💢«دانش مسلمين» گامی که محمدرضا حکیمی در معرفی تمدن اسلامی برداشت
✍️ استاد رسول جعفریان
سالهای ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۶ را دهه تمدن نگاری اسلامی نامیدهام. در این دوره، چندین کتاب و دهها مقاله در باره تمدن اسلامی نوشته شد. در این باره در کتاب گفتمان تمدن اسلامی شرحی آوردهام. آنچه ذیلا ملاحظه میکنید، گزارشی است از کتاب «دانش مسلمین» از محمدرضا حکیمی که تمدن اسلامی را از دریچه معرفی «دانش مسلمین» تعریف کرده است.
👈 مطالعه نمایید: http://ijtihadnet.ir/?p=72783
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
صوت مناسبات فقه و علوم انسانی 1402.05.30.mp3
15.25M
💢شش ایده در مناسبات فقه و علوم انسانی
✍️حجتالاسلام علی محمدی، محقق و مدیر مؤسسه معنا
۱. ایده اول: ایده تبعیت فقه از علوم انسانی مدرن توسط جریان روشنفکری کشور با سه پیشنهاد.
۲. ایده دوم: ایده جدایی و تباین عرصه های فقه و علوم انسانی.
۳. ایده سوم: ایده جایگزینی فقه به جای علوم انسانی.
۴. ایده چهارم: ایده قرار گیری فقه در منزلت گردآوری و علوم انسانی در منزلت مشاهده و آزمونپذیری.
۵. ایده پنجم: ایده وابستگی فقه به علوم انسانی در موضوعشناسی.
ارتقای این ایده با توجه به سه نکته:
اول: تفاوت علوم انسانی مدرن با خبرویت در ادبیات فقی و لزوم دستیابی به علوم انسانی اسلامی
دوم: نگاه کلان و نظاممند به موضوعات مستحدثه و لزوم پرهیز از بررسیهای صرفاً موردی و مصداقی.
سوم: توجه به تفاوت مسائل حاصل رشد طبیعی دانش انسان در نسبت با طبیعت و فناوریهای اجتماعیِ طراحی شده در علوم انسانی مدرن.
۶. ایده ششم: ایدهای است که علوم انسانی اسلامی را به مثابه توضیح دهندهی شرایط امکان تاریخی و فرهنگی تحقق احکام تفقه شده الهی میداند.
این ایده، طریق بیرون آمدن فقه از انفعال و رسیدن به نقطه حادثهسازی و به دست گیری زمام امور و نبض حوادث را قرارگیری علوم انسانی اسلامی در امتداد عینی راهبردها، نظامات و احکام شرعی میداند.
📆 ارائه شده در مدرسه علمیه مشکات، دوشنبه ۳۰ مردادماه ۱۴۰۲
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢روش شناسی اجتهاد فقهی
✔️استاد احمد مبلغی، در «مدرسه فقه و اصول» دارالعلم حرم مطهر رضوی که اخیرا برگزار شد، طی یازده جلسه به تبیین موضوع «مباحث روششناسی اجتهاد» پرداخته است.
این مدرس خارج فقه حوزه علمیه قم، ضمن بیان ضرورت بحث روششناسی اجتهاد و تعریف اصطلاحی برخی واژگان، به تشریح محورهای اصلی مباحث روششناسی پرداخته و وضعیت فقهای اقدمین در مواجهه با مسائل گوناگون را تبیین نمود.
این عضو مجلس خبرگان رهبری با اعتقاد بر اینکه اگر کسی بخواهد در مباحث روششناسی اجتهاد قوی شود، بایستی چندین مرتبه «بحوثٌ في شرح العروة الوثقی» شهید صدر را مباحثه نماید، گفت: اگر در حوزههای علمیه، روششناسی بهعنوان یک علم و رشته مورد بهرهبرداری قرار گیرد، مسیر اجتهاد، -بهویژه برای طالب درس خارج- راحتتر و روانتر خواهد شد.
👈 تقریر مباحث استاد مبلغی را در «اجتهاد» مطالعه نمایید: http://ijtihadnet.ir/?p=72767
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔ثبتنام درس خارج استاد «سید مجتبی خامنهای» در سال تحصیلی ۱۴۰۲ - ۱۴۰۳
📘موضوع درس فقه: الصلاة فی النجس
📙موضوع درس اصول فقه: تخییر و احتیاط
📌طلاب و فضلای مقطع خارج برای شرکت در این درس میتواند از طریق لینک https://formafzar.com/form/akaxi برای ثبت نام اقدام نمایند.
📌گفتنی است، شروع دروس از اول مهرماه خواهد بود.
#برنامه_درسی
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢 سنت فراموش شده
✔️ آیتالله سیدموسی شبیری زنجانی:
🔹علمای بزرگ از قدیم تدریس حدیث داشتند و به شاگردان خود حدیث میآموختند و كتب حدیثی مینوشتند ولی متأسفانه مدتی است که این سنت حسنه تعطیل شده است. برای نمونه علامه مجلسی تهذیب الأحکام را تدریس میکردند. کتابهای حدیثی متعددی از قرن یازدهم وجود دارد که بر علامه مجلسی قرائت شده است.
🔸محدث نوری درباره علامه مجلسی نوشته که وی فردی دعوت پذیر بود. شیوه ایشان اینگونه بود که اگر دعوت میشد، با اصحاب حدیثی خود به آن مجلس میرفتند و آنها کتابهای حدیثی را آماده میکردند و در آن جلسات كه بين يك تا يك و نيم ساعت طول میکشید حدیث میخواندند. گاهی نیز شاگردان حدیث میخواندند و علامه شرح میکرد. در حاشیه بسیاری از کتب حدیثی عبارات بلاغ علامه وجود دارد که نشان دهنده نوعی تأیید و اعتماد است.
🔹یکی از علما از شخصی به نام شیخ محمدعلی سرابی که فردی فاضل و متقی بود، نقل میکرد که نزد آقای میلانی رفتم و عرض کردم: نزد شما آمدهام تا درس بخوانم. میشود شما وسائل الشیعه را برای ما تدریس کنید؟ ایشان فرموده بود: من فقط فقه تدریس میکنم. ولی وقتی با اصرار آقای سرابی مواجه میشود، تدریس وسائل را قبول میکند. ایشان در تدریس وسائل به ترجمه حدیث بسنده نمیکردند و شرح و بسط میدادند. پس از مدتی درس وسائل تعطیل شد. چندی بعد همین آقای سرابی مجدداً نزد آقای میلانی رفت و خواهش کرد که ایشان فقه تدریس کند آقای میلانی نپذیرفت و فرمود فقه تدریس نمیکنم، ولی اگر وسائل الشیعه بخوانید، حاضرم.
🔸مسأله تدریس حدیث سنتی بوده که متأسفانه ترك و تعطیل شده است. (جرعه ای از دریا؛ ج۴؛ ص۳۹۵)
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢تأملی بر قوامیت مرد بر زن در فقه اسلامی
✔️حجتالاسلام امیر مهاجر میلانی:
🔹از فقه ما چنین برداشت میشود که خانواده براساس قدرت هرم طولی است؛ یعنی برساخت طولی مرد قوامیت دارد و قرار است خانواده را مدیریت کند. اما این امر به این معنا نیست که هرچه مرد گفت، همان بشود. بلکه زنان قدرت نفوذ داشتند.
🔸واقعیت این است که زن در جامعۀ شرقی مهم است و اطلاعاتی که در خانواده وجود دارد، به مادر منتقل میشود و مادر مصلحت میبیند که چه مقدار آن اطلاعات را بگوید یا نگوید. بنابراین منش فمینیستی نمیخواهد واقعیت خانواده را تحلیل کند. آنچه بهعنوان سلسلهمراتب طولی وجود دارد، چیزی نیست که به این شکل در اسلام آمده باشد.
🔹البته که در دین این امر وجود دارد که ریاست کلی خانواده در تصمیمات مهم آن و در اینکه بالأخره فردی باید حرف آخر را بزند، مرد در یک روایت است. به لحاظ اینکه قوام است و قوام هم مشروط به این است که دریافتهای عقلایی بهتری داشته باشد و تأمینکنندۀ هزینههای زندگی هم باشد. آقای جوادی آملی بیان میکند که اگر این دو شرط عوض شود و مرد اینها را نداشته باشد، اساساً قوامیتی ندارد و در این زمینه روایت داریم و آقای سیستانی هم این روایت را آورده که اگر مردی از توانایی ادارۀ خودش از جنبۀ توانایی اقتصادی عاجز است، چگونه میتوانیم مسئولیت کسان دیگری را هم به او بسپاریم؟ یا روایت داریم کسی که از توانایی ادارۀ خودش غافل است، عقلش به آن اندازه نیست که بتواند خودش را اداره کند.
👈 متن کامل گفتگو: http://ijtihadnet.ir/?p=72841
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔 آغاز پذیرش دوره فقه فرهنگ
👤 مدرس: حجتالإسلام سیدعلی موسوی
📆 زمان برگزاری: شنبه تا چهارشنبه، ساعت ۸ تا ۹ صبح
⏳ مهلت ثبت نام: اول لغایت هفدهم شهریور
📌ویژه برادران پایه 9، 10 و درس خارج/ موسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗 لینک ثبت نام
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔همایش نقد و بررسی لایحه حمایت از خانواده از طریق ترویج فرهنگ عفاف و حجاب
🎙سخنران: استاد محمود رجبی
👥میزگرد اجتماعی سیاسی:
🎙دکتر سیدحسین شرفالدین
🔺موضوع: بازخوانی جامعهشناختی لایحه عفاف و حجاب
🎙حجتالاسلام نصرالله آقاخانی
🔺موضوع: اشکالات لایحه حمایت از خانواده در مقایسه با قانون مصوب ۱۳۸۴
🔹حجتالاسلام ابراهیم عباسپور
🔺موضوع: عرفی سازی ناهنجاری
🎙ارائه: حجتالاسلام محمدرضا کدخدایی
🔺موضوع: چالش سیاست تقنینی جمهوری اسلامی ایران در لایحه عفاف و حجاب
🎙ارائه:حجتالاسلام محمدحسن جعفری
🔺موضوع: بررسی ابعاد اجرایی و مدیریتی لایحه
👥میزگرد نقد و بررسی حقوق:
🎙حججاسلام سید ابراهیم حسینی، محمدرضا باقرزاده، دکتر رضا محمدی
📆 زمان: پنجشنبه ۲ شهریورماه ۱۴۰۲، از ساعت: ۸:۳۰ الی ۱۲:۰۰
🏛 مکان: قم، بلوار جمهوری، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
🔗حضور مجازی: iki.ac.ir/live
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢جدیدترین آثار فقهی آیتالله سیدحسن مرتضوی در بوستان کتاب
✔️مراسم بازدید علما و اساتید حوزه و دانشگاه از قفسه آثار جدید فقهی آیتالله سید حسن مرتضوی در فروشگاه مؤسسه بوستان کتاب مشهد برگزار شد. در این مراسم آیتالله محمد مروارید عضو شواری عالی حوزه علمیه خراسان، حجتالاسلام والمسلمین محمدمهدی مسعودی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و جمعی از اساتید حوزه علمیه و اعضای هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی حضور داشتند؛ از قفسه تازههای آثار فقهی، اصولی و کلامی آیتالله سید حسن مرتضوی بازدید بعمل آوردند و به بیان سیره علمی و شیوه تدریس این شاگرد برجسته امام خمینی (ره) در حوزه علمیه مشهد پرداختند.
👈 مشاهده همه تصاویر + کلیپ: http://ijtihadnet.ir/?p=72789
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📚رویکرد تعلیل مداری در اجتهاد
✔️امروزه توجه به مقاصد و غایات در قوانین به یکی از اصول اساسی قانونگذاری تبدیل شده است. وجود چنین احکام و قوانینی در فقه و اجتهاد اسلامی، که در حقیقت نوعی قانونگذاری الهی برای اداره حیات بشری است، امری قابل پیشبینی است.
لذا اگر با نگاهی دقیقتر به تراث امامی بنگریم ریشهها و شواهدی برای این نوع از اجتهاد خواهیم یافت که، اگر نگرانیهایی همچون افتادن به ورطه قیاس و اجتهاد رأی برطرف شود، میتوان این روش از استنباط را تقویت کرده و اجتهاد امامی را به این سو سوق داد!
📖در همین زمینه بهتازگی کتاب «رویکرد تعلیل مداری در اجتهاد» اثر حجتالاسلام والمسلمین سید ابوالحسن نواب، رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب در شش بخش و ۳۰۰ صفحه به زیور طبع آراسته شده است.
👈آشنایی با اثر: http://ijtihadnet.ir/?p=72829
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📗 اولین شماره «اصول الفقه رؤیة مقارنة بین المذاهب الاسلامیة» منتشر شد
✔️شماره نخست دوفصلنامه بینالمللی «اصول الفقه رؤیة مقارنة بین المذاهب الاسلامیة» با هفت مقاله علمی به زبان عربی، به صاحب امتیازی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، مدیر مسئولی حجتالاسلام والمسلمین نجف لکزایی و سردبیری حجتالاسلام والمسلمین محمدعلی خادمی کوشا منتشر شد.
👈 عناوین مقالات + جزئیات: http://ijtihadnet.ir/?p=72831
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢پیشبینی امام صادق (ع) نسبت به نیاز امروز جامعه شیعه به میراث روایی
✍️استاد علی نصیری
🔻عدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ الْبَرْقِيِّ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِه عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخَيْبَرِيِّ عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّه ع اكْتُبْ وبُثَّ عِلْمَكَ فِي إِخْوَانِكَ فَإِنْ مِتَّ فَأَوْرِثْ كُتُبَكَ بَنِيكَ فَإِنَّه يَأْتِي عَلَى النَّاسِ زَمَانُ هَرْجٍ لَا يَأْنَسُونَ فِيه إِلَّا بِكُتُبِهِمْ
🔹همان گونه که ملاصالح مازندرانی آوردهاند، این روایت بر اعتبار و حجیت خبر واحد دلالت دارد؛ زیرا مخاطب سخن امام صادق (ع) یکی از اصحاب؛ یعنی مفضل بن عمر است و تاکی بر انتشار و بعه میراث گذاشتن روایات توسط او به معنای حجیت روایات نقل شده از سوی مفضل به عمر و امثال او است.
🔸اهل بیت (ع) به خوبی از دوران بحران علمی شیعیان آگاهی داشتند و میدانستند که آنان روزی به شدت به میراث روایی نیاز خواهند داشت. از این جهت این چنین، بر ثبت و نشر کتب حدیثی اصرار میورزیدند.
🔹آیا حال و وضع کنونی ما که به هر سو میچرخیم تا گفتاری از معصومان را بیابیم تا پاسخی برای انواع و اقسام پرسشهای ما باشد، تاییدی بر پیش بینی امام صادق (ع) نیست؟!
👈 ادامه مطلب: http://ijtihadnet.ir/?p=72823
🆔 https://eitaa.com/ijtihad