🔔 سلسله نشست‌های بازخوانی انتقادی «ایده‌های دانشگاه اسلامی، علوم انسانی اسلامی، وحدت حوزه و دانشگاه» 🔻جامعه‌شناسی تاریخی ایده‌های دانشگاه اسلامی 🎙 ارائه: حجت الاسلام والمسلمین حمید پارسانیا ⏰زمان: پنجشنبه ۹ آذرماه ۱۴۰۲، ساعت ۸ الی۱۲ 🏢مکان: دانشگاه باقرالعلوم(ع)، تالار امام حسین(ع) 🔗لینک شرکت در جلسه 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔پیش نشست همایش علمی «نظریه نظام انقلابی» 👤با حضور اساتید: 🎙علی ذوعلم 🎙علی ثقفی 🎙محمدرضا فلاح شیروانی 🗓 زمان: پنج‌شنبه ۹ آذر ماه ۱۴۰۲، ساعت ۹ الی ۱۲ 🏢مکان؛ قم خیابان شهدا(صفائیه) کوچه ۲۱:سالن همایش دارالقرآن علامه طباطبایی رحمه‌الله 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢تلاش‌های فقهی فضای مجازی، معلق بین نظام و مردم؟ ✍️حجت‌الاسلام احمد نجمی عرصه فضای مجازی در کشور دو ساحت جدی دارد. یکی ساحت حکمرانی و سیاست‌گذاری که سیاست‌های آن توسط ساختار رسمی حاکمیت اعمال و اجرا می‌شود و دوم عموم مردم و کاربران فضای مجازی. آنچه به‌سادگی قابل فهم و مشاهده است، حاکمیت براساس نیازها و اقتضائات و برنامه‌های خود تصمیماتی را اتخاذ می‌کند و از سوی دیگر مردم نیز براساس سلایق و معیارهای خود، روشی مستقل و منحصر به خود را در پیش گرفته‌اند. این سوال جدی پیش می‌آید که نقش‌آفرینی فقها و اساتید حوزه در ساحت فن‌آوری‌های نوین و فضای مجازی در راستای سلایق و نظرات حاکمیت است یا عموم مردم؟ به صورت طبیعی می‌توان این انتظار را داشت که فقها و حوزه‌های علمیه وظیفه خود می‌‌دانند تا از مسائل حاکمیت و نظام اسلامی پشتیبانی فکری و نظری داشته باشند و نظام نیز پشتوانه‌ی فکری خود را در حوزه‌های علمیه جستجو کند. اما این نگرانی وجود دارد که نگاه مطلق فقها و پژوهشگران به جانب تامین نیازهای حاکمیت باشد و از واقعیت‌های جامعه و نیازها و سلایق عموم مردم غفلت نماید. 👈 ادامه مطلب: http://ijtihadnet.ir/?p=74302 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢جزئیات برنامه اصلاحی سطوح عالی حوزه ✔️حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی رستم نژاد معاون آموزش حوزه‌‏های علمیه قم به تبیین برنامه اصلاحی سطوح عالی پرداخت. 🔹مهمترین اشکلات و ملاحظات اساتید 🔸کارهای فنّی و زیرساختی 🔹افزودن یک عنوان به رسائل در سطح ۲ 🔸بازنگری در متن رسائل و مکاسب 👈 ملاحظه نمایید: http://ijtihadnet.ir/?p=74295 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢القاب علمی؛ از حقیقت تا مَجاز ✍️حجت‌الاسلام علی راد چندی است بحث از چالش آیت‌الله دکتر یا حجت‌الاسلام دکتر در محافل حوزوی و دانشگاهی داغ است و رویکردهای موافق و مخالف در مواجه با آن پدید آمده است. در این یادداشت به این پدیده از منظر یک چالش کهن در تاریخ و میراث مسلمین‌ می‌نگرم،‌ به اختصار ابهامات آن را مرور‌ می‌کنم و پژوهش درباره بنیان‌ها و زمینه‌های تاریخی و فرهنگی آن را ضروری‌ می‌دانم. القاب علمی در مکتوبات مسلمین بیشترین حضور را در کتاب‌های رجال الحدیث و تراجم الرجال دارند ولی بازتاب و کاربست القاب به محدّثان اختصاص ندارد و دانشوران دیگر علوم اسلامی نیز هماره از القاب علمی برای تعیین و تثبیت جایگاه خود در گفتمان‌های علمی روزگار خود بهره‌مند هستند لذا القاب با هویت صنفی و اجتماعی دانشوران پیوندی ناگسستنی دارند و البته سویه‌های اخلاقی،‌ جامعه شناختی،‌ سیاسی و فرهنگی نیز دارد.‌ رویکرد لقب پژوهی،‌ گرایش علمی بینا رشته‌ای،‌ استوار بر مبانی نظری، ‌بهره‌مند از منطق تحلیلی و فرایند علمی از فهم تا نقد و دارای سنجه‌های داوری در ارزیابی القاب علمی است. مسئله اصلی لقب پژوهی شناسایی،‌ اثبات و ارزیابی روشمند اصالت و اعتبار القاب علمی است و غرض آن پاسخ به ابهامات و مسائل القاب علمی است. 📝 متن کامل یادداشت: http://ijtihadnet.ir/?p=74298 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢نسبت فقه با عدالت/ کارکرد فقه در بحث عدالت چیست؟ ✔️استاد احمد واعظی 🔻وقتی سخن از «فقه و عدالت» به میان می‌آید، به نظر می‌رسد که بحث دو محور اصلی دارد: 🔸محور اول: کارکرد، شأن و جایگاه عدالت در فقه امامیه؛ شامل بحث از این است که عدالت چه جایگاه و کارکردی دارد؛ و در فقه امامیه، اگر فقهای ما در عمل، به عدالت، متمسک شدند و سهم شأنی برای آن قائل گردیدند، در چه بحث‌ها و محورهایی، دیده می‌شود؟ 🔸محور دوم: کارکرد فقه در عدالت؛ یعنی اگر بخواهیم عدالت (به‌ویژه، عدالت اجتماعی) را در جامعه، مستقر سازیم، فقه متحمل چه باری می‌شود و می‌تواند چه کارکردی در مسأله استقرار عدالت، داشته باشد؟ به‌تعبیردیگر، آیا تمام بار معرفتی استقرار عدالت در جامعه اسلامی، فقهی است و این بار را فقه متحمل می‌شود؛ یا به‌لحاظ دانش‌ها و معرفت‌هایی که مقوله استقرار عدالت، بدان‌ها نیازمند است، فقه هم یکی از دانش‌های دخیل است، نه‌تنها دانش دخیل در استقرار عدالت؟ 🔹باید ببینیم آیا فقه می‌تواند تمام این دانش‌های توصیفی، تبیینی، بنیادین و نیمه‌بنیادین (توسعه‌ای) را در اختیار ما گذارد که بگوییم مسأله استقرار عدالت در جامعه اسلامی، کاری تماما فقهی است و عالمان و صاحبان تخصص‌های دیگر، هیچ نقشی در آن ندارند و تمام نقش فقط بر عهده فقه است؟ 🔹به نظر می‌رسد که فقه، قطعا نقش دارد اما نمی‌تواند تمام نقش را بر عهده گیرد. در مطالعات وضعیت‌شناسانه هم فقه نقش ایفا می‌کند اما تمام نقش را نمی‌تواند به عهده بگیرد. 📝 گزارش تفصیلی + سخنان اساتید ناقد: http://ijtihadnet.ir/?p=74306 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢سرانجام پروژه فیرحی؛ کدام فقه؟ کدام دموکراسی؟ ✔️اینکه برخی گمان می‌کنند حکمرانی در برخی موضوعات به چالش رسیده یک بحث است و اینکه حکمرانی با موانع خود چطور مواجه می‌شود و از آن گذر می‌کند ماجرایی دیگر است. فقه همواره به‌عنوان جزئی جدایی‌ناپذیر از اندیشه سیاسی ایران ایفای نقش می‌کند و الگویی را برای حکمرانی ارائه می‌دهد. اما آنچه همه جوامع به‌دنبال آن هستند بی‌شک با مفاهیم مدرن، تجدد و مدرنیته گره خورده است. حال دیگر بی‌توجه به بسترها و ظرفیت‌های موجود، جامعه مدنی به‌دنبال قانون، برابری، دموکراسی و آزادی است. ایران هم از این داستان دور نبوده و در اندیشه سیاسی مستخرج از فقه به‌دنبال قانونگرایی و دموکراسی می‌گرددد. اما اینکه آیا فقه این ظرفیت را داشته و می‌توان از فقه متصلب این توقع را داشت بحث و نزاع نظری مفصلی را می‌طلبد. دموکراسی به‌عنوان یکی از مفاهیم دوران جدید که با عقل عقلایی تبیین شده است، چطور می‌تواند با فقه آمیخته با سنت و طریقت رابطه‌ای برقرار کند. از طرفی هم در عصر توسعه دموکراسی، اقتدارگرایی از طریق فقه درحال بازتولید مولفه‌های خود به‌عنوان ایده حکمرانی است. نشستی به مناسبت سومین سالگرد داود فیرحی، متفکر فقیهی که دغدغه اصلی او دموکراسی و دموکراتیزه کردن فقه بود، در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. در این جلسه دموکراسی، فقه و فقه‌دموکراسی به تنازع کشیده شده و هریک از متفکران دانشگاهی از زاویه دید خودشان فیرحی و پروژه‌اش را بررسی کرده‌اند. 📝در «اجتهاد» مطالعه نمایید: http://ijtihadnet.ir/?p=74339 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢سه پرسش مرحوم علیرضا صدرا از علامه محمدتقی جعفری درباره کتاب تنبیه الامة و تنزیه الملة میرزای نایینی 🔻من خدمت علامه جعفری که سه‌شنبه‌ها بعداز ظهر تا غروب می‌رسیدم و رساله فلسفه سیاست را محضر ایشان می‌گذراندم، یک‌بار از جمله از ایشان پرسیدم. می‌دانید که ایشان شاگرد مرحوم کاشف الغطا بود و کاشف الغطا نیز شاگرد برجسته و دستیار علامه نایینی بود. همان رابطه‌ای که علامه نایینی نسبت به آیت‌الله مجاهد یا آخوندخراسانی داشت. از علامه جعفری پرسیدم که این کتابش را که گفته شد جمع بشود، شما چه اطلاع دارید؟ پرسیدید یا نپرسیدید؟ گفت که چرا، من موقعی که به شریف رفته بودم از کاشف‌الغطا پرسیدم که جمع کرده یا نکرده است. گفت که جمع کرده است. بعد از علامه پرسیدم که ایشان که کتابش را جمع کرد، نظرش غلط بود یا چی؟ گفت که عجیب است من هم همین سوال را از کاشف‌الغطا پرسیدم. گفت که نه، نظرش غلط نبوده است ولی از نظر مشروطیت آقای نایینی، سوءاستفاده کردند. بعد سوال سوم را از علامه کردم، گفتند عجیب است من هم که رفتم همین سه سوال را از کاشف‌الغطا کردم. سوال سوم را پرسیدم که ایشان وقتی جمع کردند، مایوس بودند یا خیر. جواب شنیده بود که علامه نایینی نگران و ناراحت بودند ولی اصلا نسبت به آینده مایوس نبودند. بعضی‌ها الان می‌گویند که به بن‌بست رسیده بودند. اصلا چنین حرف‌هایی نبوده است بلکه گفته الان فقط آمادگی وجود ندارد. ایشان پله‌های بعدی را دارد می‌بیند. امام آمد و پله بعدی را گذاشت. 📝روایت علیرضا صدرا از پروژه فکری داود فیرحی: http://ijtihadnet.ir/?p=74343 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢نائینی و بازپروری اندیشه سیاسی شیعه در حوزه حکمرانی اسلامی ✔️دکتر عبدالوهاب فراتی: 🔹رساله تنبیه الامه و تنزیه المله میرزای نائینی نشان از بازپروری اندیشه سیاسی شیعه در حوزه حکمرانی اسلامی است. این رساله بدون اینکه تکرار مباحث فقهیان گذشته باشد بنیانی قویم در فهم مساله آن روز ایران یعنی استبداد و برون رفت از آن در تغییر حکمرانی از منظرگاه فقه است. 🔸مرحوم نائینی نه تنها با توجیه خودکامگی در آثار فقهیان گذشته مقابله کرد بلکه با طرح ابعاد مختلف استبداد به نقد گسترده آن پرداخت و تنها راه دستیابی به ملل مترقیه را تحدید قدرت و تغییر حکمرانی در ایران دانست، ایشان در تبیین ایده خود تراث فقهی شیعه را به خدمت گرفت و با همین سلاح نیز به نقد مخالفین خود در مشروطیت پرداخت. 🔹نائینی با استدلال‌های فقهی خود به جنگ مخالفان رفت و تاکید کرد امروز مدار حکومت از نظم سلطانی خارج و بر نظم جدید باید مستقر شود و این مدار جدید به جای اینکه بر اراده حاکم بچرخد باید برای اراده مردم مبتنی باشد، مرحوم نائینی با این نظریه خود، ما را وارد یک دوره‌‌ای کرد که در فهم حکمرانی‌های جدید از منظرگاه فقه اهمیت بسیار دارد. 📝 گزارش تفصیلی + سخنان ناقد: http://ijtihadnet.ir/?p=74356 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

📚«حکمت و فقه حکمرانی» کتاب شد ✔️اولین کتاب فارسی در موضوع حکمرانی اسلامی با عنوان «حکمت و فقه حکمرانی» تألیف حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، در مدرسه حکمرانی شهید بهشتی وابسته به دانشگاه عالی دفاع ملی رونمایی شد. این کتاب حاصل بیش از ۵۰ جلسه علمی با موضوع حکمت و فقاهت حکمرانی در دو محور شناخت و نقد حکمرانی در غرب و شناخت و معرفی حکمرانی اسلامی است که با همت فرهیختگان جوان مدرسه حکمرانی اسلامی تنظیم نهایی و روانه باز نشر شده است. 👈 معرفی اثر: http://ijtihadnet.ir/?p=74346 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

📚سنت‌های کارآمد حوزه علمیه و سبک زندگی طلبگی ✔️مرحوم شیخ طوسی با هجرت به نجف اشرف حوزه علمیه هزار ساله نجف را تأسیس می‌کند و میرزای شیرازی با حضور در سامرا حوزه علمیه‌ و مکتب سامرا را تشکیل می‌دهد، و سید مرتضی در شهرهای مختلف حوزه‌هایی را ایجاد می‌کند، مطالعه و تحلیل در اینگونه رفتار‌ها نشان دهنده هویت در حوزه علمیه است. 📖کتاب «سنت‌های کارآمد و سبک زندگی طلبگی» اثر حجت‌الاسلام سیدمسعود مرتضوی در ۲۴۰ صفحه توسط انتشارات حوزه علمیه خراسان در سال ۱۴۰۲ به چاپ رسیده است. این اثر از سه فصل سنتهای اخلاقی و معنوی، رفتاری و گفتاری، عملی و معرفتی تشکیل شده است که شاکله اصلی سنتهای کارآمد را تشکیل می‌دهد. نکته قابل توجه اینکه حوزه علمیه در تعریف دقیق خود به معنای حوزه سنتی بسیار متجدد و دارای روش‌های جدیدی است. 📝 گزارش مراسم رونمایی: http://ijtihadnet.ir/?p=74351 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔نشست علمی «کاربست مصلحت در فقه جهاد و آتش‌بس از منظر آیت‌الله خامنه‌ای» 🎙ارائه:حجت‌الاسلام والمسلمین ذبیح الله نعیمیان 🎙ناقد: حجت‌الاسلام والمسلمین سعید صلح‌میرزایی 🗓 زمان: یکشنبه ۱۴۰۲/۰۹/۱۲، ساعت: ۱۰:۴۵ 🏢 مکان: قم، خیابان شهداء، کوچه۲۸ پلاک۱۲۰ 🆔 https://eitaa.com/ijtihad