💢بررسی فقهی و حقوقی یک چالش بنیادین: سکوت قانونگذار، خلأ یا تدبیر؟
✔️حجتالاسلام والمسلمین سیدحسن وحدتی شبیری، در مدرسه پارلمانی «ضوابط استفاده از ظرفیت فقه در تقنین»:
🔹در تبیین وظایف بنیادین حاکمیت سیاسی، اصل نخستین بر عدم سکوت قانونگذار استوار است؛ چرا که شأن اصلی قدرت حاکمه، حلوفصل اختلافات و فصل خصومت در جامعه تلقی میشود. با این حال، شناسایی مواردی که در آن سکوت قانونگذار مجاز شمرده میشود، به یکی از مباحثات کلیدی در حقوق عمومی تبدیل شده است.
🔹چالش اساسی زمانی رخ مینماید که شمول اصل ۱۶۷ قانون اساسی بر مسائل کیفری و جواز رجوع قاضی به منابع فقهی در موارد خلأ قانونی مطرح میگردد؛ مسئلهای که به تعبیر صاحبنظران، «معرکه آراء» در محافل حقوقی است و لزوم دستیابی حقوقدانان به نظریهای واحد در این حوزه را بیش از پیش نمایان میسازد.
🔗 گزارش تفصیلی در «اجتهاد»: http://ijtihadnet.ir/?p=80539
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢نقد و واکاوی نظریه «منطقةالفراغ»؛ از پویایی شریعت تا چالشهای تقنین
✔️حجتالاسلام والمسلمین محمدجواد ارسطا، در مدرسه پارلمانی «ضوابط استفاده از ظرفیت فقه در تقنین»:
🔹آیا احراز «مصلحت اهم» توسط ولیامرمسلمین، شرط لازم برای ورود به منطقةالفراغ است؟ اگر پاسخ مثبت باشد، این ضابطه اختصاصی به احکام غیرالزامی نخواهد داشت و در احکام الزامی نیز مصلحت اهم، حکم را کنار میزند؛ و اگر پاسخ منفی باشد، پذیرشِ تغییر حکم شرعی بدون مصلحت برتر، با مبانی عقلی و فقهی ناسازگار خواهد بود.
🔸از کلام شهید صدر چنین برمیآید که ضابطه اصلی، تشخیص «مصالح زمان و مکان» است. اما این معیار ناکافی است و علاوه بر مصالح عقلایی، باید به «سیاستهای کلان» یا «اغراض شریعت» نیز توجه کرد.
🔹شهید صدر در نظریه خود میان انواع احکام غیرالزامی (مستحب، مکروه و مباح) تفاوتی قائل نشده است؛ در حالی که از منظر فلسفه فقه، فرآیند تبدیل یک مباح (فاقد مقتضی) به وجوب، با تبدیل یک مکروه (دارای مفسده غیرالزامی) به وجوب، تفاوت ماهوی دارد و قانونگذار باید در مقام تقنین به این ظرایف توجه کند.
🔸با توجه به علاقه شارع به بهرهمندی مردم از آزادیهای شرعی و رخصتها، ولی امر تا چه حد مجاز است با وضع احکام ثانویه در منطقةالفراغ، این رخصتهای محبوب الهی را محدود کرده و آزادیهای عمومی را سلب نماید؟
🔗 گزارش تفصیلی در «اجتهاد»: http://ijtihadnet.ir/?p=80542
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢مصلحت، شمشیر دو لبه تقنین: کلید گشایش یا دروازه تحریف دین؟
✔️استاد سید محمود مدنی بجستانی، در مدرسه پارلمانی «ضوابط استفاده از ظرفیت فقه در تقنین»:
🔸بحث مصلحت دو طرف دارد که هر دو همدیگر را بهشدت مورد حمله قرار میدهند. یک عده معتقدند مصلحتگرایان در پی ازبینبردن مسلمات دین باعقل جزئی خود هستند و آنان را تکفیر میکنند. آن طرف دیگر نیز متهم میکنند که ضدمصلحتیها متحجرند و میخواهند مردم را در قالبهای سنتی هزار و چهارصد سال قبل نگه دارند که این امر نظام را به بنبست میکشاند.
🔹این چالش فکری ناشی از عدم تبیین دقیق نسبت مصلحت با نصوص شرعی است، لذا حل این مناقشه، مستلزم پاسخ به دو پرسش بنیادین است: نخست امکان کشف مصالح و ملاکات احکام توسط بشر و دوم، میزان حجیت این مصالح در ایجاد، تضییق، توسعه یا تغییر حکم شرعی.
🔗 گزارش تفصیلی در «اجتهاد»: http://ijtihadnet.ir/?p=80548
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🌙 بنابر خبر دريافتى از دفتر حضرت آيتالله سيستانى فردا دوشنبه یکم دیماه ۱۴۰۴، اول ماه رجب ۱۴۴۷ هجرى قمرى خواهد بود۰ متن خبر به شرح زير میباشد:
أعلنَ مكتبُ سماحة السيد السيستاني (دام ظلّه) في النجف الأشرف أن يوم غدٍ الأثنين الموافق (22-12-2025 م) هو الأول من شهر رجب لعام 1447 للهجر.
✔️ همچنین، طبق گزارش استهلال ماه رجب المرجب ۱۴۴۷ ه.ق از سوی ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری دوشنبه، اول دیماه، مصادف با اول ماه رجب است.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📜 علم امام باقر (علیهالسلام)
🔹جناب کلینی، در گزارشی بیان میکند: شهرت علمی امام باقر(ع) نه تنها در حجاز، بلکه در عراق و خراسان نیز فراگیر شده بود، مردمی از خراسان دورش حلقه زده و اشکالات علمی خود را از او میپرسیدند. (الکافی: ۶، ۲۶۶)
🔸شیخ حر عاملی، محدث و فقیه قرن یازدهم، گزارش میکند: امام باقر(ع) استدلالهای اصحاب قیاس را رد میکردند. (وسائل الشیعه: ۱۸، ۳۹)
🔹ابن ندیم، فهرستنگار قرن چهارم، از امام باقر(ع)، کتابی درباره تفسیر قرآن نام برده است. (الفهرست: ۵۹)
🌁 نگاره «امام محمدباقر(ع) به مردم مدینه آموزش میدهد، نسخه احسن الکبار، قرن ۱۶ م» / پژوهش های تاریخ اسلام
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📣 کارگاه «فقه پژوهی و افقهای آینده»
🎙با حضور استاد حجتالاسلام والمسلمين مجتبی الهی خراسانی
◻️تبيين رويكردهای نوين و آيندهپژوهانه در فقه و اصول
◻️ آموزش مهارت مسئلهيابی علمی و روشهای شناسايی مسائل نوپديد در فقه و اصول
◻️ ارتقای توانمندی طلاب در پژوهش روشمند و هدفمند در عرصه فقه و اصول
◻️ آگاهيبخشي نسبت به خلأها، نيازها و زمينههای مغفول پژوهشی در فقه و اصول
◻️ترسيم افقهای پيشروی پژوهشهای فقهی و اصولی با توجه به تحولات علمی و اجتماعی
◻️ ايجاد انگيزه و اهتمام علمی در طلاب جهت تعميق، نوآوری و توليد آثار علمی مسئلهمحور
✅ مزایا:
◻️اعطاي گواهينامه كارگاه از سوي پژوهش مركز مديريت حوزه علميه خراسان
◻️ اعطای جوایز ارزنده به برترین آثار
◻️ ارسال مقالات برگزیده جهت بررسی و چاپ در نشریات علمی
🗓 زمان: پنجشنبه، ۴ دیماه ۱۴۰۴، ساعت ۸ الی ۱۱
🕌 مکان: مشهد، مدرسه علمیه عالی نواب، سالن اجتماعات
🔗 ثبتنام: تا ساعت ۸ صبح چهارشنبه ۳ دیماه: https://h-navvab.ir/kargah-fiqh
📌شرکت در کارگاه مشروط به ثبت نام، همراه داشتن لپتاپ، اینترنت پرسرعت و جیمیل میباشد.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📣نشست «بازخوانی چهاردهه تجربه و تلاش برای وحدت حوزه و دانشگاه»
👤با حضور اساتید:
🎙عبدالحسین خسروپناه
🎙محسن الویری
🎙رضا مظفری
🎙محمدعلی عباسیان
🗓زمان: دوشنبه، ۱ دیماه ۱۴۰۴، ساعت ۱۲:۳٠ الی ۱۴:۳٠
🏢مکان: سازمان مرکزی دانشگاه پیام نور
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📣 نشست علمی «به سوی همگرائی فقه و اخلاق»
🎙ارائه: استاد محمدتقی سبحانی
🗓 زمان: سهشنبه، ۲ دیماه ۱۴۰۴، ساعت ۱۴
🏢مکان: قم، پژوهشگاه قرآن و حدیث، سالن جلسات
🔗لینک پخش زنده: http://tv1.livehowzeh.ir
🔗لینک ورود به جلسه: vc1.qhu.ac.ir/p-neshast
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📣 نشست علمی فقاهت، اخلاق و تربیت علمی در سنت شیعی
📚 با رونمایی از کتاب «اندرز به فقیه»
👤 سخنرانان:
🎙استاد سید مصطفی محقق داماد
🎙استاد سیدعلی علوی قزوینی
🎙دکتر جلیل قنواتی
🗓 زمان: سهشنبه، ۲ دیماه ۱۴۰۴، ساعت ۱۰:۱۵
🏢 مکان: تالار امام خمینی (ره) دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📣 عصرانه علمی «معاملات فقهی به مثابه نهادهای اجتماعی برخاسته از عرف»
🎙با حضور اساتید ناقد و داور
🗓 زمان: سهشنبه، ۲ دیماه ۱۴۰۴، ساعت ۱۳
🏢 مکان: قم، مدرسه علمیه امام کاظم علیه السلام، طبقه سوم، سالن سلمان فارسی
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
7.8M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎬 مبارزه با تحریف و ایجاد تشکل؛
دو کار عمده حضرت باقر (ع) در طول حیات نورانیِشان
🔺گوشهای از زندگی سیاسی-مبارزاتی امام محمد باقر علیهالسلام در کلام رهبری
📚برگرفته از کتاب انسان ۲۵۰ ساله
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢به اتهامزنی به مشروطه پايان دهيد
✍️دکتر حسن انصاری
«تنبيه الأمة» اثر فقيه و اصولی ممتاز عصر ميرزای نائينی در دفاع از مبانی مشروطيت مبارکه حقيقتا از افتخارات تاريخ تشيع و فقاهت شيعی است. بدون حمايت فقهای اصولی نجف؛ مشروطيت امکان تحقق و ظفرمندی نداشت.
اگر کسی با تاریخ ایران عصر قاجار و به ويژه دوره ناصری آشنا باشد و سیر تحولات سیاست داخلی و خارجی را در سده نوزدهم به خوبی بشناسد با من موافق خواهد بود که حقیقتا مشروطه نهضتی بود که حافظ تمامیت ارضی ایران شد.
بدون مشروطه معلوم نبود سرنوشت اين سرزمين به کجا می انجاميد. مشروطه خلاصه تاريخ درازدامن پایداری ايرانيان در برابر استبداد داخلی و تجاوزات خارجی بود. اهميت مشروطه به هيچ وجه کمتر از تأسيس دولت ساسانی و يا سقوط خلافت عباسی و يا تأسيس دولت ملی صفوی در تاریخ ايران نيست.
مشروطه با همت آخوند خراسانی و عالمان متعهد و طبقهای از ميهنپرستان به سرانجام رسيد. متأسفانه در سالهای اخير تفسيرهای نادرستی از مشروطه مبارکه اینجا و آنجا با اهداف مختلف صورت گرفت که همه آنها در يک چيز مشترک بود: تحريف اين نهضت ملی و بريدن آن از ريشههای دينی و ملی آن. به اتهامزنی به مشروطه پايان دهيد.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad