💢فقه اداره و سرپرستی جامعه به کدام روایت؟
✍️حجتالاسلام حیدر همتی
یکی از تحولات مهم در دانش فقه توجه به اداره جامعه و مدیریت تحولات اجتماعی است که در دو سده اخیر توسط برخی از فقها و حکمای مسلمان و برخی از نواندیشان و دغدغهمندان اجتماعی و فضلای حوزوی مطرح شده است.
بخشی از این نظریات در ذیل نظریه ولایتفقیه در فقه و اصول سنتی سامانیافته است اما عمده این اتفاق مهم در درون دانش فقه شکل نگرفت بلکه ریشه در مبانی فلسفی و کلامی و روششناسی برخی از فقها و حکمای پیشرو و همچنین مطالعات اجتماعی طلاب جوان پیش از انقلاب دارد که بعدها به ساخت جریانات فکری پرداختند و امروزه در حوزههای علمیه و مجامع انقلابی از طرفدارانی برخوردارند. البته بهتدریج اظهارات فلسفی، کلامی و دغدغههای اجتماعی، رنگ و بوی فقهی به خود گرفت و هر جریانی شواهد و مؤیداتی از درون فقه و اصول برای پیشنهادات خود دستوپا کرده و نظم علمی بدان بخشیدهاند.
عموم جریانات مدعی فقه اداره و فقه سرپرستی جامعه در مقام توصیف روبناهای اندیشه و ضرورت موضوع از اشتراکات زیادی برخوردارند و حتی بسیاری از آنها در تجویزهای خود بهصورت موقتی (دوره گذار) در چارچوب الگوی حاکم در جمهوری اسلامی سخن میگویند، لکن اختلاف مبنایی و زیرساختی در این زمینه بسیار و مهم است، زیرا چند رویکرد متفاوت بلکه متعارض در الگوهای موجود وجود دارد.
👈 ادامه مطلب: https://b2n.ir/e54898
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی «نائینی، فقه و حکمرانی مردمی»
👤ارائه: حجتالاسلام والمسلمین منصور میراحمدی
👥ناقدان: حججاسلام والمسلمین احمد رهدار و شمسالله مریجی
👤دبیرعلمی: حجتالاسلام والمسلمین روحالله شریعتی
⏰زمان: امروز، پنجشنبه، ۲۳ تیرماه ساعت ۱۰ الى ۱۲
🏢مکان: قم؛ پردیسان، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، اتاق جلسات پژوهشکده
🖇لینک ورود به جلسه: Dte.bz/cptconf
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔نشست علمی «شرایط استنباط و استناد موضوعات علمی به گزارههای دینی»
🎙 ارائه: حجتالاسلام والمسلمین محمدصادق شجاعی
📆زمان: امروز پنجشنبه، ۲۳ تیرماه ساعت ۱٠ صبح
🏢مکان: حرم مطهر روضی، صحن امام حسن مجتبی (ع)، ساختمان شماره یک دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد (ع)
🖇لینک حضور آنلاین: https://www.skyroom.online/ch/feghahat_aqr/feghahat
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢استفتائات جدید مطابق با فتوای آیتالله خامنهای
✔️جدیدترین استفتائات (تیرماه ۱۴۰۱) مطابق با فتوای حضرت آیتالله خامنهای منتشر شد.
🔺از «اطلاع دادن به صاحبخانه درباره نجاست خوراک و چیزهای دیگر» تا «تغییر و تبدیل کاربری وقف» و «انصراف از حج بهخاطر افزایش ناگهانی هزینهها»
👈 مشاهده کنید: https://b2n.ir/q31595
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢اندیشههای تمدنی میرزای نائینی
✔️حجتالاسلام امیرمحسن عرفان:
🔹میرزای نائینی درصدد پیریزی عقلانیت دینی در نظام سیاسی اسلامی بوده است. امثال نهضت آزادی در ابتدای انقلاب و در مجلس تدوین قانون اساسی، نگارندگانی مانند آقای پرهام درصدد سکولاریزه کردن مرحوم نائینی هستند ولی آن عالم بزرگ درصدد پیریزی عقلانیت دینی در نظام سیاسی بود. او فرهنگ سیاسی را به سه دسته محدود، مستبد و تبعی و منفعل تقسیم کرد. میرزا فرهنگ سیاسی معیار اسلام را مبتنی بر دو مقوله آگاهی و اختیار مردم میداند.
🔸عدم برجستهسازی برخی گزارهها و به حاشیهرانی برخی دیگر از گزارهها از جمله مؤلفههای مهم در بررسی وجوه تمدنی اندیشه میرزای نائینی است. اهمیت این مسئله از آن جهت است که در پژوهشهای ما این اتفاق رخ داده است.
🔹نباید به متشابهات در بیانات و مکتوبات میرزای نائینی استناد کرد و متاسفانه این موضوع هم در پژوهشهای کنونی دیده میشود و برخی درصدد سکولاریزه کردن اندیشههای مرحوم نائینی هستند و به متشابهات اندیشه وی استناد میکنند.
🔸سوگمندانه باید اعتراف کرد که بازنمایی ایده امت واحده از نظرگاه مرحوم نائینی زمینهها و بسترهای زیادی برای پژوهش دارد ولی مورد تاکید واقع نشده است.مرحوم میرزا علت افول و ایستایی تمدنی را جهل و ناآگاهی مردم و سوءاستفاده خواص از جهل مردم میداند.
👈 ادامه مطلب: https://b2n.ir/n26729
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢دخالت دولت در قیمتها برخلاف قاعده تسلیط است
✔️حجتالاسلام علی نعمتی:
🔹هرگونه مداخله دولت در قیمتها آسیبهایی را به دنبال دارد که نمیتوان به راحتی با تبعات منفی آن مقابله کرد، دستکاری در نظام قیمتی باعث میشود که تخصیصها در بازار با مشکل مواجه شود و برهم زدن تخصیصها یعنی اینکه منابعی را در جایی صرف کنیم که این منابع نباید در آنجا صرف میشود و صرف شدن این منابع در این خصوص مصداق اسراف خواهد بود.
🔸روایات اسلامی را زیرورو کنیم اصلاً موردی را پیدا نخواهید کرد که در آن حاشیه سود عادلانه برای فروش کالا تعیین شده باشد. محققین بسیار زیادی هم در این رابطه تحقیقات بسیاری انجام دادهاند و به این نتیجه رسیدهاند که مبنای اسلام در باب قیمت عادلانه یک سری شرایط و ترتیباتی را طراحی میکند که از دل این ترتیبات قیمت عادلانه بیرون میآید و این ترتیبات از نوع رقابتی است.
🔹اگر مشاهده میکنید صاحبان ملک قیمتهای گزافی را برای اجاره املاک و مستغلاتشان تعیین میکنند، میتوان با مالیات بر مستغلات انگیزه افزایش قیمت فراوان را در اینها یک مقدار کاهش داد.
🔸دخالت دولت در قیمتگذاری اجاره مسکن برخلاف قاعده «تسلیط» است. وقتی حکمران در نظام اقتصادی ترتیباتی را میچیند که زمین و مسکن گران شود، طبیعی است که قیمت رهن و اجاره آن هم افزایش پیدا کند و درصدی از ارزش شناختهشده آن دارایی باشد.
👈 بیشتر بخوانید: https://b2n.ir/a71468
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢حج با طعم عادی سازی؛ پیشقراول ارتباط با صهیونیستها، سخنران روز عرفه در مکه!
✔️حکومت سعودی سالهاست با شعار ممنوعیت سیاسی کردن حج، از برگزاری بسیاری از برنامههای فرهنگی و اجتماعی در موسم حج و در سرزمین وحی جلوگیری میکند و از همین رو بزرگترین اجتماع سالانه مسلمانان را عملا به یک تجمع عبادی و فردی صرف تبدیل کرده، و کارکرد سیاسی، فرهنگی و اجتماعی حج را به کمترین حد ممکن رسانده است.
با روی کار آمدن محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد در سال ۲۰۱۷، عربستان تحولات گوناگون و گستردهای را در عرصههای مختلف شاهد بود. از قلع و قمع سران اسلامگرایان گرفته تا برداشتن گامهای اساسی در عادی سازی روابط فرهنگی با رژیم صهیونیستی و سفر متقابل نخبگان دو طرف به عربستان و سرزمینهای اشغالی و بازشدن آسمان عربستان به روی برخی پروازهای خطوط هوایی رژیم اشغالگر و… را شاهد بودیم. رویدادهایی که در سالهای نه چندان دور، ظاهرا جزو خطوط قرمز حکومت سعودی به شمار میآمدند و تخطی از آنان دشوار به نظر میرسید.
بن سلمان اما برای اجرای این سیاستهای متهورانه و ساختارشکن بر روی همکاری و همراهی تعدادی از شخصیتها بیش از دیگران حساب کرده است. یکی از این برجستهترین این افراد “محمد بن عبدالکریم العیسی” است که انتخاب وی به عنوان سخنران روز عرفه امسال، اعتراضات بسیاری را نه تنها در عربستان بلکه در کشورهای مختلف عربی و اسلامی برانگیخت.
👈 متن گزارش: https://b2n.ir/r32945
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📚«امام رضا (ع) و مخالفان»؛ با تکیه بر مبانی، اصول و تعامل امام
✔️دغدغه بسیاری چگونگی ارتباط با مخالفان است. این مشکلی است که جامعۀ انسانی یا خُردتر، جامعۀ اسلامی، با آن دستوپنجه نرم میکند. با تبدیل این مشکل به مسئله، پرسشی کلی بهدست میآید: «چگونه با مخالفان رفتار کنیم؟».
در این زمینه، پژوهشهای درخوری لازم است تا ملاکهای تعیینکنندهای در برخورد با مخالفان بهدست آید. از آنجا که سیرۀ معصومان الگویی برای اینگونه تعاملها است، بهتازگی طرح پژوهشی «امامرضا(ع) و مخالفان با تکیه بر مبانی، اصول و تعامل امام» اثر سید علی بهشتی وند از سوی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی به چاپ رسیده است.
نگارنده در این پژوهش سعی کرده به بررسی تعامل امامرضا(ع) با مخالفان بپردازد، زیرا درمیان معصومان، امامعلی و امامرضا(ع) بیشترین تعامل با مخالفان را در مقایسه با سایر امامان داشتهاند. دربارۀ رفتار امامعلی(ع) مخالفان بسیاری دراینباره نگاشته شده است، ازاینرو این نوشتار، تعامل امامرضا(ع) با مخالفان را بررسی کرده است.
👈 معرفی اثر: https://b2n.ir/m96886
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢راههای تخلص از قرض ربوی در عقود بانکی
✔️استاد محمدتقی شهیدی در درس خارج «ربا در معاملات بانکی» راههای تخلص از قرض ربوی در قراردادهای بانکی را با قطع نظر از اشکال اساسی حیل ربا که توسط امام و شهید صدر مطرح شده است، بررسی کرد و راههایی به عنوان طرق جایگزین قرض به شرط پیشنهاد داد.
👈 در «شبکه اجتهاد» بخوانید: https://b2n.ir/a97829
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📚«لمحات الأصول»، تقریرات امام از مباحث اصول آیتالله بروجردی
✔️جایگاه علمی آیتالله بروجردی چنان بود که با آغاز تدریس فقه و اصول در حوزه علمیه قم، علاوه بر فضلاء و طلاب جوان، اساتید برجسته و معروف آن دوره حوزه قم برای تکریم و نیز بهرهگیری علمی از شاگرد برجسته آخوند خراسانی سالها در درس او حاضر میشدند. امام خمینی که در آن دوره خود استادی برجسته و و از چهرههای بزرگ علمی حوزه علمیه قم بود به مدت شش- هفت سال در در درسهای آن فقیه خبیر حاضر میشده و درسهای اصول ایشان را تقریر میکرده است تقریرات حضرت امام از مباحث اصول آیتالله بروجردی به همت پژوهشگران موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی با نام «لمحات الاصول» تنظیم و منتشر شده است.
👈 معرفی اثر: https://b2n.ir/m53422
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢انتقادها علیه «الفائق» دعوای زرگری است!/ اگر ضعیف است عالمانه نقد کنید
✍️ هادی چیت ساز
خبر تغییرات و اصلاح کتب درسی برای رسانههای حوزوی که دغدغه تحول دارند، بسیار خبر خوبی بود و باید آن را به فال نیک گرفت.
اما چند نکته درباره تغییر محتوای کتب:
1. مؤلفین این کتب به لحاظ علمی و اعتبار حوزوی جایگاه خوبی دارند و از بهترین و بهنامترین اساتید درس خارج قم هستند. بنابراین دغدغه بسیاری از طلاب و اساتید بخاطر وزانت علمی کتب رفع میشود.
2. اینکه چه کتابی جایگزین شود، قطعا همیشه مورد اختلاف خواهد بود. هر محقق و پژوهشگری نظر و مبانی خودش را بهترین نظریه میداند. پس انتظار اینکه همه فضلا و علما بر سر یک محتوا اجماع کنند، محال وقوعی است. اما میتوان بر سر متنی به توافق رسید که اکثریت قبول دارند و این اتفاق نظر نسبی درباره الفائق و تألیفات دفتر فقه معاصر وجود دارد.
3. بیشک کتابهای جایگزین، دارای انتقادهایی هستند ولی باید توجه کرد حوزه علمیه در ابتدای این مسیر است. کسی ادعا نکرده این کتابها قرار است تا ۵۰ سال در حوزه تدریس شوند. جریان تحول متون اصلی، جریانی رو به رشد است که تازه آغاز شده و با محتواهای بهتر میتواند تغییر کنند. اما بدترین کار، لجبازی یا انتقادهای غیرعالمانه و متعصبانه است. باید از این جریان تحول علمی، حمایت کرد نه اینکه مانع بر سر راهش گذاشت.
4. برخی انتقادها علیه الفائق و محتواهای تازه، دعوای زرگری است. اینکه چرا این کتاب یا این محتوا جایگزین شده و چرا آن کتاب جایگزین نشده، شبیه اختلاف بر سر عنب و انگور است. به عنوان مثال، تا کنون نقدهای عالمانه برای الفائق ندیدهایم. اگر کسی واقعا این محتوا را ضعیف میداند، آن را عالمانه نقد کند نه اینکه به صورت کلی و سربسته بگوید این کتابها فایده ندارند یا ضعیف هستند؛ اثبات کند که محتوای خودش بهتر است و معیارهای کتاب جایگزین را دارد.
5. الفائق، یک نمونه موفق تغییر و اصلاح است. این کتاب در مدت کوتاهی بین اساتید حوزه جای خودش را باز کرده و بیش از ۱۰۰ نفر از اساتید آن را تدریس و بحث کردهاند. از سویی استقبال خوب طلاب از این کتاب، تأیید دیگری برای کتاب است. طلابی که الفائق خواندهاند، اکنون نسبت به اجتهاد وضع بهتری دارند.
بنابراین کسانی که بدون نقد عالمانه، علیه این کتابها سیاهنمایی میکنند، در واقع خودشان را منزوی میکنند.
🌐مناهج
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔 هماندیشی شبههپژوهی؛ «غدیر و حکمرانی اسلامی»
👥 با حضور اساتید حوزه و دانشگاه:
🔻غدیر؛ مسئله شیعی یا اسلامی؟
🎙استاد سیدمحمد غروی:
⏱زمان پخش: شنبه، ۲۵ تیر ۱۴۰۱، ساعت ۱۲ الی ۱۳
🔻غدیر و حکمرانی ولایی با رویکرد تطبیقی
🎙حجتالاسلام والمسلمین مهدی امیدی:
⏱زمان پخش: یکشنبه، ۲۶ تیر ۱۴۰۱، ساعت ۱۲ الی ۱۳
🔻غدیر و آسیبهای انحراف از آن در حوزه فردی و اجتماعی
🎙دکتر سیدحسین شرف الدین
⏱زمان پخش: دوشنبه، ۲۷ تیر ۱۴۰۱، ساعت ۱۲ الی ۱۳
🖥 پخش با اینترنت رایگان در تلویزیون اینترنتی پاسخ: pasokh.tv
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔فراخوان مقاله همایش بانکداری اسلامی
✔️سی و دومین همایش بانکداری اسلامی مطابق سنوات گذشته و مقارن با هفته بانکداری اسلامی با عنوان «نظارت و تطبیق شرعی در بانکداری اسلامی؛ مبانی نظری، تجارب جهانی و توصیه های سیاستی» و همزمان با سالگرد تصویب قانون عملیات بانکداری بدون ربا در نیمه نخست شهریور ماه سال جاری و به صورت مجازی برگزار میشود.
مخاطبان اصلی این همایش، مدیران، کارشناسان ارشد نظام مالی و بانکی کشور و اندیشمندان حوزه و دانشگاه هستند. علاوه بر این آخرین دستاوردهای مطالعات و پژوهشها در حوزه علوم بانکداری و مالی اسلامی در قالب سخنرانی، ارائه مقاله و میزگرد تخصصی در این رویداد ارائه میشود.
دستاوردهای علمی همایش، همه ساله به صورت کتاب مجموعه مقالات و سخنرانیها در اختیار عموم علاقمندان قرار گرفته که مرجع ارزشمندی برای مطالعات و پژوهشهای آتی است.
📌 علاقمندان میتوانند برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه ارسال و پذیرش مقاله به پرتال سیودومین همایش بانکداری اسلامی به آدرس conference.ibi.ac.ir مراجعه کنند.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📣فراخوان همایش بینالمللی «فقه و تربیت»
🔻 محورهای همایش:
1. پیشینه و سیر تحول مطالعات فقه و تربیت
2. ظرفیت های تربیتی فقه
3. تعامل فقه و تربیت
4. تحلیل تربیتی موضوعات و ابواب فقهی
⏳مهلت ارسال مقالات: ۳۰ مرداد ماه ۱۴۰۱
📝دبیرخانه همایش به نشانی http://hamayesh.miu.ac.ir/tarbiyt/fa یا www.j.e.co۱۴۰۰@gmail.com
📌گفتنی است، همایش بین المللی فقه و تربیت ۲۱ مهرماه ۱۴۰۱ برگزار میشود. علاقه مندان جهت کسب آگاهی بیشتر میتوانند با شماره ۰۵۱۳۳۶۹۴۱۱۰ و ۰۵۱۳۳۶۹۴۱۱۲ داخلی ۱۱۹ تماس بگیرند.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📚 کتاب «پژوهشی در هنجارپذیری حجاب دختران» منتشر شد
✔️این کتاب، اثر سید محسن میرسندسی است که در پژوهشکده اسلام تمدنی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه در 339 صفحه منتشر شد. در این پژوهش تلاش شده است پدیده هنجارگریزی و انتخاب نوع حجاب در میان دخترانی که دارای مادرانی با رعایت کامل حجاب بوده اند، از منظر فرآیند اجتماعی شدن آن، مورد بررسی و فهم قرار گیرد.
اصل مسئله این تحقیق، تبیین پذیرش یا رد حجاب از سوی دخترانی است که دارای مادرانی معتقد و مقید به رعایت این دستور دینی هستند. از اهداف این پژوهش می توان به، توجه به وجوه اجتماعی و جامعه شناختی حجاب و دستیابی به برساخت های اجتماعی در موضوع حجاب و تحلیل تأثیر آنها بر رفتار و انتخاب افراد مورد مطالعه اشاره کرد.
تضعیف ساختاری نهاد خانواده در چند دهه اخیر به عنوانی یکی از زمینه های کاهش تأثیرگذاری آن بر فرزندان قلمداد شده است که متناسب با رویکرد این پژوهش، برای آن راهکارهایی پیشنهاد شده است.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔 گفتگوی زنده با عنوان مسأله «حجاب در جمهوری اسلامی»
🎙حجتالاسلام والمسلمین حسین سوزنچی، نویسنده کتاب حجاب در آیات و روایات
🎙دکتر سینا کلهر، نویسنده کتاب مدیریت حجاب در جمهوری اسلامی
⏰زمان: شنبه ۲۵ تیر ۱۴۰۱، ساعت ۲۱
📲 مشاهده از طریق اینستاگرام
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔نشست علمی «نگرشی به فقه کلامی»
🎙ارائه: استاد سید علی شهرستانی
📆 زمان: شنبه ۲۵ تیر ۱۴٠۱، ساعت: ۱۷:۳٠
🕌مکان: مشهد، چهارراه زرینه- انتهای کوچه آیتالله بهجت ۱۴/۱
🖇لینک ورود به نشست: https://www.skyroom.online/ch/darolelam/mashhad2
⚠️برای ورود به سامانه از گزینه مهمان استفاده نمایید. همچنین برای اتصال به نشست از مرورگر کروم استفاده شود.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📚هفت مقاله فقهی، در شماره ۲۷ جستارهای فقهی اصولی
✔️جدیدترین شمارههای فصلنامه علمی پژوهشی «جُستارهای فقهی و اصولی» به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و مدیر مسئولی مجتبی الهی خراسانی و سردبیری حسین ناصریمقدم منتشر شد.
🔻عناوین مقالات این شماره:
1. «استصحاب کلی نوع چهارم و جلوههای فقهی و حقوقی آن»
2. «نقش سؤال راوی در ابهامزدایی و ابهامافزایی احادیث فقهی»
3. «تأثیرات متقابل فقه و اخلاق»
4. «شرکت سهامی عام در تحلیل فقهای معاصر امامیه»
5. «موضوع شناسی قمار در پرداختهای پس از باخت در بازیهای رایانهای»
6. «قصد انشاء مجنون ادواری در زمان مشکوک (مطالعۀ تطبیقی در فقه امامیه و فقه اهلسنت)»
7. «حکم خوردن جلبک: میان حلیّت و حرمت»
👈 مطالعه مقالات + دانلود: https://b2n.ir/a36357
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢خواندن محمد عابد الجابری بس!
✔️دکتر حسن انصاری از منتقدان جدی محمد عابد الجابری (روشنفکر بلندآوازه جهان عرب) در میان اندیشمندان ایرانی است. یادداشت زیر یکی از نوشتههای ایشان در این باره است:
سالهای میانی دهه نود میلادی با آثار و افکار محمد عابد جابری آشنا شدم. در بیروت تقریباً بیشتر آثار او را تهیه کردم و به تدریج خواندم. آن سالها او در اوج شهرت خود بود. نقدهای جورج طرابیشی که به تدرج منتشر شد از شهرت و اعتبار جابری هم به تدریج کم شد. اینکه میگویم کم شد نه به این معناست که قبلاً در جهان آکادمیک سخنان او جدی گرفته میشد. خیر. مقصودم شهرت و اعتبار او در جهان عرب، در میان نسل روشنفکران و ژورنالیستها و دلبستگان گفتمانهای معاصر عربی است.
زمانی که به پاریس برای ادامه تحصیل رفتم فهمیدم که در میان بخشی از استادان فلسفه مغرب عربی هم سخنان جابری اعتبار خود را از دست داده است. او بیش از آنکه یک دانشمند به معنای آکادمیک خود باشد یک ایدئولوگ برای ناسیونالیسم عربی بود. نوشتههایش را هم مرکز دراسات الوحده العربیه بیروت چاپ میکرد و همچنان منتشر میکند. جنبه دیگری هم در اندیشه و نوشتههایش بود و آن اهتمام به مغرب عربی به عنوان پایگاهی برای تجدید قومیت و همچنین به تعبیر او نهضت و یا تجدد عربی بود.
دیدگاههای او در خصوص تاریخنگاری انواع گفتمانهای فکری و فلسفی اسلامی بیهیچ سخن نه تنها علمی نیست بلکه یکسره در بهترین تفسیر ناشی از بد خوانی و نا آشنایی با تفکر فلسفی و تاریخ ملل و نحل و کلام اسلامی است. اصل سخنانش را قبل از او کسانی مانند علی سامی النشار گفتهاند و او آنچه بدان اضافه کرده ناشی از یک بد فهمی تمام عیار از تاریخنگاری اندیشه است.
جابری تقریباً هیچ آشنایی با تحقیقات جدید در حوزه اسلامشناسی غرب ندارد و به آنها بیاعتنا و بل بدبین است. طرابیشی با زبان خود او و با همان چارچوب دانشی و مرجعیت فکری که جابری هم بدان تعلق داشت در نوشتهها و نقدهایش پوچی سخنان جابری را بر آفتاب کرد. جابری نمیداند که جدیترین گفتمان فلسفی در اسلام همانا همان نظام تفکر فلسفی فارابی و ابن سیناست که او آنها را به اشراقی بودن متهم میکند و در مقابل ابن رشد را که تنها مفسر ظاهرگرای ارسطو است اوج تفکر فلسفی اسلامی میپندارد. تازه تفسیرش از ابن رشد هم سر تا پا ایدئولوژیک و زمان پریشانه است. مغرب اسلامی که او از آن به عنوان نماد فرهنگ عقلی عربی در مقابل مشرق اسلامی به عنوان نماد اشراقی گری یاد میکند قرنها زادگاه متفکرانی با گرایشات باطنی و متمایل به تفکرات عرفانی و اشراقی و اسماعیلی و اخوان الصفایی بوده است.
کافی است به مطالعات اسلامشناسانی مانند ماریبل فیرو بنگرید تا پوچی ادعاهای جابری روشن شود. او به فرهنگ ایرانی پیشا و پسا اسلامی (و شیعی) که از آن هیچ نمیداند با نگاهی ایدئولوژیک حمله میکند و آن را منبع بیخردی در جهان اسلام و انحطاط میداند. از تفکر مغرب عربی به عنوان پایگاه تجدید عربی یاد میکند در حالی که نمیداند ابن رشدی که او را ستایش میکند و اوج عقلانیت عربی میداند در همان فرهنگ و تاریخ مغرب عربی تا چه اندازه مورد غفلت قرار گرفته و نقد شده است. ابن رشد منتقد اشعری گری بود و همین برای نقد او در مغرب عربی در طول قرنها کافی بود. برخلاف آنچه او میگوید مغرب عربی قرنها شاهد رشد تقلید از مکتب اشعری بود؛ مکتبی که در مشرق اسلامی توسط همانهایی تجدید حیات یافت که از ابن سینا برای احیای مکتب اشعری یاری میگرفتند.
سخن گفتن درباره جابری و تفکرش اتلاف وقتی بیش نیست. متأسفانه در میان نسل دلبسته به روشنفکری دینی و یا طبقاتی از علاقمندان به منشورات جهان عرب در ایران در سالهای گذشته جابری و نوشتههایش جدی گرفته شد. من خود وقتی نوشتههای او را میخواندم و جدی میگرفتم. بعدها برایم معلوم شد که تا چه اندازه داوریهای او ناشی از نا آگاهی از تاریخ اندیشه فلسفی و سیاسی اسلامی است و تنها به کار ناسیونالیسم از نوع تمامیت خواه عربی میخورد.
✔️درباره محمد عابد الجابری🔻
✍️ بخوانید: داعش، زاییده تفکر «جابری» است/ دکتر محمود جنیدی جعفری: https://b2n.ir/g00027
✍️ بخوانید: بیداری اسلامی در اندیشه عابد الجابری/ دکتر محمدجواد خلیلی: https://b2n.ir/b92709
✍️ بخوانید: آیا نواندیشان «مقاصد الشریعه» را باور دارند؟/ حمیدرضا تمدن: https://b2n.ir/d72318
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📚ریشهها و پیامدهای احتیاط در اجتهاد و افتا
✔️یکی از مسائلی که مراجعه کنندگان به کتابهای فقهی و رسالههای عملی با آن روبرو میشوند، احتیاط است. گاهی این مسئله عاملان به احکام فقهی را با دشواریهایی مواجه میکند؛ ازاینرو این پرسش قابل بررسی است که آیا احتیاط تا این اندازه که در فقه استدلالی و فتوایی استفاده میشود، منطقی و موجه است؟
به دنبال آن، پرسشهای دیگری مطرح میگردد؛ نظیر اینکه احتیاط چه عوامل و پیامدهایی داشته و دارد؟ کدامیک از این عوامل و پیامدها موجه است و باید به آنها ملتزم بود و کدامیک غیرموجه بوده، باید تلاش کرد دامن اجتهاد و افتا را از آنها زدود یا دستکم کاهش داد؟
در پاسخ به این سؤالات، بهتازگی حجتالاسلام والمسلمین سعید ضیائیفر در اثر جدید خود با عنوان «ریشهها و پیامدهای احتیاط در اجتهاد و افتا» که مجموعه گفتگوها با جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه میباشد، احتیاط را از زاویه فلسفه فقهی بررسی کرده است.
👈 معرفی اثر: https://b2n.ir/q08085
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢درآمدی بر غدیر شناسی، ضرورتها و اولویتها
✍️استاد محمدتقی سبحانی
موضوع غدیر از چهار جهت برای جامعه و نسل حاضر دارای اهمیت است. میتوان گفت که هرکدام از این جهتها به تنهایی کافی است که محقق به این مسئله بپردازد و اهمیت این موضوع را روشن نماید. با توجه به این جهات معلوم خواهد شد که موضوع غدیر، مسئلهای چندجانبه و دارای ابعاد گوناگون است، ضروری است که این موضوع در اولویت حرکتهای فرهنگی و هویتی ما قرار بگیرد. این چهار جهت به شرح ذیل میباشد:
۱.غدیر به مثابهی یک رویداد تاریخی
۲. غدیر به مثابهی یک باور اعتقادی
۳. غدیر به مثابهی مکتب تربیتی
۴. غدیر به مثابهی هویت مذهبی و ملی
👈متن یادداشت: https://b2n.ir/h54287
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢غدیر اینگونه عامل وحدت نیست!
🔻نسبت غدیر با وحدت اسلامی
✍️حجتالاسلام مهدی مسائلی
بارها شنیدهایم که ترویج غدیر منافاتی با وحدت اسلامی ندارد و حتی در راستای وحدت اسلامی است. اما چگونه واقعهای که اختلاف در فهم آن، منجر به شکلگیری دو قطبِ مذهبی شیعه و سنی در دنیای اسلام شده، منافاتی با وحدت اسلامی ندارد؟!
برای پاسخ به این سؤال باید بدانیم که معتقدان به عدم تنافی غدیر و وحدت اسلامی چه فهمی از این دو دارند. بنده این افراد را به سه دسته تقسیم میکنم:
۱. کسانی که وحدت اسلامی را وحدت مذهبی میپندارند، به این معنا که تشیع بر جهان اسلام غالب شود و به اصطلاح همهی مسلمانان اهل ولایت شوند.
۲. گروه دوم دراینجا تفکری عکس گروه اول دارد. این عده نیز نقطه آغاز اختلاف را غدیر میداند ولی علت اختلاف را ناشی از برداشت ولایت سیاسی از آن میداند. این عده که اعتقادی به امامت ندارند، راهکار وحدت را دست کشیدن شیعه از تفسیر غدیر به امامت میدانند که به زعم آنها یک اعتقاد نادرست و انحرافی است.
۳. اما در نگاه گروه سوم وحدت اسلامی به معنای وحدت مذهبی نیست. وحدت اسلامی در نگاه این افراد به معنای به رسمیت شناختن اختلاف و تلاش برای تقویت اشتراکات است.
👈متن یادداشت: https://b2n.ir/w90010
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢احیای غدیر در جوامع اسلامی چگونه ممکن است؟
✍️بهمن دهستانی
✂️در شرایطی که بخش بزرگی از بحرانهای جاری در جهان اسلام به دلیل ضعف در حکمرانی است فقه سیاسی همه مذاهب اسلامی به عنوان دستگاه علمی پیشنهاددهنده چگونگی اداره حکومت و جامعه همچنان تلاش میکند بتواند معیارهای نزدیک یا منطبق بر آموزههای وحیانی و عقلانی اسلام را برای تقویت وضع نظام سیاسی و اجتماعی کشورهای اسلامی ارائه دهد.
این شرایط و سیر تحولات معاصر در جهان اسلام نیاز به امتداد معارف غدیر به عنوان یگانه منبع عرضه اسلام ناب و اصیل و الگوی حکمرانی مبتنی بر حق، شایستگی، عدالت و کرامت انسان را اثبات مینماید. بر این اساس حرکت به سمت خروج از دایره منازعات فرقهای میان شیعه و سنی و تلاش مشترک برای برداشت و دریافتهای زندگیساز و جامعهساز غدیر خم میتواند فصل تازهای از همدلی و همکاری میان مذاهب اسلامی را آغاز کند.
امتداد غدیر در جهان اسلامی امروز نیازمند طرحی نو اما مبتنی بر قرآن و اجتهادِ متکی بر معارف ثقلین با رویکرد حل و رفع نیازها و بحرانهای جوامع اسلامی است.
👈 متن کامل یادداشت: https://b2n.ir/f70034
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📹 ببینید: معرفی تفصیلی کتاب فضائل امیر المؤمنین علی بن ابی طالب(علیه السلام) تألیف احمد بن حنبل با تحقیق مرحوم استاد سید عبدالعزیز طباطبائی یزدی (رضوان الله تعالی علیه)
🖥در آپارات مشاهده نمایید: https://www.aparat.com/v/GZwIz
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢نهجالبلاغه تحقیقات همه جانبه میخواهد/ بسیاری از مطالب علمی علوی در نهجالبلاغه نیامده است
✔️ آیتالله جوادی آملی در پیام به دومین همایش ملی نهجالبلاغه در آراء و اندیشههای اسلام شناسان
✂️کتاب شریف تمام نهجالبلاغه که _به لطف الهی_ اکثریت قریب به اتفاق خطبهها، نامهها و کلمات نورانی آن حضرت در آن جمع آوری شده است، با تشخیص یک مؤسسه یا چندین مؤسسه، کاملاً مورد تحقیق حوزه و دانشگاه قرار بگیرد، زیرا بسیاری از مطالب علمی علوی است که در نهج البلاغه سید رضی(رضوان الله تعالی علیه) نیامده است.
سید رضی که سعیش مشکور باشد و بیش از هزار سال به جامعه علمی خدمت کرده است و همچنان خدمتش مستدام است، فرصت جمع آوری نهج البلاغه جامع و کامل را نداشت؛ مثلا گاه خطبهای که چندین صفحه است به صورت چند سطر درآمده است که این «بضعه من الخطبه» است.
نهج البلاغه سید رضی بضعهای است از نهج البلاغه علوی(صلوات الله و سلامه علیه)؛ این کتاب، تحقیقات همه جانبه میخواهد، فهرست میخواهد، معجم میخواهد، موضوع شناسی میخواهد، دسته بندی کردن معارف میخواهد و مانند آن.
🆔 https://eitaa.com/ijtihad