💢رهبر انقلاب درباره مرجعیت زن چه/چرا گفتند؟ ✍️حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قنبریان چه گفتند؟ "بنده حتی معتقدم بسیاری از مسائل زنانه که موضوعش زنان هستند و مردها درست موضوع را تشخیص نمی‌دهند، خانمها باید از مجتهد زن تقلید کنند"! برخی بزرگواران آن را نقض فتوای مشهور مبنی بر شرط مذکر بودن در مرجعیت -حتی در بخش زنان- ندانسته و آن‌را در حد موضوع شناسی بهتر زنان در این امور تقلیل دادند! برخی یادداشت‌ها هم به اقوال و ادله‌ای پرداختند که مرجعیت زنان -اقلا برای زنان- را بلامانع می‌دانند! بنظر می‌رسد سخن رهبر انقلاب بیش از اولی و کمتر از دومی را می‌گوید با این تفاوت که مجتهده زن را در این بخش از مسائل زنان اعلم می‌داند! قول به مرجعیت زن در همه مسائل -اقلا برای زنان- فتوای شاذ و بی‌استدلالی نیست. آیت‌الله خامنه‌ای دقیقا این فتوای برخی محققین را نگفتند بلکه از مرجعیت زنان در مسائل خاص زنان (نه همه مسائل) گفتند؛ با این تفاوت که در این بخش بعلت موضوع شناسی دقیق‌تر مجتهدش را اعلم از مردان شمردند و از لزوم تقلید زنان در این بخش گفتند. 📝 متن یادداشت: http://ijtihadnet.ir/?p=76817 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢نظر رهبر انقلاب درباره تقلید زنان از مجتهد زن، در فقه سابقه دارد/ مراقبت کنیم برخی از این نظریه سو استفاده نکنند ✔️دکتر خدیجه هاشمی 🔹برای تحقق مرجع تقلید سه مرحله اجتهاد، صدور فتوا و امکان رجوع به آن برای تقلید باید سپری شود؛ مرحله اول اجتهاد است که در این امر شبهه‌ای وجود ندارد و همه پذیرفته‌اند که زنان می‌توانند به مرحله اجتهاد برسند. 🔸مرحله دوم صدور فتوا و استخراج حکم است که این امر نتیجه اجتهاد است و در این نیز اختلاف نظری وجود ندارد و همه پذیرفته‌اند که زنان می‌توانند فتوا بدهند. 🔹مرحله سوم این است که آیا حکمی که بانوان استخراج کردند اثر عملی دارد و کسانی می‌توانند از حکم او استفاده کنند و به او به عنوان یک مرجع علمی، دینی و شرعی مراجعه کنند و شارع رجوع ما را به او جایز می‌داند یا خیر؟ که در این مرحله اختلاف نظر وجود دارد. 🔸رهبر انقلاب به عنوان یک صاحب نظر این مسئله را به طور صریح در یک اجتماع بیان کردند که با ادله قاطع می‌توان از این نظریه دفاع کرد و ادله افرادی که قائل هستند مرجع تقلید بودن اختصاص به مردان دارد را رد کرد. این نظریه می‌تواند منشأ برکات زیادی باشد از جمله اینکه بانوان اهتمام بیشتری به درس فقه داشته باشند. 🔹باید مراقبت کنیم برخی از این نظریه سو استفاده نکنند. این نظریه این گونه نیست که اجازه علمی داده شده باشد که هر کسی هر نظری را ابراز کرد مجتهده است و باید پیروی کرد. باید در این زمینه آسیب شناسی صورت بگیرد... 👈 ادله امکان ارجاع به زنان: http://ijtihadnet.ir/?p=76820 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢فقه پژوهی و ظرفیت‌های دانشی در عرصه بین‌الملل ✔️نشستی در باب هم اندیشی فقه پژوهی و ظرفیت‌های دانشی درعرصه بین الملل با حضور الشیخ مهدی الصمیدعي (مفتی اعظم و رئیس شورای اهل سنت عراق)، دکتر سیدصادق حقیقت (هیئت علمی پژوهشگاه امام خمینی و انقلاب اسلامی)، الشیخ عبدالقادر یوسف الترنیني (هیئت علمی در دانشگاه لبنان «الجامعة اللبنانیة»)، دکتر عابدین مومنی (هیئت علمی دانشگاه تهران)، دکتر محمود شفیعی (هیئت علمی دانشگاه مفید قم)، دکتر مصطفی خرم آبادی (پژوهشگر حوزه فقه اسلامی) به میزبانی پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر برگزار شد. 👈 گزارش نشست: http://ijtihadnet.ir/?p=76814 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢هوش مصنوعی مورد مداقه جدی حوزه‌های علمیه باشد ✔️استاد علیرضا اعرافی: 🔹وقتی سخن از کارآمدی پیشگامی و تحول حوزه به میان می‌آید باید به روش‌ها، مناهج و تولیدات محتوایی توجه کنیم. در پیشرفت علوم اسلامی و تحولات اساسی این عرصه باید به سه بعد درون‌دانشی و محتوایی، روش‌شناختی و تحولات در ابزار توجه کنیم. 🔸حوزه از مراکز پیشگام در تطورات ابزاری، روشی و محتوایی بوده است، حدود ۱۵ جلد تطورات دانشی و عملکردی حوزه به شکل نسبی آمده شده است و تدوین آن هم‌چنان ادامه دارد؛ تطوراتی که با کاربست و اهتمام به هوش مصنوعی همراه است، تطورات و تحولات ابزاری درواقع منهجی و محتوایی است و دانش‌های ما تحت‌تأثیر این علوم جدید قرار گرفته و تسهیل، تدقیق و گشودن آفاق نو در همه کاربست‌های علوم را ایجاد می‌کند‌. 🔹هوش مصنوعی باید در حوزه علمیه به‌مثابه موضوع با نگاه فلسفی، فقهی و اخلاقی مورد مداقه قرار بگیرد، هوش مصنوعی باید آسیب‌شناسی شود و نظام مهندسی و راهبری هوش مصنوعی در اندیشه اسلامی استخراج شود. هوش مصنوعی به‌مثابه ابزار در علوم اسلامی فعال است و کاربرد آن در ترویج، تبیین و گفتمان‌سازی اندیشه دینی در زندگی فردی و اجتماعی باید بررسی شود. 🔸حوزه باید به مرز دانش #هوش_مصنوعی و علوم شناختی، آزادسازی همه داده‌ها در نهادهای حوزوی، مشارکت همگانی و شبکه‌سازی و عمق‌بخشی به رویکرد هوش مصنوعی در همه نهادهای حوزوی، رصد و پایش تهدیدات و آسیب‌شناسی هوش مصنوعی در عرصه آموزش و پژوهش توجه جدی داشته باشد. 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔 گفتگوهای فقهی-حقوقی «هوش مصنوعی و امور قضایی، فقه و حقوق؛ وضعیت فعلی و چشم انداز آینده برای ایران» 🎙ارائه: حجت‌الاسلام والمسلمین علی نهاوندی؛ رییس مرکز تحقیقات مجلس شورای اسلامی و استاد درس خارج فقه 🎙ارائه: دکتر زهرا رضایی؛ مدیر گروه آینده پژوهشی پژوهشگاه قوه قضاییه، مجری پروژه طراحی دستیار هوشمند قضایی و دانش آموخته دکتری هوش مصنوعی 🎙ارائه: دکتر طاهر حبیب زاده؛ عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام، برگزیده جشنواره بین المللی فارابی و دانش آموخته دکتری حقوق فناوری از منچستر انگلستان؛ 🌀 یادداشت توضیحی نشست را از لینک زیر دریافت نمایید: https://B2n.ir/u08404 🗓 زمان: چهارشنبه ۵ دی ماه ۱۴۰٣، ساعت 17:45 🏛 مکان: قم-بلوارشهید صدوقی-کوچه5-پلاک40-سالن اجتماعات مجتمع فقه، حقوق و قضای اسلامی 🔗 لینک ثبت نام جهت شرکت حضوری/ به دلیل محدودیت مکان برگزاری جلسه اولویت با کسانی است که زودتر ثبت نام می کنند. #هوش_مصنوعی 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔 نشست علمی «تبیین فقه و فلسفه مقاومت» 🎙 با ارائه اساتید: سیدسجاد ایزدهی و محمد ملک‌زاده 🗓 زمان: چهارشنبه ۵ دی ماه ۱۴۰٣، ساعت ۱۵ 🏢 قم، خبرگزاری حوزه 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔 دومین مدرسه زمستانه فقه نظام سیاسی: فقه حکمرانی 🔺ویژه اساتید و طلاب عالی حوزه علمیه خراسان و حوزه‌های علمیه سراسر کشور 🎙با حضور و ارائه اساتید کشوری 🗓 زمان: 18 الی 22 بهمن 1403 🕌مکان: مشهد مقدس، حرم مطهر رضوی، مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(علیه و علیهم السلام) ◀️ کسب اطلاعات بیشتر و ثبت نام: @andishetamadoni 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔نشست علمی مواجهات انتقادی امام خمینی(ره) با علم اصول در دوره معاصر 🎙ارائه: استاد سیدمجتبی نور مفیدی 🗓 زمان: چهارشنبه 5 دی ماه ساعت 18:30 🏛مکان: قم. میدان روح‌الله مجتمع یادگار امام (ره) جنب بیت امام خمینی(ره) 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

📚 کتاب «بررسی فقهی سوءظن» اثر استاد اعرافی از چاپ خارج شد ✔️فقه اخلاق اجتماعی یکی از باب‌های فقهی تازه‌تأسیس در دانش فقه است. سوءظن از موضوعات این باب است که اثرات مهم فردی، خانوادگی و اجتماعی در عرصه‌های مختلف دارد؛ ازاین‌رو بررسی فقهی آن اهمیت فراوانی دارد. 📖کتاب حاضر عهده‌دار بررسی فقهی سوءظن و بیان ابعاد مختلف آن است که استاد علیرضا اعرافی آن را در سال تحصیلی ۱۳۹۷- ۱۳۹۸ شمسی تدریس نموده و توسط حجت‌الاسلام احمد عابدین‌زاده و گروهی از شاگردان تقریر و تکمیل شده است. 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢فقه خانواده در آینه روش‌شناسی: از اجتهاد جواهری تا رویکردهای نوین ✔️دکتر بلال شاکری، رییس اداره پژوهش مرکز تخصصی آخوند‌خراسانی: 🔹منظور از روش‌شناسی، مطالعات در هر سه سطحِ روش کسب معرفت، نوع استدلال و نگاه بیرونی برای تجزیه و تحلیل روش‌های موجود در فقه است. 🔸فقها در فقه، روش‌های مختلفی برای استنباط حکم شرعی داشته‌اند. این روش‌ها با توجه به ماهیت و کاربرد هر مسئله متفاوت است؛ لذا در یک علم ممکن است از روش‌های مختلف استفاده شود. گاهی مسئله عقلایی است، در این صورت روش باید عقلایی باشد. گاهی مسئله عرفی است، بنابراین روش باید عرفی و عقلایی باشد. به همین ترتیب، جنس مسئله نوع روش را مشخص خواهد کرد. قطعا فقه‌های تخصصی مانند فقه خانواده بی‌نیاز از این روش‌ها نیستند. فقه‌پژوه باید با روش‌های موجود در عرصه فقه آشنا باشد و این روش‌ها را در حوزه تخصصی خود بررسی کند. آیا عیناً همان روش‌های موجود تطبیق داده می‌شود یا نیاز به تغییر و تحولاتی است که باید روش را برای این حوزه تخصصی بومی کرد؟ 🔹روش اجتهاد جواهری و روش مقاصدی از جمله این روش‌ها هستند. همچنین روش‌های جزئی‌تر شامل روش‌های عقلی برهانی، روش نص‌گرا، روش تطبیقی و مقایسه‌ای بین مذاهب اسلامی یا بین ادیان و همچنین روش ترکیبی نیز وجود دارند. 🔻 افق‌های روش‌شناسی اختصاصی در فقه خانواده بدین قرار است: 1. بازخوانی روش‌های رایج فقه در حوزه فقه خانواده، چه به لحاظ اصل جریان و چه به لحاظ شرایط جریان. 2. توجه به نوع روش‌شناسی در حوزه فهم مسئله، حل مسئله و کاربردی‌سازی آن. 3. توجه به نقش علوم انسانی در حوزه فقه‌های تخصصی، به‌ویژه فقه خانواده. 4. استفاده از روش‌های نوین (مناسب) پژوهش در فقه خانواده. 5. توجه به رویکردهای مختلف از قبیل رویکرد فقه نظام، فقه حکومتی و فقه تمدنی. 🔸مهم‌ترین چالش‌های این حوزه: کمبود منابع، ارتکازی بودن روش‌ها، عدم تفکیک بین روش حل مسئله و روش فهم مسئله، نبود روش واحد، پیچیدگی مسائل فقه خانواده در عصر حاضر با توجه به ابعاد مسئله و به تبع آن، فهم مسئله و حل آن، و همچنین کمبود متخصص است. 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢تشویق و هدایت رهبری باعث شد در حوزه «فقه زنان» کار کنم/ بیشترین و اصلی‌ترین مخالفان من از بانوان بودند!/ نباید فقه و فقاهت را جنسیتی کنیم ✔️مجتهده زهره صفاتی: 🔹از همان روزهای اول پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز امام راحل و مقام معظم رهبری، همواره نسبت به این مساله توجه ویژه داشتند؛ شخصا در جلسات بسیاری خدمت معظم‌له بودم و ایشان فرمودند که باید مسایل زنان در حوزه‌های مختلف را حل کنیم و تاکید داشتند که این مسایل باید توسط خود بانوان محقق شود. 🔸آنچه باعث شد تا ما در این زمینه کار کنیم برخورد مناسب مقام معظم رهبری و تشویق و کمک و هدایت‌های ایشان بود. من هر جلسه‌ای که نزد ایشان می‌رفتم یک روح تازه پیدا می‌کردم. 🔹بیشترین و اصلی‌ترین مخالفان من از بانوان بودند؛ به من می‌گفتند که تو به چه‌اجازه‌ای در این عرصه فعالیت می‌کنی؟ به یاد می‌آورم که همیشه در ایام حج اعتراض می‌کردم که چه‌طور به زنی که یائسه است اما همچنان خونریزی دارد می‌گویید برو و طواف کن اما خودت را چک کن!؟ فریاد من بلند بود که چه‌قدر زنان ما را در عسر و حرج می‌اندازید؟ راه‌های برون‌رفت از این قضیه وجود دارد. 🔸نباید فقه و فقاهت و اجتهاد را جنسیتی و زن و مردی کنیم. برخی می‌گویند فقه ما مردانه است؛ بنده معتقدم این حرف‌ها را باید کنار بگذاریم و فقه نه مردانه و نه زنانه باشد. باید بر اساس استدلال پیش بروید، بحث جنسیت را باید در هر حوزه‌ای کنار بگذارید و نگاه وسیع داشته باشید، دلیل را بما هو دلیل ببینید. 👈 متن کامل سخنان در «اجتهاد»: http://ijtihadnet.ir/?p=76829 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢زنى که به دستور شهید اول، مرجع زنان شد ✔️بنابر گزارش شیخ حر عاملی، فاطمه دختر شهید اول، که مشهور به ست المشایخ (بزرگ مشایخ) بود، زنی فقیه و دانشمند پرهیزگار بود و پدرش او را می ستود تا آنجا که به دستور وی، زنانِ (منطقه جزین و جبل عامل) در مسائل فقهی به او رجوع می کردند. 🏷أم الحسن فاطمة المدعوة بست‏ المشايخ‏، بنت الشهيد محمد بن مكي العاملي الجزيني‏، كانت عالمة فاضلة فقيهة صالحة عابدة، سمعت من المشايخ مدحها و الثناء عليها، تروي عن أبيها و عن ابن معية شيخه إجازة و كان أبوها يثني عليها و يأمر النساء بالاقتداء بها و الرجوع إليها في أحكام الحيض و الصلاة و نحوها. (أمل الآمل: 1، 193) 🔺بنابر سندی که سید حسن صدر بدان دست یافته، ست المشایخِ مذکور ارث خود از املاک پدری در منطقه جزین را به برادرانش بخشیده تا در مقابل، نسخه کتاب تهذیب الأحکام و کتاب المصباح نوشته شیخ طوسی و کتاب من لایحضره الفقیه و نسخه کتاب الذکری نوشته شهيد اول که از ماترک پدر بوده را مالک شود. صدر پس از اینکه متن سند یادشده را گزارش می کند، خواننده را به تأمل در آن دعوت می کند تا به بزرگی ست المشایخ پی ببرد و بنگرد چگونه او برای رسیدن به چند نسخه کتاب از مال دنیا چشم پوشی کرده است. 🏷أما بعد؛ فقد وهبت الست فاطمة أمّ الحسن أخويها الشيخ أبا طالب محمدا و أبا القاسم عليا سلالة السعيد الأكرم و الفقيه الأعظم... محمد بن أحمد بن حامد بن مكّي .. جميع ما يخصّها من تركة أبيها في جزّين وغيرها هبة شرعيّة ابتغاء لوجه اللّه تعالى، ورجاء لثوابه الجزيل وقد عوّضا عليها كتاب التهذيب للشيخ (رحمه اللّه) وکتاب المصباح له وكتاب من لا يحضره الفقيه وكتاب الذكرى لأبيهم (رحمه اللّه) والقرآن المعروف بهديّة علي بن المؤيد... فتأمّل فيه حتّى تعرف أن الست فاطمة ممّن تؤثر الكتب على العقار و أموال الدنيا. (تکملة أمل الآمل: 6، 409-410) 🔺جالب اینکه بنابر گزارش حرعاملی، همسر شهید اول نیز از فقیهان بوده و مرجع زنان در احکام فقهی به حساب می‌آمده است./ پژوهش‌های تاریخ اسلام 🆔 https://eitaa.com/ijtihad