💢«بازخوانی فقه شیعه» از چه میگوید؟
✔️حجتالاسلام محسن عباسنژاد، نویسنده مجموعه «بازخوانی فقه شیعه» اعتقاد دارد نزدیک به دو قرن است که نگارش کتابهای جامع فقه از دستور کار بیشتر فقها، خارج و درسهای خارج، جایگزین نگارش مجموعههای فقهی شده است.
مولف مجموعه «بازخوانی فقه شیعه» با بیان اینکه تمام جلدهای این اثر آماده و تاکنون ۳ جلد آن منتشر و قرار است هر ماه یک جلد دیگر آن روانه بازار کتاب شود، میگوید: مجموعه ۱۸ جلدی کتاب «بازخوانی فقه شیعه» در طول یک دهه به سرانجام رسید.
👈 اینجا بخوانید: https://b2n.ir/p31894
🆔 @ijtihad
🔺ظرفیت حجیت اصولی در علوم انسانی
💬 با گفتگوی حججاسلام اسکندری و حسینی نسب
🔰 حجتالاسلام حسینی نسب (مدرس سطوح عالی و خارج) معتقد است طبق مسلک مرحوم نائینی در ماهیت حجیت که عبارت است از تمیم کشف و جعل علمیت، میتوان از حجیت در علوم کشف محور و توصیفی بهره برد.
🔰 اما حجتالاسلام اسکندری (مدرس سطوح عالی و مقرر درس استاد قائینی) عقیده دارد که تفاوت مسالک حجیت تاثیری در مقام ندارد و در هر صورت حجیت مربوط به مقام معذریت و منجزیت و دایره تعبد و تامین از عقاب است و قابل استفاده در علوم کشف محور نیست.
⏳ زمان: دوشنبه ۲۹ آذر، ساعت ۱۲:۳۰
🏢 مکان: قم،مدرسه تخصصی فقه امام کاظم(ع)، طبقه ۳ سالن سلمان فارسی
🆔 @ijtihad
💢تربیت مجتهدین توانمند «بسیار کند» است/ لزوم بازنگری شیوه تدریس درسهای خارج
✔️استاد حسن معلمی:
🔹تربیت مجتهدین توانمند همپای انقلاب نبوده است. واقعیت این است که انقلاب ما نیاز داشت، ۴۰ سال قبل از آن تئوری پردازی شده باشد که وقتی انقلاب میشود، دست ما از مطالب پر باشد. متاسفانه این اتفاق که نیفتاد، بعد از انقلاب هم این روند کند صورت گرفت.
🔸حضور ۵۰۰ نفر سر یک کلاس درس خارج و یادداشت برداری صرف از سخنان استاد از آنها مجتهد نمیسازد، ۴۰ سال هم که بیایند سر کلاس، مجتهد نمیشوند. باید روش تدریس تغییر کند. امروز از کلاس ۵۰۰ نفره درس خارج، دو نفر مجتهد بیرون میآید و این یک آفت و آسیب بزرگی است.
🔹استاد از این ۵۰۰ نفر مصاحبهای کند و ۳۰ تا ۴۰ نفر را گزینش کند و بعد آن را در گروههایی تقسیم بندی کند و برای هرکدام زمانی را تعیین کند که برای تکمیل بحث خود نزد استاد بیایند. در این صورت نیاز به خواندن درس خارج در ۴۰ سال نیست، با این روش، فرد در مدت ۵ سال میتواند مجتهد بشود.
👈 بیشتر بخوانید: https://b2n.ir/y54765
🆔 @ijtihad
💢بررسی راههای حلِّ تعارض احادیث
✍️مجتبی باقری
🔻مهم ترین منبع شناخت دین اسلام پس از قرآن، روایات معصومین (ع) است. با مراجعه به کتب حدیثى و بررسى روایات در ابواب گوناگون احکام و سایر معارف اسلامى، با روایات متعارضى روبهرو مىشویم تا آنجا که شیخ طوسى کمتر بابى از ابواب فقه را خالى از اخبار متعارض مىداند.
مسألۀ تعارض و اختلاف اخبار در قرن چهارم و پنجم، یکى از شبهات کلامى و ایرادهاى عمدۀ اهل سنّت بر شیعه به شمار مىرفته است؛ شیخ طوسى در مقدمۀ تهذیب از شیخ مفید نقل مىکند که یک شریف (در اصطلاح امروز: سید) به خاطر همین تعارض روایات ائمه(ع) از مذهب امامیه برگشته است.
شهید ثانى این دانش را مهمترین فن در علم حدیث میداند که براى تمامى طوائف علماء، بهخصوص فقیهان، لازم است، از آنجا که این مسأله از جمله مسائل بسیار اساسى و کارآمد علم فقه و حدیثپژوهى است، تسلّط و آگاهى کامل بر آن بر هر حدیثپژوه و فقیهى لازم و ضرورى است.
علماء و حدیث شناسان همواره میکوشند تا با روشهای مقبول میان روایات جمع و سازش برقرار سازند و مهمترین مسئلهایی که توانایی یک فقیه و حدیث پژوه برای از بین بردن تعارض احادیث را افزایش میدهد، شناخت اسباب اختلاف حدیث است. همانطور که آیتالله سیستانی به آن اشاره کردهاند: اگر فقیه بر اسباب اختلاف احاطه پیدا کند، خواهد توانست میان اخبار مختلف، جمع عرفى برقرار کند و نیازمند مراجعه به روایات علاجیه نخواهد بود.
👈متن یادداشت: https://b2n.ir/m87511
🆔 @ijtihad
💢رونمایی از کتاب «رجال تفسیری» با اشراف علمی آیتالله جوادی آملی
✔️استاد حسینی بوشهری: حوزه قم نیازمند نگاه عمیق و ژرف در علم حدیث است
🔹کتاب «رجال تفسیری» بینظیر و یک شاهکار علمی است؛ تفسیر را نباید دست کم بگیریم چون به وحی و معارف ارتباط دارد. نمیشود خود را مستغنی بدانیم از بحث رجالی روایاتی که نسبت به مباحث تفسیر از ذوات قدسی معصومین نقل شده است. حوزویان ما با دقت بیشتر به حدیث و زوایای مختلف حدیث نگاه کنند.
✔️حجتالاسلام جوادی آملی: کتاب «رجال تفسیری» جریان علمی برای احیای حدیث شناسان است
🔸دانش رجال تفسیری یک حقیقت عینی علمی است. تاکنون ۷ جلد این اثر بهنظام علمی تقدیم شده است و پیشبینی میشود تا ۲۰ جلد برسد. این یک جریان علمی است تا حدیث شناسان حوزه معارف ما هم احیا شود.
✔️حجتالاسلام علی نژاد: آیتالله جوادی براساس نیاز روز جامعه به موضوعات ورود میکنند
🔹دانش رجال از جمله علومی بوده که مورد توجه علما، قدما و بزرگان دین بوده است که متأسفانه رفتهرفته بخشی از علوم اسلامی مهجور و به فراموشی سپرده شد. از ویژگیهای آثار آیتالله جوادی آملی این است که معمولاً موضوعاتی که ورود پیدا میکنند یا سخن میگویند یا مینویسند، براساس نیاز روز است.
✔️حجتالاسلام رحمان ستایش: علامه طباطبایی اولین کسی است که در روایات تفسیری نظریهپردازی کرد
🔸توجه تفسیر به علم حدیث یک امر ضروری و روشن است و لذا اقدام آیتالله جوادی در زمینه رجال تفسیری جداً قابل تقدیر است و دارای ابداع و نوآوری میباشد.
👈گزارش نشست: https://b2n.ir/r46011
👈 گزارش تصویری: https://b2n.ir/r45922
🆔@ijtihad
💢فقیهی که معتقد بود «در عین حفظ ساختار، باید نوآوری کرد»
✔️گزارشی از بزرگداشت پنجمین سالگرد ارتحال آیتالله موسوی اردبیلی با سخنرانی: حججاسلام سیدعلی موسوی اردبیلی؛ سعید رهایی، سید ابوالفضل موسویان، سید ضیاءالدین کیاء الحسینی و دکتر سید مسعود موسوی اردبیلی، دکتر میرسعید موسوی کریمی
✂️آیتالله موسوی اردبیلی(ره) با وجود نوآوریهایی که در فقه داشت، هیچگاه در مجامع حوزوی متهم به ابداع روش جدید و سخنان شاذ نشد چون نحوه نوآوری ایشان به گونهای بود که همواره نوآوری را با حفظ ساختار فقه دنبال میکرد و هیچ وقت به دنبال ساختارشکنی در فقه نبود بلکه معتقد بود در عین حفظ ساختار باید نوآوری کرد.
✂️موضع ایشان نسبت به آموزههای فلسفی بسیار شکاکانه بود و مطلقا قائل نبودند که استدلالهای فلسفی منجر به نتایج یقینی میشود و این استدلالها را هیچ گاه پایه اعتقادات دینی قرار نمیدادند.
✂️ مرحوم آیتالله موسوی اردبیلی در برخی استنباطات فقهی هم به مردم به عنوان قاعده اولیه توجه داشت. از جمله در زمینه قصاص، قضا، تحکیم داوری، شرایط شهود.
👈گزارش را بخوانید: https://b2n.ir/f25451
🆔 @ijtihad
💢آیتالله خویی کدام روایت را در تعارض با قرآن میدانست؟
✔️حجتالاسلام سیدمحمود طیبحسینی، دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، گفت: روایاتی داریم که از نظر سندی ضعیف و از نظر معنا هم معنای تعجببرانگیزی دارد و اینها را باید بازتحلیل کنیم؛ مثلاً در تفسیر عیاشی روایتی نقل است: «لو قری القرآن کما انزل …؛ اگر قرآن را همانطور که نازل شده بود قرائت میکردید، ما اهل بیت(ع) را با اسممان در قرآن مییافتید. آیتالله خویی با صراحت این روایت را در تعارض با قرآن دانسته و آن را رد کرده است.
👈 گزارش نشست «واکاوی واژگان قرآن از منظر روایات اهل بیت (ع)»: https://b2n.ir/p59108
🆔 @ijtihad
💢علوم انسانی اسلامی بدون فقه نظام ساز ممکن نیست/ کمیسیون فقه علوم انسانی تشکیل شود
✔️رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در ششمین کنگره بینالمللی علوم انسانی اسلامی، با بیان اینکه علوم انسانی اسلامی بدون فقه نظام ساز ممکن نیست، گفت: تا زمانی که نسبت علوم انسانی و فقه را تعریف نکنیم، نمیتوان بین فقه و علوم انسانی سطح مثبتی تعریف کرد.
👈سخنان استاد رشاد در کنگره بینالمللی علوم انسانی اسلامی: https://b2n.ir/g01028
🆔 @ijtihad
💢فقها به سؤالات روز «حقوق اساسی، حقوق شهروندی و حقوق زنان» پاسخ دهند
✔️حجتالاسلام دکتر محمد مقدم، معتقد است که فقه بالنده به سوالات اصلی بشر امروز در حوزههای مختلف از جمله سیاست، فرهنگ، خانواده و حقوق فردی، خانوادگی و اجتماعی میپردازد و در حقیقت فقه زندگی است. وی اصلی ترین مساله امروز را «حقوق اساسی» و در مرحله بعد مسایل مربوط به «حقوق شهروندی و حقوق زنان» دانست و گفت: اگر در این عرصه نتوانیم کارآمدی لازم را برای فقه تعریف کنیم طبیعتاً فقه به مسایلی میپردازد که هیچگونه رابطهای با حقوق اسلامی و دینی و دیگر ابعاد زندگی ندارد و به تدریج به انزوا کشیده میشود.
👈بیشتر بخوانید: https://b2n.ir/e43607
🆔 @ijtihad
💢گفتمان فقهی در تعامل حوزههای علمیه و نظام حکمرانی شکل بگیرد
✔️عطاءالله رفیعی آتانی، رئیس جدید مرکز تحقیقات اسلامی مجلس:
🔹در حال حاضر یک نگاههای ظاهرگرایانهای در فضای اجتماعی تبلیغ و ترویج میشود مبنی بر اینکه فقه در عمل بی تاثیر و ناموفق بوده است، آنها نیز برخی مباحث اقتصادی، سیاسی و فرهنگی را به عنوان شاهد مثال خود مطرح میکنند.
🔸شاید برای برخی از افراد جامعه این شبهه وجود داشته باشد که چرا کشور با خمس و زکات اداره نمیشود و یا در ارتباط با نظام بانکی سوالات اساسی وجود دارد، ما باید این سوالات را دریافت و به صورت دقیق از نگاه فقهی به آنها پاسخ دهیم.
🔹باید یک گفتمان فقهی قوی برای پاسخ به نیازهای جامعه و مسائل مستحدث و جدی پیش روی نظام در دل حوزههای علمیه شکل بگیرد. لازم است یک گفتمان فقهی قوی در تعامل حوزههای علمیه و نظام حکمرانی کشور در فضای حل مسائل کشور شکل بگیرد و مرکز تحقیقات اسلامی مجلس باید به عنوان درگاه ورود و خروجی این گفتمان فقهی، نقش آفرینی نماید.
👈 وظابف و محورهای عملکرد مرکز تحقیقات اسلامی مجلس: https://b2n.ir/m21841
🆔 @ijtihad
💢دعوتی که اجابت نمیشود!
✍️استاد ابوالقاسم علیدوست
🔻سخنانی تحریک کننده از سوی امام جمعه سابق اهل سنت آزاد شهر درخطبه های نماز جمعه صادر شد. پاسخهای متعددی از سوی عالمان شیعه و - حتی - از جامعه اهل سنت از داخل و خارج ایران به آن داده شد. خود وی نیز که به گمان خویش، به توجیه سخنان خود پرداخت، عذرخواهی کرد؛ لکن این همه نتوانست از بخش عظیمی از التهابی که ایجاد شده بود، جلوگیری کند.
غافل نشویم: با کاشتی که در همسایگی شرقی ما شده و جمعیتی سر کار آمده که جز تیر و تبر، طرد و تشر نمیشناسد، منطقه، مستعد فتنه، افراط گرایی، خشونت و خون است؛ و هر حرکت یا سخن ناصحیح – که نه بر مذهب خود قائل، قابل دفاع است ونه بر مذهب طرف مقابل – دمیدن در صور شقاق است، جمعیتهایی را در مقابل هم قرار میدهد که دهها نسل در کنارهم زندگی کرده و مناسک خویش را انجام دادهاند و دهها نوع پیوند با هم دارند. در این جا است که توجیه، توبه و عذرخواهی نمیتواند مشکل ایجاد شده را به راحتی و در وقت معقول و مطلوب حل کند.
در پایان به عنوان مسئول کرسیهای نقد، نوآوری و نظریه پردازی علوم نقلی از دلسوزان دین، آیین، قرآن، امت اسلام، ممالک اسلامی و ایران دعوت میکنم: اگر سخنی قابل طرح و گفتگو دارند و به وزانت حداقلی آن، معتقدند، میتوانند آن را در کرسیهای فوق مطرح کنند تا بیطرفانه در اطراف آن صحبت شود، مورد نقد و بررسی قرار گیرد و از خروجی آن استفاده شود.
👈 متن کامل: https://b2n.ir/q90483
🆔@ijtihad
💢غایب بزرگ فقه عبادات!
✍️حمید عظیمی
🔻از عجایب معارف شیعی این است که با وجود تصاحب بخش اعظم ساحت مناسک ما توسط زیارات و توسلات و مراثی، این حوزهها کماکان ظهور و بروزی در فقه متعارف پیدا نکردهاند. این نمیتواند تنها ناشی از قرار گرفتن این سه دسته در دائرۀ مندوبات باشد چرا که سنن دیگری همچون نوافل و عمره و اعتکاف و … به تفصیل در فقه موضوع بحث بودهاند.
آنچه دستۀ نخست مناسک را متمایز میکند عدم صدق احکام وضعی صحت و بطلان بر آنهاست. در واقع این شگفتتر است که شارع برای مهمترین مناسک هویتساز شیعه نه تنها حکم تکلیفی که حتی حکم وضعی نیز صادر نکرده است. به همین جهت است که ۵۲ باب فقه ما طابق النعل با فقه عامه در عناوین یکی است.
👈متن یادداشت: https://b2n.ir/h75977
🆔@ijtihad