💢بخاری و تقطیع عامدانۀ حدیث ✍️سیدمحمد طباطبایی یزدی 🔻 شاید برای بسیاری چون نگارندهٔ این سطور، سؤال باشد که صحیح بخاری چگونه این جایگاه را بین اهل سنت یافته است که آن را به تعبیر خودشان (تالی تلو قرآن) می‌دانند! به نظر برخی محققان که شاید در نظر دیگران نگاهی بدبینانه تلقی شود، یک وجه عمدهٔ آن، عدم التفات بخاری به اهل بیت و روایت از آن بزرگواران است. چه از امام صادق (ع) با آن کثرت حدیث حتی یک روایت هم نقل نکرده است. فراتر از این، بخاری از کسانی همچون عمران بن حطان و عکرمه نقل روایت می‌کند که اولی ناصبی و دومی از خوارج بوده است، حال آنکه از امیرالمؤمین (ع) با آن مصاحبت بی‌نظیرش با حضرت رسول (ص)، تنها نوزده حدیث روایت کرده است. اینها را اگر در کنار پدیدهٔ تقطیع روایت قرار بدهیم – که به نظر می‌آید از روی غرض و به صورت هدفمند صورت گرفته است – دیگر جای توجیهی برای مبانی حدیثی بخاری باقی نمی‌گذارد. فهم این مسئله واضح‌تر می‌شود وقتی بدانیم احمد بن شعیب نسائی (م ۳۰۳) صاحب سنن و یکی از صحاح در فن رجال، قوی‌تر از بخاری و مسلم است و با این حال در مسائل رجالی کمتر به سخن او اسناد داده‌ می‌شود... 👈 ادامه یادداشت: https://b2n.ir/t04362 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢سیدباقری: هدف اساسی نظام سازی، رسیدن به عدالت است/ نعیمیان: بیش از اندازه نگاه تقلیل گرایانه‌ای به فقه سنتی داریم ✔️نظام سازی در فقه، یکی از پرسش‌‌های نوشونده جدی است که در چند دهه گذشته به ویژه پس از انقلاب اسلامی، مورد توجه بوده است و موافقان و مخالفان بسیاری را برانگیخته است. نظام سازی، تکاپویی روشمند، متکی بر مبانی ارزشی و هنجاری و با بهره گیری از منابع عقلی و نقلی است برای ساخت و ایجاد مجموعه‌ای از عناصر نرم افزاری و اندیشه‌ای به هم پیوسته که فرایند اعمال قدرت را در جامعه، قانون‌مند‌ می‌کند. 🔻از این رو؛ هفتمین پیش نشست همایش ملی فقه نظام ساز با عنوان «فقه نظام ساز؛ ضرورت‌‌ها و ظرفیت‌‌ها» با ارائه حجت‌الاسلام سیدکاظم سیدباقری، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و نقد حجت‌الاسلام ذبیح الله نعیمیان، مدرس سطوح عالی حوزه علمیه، توسط موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) با همکاری گروه سیاست پژوهشگاه برگزار شد. 👈 گزارش نشست را بخوانید: https://b2n.ir/p52249 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢فقه نظام ساز از دیدگاه آیت‌الله خامنه‌ای ✔️حجت‌الاسلام سیدمهدی موسوی: 🔹در نگاه رهبری فقه نظام ساز در واقع فرایندی تدریجی و تکاملی است که برایند هم افزایی همه علوم اسلامی است و به تعبیری نظام سازی کار ویژه همه ارکان و علوم و دانش‌‌های حوزوی است، یعنی هر دانشی در حوزه است باید به نوعی یک پسوند نظام سازی را با خودش حمل کند که از مجموع تلاش و نظریه پردازی در حوزه‌‌های علوم عقلی و نقلی نظام سازی اتفاق بیافتد. 🔸در نگاه رهبری فقه در همه ادوار تاریخی دانش نظام ساز بوده است، یعنی هیچگاه فقه را از حوزه زندگی اجتماعی و نظم اجتماعی‌ نمی‌توانیم جدا کنیم. ایشان معتقدند اگر دانش فقه در یک روابط شبکه دانشی با بقیه علوم یک همگرایی و انسجامی را پیدا کند و دانش فقه ذیل توحید مطرح بشود و حقیقت توحید را آنگونه که است تبیین کنیم و نظام ارزشی برآمده از توحید و ابعاد اجتماعی توحید را به مثابه دکترین اجتماعی، به درستی تحلیل کردیم آن وقت فقه‌ می‌تواند به رسالت اصلی خودش که نقش آفرینی در نظام سازی و تنظیم نظام زندگی اجتماعی و سیاسی است به درستی عمل کند اما اگر فقه از آن مبانی فکری و نظام ارزشی جدا شد و آن دکترین اجتماعی اسلام که قائمه حیات اجتماعی انسان است، لحاظ نشد و در فقاهت امتداد ندادیم، فقه نظام ساز‌ نمی‌تواند تحقق پیدا کند. 👈 ادامه مطلب: https://b2n.ir/h46195 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔 کرسی ترویجی «رویکردها و نوآوری‌های فقهی؛ با تأکید بر اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای» 👤ارائه: حجت‌الاسلام رفیع‌پور و آقای آجرلو 👥ناقدین: دکتر فراهتی کاشانی و سرکار خانم دکتر هاشمی و پورعبدالله ⏰ زمان: دوشنبه 23خردادماه 1401، ساعت 10 تا 12 🖇 لینک وررود: https://b2n.ir/korsielmi 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔نشست علمی «دستیابی به نظریه فقهی؛ با بهره‌گیری از اصول حاکم بر فقه نظام ساز» 🎙ارائه: استاد حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین ملک‌زاده 🕰 زمان: دوشنبه 23خرداد 1401، ساعت 11-13 مکان: قم، موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) 🖇لینک شرکت مجازی: https://join.skype.com/I7qOg2slYw3U 📺 پخش زنده و مستقیم با ترافیک رایگان: heyatonline.ir/irsi 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔نشست حدیث پژوهی «منابع کهن حدیث شیعه؛ گونه شناسی و اعتبار سنجی» 🎙ارائه:حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمدجواد سیدشبیری 📆 زمان: دوشنبه 23 خردادماه 1401، ساعت ۱۳:۳۰ 🖇لینک حضور در نشست: https://rejal.lms2.hozehkh.com/ws/ccm0sz02r7c 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢اجتهاد حاکم، راهکاری برای واکنش به جرایم جدید سایبری ✔️حجت‌الاسلام غلامرضا پیوندی: 🔹مجازاتی که فقه برای جرایم رایانه‌ای در نظر می‌گیرد از آن‌جا که اصل و اساس جرم باتوجه به فضای حقیقی معلوم است، می‌تواند یا در بخش تعزیرات باشد یا در حیطه حدود. در حوزه فقه، چند بخش است که در آن جرم‌انگاری اِعمال مشخص می‌شود، یا به طور مشخص در شریعت آمده است که از اّن به حدود الهی یاد می‌شود؛ یا اینکه به حاکم و حکومت اسلامی واگذار شده که از آن به عنوان تعزیرات یاد می‌کنیم. 🔸در بحث نوع جرم و تشخیص آن فقه مقارنتی بین فضای مجازی و فضای حقیقی را در نظر می‌گیرد تا حدی و تعزیری بودن آن را در یابد. اگر از جرایم حدی بود که حد انجام می‌شود، اما اگر نبود، فقه در برابر این نوع جرایم پیش‌بینی‌ای که انجام داده تعزیرات است؛ یعنی حاکم با توجه به شرایط و اوضاع و احوال مجازاتی را برای آن جرم (مشخصاً جرایم رایانه‌ای) در نظر می‌گیرد، یعنی دست فقه در این باره خالی نیست؛ بلکه اجتهاد حاکم با توجه به عنصر زمان می‌تواند موضعگیری فقه را روشن سازد. 👈 ادامه مطلب: https://b2n.ir/h36190 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢نظام مسائل و کاربردهای فناوری هوش مصنوعی در اجتهاد ✔️ امروزه با پیشرفت‌‌های چشمگیر و روزافزون سطوح کاربردی فناوری «هوش مصنوعی»، سیستم‌‌های مجهز این فناوری، عملکردی شبیه عملکرد ذهن انسان دارند که در آینده نزدیک، این قرابت عملکردی بیش از پیش خواهد بود. اندیشمندان عرصه معارف اسلامی به دنبال راهکارهایی برای استفاده از قابلیت‌‌های این فناوری در حل مسائل دینی هستند. مهم ترین سوالی که ممکن است به ذهن پژوهشگران این حوزه خطور کند این است که آیا با توجه به پیشرفت‌‌های چشمگیر فناوری‌‌های حوزه هوش مصنوعی در عصر کنونی،‌ می‌توان برای این فناوری، کارکردی شبیه کارکرد ذهن فقیه در جریان فرایند استنباط معارف و احکام دین تعریف کرد؟ آیا نتایج استنباط فناوری هوش مصنوعی، حجیت شرعی خواهد داشت؟ پیش از پاسخ به این سوال، پرسش مهم تر این است که اساساً مصادیق کاربردی استفاده از این فناوری در طول فرآیند اجتهاد کدام­ اند؟ 👈 دریافت گزارش: https://b2n.ir/e57698 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢جامعه مدرسین باید ریشه‌های فقهی، روایی و تفسیری مواضع رهبری را کار کند ✔️استاد سیفی مازندرانی: 🔹خدا را شاهد می‌گیرم و اعتقاد راسخ به این موضوع دارم و از آن عدول نخواهم کرد که مبانی رهبر انقلاب براساس ارزش‌های انقلاب است؛ اما با حکمت، درایت و تدبیر در منصه اجرا توأم است. 🔸ایشان براساس حکمت و حفظ ارزش‌های انقلابی، حلم و بردباری و بدون تنش موضع می‌گیرند و در برابر هر رئیس جمهوری که بر سر کار آمده، با حکمت و تدبیر برخورد کرده است. 🔹رئیس‌جمهوری بوده است که تا رهبری، مطلب انقلابی را گوشزد می‌کردند، آن رئیس جمهور در برابر سخنان رهبری موضع می‌گرفت؛ اما مقام معظم رهبری ضمن حفظ ارزش‌های انقلابی، بیان اعتراض، ایراد و اشکال و با کمال درایت و بردباری موضع می‌گرفتند تا تنشی در کشور ایجاد نشود و به تدریج و با آرامش، حکمت و دقت بسیار، ارزش‌‌های انقلابی را در این نظام نهادینه و حفظ می‌کنند؛ البته که این مواضع رهبری، نیاز به مساعدت علمی و استدلالی حوزه انقلابی قم دارد. 🔸جامعه مدرسین انقلابی، جامعه‌ای است که با انتشار مجله علمی فقهی، بازوی موضع گیری‌های مقام معظم رهبری باشد و ریشه فقهی، تفسیری و روایی مواضع رهبری را باید در مجله علمی جامعه مدرسین یافت. 👈 اما حوزه علمیه نجف: https://b2n.ir/h26604 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

📚خلافت ولی‌فقیه، تحقق بخش امت واحده ✔️ترکیب سه موضوع کلیدی «مدل‌های اِحیای خلافت در جهان اسلام»، «شیوه‌های تحقّق امّت واحده» و «نقش آفرینی نظریهٔ ولایت فقیه در برپایی امّتِ واحده»، شاکله کتاب جدید حجت‌الاسلام ذبیح‌الله نعیمیان را تشکیل داده است. 👈 معرفی کتاب: https://b2n.ir/h29297 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢تمایز دیدگاه امام خمینی و محقق نائینی در مسئله اعتبارات عقلاء ✔️استاد احمد مبلغی: 🔹درباره نظرات مرحوم نائینی نقدهای زیادی مطرح شده است. طبیعی است بحث اصول بدون نقد نمی‌شود و ما در مدرسه اجتهاد نشستیم، نه مدرسه تعبد. 🔸نظریه امام در ارتباط با اعتبارات عقلا از اوجب واجبات است و حوزه باید آن را بشناسد. این اعتبارات پشت صحنه تفکر اصولی را تشکیل می‌دهد ولی بحث مستقلی درباره آن انجام نمی‌گیرد. از این جهت نظریه اعتبارات امام نیازمند پیگیری و دقت و بررسی است. 🔹امام اعتبارات عقلا را تا سر حد مصدر اصول ارتقا می‌دهد. در فقه اعتبارات عقلا جزء مصادر نیست و فقط کتاب و سنت و عقل و اجماع به عنوان مصدر شناخته می‌شود ولی امام سیاقی را ذکر کرده است که انگار در نظر ایشان اعتبارات عقلا جزء منابع اصول است. البته معنای این سخن، عدم نیاز به امضا و قبول شارع نیست. پس محور اول این است که امام اعتبارات عقلایی را در حد مصدر می‌داند. 🔸آیا مرحوم نائینی چنین برداشتی داشت؟ خیر. مرحوم نائینی همان تعاملی که با سیره عقلا در فقه دارد، در اصول هم دارد. یکی از نتایج منبعث از این نگاه مصدرگونه به سیره عقلا، ارجاع است. چون امام اعتبارات عقلا را منبع می‌بیند دلایل دیگر و حتی روایات را به سیره عقلا ارجاع می‌دهد یعنی رویکرد ارجاعی دارد. این در اصول نائینی مشاهده نمی‌شود. 👈 گزارش نشست «سنخ‌شناسی نقدهای امام خمینی(ره) به محقق نائینی»: https://b2n.ir/h95913 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢برخی از نظرات رجالی امام خمینی(ره) ✔️استاد عندلیب همدانی: 🔹امام خمینی در کتاب «الطهاره»، دایره را برای فتوا دادن محدود به روایات کتب اربعه و امثال آن‌ نمی‌کند،‌ می‌گوید همین شهرت عظیمه کافی برای فتواست. 🔸امام نقدهایی به کتاب رجال کشفی وارد‌ می‌کند و سپس سراغ ابن ابی عمیر‌ می‌آید و‌ می‌گوید نجاشی درباره او‌ می‌گوید علمای ما به روایات ابن ابی عمیر اطمینان دارند چون کتاب‌‌های ایشان از بین رفته بود و از حافظه کمک‌ می‌گرفت. امام خمینی‌ می‌فرماید که صرف زیان کتب‌ نمی‌تواند موجب عمل به مراسیل ابن ابی عمیر باشد باید دلیل دیگری باشد برای مراجعه به او. این هم دلالت‌ می‌کند که مرسلات او مورد قبول است. 🔹در کتاب «بیع» در بحث ولایت فقیه، صریحا‌ می‌فرماید: «مراسیل مرحوم صدوق که با «قال» شروع شده باشد نشان از اعتماد صدوق دارد و این برای ما کافی است». بنابراین مرسلات صدوق را قبول‌ می‌کند درحالیکه‌ می‌فرماید در مرسلات ابن ابی عمیر، «ان قلت» است. 🔸امام در کتاب البیع راجع به حدیث مجاری الامور،‌ می‌فرماید: درست است که این حدیث در تحف العقول است و در اعتماد به این کتاب، بحث‌‌هایی است اما همینکه صاحب وسائل نسخه‌ای دستش بوده و اعتماد به آن نسخه تحف العقول کرده و نقل کرده است، اینکه این کتاب وجود دارد، برای ما کافی است. 🔹این درحالی است که آیت‌الله بروجردی، به مناسبتی بحث تحف العقول را مطرح کرده و مولف آن را مجهول‌ می‌داند یعنی برای ایشان ثابت نشده است که صاحب کتاب، حسن بن علی بن شعبه است با اینکه صاحب وسائل گفته است. 👈 بیشتر بخوانید: https://b2n.ir/u03995 🆔 https://eitaa.com/ijtihad