🔺کاربرد علم اصول در مسائل مستحدثه فقهی
✅با حضور استاد محمد قائینی
🔹مدرس خارج فقه و اصول و عضو شورای علمی دفتر فقه معاصر
⏰ زمان: چهارشنبه 24 آذر 1400 بعد از نماز مغرب و عشاء (ساعت 18)
🕌 مکان: مدرس شهید مطهری مدرسه شهیدین
📌حضور کلیه طلاب سطح و خارج مدرسه در این جلسه الزامی و حضور طلاب سایر پایهها بلامانع است.
🆔 @ijtihad
💢امنیتی کردن علم، عالمان را وادار به عقبنشینی میکند/ از حیث علمی نباید هیچ خط قرمزی در حوزه علمیه وجود داشته باشد
✔️حجتالاسلام ایزدهی، رئیس پژوهشکده نظامهای اسلامی معتقد است امنیتی کردن علم معمولاً عالمان را وادار به عقبنشینی میکند و باید بین حوزه علم و ژورنالیسم و فضای عمومی و نخبگانی فرق گذاشت، چون بسیاری واهمه دارند که مباحثشان را در فضای فشار و هراس و امنیتی بیان کنند. ممکن است برخی گروههای فشار به قصد خیر و دفاع از انقلاب به گونهای رفتار کنند که فضا به سمت علمی شدن پیش نرود و طبیعتاً غایت اصلی را مد نظر قرار نمیدهند. گاه هزینهدار بودن برخی نظریات ممکن است مشکل ایجاد کند. همچنین فرایند نظریهپردازی کُند است.
او میگوید: جلوگیری از صوری و فرمالیته شدن مباحث علمی به هر بهانهای اعم از سیاسی، ژورنالیستی، آمار دادن و … خط قرمز است... حتی اگر مباحث کفرآمیز هم در فضای آرام علمی مطرح شود، پاسخ قطعی و منطقی دارد و باید پاسخ مستدل، شفاف و علمی ارائه شود. نباید از طرح چنین مطالبی بترسیم و جلوی آن را بگیریم، زیرا اگر در کوتاهمدت جلوی آن را بگیریم، در درازمدت جای خود را باز خواهد کرد و ما موظف به پاسخ هستیم و باید گزینه بدیل را ارائه دهیم. از حیث علمی نباید هیچ خط قرمزی در حوزه علمیه وجود داشته باشد. البته باید فضا مدیریت شود تا رویکرد شفاف و علمی و نخبگانی نه ژورنالیستی و غیرعلمی حاکم شود. التقاط، شانتاژ، هیاهو و تخریب در فضای علمی جایی ندارد و اگر این موارد رعایت شود، هیچ خط قرمزی برای مباحث علمی متصور نیست.
👈 این گفتگو را بخوانید: https://b2n.ir/q48908
🆔 @ijtihad
💢جریان صدر در عراق و مرجعیت عربی
✍️حجتالاسلام محمد قطرانی
✂️: حوزه نجف و مراجع آن همیشه تحت سیطره فارسها و ایرانیها بودند. عراقیها عمدتا در دوگانه طلاب علمی و منبری حوزه نجف در جانب دوم قرار میگرفتند. از زمان مرحوم سید محسن حکیم تلاشهایی برای افزایش حضور طلاب عراقی و عرب زمان در حوزه نجف صورت گرفت. شهید سید محمدباقر صدر و حزب الدعوه نیز در این زمینه تلاشهایی را انجام دادند. شدت فارسی زدگی حوزه نجف به گونهای بود که باعث شد ارتباط حوزه با مردم عراق و در راس آنها عشایر جنوب عراق به شدت ضعیف باشد و همین امر باعث نوعی بیگانگی میان حوزه و این مجموعه کلیدی از مردم عراق شد. سید محمد صدر این مساله را به خوبی درک میکرد.
رابطه سید محمد صدر با حکومت بعثی عراق به دو مرحله تقسیم میشود. در ابتدای به مرجعیت رسیدن وی در عراق رابطه او و حکومت صدام بسیار خوب بود و همین مساله هم موجب انتقادات بسیاری از وی توسط گروههای مبارز عراقی خارج کشور شد. زمانی که اجازه برگزاری نماز جمعه را به سیدمحمد صدر میدادند، آیتالله سیستانی اجازه نیافت تا در مسجد خضراء نماز بگذارد.
از همان ابتدای اوج گیری کار سید محمد صدر به دلایل مختلف بین وی و مراجع نجف دوگانهای جدی ایجاد شد. از طرفی وی نماد حوزه عربی بود و ارتباط گیری وی با مردم ضعیف جامعه عراق هم وی را به تنها نقطه رهایی بخش داخل کشور عراق مبدل کرد. کارهای وی موجی عظیم در گروههای خاموش عراق، مانند گروههای شیعه و مظلوم و فقیری که کسی برای آنها حساب باز نمیکرد، پدید آورد.
👈 بخوانید: https://b2n.ir/d85309
🆔 @ijtihad
📚«موافقت معنایی»؛ کتابی درباره معیارهای پذیرش حدیث
📔کتاب «موافقت معنایی» با عنوان فرعی «موافقت گشتاری، موافقت تعبیری، موافقت فرانقشی» از مجموعه زبانشناسی و نشانهشناسی روایت منتشر شد.
📖این اثر نوشته علیرضا قائمینیا عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی است. در این نخست این نظریه مطرح شده است که مراد از این موافقت «موافقت معنایی» است که به کمک اصول و قواعد معناشنانسی نوین، میتوان بدان دست یافت. سپس با توجه به سه جریان کلی در زبان شناسی قرن بیستم؛ یعنی زبانشناسی گشتاری زایشی، زبانشناسی نقشگرا و زبانشناسی شناختی، موافقتها در سه دسته کلی گشتاری و تعبیری(شناختی) و فرانقشی جای داده شده و براساس هر یک از این جریانها تعدادی از اقسام موافقت معنایی، با ذکر نمونههایی از روایات، تحلیل شدهاند. همچنین در ادامه اقسام موافقت در پیش فرضها و لوازم معنایی مورد توجه قرار گرفتهاند.
👈 معرفی اثر: https://b2n.ir/z93195
🆔 @ijtihad
💢دانش فقه پذیرای ترمیم، تکمیل و توسیع از سوی صاحبان تخصص و تمحض است
✔️استاد ابوالقاسم علیدوست:
🔹هرگونه پاسخگویی و تحول باید مطابق هنجارهای ضروری اجتهاد، صورت گیرد و گرنه با بیمهری به میراث گذشتگان و گنج رنج هزاران فقیه نمیتوان به فقهی پاسخگو دست یافت.
🔸دانش فقه پذیرای ترمیم، تکمیل و توسیع از سوی صاحبان تخصص و تمحض است و در آن ظرفیتهای پنهانی وجود دارد که کشف و بهره وری از آن با انضباط فقه جواهری، دانش فقه را پاسخگوی مسائل نوپیدا میکند.
🔹یکی از آسیبهای کرسیهای خارج تدریس افرادی است که گفتمان لازم در این خصوص را ندارند. مباحث نوپدید و مسائل مستحدثه گفتمان خاصی را میطلبد که اساتید درس خارج باید داشته باشد.
🔸باید سعی کرد که عناوین انتزاعی نباشد؛ گاهی با عناوینی مواجه میشویم که احساس میشود انتزاعیاند که مطالب خاصی ندارد و همان بحثهای گذشته را انجام میدهد که خود آسیب بزرگی است مانند فقه سینما، فقه رسانه.
👈 آسیبشناسی کرسیهای درس خارج: https://b2n.ir/d17631
🆔 @ijtihad
🔺اسلام ولایی؛ سیاست اسلامی یا اسلام سیاسی
✔️نوزدهمین قسمت برنامه تلویزیونی سوره به موضوع «اسلام ولایی، سیاست اسلامی یا اسلام سیاسی» اختصاص دارد. عبدالحسین خسروپناه، استاد تمام گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی مهمان این قسمت از سوره خواهد بود.
✂️بخشی از سرمقاله: اسلام سیاسی، اصطلاحی مربوط به قرن معاصر است که از سوی نظریهپردازان آن، مقابل اسلام سنتی قرار گرفته است. به باور آنها این پدیده در رویارویی با بحرانهای جامعه اسلامی معاصر شکل گرفت. بحرانهایی که سرمنشا آنها مواجههی جامعه اسلامی با مدرنیسم بوده است. در این گفتمان، اسلام با نقشی کارکردگرایانه در متن سیاست تعریف، و بر وجه ایجابی آن در تاسیس حکومت تاکید میشود. از این رو برخی پژوهشگران اسلام سیاسی را مفهومی دانستهاند که گرد حکومت اسلامی معنا یافته و بدون استقرار حکومت اسلامی، سخن از آن بیفایده مینماید.
📺 پخش: امشب، سهشنبه، ۲۳ آذر ساعت ۲۲، شبکه چهار سیما | بازپخش: شنبهها ساعت ۱۴
🆔 @ijtihad
📝 فراخوان مقالات همایش ملی حکمرانی اسلامی
📦همایش ملی حکمرانی اسلامی به همت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱ در قم برگزار میشود. مهلت ارسال چکیده مقالات تا پایان دی ماه ۱۴۰۰ و مهلت ارسال اصل مقالات نیز تا پایان بهمن سال ۱۴۰۰ تعیین گردیده است. زمان برگزاری همایش نیز برای اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱ برنامه ریزی شده است.
📑 مقالات دریافتی از سوی دبیرخانه همایش ارزیابی گردیده و طی مجلداتی چاپ و منتشر میشود و مجموعه مقالات منتخب با حضور اساتید و علما در روز برگزاری همایش رونمایی خواهد گردید.
🔻علاقهمندان جهت تماس با دبیرخانه همایش ضمن ارتباط با آدرس قم، بلوار پانزده خرداد، خیابان شهید میثمی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، گروه سیاست، می توانند با صندوق پستی alisafari@iict.ac.ir مکاتبه و یا با شماره ۰۲۵۳۷۶۰۳۵۷۱ داخلی ۱۲۷ تماس حاصل نمایند.
🔰 محوزهای مقالات همایش:
🔹1- ماهیت و مولفههای حکمرانی اسلامی
🔹2- حکمرانی و نظامهای معرفتی اسلام
🔹3- حکمرانی و تجربه نظام جمهوری اسلامی
🔹4- حکمرانی مجازی
🆔 @ijtihad
🔺روششناسی اجتهاد در مسائل مستحدثه فقه الحج
🎙ارائه: استاد منصور مظاهری (مدرس خارج فقه)
📅زمان: پنجشنبه 1400/09/25، ساعت 9 الی 11
🕌مکان: مشهد، ساختمان شماره یک دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد عليه السلام، سالن شهید سلیمانی
🌐لینک حضور آنلاین: https://www.skyroom.online/ch/razavimaharat1400/feghahat
🆔 @ijtihad
🔺کارگاه آموزشی؛ مسئله شناسی با موضوعات:
1️⃣ آسیبهای اجتماعی زنان
◀️ مدرس: سرکار خانم حاجی اسماعیلی "پژوهشگر مقیم پژوهشکده زن و خانواده"
⏰ ساعت: ۸:۳۰-۱۰
2️⃣ ظرفیت فقه در ارتقاء جایگاه خانواده
◀️مدرس: حجت الاسلام والمسلمین سجادی امین "هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده"
⏰ ساعت: ۱۰-۱۲
📅 زمان و مکان: پنجشنبه ۲۵ آذر ۱۴۰۰، قم، بلوار امین، نبش کوچه 51، مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران، طبقه اول، سالن شهید سلیمانی
✅ امکان شرکت حضوری در کارگاه با رعایت پروتکل های بهداشتی فراهم می باشد.
☑️ جهت حضور برخط(آنلاین) در کارگاه ها از طریق لینک وارد شوید: https://live.whc.ir/pazhuhesh
🆔 @ijtihad
🔺پژوهش؛ پاسخگویی و کاربردی سازی علوم و هوش مصنوعی
👥با حضور: حجتالاسلام سعید صرافزاده و دکتر بهروز مینایی
⏰زمان: پنج شنبه، 25 آذر 1400، ساعت 9 الی 11
🏢مکان: قم، مجتمع عالی حوزوی مرکز علوم اسلامی ولی امر (عج)
🖇لینک مجازی در اینستاگرام: https://instagram.com/ainews_ir?utm_medium=copy_link
🆔 @ijtihad
🔺مسایل فقهی کاربردی معاملهگری در بورس با محوریت مسائل کارگزاریها
🎙ارائه: حجتالاسلام جواد عبادی، رئیس مؤسسه فقه اقتصادی طیبات
📅 زمان: پنج شنبه 25 آذر، ساعت 8 الی 9
🏢مکان: سالن جلسات ساختمان شماره دو مرکز ملی
🖇لینک ورود: https://irwbr.ir/0495J
🆔 @ijtihad
🔺روش شناسی ترجمههای انگلیسی اصطلاحات فقهی رسالههای عملیه آیات عظام خامنهای، سیستانی و مکارم شیرازی
🎙ارائه: دکتر ابراهیم داودی شریف آباد، عضو هیئت علمی و مدیر گروه آموزشی فرهنگ و ارتباطات اسلامی مرکز تخصصی آخوند خراسانی
📅 زمان: پنجشنبه ١۴٠٠/٠٩/٢۵ ساعت ۱٢ به صورت مجازی
🌐لینک وبینار: https://b2n.ir/j42464
🆔 @ijtihad
🔺 آینده فقه تربیت و بایستههای آن
✅ جلسه اختتامیه مدرسه پائیزه «فقه تربیتی و نیازهای تربیتی جامعه اسلامی» با حضور مدیر مؤسسه اشراق و عرفان حجتالاسلام دکتر سیدنقی موسوی و برخی اساتید دوره
🗓 زمان: پنجشنبه 25 آذرماه، ساعت 16
◀️ ورود به جلسه از طریق لینک: https://www.skyroom.online/ch/saman2/302-21979-daneh.ir
🆔 @ijtihad
🔺توسعه مساحت تفسیر تطبیقی در آیات الاحکام
🎙ارائه دهنده: حجتالاسلام دکتر طاهر غرباوی، عضو هیئت علمی جامعه المصطفی(ص)
🔶 ناقد اول: حجتالاسلام دکتر نجار زادگان، استاد تمام پردیس فارابی دانشگاه تهران
🔶 ناقد دوم: حجتالاسلام دکتر محسن قمر زاده، مدیر گروه پژوهشی فقه قرآن و حدیث مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)
🔹 دبیرعلمی: حجتالاسلام حسین شم آبادی، دبیر گروه پژوهشی فقه قرآن و حدیث مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)
⏰زمان: پنج شنبه، 1400/9/25، ساعت 8/30 لغایت 10
🏢مکان: قم، میدان معلم، مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام، طبقه دوم، سالن جلسات.
🌐 لینک وبینار: http://www.markazfeqhi.com/live
🆔 @ijtihad
🔺 آیین رونمایی از کتاب «رجال تفسیری» اثر آیتالله جوادی آملی
✔️ همزمان با هفته پژوهش، آیین رونمایی از کتاب «رجال تفسیری» اثر ارزشمند آیتالله جوادی آملی برگزار میگردد.
🎙در این مراسم آیتالله حسینی بوشهری، حجتالاسلام مرتضی جوادی آملی و حجتالاسلام رحمان ستایش به ایراد سخنرانی خواهند پرداخت.
📅 آیین رونمایی از کتاب گرانسنگ رجال تفسیری پنجشنبه ۲۵ آذرماه ۱۴۰۰ ساعت ۹ الی ۱۱ در سالن آمفی تئاتر بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسرا برگزار خواهد شد.
📌گفتنی است کتاب رجال تفسیری اختصاص به شرح حال «راویان روایات تفسیری» دارد و در نوع خود یک اثر علمی جدید محسوب میگردد، زیرا تاکنون اثر مستقلی در خصوص راویان تفسیری، توسط علمای اسلامی نگاشته نشده است.
🆔 @ijtihad
💢راهبردهای تحولی حوزه و اقدامات دفتر فقه معاصر
✔️ استاد علیرضا اعرافی:
🔹جریاناتی وجود دارد که تراث گذشته را کم میشمارد و بزرگان را در سطح و جایگاه خود نمیبیند و دچار سطحینگری و شتابزدگی است و در نقطه مقابل هم تحولهراسی و غفلت از حرکات جدید و نیازهای نو و آفاق جدید صورت میگیرد که موجب توقف حوزه میشود.
🔸منهجی که مدیریت حوزه دنبال میکند منهجی متعادل و مبتنی بر نگاه درست اجتماعی و دور از افراط و تفریط است؛ ما در مسیر تحول نباید شتابزده و سطحینگر باشیم و تراث گذشته را ناچیز بدانیم. تحول در حوزه با شتابزدگی و سطحینگری و افراط و تفریط در تعامل بین سنت و نوگرایی ایجاد نمیشود.
🔹اصلاح نظام آموزشی و تدوین متون جدید از جمله کارهای صورت گرفته، در سطوح عالی کتب مکمل مکاسب و کفایه به صورت آزاد در قالب الفائق تدوین شد. همچنین ترسیم حوزه دانشی حوزههای علمیه در قالب دانشواره انجام شده است.
🔸۵۰ درس خارج در طول دو سال رسمیت یافته و ۸۰ رشته و گرایش در حال اجرا است. طراحی آموزشهای هدفمند برای خروجیهای هدفمند در ۳۰ محور، استفاده از فناوریهای پیشرفته و هوش مصنوعی، توسعه گروههای علمی، رتبهبندی مبلغان و… از جمله دیگر موضوعات پیگیری شده است.
🔹دفتر فقه معاصر مدعی حصر در دروس نیست. ما تاکید بر حوزه آزاد با سنتهای آزاد حوزه داریم؛ قلب حوزه، حوزه آزاد و مبتنی بر سنتهای اصیل بزرگان است و به هیچ نحو ساختاردهی ظاهری را مد نظر نداریم، دفتر فقه معاصر به سنتهای حوزه پایبند است و آن را متزلزل نخواهد کرد.
👈 گزارش فعالیتهای پنج ساله دفتر فقه معاصر: https://b2n.ir/b27521
🆔 @ijtihad
🔺 نمودار فراوانی کرسی های درس خارج فقه و خارج فقه معاصر حوزه های علمیه در سال تحصیلی ۱۴۰۰ - ۱۴۰۱
✅ موضوع فقه معاصر با اختلاف چشمگیر و معناداری بیشترین تعداد درس و تعداد طلاب را نسبت به سایر ابواب فقهی در حوزه به دست آورده است.
✅ موضوعات دروس خارج فقه معاصر: فقه پول، فقه بانکداری، فقه بورس، فقه رمزارزها، فقه پزشکی، فقه تربیت، نظام خانواده، فقه جمعیت، فقه فضای مجازی، فقه سیاسی، فقه کاربردی، نظام اقتصادی اسلام، مالکیت معنوی، احکام بیمه، قوانین حقوقی و تجاری و...
✅ قریب به ۴۵ درصد از طلاب دروس خارج، در دروس خارج فقه معاصر شرکت میکنند.
🆔 @ijtihad
💢طرح لزوم قوه مقننه دو مجلسی در ساختار نظام جمهوری اسلامی
✔️کرسی علمی- ترویجی «ترجیج قوه مقننه یک مجلسی بر دو مجلسی در ساختار نظامهای تک ساخت (بسیط و یکپارچه) از جمله نظام جمهوری اسلامی ایران» از سوی پژوهشکده علوم اسلامی چندی قبل به صورت وبینار برگزار شد.
🔻حجتالاسلام حسین جوان آراسته عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به ارائه طرح لزوم قوه مقننه دو مجلسی در ساختار نظام جمهوری اسلامی پرداخت و حجتالاسلام ابراهیم موسی زاده، هیئت علمی دانشگاه تهران، احمد تقی زاده، مدرس دانشگاه تهران و مهدی عبدالملکی معاون حقوقی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی به عنوان ناقدان و موافقان اظهار نظر کردند.
👈 این گزارش را بخوانید: https://b2n.ir/r43191
🆔 @ijtihad
📚«اسباب ورود حدیث» اثر جدید استاد ربانی بیرجندی
✔️این اثر توانسته بخشی از جایگاه فقه الحدیث و غریب الحدیث را نشان داده و اهمیت این دو دانش را بیان کند، ولی در فهم محتوای حدیث و بلکه لغات حدیث در قواعدی میتواند ما را کمک کند که آن قواعد نقشی بسزا در فهم حدیث دارند.
در این اثر به بررسی قواعدی پرداخته شده که به فهم بیشتر احادیث کمک میکند و ما را به اندرون حدیث میکشاند، مثل قضیه سبب ورود حدیث که نقشی کلیدی در فهم حدیث دارد و سبب میشود تا فقه الحدیث در آن روان و آسان شود.
👈آشنایی با کتاب: https://b2n.ir/z40961
🆔 @ijtihad
📚«ملحق العروه الوثقی» و «المکاسب المحرمه» رونمایی شد
✔️مراسم رونمایی از کتابهای «ملحق العروه الوثقی» و «المکاسب المحرمه» دو اثر قلمی مرحوم آیتالله یوسف صانعی، با حضور جمعی از علماء و فضلای حوزه و دانشگاه در دفتر این عالم فقید برگزار شد.
👈 جزئیات: https://b2n.ir/u28072
🆔 @ijtihad
💢سامانه «انتشارات حوزه علمیه خراسان» راه اندازی شد
✔️سامانه انتشارات حوزه علمیه خراسان و نمایشگاه دائمی کتاب به همت معاونت پژوهش، با همکاری دفتر فناوری اطلاعات حوزه علمیه خراسان رونمایی و معرفی شد.
همه مخاطبان حوزوی و غیر حوزوی در سراسر کشور میتوانند به سامانه انتشارات حوزه علمیه خراسان و نمایشگاه دائمی کتاب به نشانی https://book.hozehkh.com برای تهیه کتابهای معارفی و درسی و کمک درسی حوزه دسترسی داشته باشند.
👈 اطلاعات بیشتر: https://b2n.ir/t49318
🆔 @ijtihad
💢راهکاری برای قرض دادن پول و کسب سود حلال
✔️حجتالاسلام عباس نیکان کازرونی از پژوهشگران عرصه بانکداری اسلامی در نوشتاری به موضوع معامله سلف طلا پرداخته و راهکاری برای قرض دادن پول و حفظ ارزش آن ارائه داده است که میخوانید: https://b2n.ir/t52331
🆔 @ijtihad
💢بررسی فقهی عقلایی مالیت در فضای مجازی
✔️دو تلقی از مفهوم فضای مجازی مطرح است. یکی از تلقیها، تلقی دو فضایی شدن است؛ یعنی یک فضا به فضای قبلی اضافه شده و یک فضای حقیقی و واقعی و یک فضای مجازی داریم. برخی قائل به دوگانگی این دو هستند و تفاوتهای زیادی را برای این دو بر میشمارند.
تلقی دیگر، امتداد داشتن فضای مجازی در ادامه فضای خارجی و حقیقی است. فضای واقعی تسامح است و تعبیر فضای حقیقی و مجازی بهتر است. در اینجا دو فضا نداریم. ارتباط تنگاتنگی بین این دو وجود دارد و در واقع فضای مجازی گسترش فضای حقیقی است. به نظر میرسد، این تلقی دوم قریببه واقع و صحیحتر است.
با توجه به هر دو تلقی، نسبت مالیت و مال در فضای حقیقی و خارجی و عینی با فضای مجازی چیست؟ به لحاظ مفهوم و مصداق عینیت است یا در مصادیق مختلفاند یا واحد؟ مالیت اشیاء در فضای مجازی چگونه است؟ معیارهای مشترک و مایزی برای مالیت میان فضای مجازی و حقیقی وجود دارد؟
👈 ارائه حجتالاسلام عسگر درخشاندوست با موضوع «بررسی فقهی عقلایی مالیت در فضای مجازی» و نقد حججاسلام ابوالحسن حسنی و حسین حجامی را بخوانید: https://b2n.ir/m05761
🆔 @ijtihad
💢مدارس فکری نجف؛ تمایز نظر و میدان عمل (1)
✔️دکتر عبدالوهاب فراتی:
🔸در آینده ما بیشتر از حال حاضر از نجف خواهیم شنید چون قرائت نجف، رقیب قرائت قم است. به اضافه که جریان روشنفکری به این نتیجه رسیده که آلترناتیو نظریه جمهوری اسلامی در میان محافل روشنفکری ظهور نمیکند بلکه در محافل حوزوی ظهور خواهد کرد و احتمال اینکه تفسیر نجف این آلترناتیو را تدارک کند و این تفسیر به عنوان روایت بدیل بیاید زیاد است.
🔹 آقای سیستانی فراتر از آنچه مدرسه خویی دارد، در وجه ایجابی، بیشتر به تدبیر دولت فکر میکند و تا جایی که در توانش هست، به تعبیر آقای سید جواد شهرستانی، در امر حسبه اتساع میدهد، اما تا به مرز حکومت میرسد، دایره امور حسبه را میبندد.
🔸فقهای مدرسه سیستانی و خویی، تلاش میکنند حوزههای خالی از نص را پر از احکام شرعی نکنند و به اراده آزاد انسانها احترام زیادی بگذارند؛ اما مدرسه صدر اول تلاش زیادی میکند که حوزههای خالی از نص، یا منطقه فراغ تشریع را، پر از احکام شرعی کند و نقش فقیه را در زندگی بالا ببرد و به نقد نگاه مدرسه خویی در باب زعامت فقها در عصر غیبت میپردازد و یک نظریه ایجابی در باب اداره دولت در عصر غیبت دارد.
🔹امروز در حوزه نجف اراده و علاقهای برای بازگشت به صدر اول دیده نمیشود. فقط در یک یا دو درس، به آرای اصولی ایشان اشاره میشود و عملا صدر اول حضور جدی در نجف ندارد و این نشان میدهد این اندیشه مورد اقبال نجفیان قرار نگرفته و به همین دلیل صدر اول آرزوهای برآورده نشده خودش را در ایران دنبال میکند.
🔸در بیت صدر دوم دو طیف حضور داشتند که خودشان عنوانِ معتدلین و متطرفین میدهد؛ آقای شیخ محمد یعقوبی رهبر جناح معتدل بوده و غیر یعقوبی که بعدا پشت مقتدی ایستادند جزو متطرفین بودند. بیشتر شخصیها و برخی طلاب تند دفتر، به تدریج بعد از شهادت صدر دوم، یعقوبی را از دفتر بیرون کردند. یعقوبی در مدرسه کاشف الغطا تدریس را شروع کرد و آنقدر فشار آوردند که از نجف به حی الزهرا رفت و آنجا مستقر شد؛ اما بخش عظیمی از جریان اعتدالی صدر را دور خود جمع کرد.
🔹ما باید بین مرامنامههای فقهی علمای نجف در باب دولت مشروع، پذیرش یا عدم پذیرش ولایت و بین طرحوارههایی که آنها بلحاظ عینی در باب اداره دولت در عراق دارند تمایز بگذاریم. ما نمیتوانیم از طریق آثار فقهی آنها بفهمیم که آنها در باب تغییر دولت در عراق چگونه فکر میکنند. به همین دلیل کسانی که طرفدار ولایت عامه اتساعی فقها هستند که عمدتا صدر دومیها اینطور هستند، وقتی به اداره میرسند میگویند ولایت فقیه یک اندیشه مدرسهای است و ما در نهایت اگر بخواهیم نقش فقیه را در عرصه سیاست برجسته کنیم، فقیه فقط نظارت روحی دارد. اصطلاح «نظارت روحی» در قم قابل فهم نیست و با نظارتی که اینجا ما در اصطلاح فقهی میگوییم تفاوت دارد.
👈 بیشتر بخوانید: https://b2n.ir/m47024
🆔 @ijtihad
💢مدارس فکری نجف؛ تمایز نظر و میدان عمل (2)
✔️حجتالاسلام احمد رهدار:
🔹ادبیاتِ «دوگانه مکتب نجف و قم» در ایران خاستگاه سیاسی پررنگی دارد. اخیراً جریانی معترض به نظام سیاسی ایران و الگوی مدیریت قم، این دوگانه را مطرح کردند. بعضی از آقایان از طرح این دوگانه استفاده کردند و به شکل عمیقتری مباحث روششناسی اجتهاد این دو مکتب را به بحث گذاشتند که آقایان علیدوست و مبلغی به این بحث پرداختند و زاویه بحث صرفا بررسی مناهج اجتهادی بود؛ اما ادبیاتی که پررنگتر دامن زد به دوگانه مکتب قم و نجف، ادبیات سیاسی بود.
🔸۴ـ۵ سال قبل تلاش نسبتا گسترده اما ناموفقی، جهت اقناع برخی آقایانِ معترض به نظام سیاسی و الگوی مدیریت حوزه علمیه قم، برای هجرت به نجف صورت گرفت. این در بخش علما تقریبا ناموفق بود ولی در بخش طلاب عدهای رفتند. شنیدم برخی آقایان مثل آقای کعبی بخش از طلاب خودشان را به نجف بردند و نقشه را بهم زدند و انحصار هجرت طلاب معترض به نجف را شکستند.
🔹غربیها آگاهانه دوگانه نجف و قم و آقای سیستانی و آقای خامنهای را دامن میزنند که البته جدید هم نیست! ما شاید بتوانیم بگوییم این دوگانه نیست، بلکه یگانه تشکیکی است. در سهگانه وکالت فقیه، نظارت فقیه، ولایت فقیه، آنکه بیگانه است وکالت فقیه است.
🔸برخی اینگونه القا میکنند که وکالت و نظارت فقیه در کنار همدیگر هستند و ولایت فقیه در مقابل آن دو است؛ اما به نظرم بصورت منطقی، نظارت و ولایت فقیه در کنار همدیگر است و در برابر وکالت فقیه است که جریانی وارداتی از روشنفکری غرب است.
🔹تحولاتی رخ داده که میتواند در تحلیل آینده این دو مکتب کمک کند؛ مثلا تحریم المصطفی باعث شده برخی طلاب خارجی که به حوزه قم میآمدند روانه حوزه نجف بشوند...نجف نشان میدهد برای طلاب خارج از قم و نجف، مکتب کارآمدتری است. احتمالا نتایج شوم استمرار تحریم در ایران بتواند عراقیها و خیلی افراد دیگر را متقاعد کند که به سمت الگوی نجف و قرائت نجف از اسلام بروند که مواجهه حداقلی با سیاست است.
🔸معتقدم خیلی از اوقات سکوت آقای سیستانی و حتی آقای خویی یک کنش سیاسی بوده است. هوش سیاسیِ فقیهی که مدلی بازی میکند که هم پروژهاش را جلو میبرد هم گیر نمیافتد را نمیشود نادیده گرفت! این نگاه، یک مدل نگاه دیگر به مرحوم آقای خویی و بروجردی است! نسبت دستگاه فقاهت نجف به مقوله سیاست را، اگر با این زاویه نگاه ببینید احتمالا طور دیگری جمعبندی خواهید کرد.
👈 بیشتر بخوانید: https://b2n.ir/m47024
🆔 @ijtihad