💢پویایی الگوهای مفهومی فقه سیاسی ✍️حجت‌الاسلام ابوالحسن حسنی واقعیت‌های سیاسی حدود و مرزهای دقیق و معین ندارند. البته این ویژگی هر پدیده‌ای است که هویّت اجتماعی و تاریخی دارد. میان کفر و نفاق و اسلام یا میان اسلام و ایمان یا میان عالم و عامی مرزهای دقیقی وجود ندارد. الگوی مفهومی فقه برای انسان سیاسی باید متوجه ابهام در مرزها باشد. در الگوی موجود، الگو بدون توجه به ابهامِ مرزها چیده شده است. فقیهان به دنبال آن بوده‌اند که مفاهیم را چنان دقیق تعریف نمایند که مرزها کاملاً روشن باشد. چون چنین امری خلاف واقعیت امر است، اختلاف شدیدی در تعریف مفاهیم دیده می‌شود. نمونه‌ی این اختلاف را در تعریف کافر در برابر مؤمن، یا در باب اجتهاد و تقلید در تعریف اعلم و مانند آن‌ها می‌توان دید. وقتی فقیه می‌خواهد در حکمی یکی از اقسام انسان را، به عنوان متعلق یا موضوع یا عنوان مشیر، لحاظ نماید؛ با مفهومی سروکار ندارد که بتوان با تعریفی حدی یا رسمی حدود آن را دقیق معین نمود. او ناچار است مفهومی را به کار گیرد که با مجموعه‌ای از عوارض لازم و مفارق شناخته می‌شود. در چنین تعریف‌هایی می‌توان درباره‌ی بخشی از افراد با داوری قطعی تعیین کرد که این مفهوم بر آن‌ها صدق می‌کند یا نه. اما درباره‌ی بخشی از افراد همواره ابهام وجود دارد. فقیه باید بداند ادراک وی از واقعیت سیاسی، واقعیت جاری در خارج نخواهد شد؛ بلکه او است که باید ادراک خود را از واقعیت خارجی بر اساس خود واقعیت خارجی سامان دهد. 👈 متن یادداشت: http://ijtihadnet.ir/?p=72943 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢پارادایم‌های تفسیری و فقدان اعتبار ذاتی ✍️حجت‌الاسلام علی راد پارادایم‌های تفسیری، اجتهاد و خوانش انسانی از قرآن است بنابراین قداست ذاتی و اعتبار ابدی ندارند و نقد پذیر هستند. سلطه و سیطره یک پارادایم زمانی مقبول و توجیه‌پذیر است که ضمن داشتن اصالت و اعتبار علمی از فرایند نقد علمی و تاریخی به سلامت عبور کرده و خلوص و وزانت علمی خود را اثبات کند. بنابراین پارادایم‌هایی که فاقد این ویژگی و صرفاً متکی بر پشتوانه‌های اجتماعی، سیاسی و تعصبات مذهبی، سلطه و سیطره خود را توسعه و تثبیت نموده باشند فاقد عیار لازم در تفسیر قرآن هستند. از جمله اینها پارادایم‌های منتقله از سایر مذاهب و جریان‌های فکری در میراث و منابع شیعه است که ابتدا در قالب احادیث و طی فرایندی خاص به میراث امامیه منتقل یا وارد شدند و سپس مبنای نظریه یا آموزه قرار گرفتند. محققان امامیه این احادیث را اخبار دخیله یا منتقله نامیده و در اعتبار و انتساب آنان به معصومان تردید جدی دارند. گاهی نیز از تعبیر الروایة الواردة برای بیان تضعیف متون نقل شده از طریق غیر امامی بهره بردند. انتقال این احادیث و آموزه‌ها در عصر حضور معصومان به دلیل سیطره و سلطه فرهنگی سیاسی سلطه پارادایم‌های غیر شیعی در جامعه علمی آن روزگار بود که ائمه با آگاهی کامل و با استفاده از ظرفیت آموزه تقیه به همگرایی ظاهری با پارادایم غالب پرداختند ولی تشخیص آنان بر اصحاب اهل نظر و دقت ایشان میسور بود و فقیهان امامیه نیز با تکیه بر قواعدی خاص به تمییز گزاره‌های تقیه‌آلود پرداختند که البته ... 👈ادامه یادداشت http://ijtihadnet.ir/?p=72949 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢«علل و حکم» از مباحث مغفول در اصول فقه شیعی است/ می‌توان بحث «علل و حکم» را عدل بحث «مقاصد شریعت» دانست ✔️ استاد محمد قائنی نجفی: 🔹در اصول فقه سنی، منابع و ادله‌ای برای استنباط حکم شرعی ذکر شده است از جمله قیاس، استحسان، مصالح مرسله و مقاصد شریعت. این عناوین اگرچه در اصول فقه شیعی مطرح نیستند اما در مقابل آنها عناوین دیگری ذکر شده مثل الغای خصوصیت، مناسبات حکم و موضوع، قیاس اولویت و علل و حکم. شاید بتوان بحث علل و حکم در اصول فقه شیعی را عدل بحث مقاصد شریعت در اصول فقه سنی دانست. 🔸در مورد مقاصد شریعت دو نکته قابل توجه است: ۱- نتیجه آنچه به عنوان مقاصد در اصول فقه سنی مطرح است چیزی جز یک نتیجه ظنی نیست. ۲- کبرای مذکور در کلام اهل سنت درست است. یعنی حتما مصالح عالی برای شریعت وجود دارد و هرجا مقاصد شریعت قابل استحصال باشد حتما معتبر است. اما این کبری هیچ اثر عملی در فقه ندارد. یعنی بر اساس آن نه می‌توان حکمی را که هیچ دلیلی ندارد اثبات کرد و نه می‌توان از اطلاق یا عموم حکمی رفع ید کرد. لذا آنچه به عنوان مقاصد شریعت در اصول اهل سنت مذکور است جز اثبات نتایج ظنی که از نظر اصول شیعی غیر معتبر است، چیزی دیگر ندارد. این طور نیست که بنابر مقاصد شریعت بتوان به قطع به حکمی دست یافت یا حکم ثابتی را نفی کرد. 🔹بحث علل و حکم از مباحث مغفول در اصول فقه شیعی است. جدیدترین مسائل روز می‌توان بر اساس آن حکم را استنباط کرد و فقهای متعددی که در فقاهت آنها هیچ شکی وجود ندارد مطابق همین تعلیلات در مسائل جدید فتوا داده‌اند. 👈 ادامه مطلب: http://ijtihadnet.ir/?p=72946 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢نگاهی به ایده فقه مقاصد و نقد آن ✍️حجت‌الاسلام محمد متقیان تبریزی یکی از مباحث مطرح در عرصه فقه معاصر، موضوع توجه به اهداف شریعت در عملیات استنباط است که از آن به فقه‌ مقاصد تعبیر می‌شود. عمدتاً جناب استادعلیدوست (زیدعزه) در زمان حاضر متکفل طرح این بحث هستند و درباره آن تحقیقات متعدد در قالب کتب، مقالات و نیز سخنرانی‌هایی داشته‌ و دارند. آنچه در ادامه‌‌ می‌آید شامل گزارشی مختصر از دیدگاه ایشان و نقدی کوتاه برآن است. این نوشتار نه به عنوان مقاله، بلکه در قالب یادداشت نگاشته شده و طبعاً نیاز به تکمیل و افزونه دارد و ارائه آن، جهت مشارکت در فرآیند بحث و نقد نقد‌‌ می‌باشد. 🔻محورهای یادداشت: 🔹اشاره‌‌‌ای به فقه مقاصد نزد عامه 🔸علل و ملاکات احکام نزد امامیه 🔹فقه مقاصد در اندیشه استاد علیدوست 🔸مقاصد شریعت و فقه 🔹راه کشف مقاصد و گسست نصوص مبیّن مقاصد از نصوص مبیّن حکم 🔸نقد اول: نقد حجیت مطلق عقل 🔹نقد دوم: فقدان فلسفه دین برای فقه مقاصد 🔸نقد سوم: فقدان اصول فقه مقاصد 📝 متن کامل را در «اجتهاد» مطالعه نمایید: http://ijtihadnet.ir/?p=72970 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔰 مروری بر بیانات رهبر انقلاب در دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیئت دولت ۱۴۰۲/۰۶/۰۸ 💠درباره هفته دولت 👈 هفته‌ی دولت، مزیّن است به نام شهید رجائی و شهید باهنر. 🔺 جهت‌گیری این دو شهید عزیز، انقلابی و الهی بود، دنبال رضای الهی بودند. ❇️ اسم رمز دولتهای ما باید این باشد: کسب رضای الهی و کار برای مردم. 🏷 جمله‌ای در صحیفه سجادیه درباره رضای الهی: ↙️ من رضای تو را ترجیح بدهم بر هر انگیزه‌ی دیگری، اگر این شد: ✅دشمن من خاطرش جمع است که به او ظلم نخواهم کرد. ✅دوست من هم مطمئن است که برای او یک امتیاز رفاقتی قائل نمیشوم. 💠درباره عملکرد دولت ✔️ بنده از همه‌ی دولتها در این سی و چند سال حمایت کردم. 🙏 لکن در مورد این دولت، علاوه‌ی بر کمک، بنده با نگاه به این دوساله میخواهم تمجید هم بکنم. 👏 در بخشهایی، دولت خوب و قوی ظاهر شده. 🎙 زبان دولت در بیان آنچه انجام گرفته متأسّفانه زبان رسایی نیست. 🏷 کارهای مثبت در زمینه اقتصاد و شاخصهای اقتصاد کلان: 🔹 افزایش رشد اقتصادی بخصوص در بخش صنعت 🔸 افزایش رشد سرمایه‌گذاری 🔹 کاهش رشد نقدینگی 🔸 کاهش بیکاری 🔹 کاهش ضریب جینی 🔸 رشد قابل توجه صادرات کالا 🔹 تقویت نظام مالیاتی 🔸 رشد قابل توجه تولید محصولات پتروشیمی 🔹 اقدامات ارزنده در زمینه نفت و گاز 🔸 راه‌اندازی چند هزار کارخانه تعطیل یا نیمه تعطیل 🔹 فعالیتهای مهم در زمینه آبرسانی یا شبکه‌های آبیاری و زه‌کشی 👈 از این قبیل اقدامات، دیده نمیشود: 1️⃣ به خاطر اینکه کار اطلاع‌رسانی در دولت متأسفانه ضعیف است. 2️⃣ چون مشکلات معیشتی وجود دارد، از کارهای باارزش اقتصادی غفلت پیدا میشود. 🏷 کارهای خوب دولت در بخش مدیریتی: 📌 حضور در بین مردم و مواجهه مستقیم با مشکلات مردم 📌 ساده‌زیستی و کاهش تشریفات در سلوک شخصی و حکومتی دولت 📌 روحیه‌ی جهادی در بخشی از کارها 📌 به‌کارگیری جوانان در رده‌های گوناگون مدیریتی 🏷 کارهای خوب دولت در بخش سیاست خارجی: 🔹 تحرک بسیار خوب در سیاست خارجی 🔸 سیاست خوب ارتباط با همسایگان 🔹 ارتباط با همه دولتها در دنیا با یک استثنای محدود 🔸 ارتباط با قارّه‌های مختلف؛ آمریکای جنوبی، آفریقا، آسیا، شرق آسیا 🔹 سیاستِ ارتباطِ متعدّد و متنوّع با کشورهای مختلف 🔸 عضویّت در دو پیمان مهم بین‌المللی در فاصله‌ی کوتاه 🏷 در بخش فرهنگی کارهای خوبی شده که باید در کم و کیف افزایش پیدا کند. 💠تذکرات به مسئولین 👈 شعار امسال دو بخش داشت: ❌ مهار تورّم ✅ رشد تولید ⏪ مهم‌ترین کار برای مهار تورّم، افزایش تولید است، پس تولید شد محور. ⁉️ حمایت از تولید یعنی چه؟ 🔻 حمایت قانونی 👈 تولید برای تولیدکننده، هم آسان بشود، هم باصرفه بشود. 🔻 حمایتهای مالی 👈 تأمین منابع ارزی و ریالی در آن حدّی که جزو وظایف است. 🔻 حمایتهای فرهنگی 👈 به مردم تفهیم کنیم که محصول داخلی باید مصرف بشود. ✅ تجارت باید پشتیبان تولید باشد. ✅ نیازهای داخلی کشور را بهنگام تشخیص بدهیم 💪 تولیدکننده داخلی میتواند نیاز داخلی را در عمده مسائل کشور تأمین کند. ✅ در برنامه هفتم، تکالیف زیادی بر عهده‌ی دولت گذاشته شده 📍 در این برنامه، این چند نقطه را رعایت کنید: 🔹 مسئله‌ی عدالت و کاهش فاصله‌ی طبقاتی 🔸 ثبات بازار 🔹 کاهش تورّم 🔸 ثبات نرخ ارز 🔹 رشد تولید ✅ مسئله‌ی معیشت خیلی مهم است. ⚠️ همه اقدامات مثبت، با مشکلات در معیشت مردم از چشمها دور میماند؛ واقعاً حیف است! ♨️ هدفِ تحریمهایی که تحمیل شده همین معیشت مردم است. 🔺برای رفع تحریم مذاکراتی میشود، امّا در کنار آن باید خطّ موازی عبارت باشد از خنثی کردن تحریمها. ↙️سفارش در باب تعاملات خارجی و سیاستهای بین‌المللی: ⭕️ فرصتها شناخته بشود و از فرصتها استفاده بشود. ⭕️ سندهای همکاری‌ای که انجام میگیرد، روی کاغذ نماند. ⭕️ وقتی میگوییم «تعامل با دنیا»، بعضی «دنیا» را عبارت میدانند از چند کشور عمدتاً غربی. ⛔️ این نگاه ارتجاعی است، صد سال پیش همین‌جور بود، آن روزگار گذشته. 🌐 ارتباط با دنیا یعنی ارتباط با آفریقا، ارتباط با آمریکای لاتین، ارتباط با آسیا. 🏷 چند تذکر: 🔹 زیّ مردمی را حفظ کنید. 🔸 گفتگو با نخبگان را هرچه میتوانید پی بگیرید. 🔹 حضور در دانشگاه‌ها یکی از کارهای لازم است. 🔸 توصیه‌ی دیگر مسئله‌ی کارآمدسازی فعّالیّتهای رسانه‌ای دولت است. 🔹 در گفتارها، وعده‌ها، آماردهی‌های افراد دولت، انسجام وجود داشته باشد. 🔸 اگر اقدامتان، سنجیده‌ و اندیشیده است، به جوسازی‌ها و حاشیه‌سازی‌ها اعتنا نکنید. 🔹 کارها را نیمه‌کاره رها نکنید. 🍀 امیدواریم ان‌شاءاللّه خدای متعال از شما راضی باشد و بهتان توفیق بدهد و مدّت باقیمانده‌ی مسئولیّتتان هم با موفّقیّتهای مضاعفی ان‌شاءاللّه همراه باشد. 📝متن کامل بیانات رهبر انقلاب: khl.ink/f/53710 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

📝 متن کامل بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیئت دولت 📱 جزوه Pdf؛ ویژه مطالعه در تلفن همراه 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

📹 فیلم کامل بیانات رهبر انقلاب در دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیئت دولت. ۱۴۰۲/۶/۸ 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

📚 بیست و یکمین شماره «پژوهشنامه حج و زیارت» منتشر شد ✔️شماره بیست و یکم فصلنامه علمی-پژوهشی پژوهشنامه حج و زیارت، ویژه تابستان 1402، با شش مقاله توسط پژوهشکده حج و زیارت منتشر شد. 🔻در این شماره این مقالات آمده است: ▫️تحلیل فقهی گستره اختیار زوج در منع از حج مستحبی همسر ✍️مهدی ساجدی؛ حسام الدین ربانی ▫️تحلیل فقهی ترک طواف نساء و چگونگی جبران آن ✍️مهدی درگاهی؛ سید امین جعفری ▫️بررسی و نقد مبانی فقه‌الحدیثی سلفیه در حرمت ساخت بارگاه بر قبور اولیای الهی (با تمرکز بر روایت ابی الهیاج اسدی) ✍️بهروز به نژاد؛ ابوالقاسم عاصی؛ سید حمید شمع ریزی ▫️بررسی و تحلیل نظریه مقامات پیامبر(ص) در مکتب بریلوی (احمدرضاخان بریلوی) ✍️سید مهدی علیزاده موسوی ▫️واکاوی رخصت‌خواهی برای حج؛ با تأکید بر عصر صفوی ✍️اعظم خانی محمد آبادی؛ ناصر جدیدی؛ سهیلا ترابی ▫️تبیین اصول و مبانی احیا و توسعه فضاهای مذهبی و زیارتی با محوریت معارف رضوی ✍️اصغر مولائی 🔗جهت مطالعه و دریافت مقالات به سامانه نشریه به آدرس زیر مراجعه کنید: https://journal.hzrc.ac.ir 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔دوره آموزشی «هرمنوتیک و نقد آن از دیدگاه اصول فقه 👤ویژه اساتید و فرهیختگان حوزوی ⏳ثبت‌نام تا پایان شهریورماه: 🔗ارسال عدد ۱۰ را به سامانه پیامکی ۳۰۰۰۷۲۲۷۰۰۷۷۱۴ یا ارسال «نام، نام خانوادگی و شماره موبایل» به ادمین @ssmohammadi 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢حکمت‌نیا: پیوست فلسفی و اخلاقی لایحه عفاف و حجاب ارائه شود/ نجفی‌بستان: حاکم اختیار هرنوع برخورد با معصیت‌کار را دارد ✔️استاد حکمت‌نیا: هر مبحث حقوقی توجیه اخلاقی و فقهی لازم دارد ولی مهم است که کجا مداخله دولت به نفع حقوق کیفری دارای توجیه اخلاقی است؟ باید توجیه فلسفی کنیم که ارایه خدمت به یک فرد بی‌حجاب کار وی را تعطیل می‌کند و حد تعطیلی چه خواهد بود. همه این موارد باید توجیه مجازات داشته باشد. ای کاش این قانون توجیه فلسفی و حقوقی داشت چرا که قانون با دور هم نشستن ایجاد نمی‌شود. فرض کنیم این قانون در همه جا تصویب شد، حال مهم است که این قانون در کجا باید تدریس شود. اگر مبنایی نداشته باشد قابل دفاع نیست. حتی برای قاضی نیز به دلیل نداشتن مبانی تفسیر را سخت می‌کند. ✔️استاد نجفی بستان: اگر گفتیم که در شرع برای هر مخالفتی با شرع یا احکام الزامیه‌‌‌‌‌ای که جنبه حقوقی و کیفری ندارد، دست حاکمیت را برای ورود برای هرگونه مخالفت با شرع باز کنیم، مساله خیلی بازتر خواهد بود. اصل مطلب آن است که اگر شرع می‌گوید که برای هر خلافی اگر هم از نظر حقوقی آن را جرم نداند ولی در شرع دارای عقوبت باشد دست حاکمیت باز است که هرکاری انجام دهد؟ در هر خلافی حکومت‌‌‌‌ می‌تواند ورود کند ولی نسبت به شدت ورود حاکمیت بحث است که در جای دیگری باید بحث شود. 👈 گزارش نشست «بررسی بنیان‌های نظری (فلسفی، کلامی و فقهی) لایحه عفاف و حجاب»: http://ijtihadnet.ir/?p=72973 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢بررسی حدود شرعی حجاب بانوان ✔️استاد محمدمهدی شب‌زنده‌دار: 🔻آیا در نصوص شرعیه و ادله، عموم یا اطلاقی بر وجوب ستر تمام زينت‌ها (مایصدق فی العرف انه الزینه او انه الحلّی) داریم یا نه؟ حلّی همان زينت‌های عرضی است مثل انگشتر و لباس و ...، در قبال زينت‌های ذاتی، مثل زیبایی در خلقت زن. ثمره وجود این عموم و اطلاق این است که اگر چنین عموم یا اطلاقی داشته باشیم، در فرض استثنای قطعی از وجوب ستر باید به آن‌ها اکتفا نمود و در سایر موارد، مرجع همان عموم و اطلاق است. آیا اطلاق یا عموم وجود دارد که پوشاندن زینت‌های عرضی را بر بانوان واجب کرده باشد یا نه؟ آیا خانم می‌تواند النگو را در معرض رؤیت قرار دهد ولو بشره و بدن او پوشیده است؟ 🔹در این مساله سه قول وجود دارد. ۱. سیدنا الاستاد سیدکاظم حایری معتقدند اطلاق و عموم در مسئله هست. ۲. برخی معتقدند، چنین عموم و اطلاقی نداریم و لذا مقتضای عند الشک، اصل برائت از وجوب عدم ابداء است. ۳. برخی در این موقف، وجود اطلاق، تشکیک کردند یا قائل احتیاط شدند و یا قائل به برائت. 🔺نظر مختار: حق آن است که چنین عموم و اطلاقی در مسئله وجود دارد؛ و برای اثبات به آیات و روایات تمسک می‌شود. 👈تفصیل مباحث استاد شب‌زنده‌دار که طی یازده جلسه در مدرسه فقه و اصول دارالعلم حرم رضوی ارائه شد را در «اجتهاد» مطالعه نمایید: http://ijtihadnet.ir/?p=72963 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢کسی که وارد حوزه علمیه شد باید بکوشد که لااقل یک مجتهد متجزی باشد/ علم عاریتی و وارداتی مشکلی را حل نمی‌کند ✔️آیت‌الله جوادی آملی: 🔹جامعه علوی پیروان حضرت امیر(ع) در علم مستقل‌اند یعنی مجتهدند. علم عاریتی و وارداتی مشکلی را حل نمی‌کند. علم باید از درون بجوشد و انسان در علم مستقل باشد... حالا که معلوم شد «العلم ما هو»، بکوشید عالم بشوید. جاخالی نداشته باشید نگویید بس است. اولین لحظه جهل طلبه یا دانشجو این است که بگوید من فارغ التحصیل شدم. 🔹کسی که وارد حوزه علمیه شد باید بکوشد که لااقل یک مجتهد متجزی باشد، بعد با بقیه کارها - إنشاءالله الرحمن - مجتهد مطلق بشود... و اگر ما بخواهیم یک حوزه پایا و مانا داشته باشیم الا و لابد قرآن باید درس اصلی‌اش باشد... همان درسی که صد سال قبل در حوزه‌ها می‌خواندند، همان درس را با همان سبک بخواهید الآن در حوزه‌ها بگویید، این روا نیست. 👈 ادامه مطلب: http://ijtihadnet.ir/?p=72988 🆔 https://eitaa.com/ijtihad