیتالله خویی خیلی به مذاق شارع استناد میکنند. مرحوم محمدجواد مغنیه مفصل در این بحث وارد شده است. شهید صدر هم نظامات شارع و هم مقاصد الرسول را گفته است. آقای حکیم هم مسئله عدالت را میگویند و معیاریت عقل و کرامت انسانی باید بر اجتهاد حاکم باشد. آقای محمدتقی مدرسی گذر از تفکر ارسطویی به اجتهاد منقح مقاصدی را عنوان میکند. سید محسن امین گرایش مقاصدی دارد.
🔹 حضرت امام (ره) مسئله نقش زمان و مکان در اجتهاد را مطرح میکند. آیتالله منتظری هم فهم تاریخی از نصوص را مطرح میکند. میگویند که از نص فهم تاریخی برداشت میشود و باید به آن فهم تاریخی توجه داشته باشید.
🔸آیتالله سیستانی میفرماید که اسلام قوانین اساسی دارد و در این شریعت اصول کلی داریم. و وقتی اصول کلی داشته باشیم باید آن اصول کلی بر اجزای فتوای مفرداتی حاکم باشد. مرحوم آیتالله صانعی، میفرماید که عدالت مبنا است. یعنی هر فتوایی که مخالف عدالت باشد باید رد شود. عدل حاکم بر فتوا است.
👈 بیشتر بخوانید: http://ijtihadnet.ir/?p=72899
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢مبلغی: مقاصد چیزی نیست که ما به شریعت تحمیل کنیم/ باید برای مقاصد در منهج استنباط جایی پیدا کرد
✔️استاد احمد مبلغی:
🔹از زمانی که بحث ارتکازات مطرح شده، ارتکازات یک مقداری دست و پای هر نوع استظهاری را میبندد. البته ارتکازات هنوز هم که باید و شاید شکل نگرفته است. ارتکازات تنها نقطهای است که انسان را وصل میکند به فطرت چون بخشی از آن از فطرت است. اگر میخواهید رابطه فطرت و دین را برقرار کنید. علیکم بالارتکازات و نسلها و گونههای مختلفی که دارند. متاسفانه ورودمان در ارتکازات بیش از آنچه که در اصول باشد در فقه است.
🔸در باب روح الشریعه اولین کسی که این مطلب را بهش اشاره کرد غزالی بود. یک عالم اهل سنت هم هست. قبل از او هیچ کس این را مطرح نکرده بود. در شیعه مرحوم وحید بهبهانی بود و قبل از بهبهانی فیلسوفان شریعت شناس مانند ملاصدرا این را مطرح کردهاند. ملاصدرا میگوید روح الصلاه، روح الصوم یا اسلام یک روحی دارد. خب این روح گرایی یک نگاه است. معتقدم هیچ کس به اندازه علامه طباطبایی و مرحوم ملاصدرا شریعت شناس نیستند. نه فقه الشریعه، فلسفه الشریعه. اینها فیلسوف شریعت هستند.
🔹حال مقاصد برای همین شریعت است. مقاصد چیزی نیست که ما به شریعت تحمیل کنیم. اگر بگوییم که شریعت مقاصد ندارد حکمت خدا را مدنظر قرار ندادهایم. خدا را نعوذبالله یک عبث کار آن هم در شریعتی که آمده است کمال ببخشد... شما باید کلام را با توجه به مقصد فهم کنید. بنابراین باید برای مقاصد در منهج استنباط جایی پیدا کرد.
👈 ملاحظات: http://ijtihadnet.ir/?p=72899
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢بازخوانی مسؤولیتها و رسالتهای دولت اسلامی
✔️آیتالله مکارم شیرازی:
🔹دولت اسلامی باید در قبال همه احساس مسئولیت داشته باشد و در رسیدگی به امور مردم بهویژه در مناطق محروم کوتاهی نکند. بلکه باید با راهاندازی معاونت ویژهای، مشکلات مردم در مناطق محروم مورد بررسی قرار گیرد، چراکه همه ما مسئول هستیم. بی شک تورم ثروت مندان را ثروت مند تر و اقشار کم درآمد را نیازمند تر میکند. از سوی دیگر مردم مدام به ما مراجعه میکنند که اخیرا موجی از تورم در جامعه پیدا شده است؛ دولت باید توجه ویژه داشته باشد که اگر قرار است شاهد افزایش قیمت در جامعه باشیم، باید با شیب ملایم صورت گیرد تا مردم دچار مشکلات حاصل از فشار گرانیها نشوند.
🔸باید دانست مسائل فرهنگی تبدیل به مسائل سیاسی اقتصادی میشود و مسائل سیاسی و اقتصادی نیز تبدیل به مسائل فرهنگی میشوند و تاثیر و تاثر متقابلی دارند. به عنوان نمونه بسیاری هستند که تلاش دارند به مسایل فرهنگی ضربه بزنند تا مسایل سیاسی و اصل نظام ضربه بخورد چنان که میبینیم مسئله عفاف و حجاب مسئله سیاسی شده است. بنابراین دولت باید مسائل فرهنگی و حجاب را از کارمندان خود شروع کند تا به جامعه نیز تسری پیدا کند.
🔹مراجع تقلید هیچ نیازی به دولت ندارند و آنان را حمایت هم میکنند، اما هر جا خلافی ببینند با صراحت تذکر میدهند و از آنجا که وابستگی خاصی ندارند، نظراتشان را با شجاعت بیان میکنند و چون این نظرات مشفقانه است، غالباً مؤثر واقع میشود.
👈 ادامه مطلب: http://ijtihadnet.ir/?p=72908
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📚موسوعه شیخ بهایی بزودی منتشر خواهد شد
✔️موسوعه شیخ بهایی در ۲۴ مجلد در موضوعات، تفسیری، حدیثی، فقهی، اصولی، فلسفی، کلامی، رجالی، ادبی، هیوی، ریاضی، اخلاقی و کشکول با بیش از یک دهه تلاش بی وقفه محققین و اندیشوران مرکز احیای آثار اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم به صورتی بدیع و دقیق طبق آخرین روشهای تصحیحی، تصحیح گردیده و به زودی در اختیار علاقهمندان و دین پژوهان قرار میگیرد.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📝فراخوان چهارمین کنفرانس بین المللی فقه و قانون با عنوان نحکمرانی دینی و تنظیم گری در مسائل اساسی معاصر»
🔻محورهای اصلی کنفرانس:
🔹دین و حکمرانی فرهنگی
🔸دین و حکمرانی سیاسی
🔹دین و حکمرانی اقتصادی
🔸دین و حکمرانی اداری
⏳مهلت ارسال مقاله: پایان آبانماه ۱۴٠۲
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔نشست علمی «بررسی بنیانهای نظری (فلسفی، کلامی و فقهی) لایحه عفاف و حجاب»
👤 ارائه دهندگان:
🎙دکتر محمود حکمتنیا
🎙استاد جعفر نجفی بستان
📆 زمان: چهارشنبه ۸ شهریور ۱۴٠۲، ساعت: ۱۰
🏛مکان: قم،خیابان شهید فاطمی (دورشهر) کوچه ۳٠ پلاک ۵۳، پژوهشگاه فقه معاصر
🔗 لینک ورود به جلسه: https://bbb01.dte.ir/b/ggp-aag-qln-1ze
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢شرط شرعی بودن اوراق قرضه
✔️حجتالاسلام غلامعلی معصومینیا:
🔹هرچند برای سرمایهگذاران و شرکتکنندگان در بازار سرمایه تفاوتی ندارد چه اوراقی خریداری کنند، چون آنها به هر صورت میخواهند در ازای پولی که پرداخت میکنند سود ثابتی به دست آورند ولی از منظر نقطه مقابل یعنی دولت و پیمانکار اگر بخواهند قیود شرعیاش را رعایت کنند باید حتماً یک فعالیت واقعی اقتصادی انجام دهند و در اثر آن دِین ایجاد شود و بعد به جای دادن وجه نقد اوراق بدهند و بروند آن را تنزیل کنند.
🔸در فقه اهل سنت تنزیل جایز نیست و در فقه شیعه هم مشهورِ فقها جایز میدانند و غیرمشهور هم معتقدند جایز نیست. مثلاً امام راحل در تحریر الوسیله جایز دانستند ولی بعدها در استفتائات فرمودند که جایز نیست، بهگونهای که تا وقتی ایشان در قید حیات بودند سیستم بانکی از تنزیل اصلاً استفاده نکرد و بعد از رحلت ایشان بود که استفاده از تنزیل آغاز شد. براساس شنیدههای بنده علت اینکه امام خمینی(ره) فتوای خود را تغییر دادند به خاطر سوءاستفادههای وسیعی بود که در بازار صورت گرفت.
🔹یکی از شرایط تنزیل این است که دِین باید کاملاً واقعی باشد و دوم اینکه حق ندارند مبلغ اسمی را افزایش دهند. اگر ما بخواهیم اساس بازار سرمایه را بر تنزیل استوار کنیم باید ابتدا نظر فقها را مدنظر قرار داد و بعد اینکه بررسی کنیم آیا اقتصاد اسلامی و آرمانهای آن با تنزیل برآورده میشود.
👈 ادامه مطلب: http://ijtihadnet.ir/?p=72913
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢امیرالمؤمنین(ع) برای برخورد با فساد سازوکار معیّنی دارند/ فهم و برداشت از سیره ائمه(ع) با یک یا چند روایت ممکن نیست
✔️حجتالاسلام سیدسجاد ایزدهی:
🔹آیا حضرت علی(ع) سازوکاری برای مقابله با خطاها و خیانتها داشتند و امروز آن سازوکارها برای اداره کشور قابل استفاده است؟ همانطور کلیات سیره امام(ع) قابل استفاده است؛ مثلاً ایشان بازرسانی برای استانداران خود میگماشتند و نظارتهایی داشتند تا فساد کمتر شود. امام شرایطی را فراهم کردند که مردم به راحتی میتوانستند با ایشان صحبت کنند و گزارش وضعیت کشور را ارائه بدهند. همچنین امام به محض اینکه کسی مرتکب خلافی میشد او را عزل میکردند.
🔸بنابراین امیرالمؤمنین(ع) برای برخورد با فساد سازوکار معیّنی دارند و باید سیستمی را برای مبارزه با فساد تعریف کنیم که متناسب با شرایط روز و ابزار و امکانات امروزی باشد. بنابراین امکان هماهنگی با سیره امام علی(ع) وجود دارد، ولی اینکه در جزئیات و روش بتوان تغییراتی دارد متناسب با شرایط زمانی و مکانی و پیشرفتهای امروزی است. این سخن هم که گفته میشود فسادهای امروز کمتر یا بیشتر از دوره امام علی(ع) است ربطی به سیره ندارد و ناشی از فضای موجود و زیستمحیط حاکم بر جامعه است که موضوع و مسئله سیره است نه خود سیره.
🔹برداشت و فهم سیره با یک روایت و چند روایت ممکن نیست تا بخواهیم برای امروز الگویی ارائه بدهیم ....
👈 متن گفتگو: http://ijtihadnet.ir/?p=72930
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢واکنش ۲ استاد حوزه به سخنان تبریزیان
✔️حجتالاسلام عباس تبریزیان در کلیپی درباره نظر آیتالله ریشهری (ره) نسبت به ولایت فقیه مدعی شده که وی در جلسهای اعتراف کرده که اعتقادی به ولایت فقیه ندارد. حججاسلام عبدالهادی مسعودی و سیدمحمدکاظم طباطبایی که در آن جلسه حضور داشتهاند، به این گزارش وارونه واکنش نشان داده و به این ادعا پاسخ دادهاند.
📹 مشاهده کنید: http://ijtihadnet.ir/?p=72918
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢فقه معرّف دستگاه فاهمه ایرانی است
✔️دکتر عبدالمجید مبلغی:
🔹برای شناخت دستگاه فاهمه ایرانی برخلاف غرب به دیسیپلین فقه نیاز داریم. اگر ما فقه را درنیابیم، درکی از چند و چون تولید آگاهی میان خود درنخواهیم یافت. چرا باید به فقه بپردازیم؟ شاید کسی به من بگوید مگر چشم خود را بر این بستهای که بخشی از مردم فقهاندیش و فقهباور نیستند و به فقه به مثابه یک منبع برای رفتار خود نگاه نمیکنند. از سر ناآگاهی این سخن را بیان نمیکنم. از آن نظر فقه را به عنوان دستگاه فاهمه ایرانی مطرح میکنم که فقه این کارکرد را دارد، صرف نظر از فقهباور بودن یا نبودن. اگر یک هموطن ارمنی بخواهد در ایران به علوم انسانی بپردازد، باید فقه را مطالعه کند.
🔸هیچ جا همانند فقه ابعاد نهفته این دستگاه را برای ما آشکار نمیکند، زیرا فقه در میانه امور نشسته است و اقتضائات و امکانات مختلف زیست ایرانی در فقه به هم میرسد. فقه در میانه امر قدیم و امر جدید نشسته و هم به گذشته و هم به امروز و آینده مرتبط است.
🔹فقه معرف دستگاه فاهمهای است که نظام آگاهی ما را در جهان بیرون تحت تأثیر قرار میدهد. چهبسا بخشی از جامعه زندگی مؤمنانه نداشته باشند، ولی وقتی فقه در یک مطالعه فقیهانه به سطحی از تولید محتوا میرسد که بسامد جدی بیرونی دارد، بازگویه آنچه پیش از این بوده نیست، بلکه بازگویه یک تحول است که مردم به دو گونه با آن مواجه میشوند؛ زیست مومنانه دارند یا اگر زیست مؤمنانه ندارند، گشودگی ناشی از تحول برآمده از فقه در حاق مناسبات فرهنگ عمومی جای میگیرد.
👈بیشتر بخوانید: http://ijtihadnet.ir/?p=72915
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔻با «سود علیالحساب» فاتحه بانکداری بدون ربا خوانده شد
✔️ استاد مصباحیمقدم: وعده سود علیالحساب، بزرگترین خطا در حوزه بانکی بود. در آئین نامه شورای پول و اعتبار آمده است که بانکها میتوانند وعده سود علیالحساب بدهند. این مسئله در قانون عملیات بانکی بدون ربا وجود نداشت. در واقع سود علیالحساب پاشنه آشیل بانکداری بدون ربا شد. افرادی میگویند که تمام مشکلات کشور ناشی از کارکرد بانکداری اسلامی است. این سخن ناشی از جهالت است. کدام جنبه از بانکداری اسلامی اجرا شده که نتایج را ناشی از بانکداری اسلامی بدانیم. با سود علی الحساب فاتحه بانکداری اسلامی خوانده شد.
🔻خلق پول نوعی تصرف در اموال آحاد جامعه است، نباید اختیار خلق پول به بانکهای خصوصی داده شود
✔️استاد رشاد: مسأله خلق پول با اموال مردم سروکار دارد و اینگونه نیست که هر بانکی حتی بانک دولتی شأن تصرف در اموال مردم داشته باشد. اینکه هر کسی بانک خصوصی احداث کند و با خلق پول اموالی که در جیب مردم است را بیارزش کند، مگر هر فرد نسبت به دیگران ولایت دارد؟ در نظام اسلامی اصل بر عدم ولایت دیگران است مگر اینکه با ادله متقن اثبات شود.
برای چرخش امول کسانی از ولایت فقیه اختیاراتی دارند که منشعب از ولایت است. اما با توجه به اینکه تاکنون حکومت اسلامی سابقه نداشته است ما هنوز نمیدانیم که رئیس قوه مقننه، رئیس قوه قضائیه، رئیسجمهور و یا وزیران از نظر شرعی تا چد حد ولایت دارند و حتی مدیران بانک تا چه حد حق تصرف و ولایت دارند. این مسائل باید از نظر فقهی روشن شود.
👈 متن گزارش در اجتهاد: http://ijtihadnet.ir/?p=72952
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📚«قاعده الشرط الفقهیه»، اثر جدید آیتالله جوادی آملی
✔️کتاب «قاعده الشرط الفقهیه» یکی از آثار ارزشمند آیتالله جوادی آملی است که حاصل تدریس ایشان درباره این قاعده مهم فقهی است که در سال ۱۳۹۱ طی ۹۳ جلسه تدریس شده و در قالب یک اثر مجزا به زیور طبع آراسته شده است.
✂️اهمیت و ضرورت این کتاب به نفس قاعده بر میگردد که تنها در مسائل متداوله فردی و اجتماعی جریان ندارد، بلکه در سراسر فقه معاملی و فقه سیاسی ظهور و بروز دارد؛ لذا بر تمام مسائل سیاسی اجتماعی از قبیل قوانین اداری و ملی و بینالمللی و هر چیزی که مرتبط با رابطه حکومت اسلامی با شهروندان مسلمان و غیر مسلمان میشود را سایه افکنده است.
👈 معرفی + خرید با تخفیف: http://ijtihadnet.ir/?p=72938
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💠پیاده روی و حضور مرحوم بحرالعلوم در مشایه در بیان حضرت آیتالله خامنهای
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📝سامانه ثبت درس اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم فعال شد
✔️سامانه ثبت درس اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم از تاریخ یک شنبه، پنجم شهریورماه فعال گردیده و اساتید محترم میتوانند با مراجعه به پیشخوان «سامانه اساتید سطوح عالی» نسبت به ثبت دروس خود اقدام نمایند.
👈 جزئیات: http://ijtihadnet.ir/?p=72959
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
مقاله نماز جماعت در مدارس.pdf
530.4K
🔖معرفی مقاله/ برگزاری نماز جماعت در مدارس از منظر فقه تریبتی
✍️ حجتالاسلام سیدنقی موسوی
📗 فصلنامه مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی
✂️هدف: بررسی اجتهادی «برگزاری نماز جماعت در مدارس» و استنباط حکم آن و نیز احکام روشهای تربیتی در این زمینه و روشهای آسیبزا، هدف این پژوهش بود.
✂️روش: این پژوهش برای حل مساله خود از روش اجتهادی مبتنی بر روششناسی دانش فقه (و فقه تربیتی) بهره گرفته و میزان مطلوبیت نماز جماعت و روشهای مفید و نامفید آنرا با مراجعه به قرآن و سنت و عقل و قواعد فقهی استنباط نموده است.
✂️یافتهها: بررسیها نشان میدهد که اقامه نماز جماعت، بر کارگزاران تربیتی مدرسه از باب وظایف عام هدایتی هر مسلمان، متسحب است و بعنوان کارگزار حکومت اسلامی و یا نائب/وکیل/اجر خانواده مسلمان واجب است. همچنین در جمهوری اسلامی ایران، تکلیفی قانونی است. روشهای برگزاری نماز خود، محکوم به احکام و ضوابطی هستند و از مهمترین ضوابط شرط احتمال تاثیر و حرمت إضرار و إضلال در انتخاب سبکها و روشهای تربیتی است. همچنین بهرهگیری از إجبار شدید (واداشتن متربی با سلب اختیار) و إکراه شدید (واداشتن متربی با تهدید جان و آبرو) و إکراه متوسط (واداشتن متربی با تهدید به سلب حقوق الزامی) در اقامه نماز جایز نیست. همچنین درصورتی که اقامه نماز جماعت موجب تنفر از نماز و یا تثبیت نفاق و دورویی (در بلندمدت) شود، حرام و واجب است کارگزاران مدرسه، روشهای مفیدتر و مبتنی بر کارشناسی دقیق، را جایگزین نمایند.....
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢پویایی الگوهای مفهومی فقه سیاسی
✍️حجتالاسلام ابوالحسن حسنی
واقعیتهای سیاسی حدود و مرزهای دقیق و معین ندارند. البته این ویژگی هر پدیدهای است که هویّت اجتماعی و تاریخی دارد. میان کفر و نفاق و اسلام یا میان اسلام و ایمان یا میان عالم و عامی مرزهای دقیقی وجود ندارد. الگوی مفهومی فقه برای انسان سیاسی باید متوجه ابهام در مرزها باشد. در الگوی موجود، الگو بدون توجه به ابهامِ مرزها چیده شده است. فقیهان به دنبال آن بودهاند که مفاهیم را چنان دقیق تعریف نمایند که مرزها کاملاً روشن باشد. چون چنین امری خلاف واقعیت امر است، اختلاف شدیدی در تعریف مفاهیم دیده میشود. نمونهی این اختلاف را در تعریف کافر در برابر مؤمن، یا در باب اجتهاد و تقلید در تعریف اعلم و مانند آنها میتوان دید.
وقتی فقیه میخواهد در حکمی یکی از اقسام انسان را، به عنوان متعلق یا موضوع یا عنوان مشیر، لحاظ نماید؛ با مفهومی سروکار ندارد که بتوان با تعریفی حدی یا رسمی حدود آن را دقیق معین نمود. او ناچار است مفهومی را به کار گیرد که با مجموعهای از عوارض لازم و مفارق شناخته میشود. در چنین تعریفهایی میتوان دربارهی بخشی از افراد با داوری قطعی تعیین کرد که این مفهوم بر آنها صدق میکند یا نه. اما دربارهی بخشی از افراد همواره ابهام وجود دارد. فقیه باید بداند ادراک وی از واقعیت سیاسی، واقعیت جاری در خارج نخواهد شد؛ بلکه او است که باید ادراک خود را از واقعیت خارجی بر اساس خود واقعیت خارجی سامان دهد.
👈 متن یادداشت: http://ijtihadnet.ir/?p=72943
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢پارادایمهای تفسیری و فقدان اعتبار ذاتی
✍️حجتالاسلام علی راد
پارادایمهای تفسیری، اجتهاد و خوانش انسانی از قرآن است بنابراین قداست ذاتی و اعتبار ابدی ندارند و نقد پذیر هستند. سلطه و سیطره یک پارادایم زمانی مقبول و توجیهپذیر است که ضمن داشتن اصالت و اعتبار علمی از فرایند نقد علمی و تاریخی به سلامت عبور کرده و خلوص و وزانت علمی خود را اثبات کند. بنابراین پارادایمهایی که فاقد این ویژگی و صرفاً متکی بر پشتوانههای اجتماعی، سیاسی و تعصبات مذهبی، سلطه و سیطره خود را توسعه و تثبیت نموده باشند فاقد عیار لازم در تفسیر قرآن هستند.
از جمله اینها پارادایمهای منتقله از سایر مذاهب و جریانهای فکری در میراث و منابع شیعه است که ابتدا در قالب احادیث و طی فرایندی خاص به میراث امامیه منتقل یا وارد شدند و سپس مبنای نظریه یا آموزه قرار گرفتند. محققان امامیه این احادیث را اخبار دخیله یا منتقله نامیده و در اعتبار و انتساب آنان به معصومان تردید جدی دارند. گاهی نیز از تعبیر الروایة الواردة برای بیان تضعیف متون نقل شده از طریق غیر امامی بهره بردند.
انتقال این احادیث و آموزهها در عصر حضور معصومان به دلیل سیطره و سلطه فرهنگی سیاسی سلطه پارادایمهای غیر شیعی در جامعه علمی آن روزگار بود که ائمه با آگاهی کامل و با استفاده از ظرفیت آموزه تقیه به همگرایی ظاهری با پارادایم غالب پرداختند ولی تشخیص آنان بر اصحاب اهل نظر و دقت ایشان میسور بود و فقیهان امامیه نیز با تکیه بر قواعدی خاص به تمییز گزارههای تقیهآلود پرداختند که البته ...
👈ادامه یادداشت http://ijtihadnet.ir/?p=72949
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢«علل و حکم» از مباحث مغفول در اصول فقه شیعی است/ میتوان بحث «علل و حکم» را عدل بحث «مقاصد شریعت» دانست
✔️ استاد محمد قائنی نجفی:
🔹در اصول فقه سنی، منابع و ادلهای برای استنباط حکم شرعی ذکر شده است از جمله قیاس، استحسان، مصالح مرسله و مقاصد شریعت. این عناوین اگرچه در اصول فقه شیعی مطرح نیستند اما در مقابل آنها عناوین دیگری ذکر شده مثل الغای خصوصیت، مناسبات حکم و موضوع، قیاس اولویت و علل و حکم. شاید بتوان بحث علل و حکم در اصول فقه شیعی را عدل بحث مقاصد شریعت در اصول فقه سنی دانست.
🔸در مورد مقاصد شریعت دو نکته قابل توجه است:
۱- نتیجه آنچه به عنوان مقاصد در اصول فقه سنی مطرح است چیزی جز یک نتیجه ظنی نیست.
۲- کبرای مذکور در کلام اهل سنت درست است. یعنی حتما مصالح عالی برای شریعت وجود دارد و هرجا مقاصد شریعت قابل استحصال باشد حتما معتبر است. اما این کبری هیچ اثر عملی در فقه ندارد. یعنی بر اساس آن نه میتوان حکمی را که هیچ دلیلی ندارد اثبات کرد و نه میتوان از اطلاق یا عموم حکمی رفع ید کرد. لذا آنچه به عنوان مقاصد شریعت در اصول اهل سنت مذکور است جز اثبات نتایج ظنی که از نظر اصول شیعی غیر معتبر است، چیزی دیگر ندارد. این طور نیست که بنابر مقاصد شریعت بتوان به قطع به حکمی دست یافت یا حکم ثابتی را نفی کرد.
🔹بحث علل و حکم از مباحث مغفول در اصول فقه شیعی است. جدیدترین مسائل روز میتوان بر اساس آن حکم را استنباط کرد و فقهای متعددی که در فقاهت آنها هیچ شکی وجود ندارد مطابق همین تعلیلات در مسائل جدید فتوا دادهاند.
👈 ادامه مطلب: http://ijtihadnet.ir/?p=72946
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢نگاهی به ایده فقه مقاصد و نقد آن
✍️حجتالاسلام محمد متقیان تبریزی
یکی از مباحث مطرح در عرصه فقه معاصر، موضوع توجه به اهداف شریعت در عملیات استنباط است که از آن به فقه مقاصد تعبیر میشود. عمدتاً جناب استادعلیدوست (زیدعزه) در زمان حاضر متکفل طرح این بحث هستند و درباره آن تحقیقات متعدد در قالب کتب، مقالات و نیز سخنرانیهایی داشته و دارند. آنچه در ادامه میآید شامل گزارشی مختصر از دیدگاه ایشان و نقدی کوتاه برآن است. این نوشتار نه به عنوان مقاله، بلکه در قالب یادداشت نگاشته شده و طبعاً نیاز به تکمیل و افزونه دارد و ارائه آن، جهت مشارکت در فرآیند بحث و نقد نقد میباشد.
🔻محورهای یادداشت:
🔹اشارهای به فقه مقاصد نزد عامه
🔸علل و ملاکات احکام نزد امامیه
🔹فقه مقاصد در اندیشه استاد علیدوست
🔸مقاصد شریعت و فقه
🔹راه کشف مقاصد و گسست نصوص مبیّن مقاصد از نصوص مبیّن حکم
🔸نقد اول: نقد حجیت مطلق عقل
🔹نقد دوم: فقدان فلسفه دین برای فقه مقاصد
🔸نقد سوم: فقدان اصول فقه مقاصد
📝 متن کامل را در «اجتهاد» مطالعه نمایید: http://ijtihadnet.ir/?p=72970
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔰 مروری بر بیانات رهبر انقلاب در دیدار رئیسجمهور و اعضای هیئت دولت ۱۴۰۲/۰۶/۰۸
💠درباره هفته دولت
👈 هفتهی دولت، مزیّن است به نام شهید رجائی و شهید باهنر.
🔺 جهتگیری این دو شهید عزیز، انقلابی و الهی بود، دنبال رضای الهی بودند.
❇️ اسم رمز دولتهای ما باید این باشد: کسب رضای الهی و کار برای مردم.
🏷 جملهای در صحیفه سجادیه درباره رضای الهی:
↙️ من رضای تو را ترجیح بدهم بر هر انگیزهی دیگری، اگر این شد:
✅دشمن من خاطرش جمع است که به او ظلم نخواهم کرد.
✅دوست من هم مطمئن است که برای او یک امتیاز رفاقتی قائل نمیشوم.
💠درباره عملکرد دولت
✔️ بنده از همهی دولتها در این سی و چند سال حمایت کردم.
🙏 لکن در مورد این دولت، علاوهی بر کمک، بنده با نگاه به این دوساله میخواهم تمجید هم بکنم.
👏 در بخشهایی، دولت خوب و قوی ظاهر شده.
🎙 زبان دولت در بیان آنچه انجام گرفته متأسّفانه زبان رسایی نیست.
🏷 کارهای مثبت در زمینه اقتصاد و شاخصهای اقتصاد کلان:
🔹 افزایش رشد اقتصادی بخصوص در بخش صنعت
🔸 افزایش رشد سرمایهگذاری
🔹 کاهش رشد نقدینگی
🔸 کاهش بیکاری
🔹 کاهش ضریب جینی
🔸 رشد قابل توجه صادرات کالا
🔹 تقویت نظام مالیاتی
🔸 رشد قابل توجه تولید محصولات پتروشیمی
🔹 اقدامات ارزنده در زمینه نفت و گاز
🔸 راهاندازی چند هزار کارخانه تعطیل یا نیمه تعطیل
🔹 فعالیتهای مهم در زمینه آبرسانی یا شبکههای آبیاری و زهکشی
👈 از این قبیل اقدامات، دیده نمیشود:
1️⃣ به خاطر اینکه کار اطلاعرسانی در دولت متأسفانه ضعیف است.
2️⃣ چون مشکلات معیشتی وجود دارد، از کارهای باارزش اقتصادی غفلت پیدا میشود.
🏷 کارهای خوب دولت در بخش مدیریتی:
📌 حضور در بین مردم و مواجهه مستقیم با مشکلات مردم
📌 سادهزیستی و کاهش تشریفات در سلوک شخصی و حکومتی دولت
📌 روحیهی جهادی در بخشی از کارها
📌 بهکارگیری جوانان در ردههای گوناگون مدیریتی
🏷 کارهای خوب دولت در بخش سیاست خارجی:
🔹 تحرک بسیار خوب در سیاست خارجی
🔸 سیاست خوب ارتباط با همسایگان
🔹 ارتباط با همه دولتها در دنیا با یک استثنای محدود
🔸 ارتباط با قارّههای مختلف؛ آمریکای جنوبی، آفریقا، آسیا، شرق آسیا
🔹 سیاستِ ارتباطِ متعدّد و متنوّع با کشورهای مختلف
🔸 عضویّت در دو پیمان مهم بینالمللی در فاصلهی کوتاه
🏷 در بخش فرهنگی کارهای خوبی شده که باید در کم و کیف افزایش پیدا کند.
💠تذکرات به مسئولین
👈 شعار امسال دو بخش داشت:
❌ مهار تورّم
✅ رشد تولید
⏪ مهمترین کار برای مهار تورّم، افزایش تولید است، پس تولید شد محور.
⁉️ حمایت از تولید یعنی چه؟
🔻 حمایت قانونی
👈 تولید برای تولیدکننده، هم آسان بشود، هم باصرفه بشود.
🔻 حمایتهای مالی
👈 تأمین منابع ارزی و ریالی در آن حدّی که جزو وظایف است.
🔻 حمایتهای فرهنگی
👈 به مردم تفهیم کنیم که محصول داخلی باید مصرف بشود.
✅ تجارت باید پشتیبان تولید باشد.
✅ نیازهای داخلی کشور را بهنگام تشخیص بدهیم
💪 تولیدکننده داخلی میتواند نیاز داخلی را در عمده مسائل کشور تأمین کند.
✅ در برنامه هفتم، تکالیف زیادی بر عهدهی دولت گذاشته شده
📍 در این برنامه، این چند نقطه را رعایت کنید:
🔹 مسئلهی عدالت و کاهش فاصلهی طبقاتی
🔸 ثبات بازار
🔹 کاهش تورّم
🔸 ثبات نرخ ارز
🔹 رشد تولید
✅ مسئلهی معیشت خیلی مهم است.
⚠️ همه اقدامات مثبت، با مشکلات در معیشت مردم از چشمها دور میماند؛ واقعاً حیف است!
♨️ هدفِ تحریمهایی که تحمیل شده همین معیشت مردم است.
🔺برای رفع تحریم مذاکراتی میشود، امّا در کنار آن باید خطّ موازی عبارت باشد از خنثی کردن تحریمها.
↙️سفارش در باب تعاملات خارجی و سیاستهای بینالمللی:
⭕️ فرصتها شناخته بشود و از فرصتها استفاده بشود.
⭕️ سندهای همکاریای که انجام میگیرد، روی کاغذ نماند.
⭕️ وقتی میگوییم «تعامل با دنیا»، بعضی «دنیا» را عبارت میدانند از چند کشور عمدتاً غربی.
⛔️ این نگاه ارتجاعی است، صد سال پیش همینجور بود، آن روزگار گذشته.
🌐 ارتباط با دنیا یعنی ارتباط با آفریقا، ارتباط با آمریکای لاتین، ارتباط با آسیا.
🏷 چند تذکر:
🔹 زیّ مردمی را حفظ کنید.
🔸 گفتگو با نخبگان را هرچه میتوانید پی بگیرید.
🔹 حضور در دانشگاهها یکی از کارهای لازم است.
🔸 توصیهی دیگر مسئلهی کارآمدسازی فعّالیّتهای رسانهای دولت است.
🔹 در گفتارها، وعدهها، آماردهیهای افراد دولت، انسجام وجود داشته باشد.
🔸 اگر اقدامتان، سنجیده و اندیشیده است، به جوسازیها و حاشیهسازیها اعتنا نکنید.
🔹 کارها را نیمهکاره رها نکنید.
🍀 امیدواریم انشاءاللّه خدای متعال از شما راضی باشد و بهتان توفیق بدهد و مدّت باقیماندهی مسئولیّتتان هم با موفّقیّتهای مضاعفی انشاءاللّه همراه باشد.
📝متن کامل بیانات رهبر انقلاب: khl.ink/f/53710
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
14020608.pdf
2.43M
📝 متن کامل بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار رئیسجمهور و اعضای هیئت دولت
📱 جزوه Pdf؛ ویژه مطالعه در تلفن همراه
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
42.63M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📹 فیلم کامل بیانات رهبر انقلاب در دیدار رئیسجمهور و اعضای هیئت دولت. ۱۴۰۲/۶/۸
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📚 بیست و یکمین شماره «پژوهشنامه حج و زیارت» منتشر شد
✔️شماره بیست و یکم فصلنامه علمی-پژوهشی پژوهشنامه حج و زیارت، ویژه تابستان 1402، با شش مقاله توسط پژوهشکده حج و زیارت منتشر شد.
🔻در این شماره این مقالات آمده است:
▫️تحلیل فقهی گستره اختیار زوج در منع از حج مستحبی همسر
✍️مهدی ساجدی؛ حسام الدین ربانی
▫️تحلیل فقهی ترک طواف نساء و چگونگی جبران آن
✍️مهدی درگاهی؛ سید امین جعفری
▫️بررسی و نقد مبانی فقهالحدیثی سلفیه در حرمت ساخت بارگاه بر قبور اولیای الهی (با تمرکز بر روایت ابی الهیاج اسدی)
✍️بهروز به نژاد؛ ابوالقاسم عاصی؛ سید حمید شمع ریزی
▫️بررسی و تحلیل نظریه مقامات پیامبر(ص) در مکتب بریلوی (احمدرضاخان بریلوی)
✍️سید مهدی علیزاده موسوی
▫️واکاوی رخصتخواهی برای حج؛ با تأکید بر عصر صفوی
✍️اعظم خانی محمد آبادی؛ ناصر جدیدی؛ سهیلا ترابی
▫️تبیین اصول و مبانی احیا و توسعه فضاهای مذهبی و زیارتی با محوریت معارف رضوی
✍️اصغر مولائی
🔗جهت مطالعه و دریافت مقالات به سامانه نشریه به آدرس زیر مراجعه کنید: https://journal.hzrc.ac.ir
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔دوره آموزشی «هرمنوتیک و نقد آن از دیدگاه اصول فقه
👤ویژه اساتید و فرهیختگان حوزوی
⏳ثبتنام تا پایان شهریورماه:
🔗ارسال عدد ۱۰ را به سامانه پیامکی ۳۰۰۰۷۲۲۷۰۰۷۷۱۴ یا ارسال «نام، نام خانوادگی و شماره موبایل» به ادمین @ssmohammadi
🆔 https://eitaa.com/ijtihad