💢فقه منعطف و بدون متغیر مزاحم، در آینده باشکوه و فعال خواهد ماند/ پویایی فقه، ناظر به واقعیت جامعه است/ فقهی سکولار است که مالیات و عوارض وضع ‌کند! ✔️حجت‌‌الاسلام والمسلمین مهراب صادق‌نیا در گفتگو با «اجتهاد»: 🔹عنصری در فقه شیعه وجود دارد به نام عنصر «انعطاف» یا «flexibility» که توانسته فقه و طبعاً حوزه‌های علمیه را در طول قرن‌های متمادی در شرایط مختلف جنگ و صلح، قحطی و بیماری، مهاجرت و تبعید مصون بدارد و کشان‌کشان فقه شیعه را تا عصر حاضر بیاورد؛ فقهی که هنوز در جهان جدید به‌عنوان یک مؤلفه معنادار حضور دارد و فقها و عالمان دین در آن، نقش‌آفرین و محل رجوع هستند. 🔸فقه منعطف یعنی موضوع را می‌فهمد و حکم را ناظر به موضوع صادر می‌کند و معطوف به معنا خواهد بود. صریحاً می‌گویم، اگر فقه موجود به عنصر انعطاف اهمیت بدهد و هیچ متغیر مزاحمی چون سیاست و اقتصاد نداشته باشد، معتقدم در جهان آینده فقه همچنان باشکوه و فعال خواهد بود. 🔹کار فقه در طول تاریخ تسهیل امر دین‌داری بوده است. فقیهان کسانی بودند که به مردم کمک می‌کردند که در شرایط مختلف چگونه دین‌دار بمانند، پس فقه ما باید منعطف و ناظر به واقعیات باشد. 🔸فقه سکولار فقهی است که راه رسیدن به خدا را نشان می‌دهد یا فقهی است که مالیات وضع می‌کند! می‌خواهم بگویم فقهی که مالیات و عوارض وضع کند، این فقه سکولار است! چون این فقه بحث درباره‌‌ خدا را کنار گذاشته و به این جهان چسبیده و الا فقهی که راه‌های رسیدن به خدا را به ما نشان می‌دهد، سکولار نیست. 👈 گفتگوی «اجتهاد» را بخوانید: http://ijtihadnet.ir/?p=70558 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢اندر وسط بازی اهل حیرت سکولار شده! ✍️ حجت‌الاسلام داود مهدوی زادگان 🔹بر اساس روایات مشهوره، مردم در دوره غیبت امام زمان عج بر سه دسته یا گروه تقسیم می شوند: 1. اهل انتظار یا منتظران 2. اهل حیرت یا متحیران 3. اهل انکار یا منکران 🔸منتظران کسانی هستند که علیرغم مواجهه با همه گونه مصائب و بلایا و شبهات بر اعتقاد و ایمان شان مبنی بر اینکه بقیة الله الاعظم، منجی عدالت گستر عالم بشریت ظهور خواهد کرد، باقی مانده با همین عقیده معقول دار فانی را ترک می کنند. اهل انکار کسانی هستند که چنین اعتقادی نداشته بلکه آن را انکار می کنند. اما اهل حیرت کسانی هستند که ایمان راسخ شان به وجود امام زمان عج را از دست داده اند. آنان اگر هم چنین ایمانی داشته‌اند در اثر ابتلا به مصائب و شدائد و نیز فقر معرفتی تاب نیاورده قوت ایمان شان به سستی گراییده در شک و تردید به سر می برند. اهل حیرت جدا شدگان از صف منتظران هستند. لذا در معرض خطر غلطیدن در جمعیت منکران قرار دارند. اکثرشان در این حالت باقی می مانند ولی قلیلی از آنان به جمع منکران ملحق می شوند. این جماعت قلیل را می توان متحیران سکولار شده نامید. 🔹جان کلام در این گفتار آن عده قلیلی از اهل حیرت است که از شرایط شک عبور کرده علیرغم تظاهر به مهدویت در دل منکر آن هستند. گفتارشان هیچ شباهتی به روحیه اهل انتظار ندارد. بلکه کینه قلبی با آنان دارند و هر گونه اقدام ترویجی منتظران را نفی و خنثی می کنند. آنان اهل حیرت هم نیستند. چون متحیرین در حالت شک و تردید به سر می برند و موضع نمی گیرند و سکوت می کنند. اما متحیران سکولار شده، موضع گیری می کنند. آنان همزمانی که اندیشه و عمل منتظران را نفی می کنند، همسو با منکران موضع گیری و بعضاً ایدئولوژی سیاسی آنها را تایید می کنند. این جماعت منافق صفت در جامعه مهدوی نقش وسط بازی را برعهده می گیرد. نقشی که سراسر به سود منکران امام مهدی عج تمام می شود. در توضیح این نکته مهم جمله ی یکی از جماعت متحیران سکولار شده را که به تازگی ابراز داشته نقل و تحلیل می کنیم: " 🔸" بله در شرایطی که اکثریت جامعه سرخورده از حکومت فقهی است، باید به عبور از این حکمرانی اندیشید وباستقبال حکومتی عرفی وفرادینی(سکولار)رفت که با فتوای مشهور فقهای شیعه در باب انحصار شأنیت حکومت دینی در امام معصوم نیز همخوانی دارد. دیگر کاری از فقه و فقها ساخته نیست الا اینکه زمینه انتقال مسالمت آمیز ودموکراتیک قدرت را باکثریت جامعه با تشکیل مجلس مؤسسان و تدوین قانون اساسی جدید فراهم کنند. " 🔹اهل انتظار در دنیای سراسر سکولار شده که طوفان بی دینی و الحاد را به راه انداخته بر مبنای امداد الهی به درستی به این نتیجه رسید که باید برابر طوفان الحاد مقاومت کرد. لذا انقلاب اسلامی به راه افتاد و حکومت اسلامی تاسیس شد. تا کنون به فضل الهی نظام اسلامی توانسته برابر طوفان تهاجمات دنیای الحادی-التقاطی که فتنه پاییز 401 جدیدترین تهاجم فرهنگی غرب سکولار بود، مقاومت کند. اما متحیر سکولار شده تاب چنین مقاومتی را نداشته با دستاورد منتظران مخالفت می کند و این مخالفت را به جامعه مهدوی نسبت می دهد. 🔸مخالفت با حکومت دینی نشانه آن است که متحیر سکولار شده که در حوزه علمیه زاویه گرفته از حالت حیرت عبور کرده است. چون همانطور که عرض شد، اهل حیرت در حال شک و تردید هیچ موضعی نفیاً یا اثباتاً ندارند. حیرت هر گونه موضع گیری را از انسان می گیرد. اما متحیر سکولار با مخالفتی که از اندیشه و عمل منتظران می کند، اعلام موضع کرده عملاً در جرگه منکران قرار گرفته است. 🔹متحیر سکولار شده بنا به دلایل مختلف، از جمله پذیرفته شدنش از سوی اهل انکار، اقدام به وسط بازی میان اهل حیرت و اهل انکار می کند. نتیجه این وسط بازی سوق دادن اهل حیرت در آستانه اهل انکار است. لذا همانطور که از جمله منقول پیداست، متحیر سکولار شده علناً می گوید که باید از حکومت فقهی/ شرعی که اساس حکومت مهدوی است، عبور کرد و حکومت عرفی و سکولار را تاسیس کرد!! 🔸ملاحظه می کنید که همزمان با اعلان ایفای نقش وسط بازی از سوی جماعتی از روشنفکران وطنی، جریان سکولار حوزوی نیز با چنین نقشی همدلی و هم داستانی می کند. دستآورد نهایی چنین نقشی دین زدایی از جامعه مهدوی ایران است. البته تحقق چنین نتیجه مشروط است به کم کاری فرهنگی منتظران و پرکاری منکران. 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢آیا عدالت می‌تواند قاعده فقهی باشد؟/ تحلیلی بر قواعد فقه فرهنگ ✍️سید محمد طباطبائی از قواعدی که در فقه فرهنگ به عنوان یک قاعده فقهی مورد استناد و بدان استدلال شده قاعده عدالت است. اما آیا می‌توان در میان قواعد فقه فرهنگ از این قاعده یاد کرد؟ بی‌شک تمام احکام شارع مقدس بنابر مذهب عدلیه، همانند افعال تکوینی عادلانه است. طبق تعریف مشهور قاعده فقهی، حکم شرعی عامی است که مختص به یک باب نباشد و در برابر فرع فقهی تلقی می‌شود که وضعیت مکلف را نسبت به امتثال در فعل خاص مشخص می‌کند. با این وصف، اگر عدالت را حکم بدانیم در عرض سایر احکام قرار می‌گیرد. در این صورت چه نسبتی با آن احکام خواهد داشت؟ اگر این نسبت، حکومت باشد، دایره حکم دیگر را توسعه یا تضییق می‌زند. اما مگر حکم شرعی حتی یک حصه ظالمانه خواهد داشت تا دلیل وجوب عدل آن را تفسیر کند؟ در ورود نیز چنین اشکالی هست. حتی با عقلی دانستن وجوب عدل هم این مشکل مرتفع نمی‌شود چون در انطباق احکام مجدد این مشکل مطرح است. به نظر می‌رسد اشکال اصلی در این است که در قاعده عدالت، برای عدالت حیثیت تقییدی دیده شده و این که یک حکم در حد قاعده فقهی باشد که بر سایر احکام مقدم است اما عدالت بما هو عدالت حیثیت تعلیلی نسبت به احکام دارد و لذا حکم متعلق به فعل مکلف نخواهد بود. اگر به مقصد شریعت تعبیر می‌کنیم به قول صواب نزدیکتر است. قاعده‌‌ی فقهی که در این خصوص مکرر استناد می‌کنم قاعده دیگری است: قاعده عدل و انصاف. هرچند عنوان این قاعده به یکی از قواعد فقه معاملات شبیه است که مدلول آن در رفع خلاف میان مدعی و منکر هنگام فقدان اماره بر مالیت است اما تقریب آن در فقه فرهنگی در عدل‌ورزی نسبت به ادای حقوق فرهنگی است. برخلاف قاعده عدالت که معلوم نیست کدام وظیفه معین را در فقه فرهنگی مشخص کرده است، این قاعده وظیفه‌ای معین را دربردارد و منضبط به ضوابطی است که در فقه فرهنگ (فقه السنن و الآداب و المعروف و المنکر) و فقه حکمرانی فرهنگی (فقه التسنین و اقامة المعروف و دفع المنکر) در ذیل رویکرد فقه فرهنگی به نظامات جاری است. ▫️طبعاً این یادداشت به تفسیر مرحوم آیت الله صانعی از قاعده عدالت نظر نداشته است لطفاً اشتباه نشود. 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔 کرسی ترویجی «نقش جهت پرداخت در موضوع شناسی فقهی قمار در بازی‌های رایانه‌ای» 🎙 ارائه: حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی خادمی کوشا 🎙 ناقدین: حجت‌الاسلام والمسلمین حسنعلی علی اکبریان و دکتر بهروز مینایی 📅زمان: یک شنبه ۱۴۰۱/۱۲/۲۱، ساعت ۱۰ الی ۱۲ 🏢 مکان: قم؛ پردیسان، انتهای بلوار دانشگاه، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، تالار شهید سلیمانی 🔗لینک ورود به جلسه: http://dte.bz/feqhconf 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢بررسی فقهی توزیع ثانویه ثروت از منظر فقه امامیه ✔️حجت‌الاسلام محمدامین صفایی‌زاده: 🔹در دو بخش می‌توان توزیع ثانویه در اسلام را بررسی کرد: بخش اول مربوط به راهکارهای اجرایی برای توزیع ثانویه است که اسلام به آنها اهتمام ورزیده است و بخش دوم غایت این توزیع ثانویه است که تا چه حدی باید استمرار داشته باشد(تا حد رفع فقر مطلق یا تا حد رفت فقر مطلق؟). 🔸در بخش اول از جمله راهکارهایی که برای توزیع ثانویه در فقه امامیه مورد توجه بوده است می‌توان به موارد زیر اشاره نمود: زکات، خمس، زکات فطره، جزیه، خراج، کفارات، وقف برای نیازمندان و ... که از جمله موارد مصرف آنها، فقراء هستند تا بتوانند خود را از فقر نجات دهند. 🔹در بخش دوم که در مورد استمرار توزیع ثانویه است دو نظریه مطرح است: برخی قائل به توزیع ثانویه تا حدی هستند که فقرِ مطلق رفع شود و برخی دیگر حد توزیع ثانویه را رفع فقرِ نسبی می‌دانند. فقیر در لسان شارع به معنای کسی است که دارای حد نصاب وجوب زکات نباشد. فقر مطلق به معنای این است که فقیر حتی به اندازه ضروریات زندگی خودش (خوراک، پوشاک، مسکن) را ندارد و نمی‌تواند حتی یک زندگی حداقلی داشته باشد. اما فقر نسبی به معنای این است که از استانداردهای زندگی در یک جامعه عقب مانده و از سطح متوسط در یک جامعه پایین تر است در حالی که ضروریات زندگی اش تامین شده است. 🔸با توجه به ادله و روایاتی که در توزیع ثانویه مطرح شده‌اند می‌توان استظهار کرد که «رفع فقر نسبی» مورد نظر شارع بوده است. 👈 ادامه مطلب + سخنان ناقد: http://ijtihadnet.ir/?p=70565 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢برداشت‌های ناصواب در متون فقهی حجاب شرعی ✔️حجت‌الاسلام ‌‌هادی محبی: 🔹شبهاتی که پیرامون حجاب شرعی به متون فقها وارد کردند؛ علی رغم اینکه فقها به طور واضح گفتند که حجاب غیر از وجه و کفین و قدمین هیچ اختلافی در وجویش نیست، اما بعضی از نویسندگان معاصر استناد به برخی فقها داده‌اند که پوشش سر، سینه و اماکن دیگر را واجب ندانستند و حتی نسبت دادند که برخی فقها مثل ابن جنید فقط پوشش شرمگاه را واجب می‌دانند. 🔸اولا آیا بین پوشش نماز و غیر نماز تلازمی وجود دارد؟ در کلمات برخی اساتید مثل شهید مطهری به تبع شیخ محمدجواد مغنیه در کتاب فقه علی المذاهب الخمسه گفتند که شارع ستر در نماز را با سختگیری بیشتری نسبت به غیر آن طلب کرده است. یعنی اگر چیزی در نماز لازم الاستتار نبود، به طور قطع در غیر نماز هم لازم نیست. 🔹نویسنده حجاب شرعی در عصر پیامبر بیان داشته بین ستر در نماز و غیر نماز ملازمه وجود دارد و به اقوال شاذی تمسک کرده که گفتند در هنگام نماز می‌شود موی سر هم آشکار باشد و سخت گیری پوشش نماز نسبت به غیر نماز در دوران اخیر شکل گرفته است. اادعا کرده که صاحب مدارک گفته است اجماعی در کلمات اصحاب نسبت به حجاب نیست و نسبت می‌دهد که صاحب مدارک گفته است اولین بار توسط شهید اول پوشش اجباری حجاب مطرح شده اما خود ایشان هم اشکال کرده است. ترکاشوند تقطیع زیادی در کلمات فقها انجام داده است... 👈 ادامه مطلب: http://ijtihadnet.ir/?p=70568 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢شیوه و فرایند تولید فقه الاجتماع ✍️سید مهدی موسوی 🔻برای تولید فقه الاجتماع سه شیوه متصور است: ۱. انتخاب فهرستی از مباحث و مسائل موجود در علم جامعه‌شناسی و پرداختن فقهی به آنها. ۲. جستجو در مباحث فقهی و گزینش مباحث و مسائل فقهی که بیشترین قرابت را با مباحث کلان اجتماع و ساختاری دارند یا اینکه دارای دلالت‌های و نتایح مرتبط با جامعه را دارند. ۳. بر خلاف دو شیوه قبل که حرکت از جزء به کل است، در شیوه سوم حرکت از کل به جزء است به این معنا که فقیه با بهره‌گیری از مباحث حکمت عملی ابتدا به سراغ منابع دینی (آیات و روایات و عقل) می‌رود و از طرح کلان حیات و ساختار اجتماع پرسش می‌کند و به یک صورتبندی کلان فلسفی الهیاتی دست پیدا می‌کند و با نظریه‌پردازی کلامی و فقهی، چارچوبی نظری و مفهومی را برای استنباط نظامات اجتماعی و احکام فقهی بنا می‌کند. در مرحله‌ی بعد، اقتضائات و دلالت‌های آن را به صورت مسائل طراحی و ترسیم می‌کند و به آنها پاسخ فقهی می‌دهد. هریک از این شیوه‌ها، نتایج مثبتی می‌تواند داشته باشد اما بهتر است که همواره از سه شیوه و طریق استفاده شود یعنی هرگامی که با هر شیوه برداشته می‌شود با سایر شیوه‌ها سنجیده شود تا به تکامل و جامعیت بیشتر منتهی شود. 👈 بخوانید: درآمدی بر بنیان‌های معرفتی فقه الاجتماع: http://ijtihadnet.ir/?p=70574 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢موضوع شناسی، وظیفه چه کسی است؟ ✔️استاد محمد قائنی: 🔹یکی از شبهاتی که در بحث موضوع شناسی مطرح می‌شود، این است که موضوع شناسی وظیفه فقیه نیست و فقها نباید در این حیطه ورود کنند. باید جواب داد که هر چند اصل این مطلب صحیح است، ولی باید در ضمن پذیرش این مطلب به چند نکته توجه داشت: 1. اینکه گفته می‌شود موضوع شناسی وظیفه فقیه نیست، به این معنا نمی‌باشد که فقیه نیازی به شناخت موضوعات احکام ندارد، بلکه باید فقیه برای اینکه حکم صحیح را در موضوعات مختلف مخصوصاً موضوعات مستحدثه بیان کند، باید بسیار دقیق و از جهات مختلف، موضوع را شناخته باشد و با توجه به گستردگی علوم و موضوعات از یک طرف، و از طرف دیگر عدم تخصّص فقیه در بسیاری از موضوعات، لازم است فقیه برای شناخت موضوعات از نظرات کارشناسان و متخصّصان مرتبط با آن موضوع استفاده کند و با توجه به شناختی که از موضوع پیدا می‌کند، حکم آن موضوع را بیان کند. 2. اینکه گفته می‌شود موضوع شناسی وظیفه فقیه نیست, به این معناست که وقتی فقیه موضوعی را شناخت و حکم متناسب آن را بیان نمود، تطبیق آن موضوع بر مصادیق وظیفه فقیه نیست و در موارد اشتباه در تطبیق، فقیه مؤاخذه نمی‌شود. لذا اگر فقیه به این نتیجه رسید که با توجه به خصوصیّات فرد مبتلا به مرگ مغزی، او محکوم به احکام میّت است و چنین فتوایی صادر کرد، ولی اگر شخصی که پزشکان در مورد او تشخیص مرگ مغزی داده بودند و می‌خواستند او را دفن کنند، زنده شود، اعتراضی به فقیه وارد نیست که چرا شما حکم به دفن این شخص زنده داده‌اید؟ زیرا او بر اساس نظرات متخصّصان که مرگ مغزی را غیر قابل برگشت می‌دانستند، چنین فتوایی داده است و مسئول تشخیص اشتباه برخی متخصّصین در این مورد نمی‌باشد. 3. پس از اینکه فقیه توسط متخصّصین امر، شناخت کافی نسبت به موضوع پیدا کرد، انتظاری که از فقیه در این مورد وجود دارد و وظیفه فقیه می‌باشد، دو مطلب است: الف) حکم متناسب آن موضوع را از جهات مختلف بیان کند؛ مثل اینکه آیا ازاله حیات شخص مبتلا به مرگ مغزی، قتل محسوب می‌شود؟ ب) اگر ثقه، خبر از تحقّق آن موضوع در موردی داد، آیا این خبر ثقه حجّت است و برای حجیّت آن چه شرایطی وجود دارد؟ در این مرحله وقتی که فقیه حجیّت این خبر را پذیرفت به این معنا می‌باشد که حتّی در صورت اشتباه سهوی این ثقه، خبر او حجّت است و مجتهد و مقلّد، معذور می‌باشند. 📚فقه پزشکی ، ص 170 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔کرسی علمی ترویجی «ولایت طرفینی مردان و زنان جامعه» 🎙ارائه: حجت‌الاسلام‌ والمسلمین محسن قنبریان 🎙ناقد: حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین رضازاده 📅 زمان: دوشنبه 22 اسفندماه، ساعت ۱۳ الی ۱۵ 🏢 مکان: قم، میدان معلم، مدرسه علمیه امام کاظم علیه السلام، سالن سلمان 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔کرسی ترویجی «سیاست‌ها و راهبردهای فقهی مواجهه با نا امن سازان» 🎙ارائه: حجت‌الاسلام محمدعلی رنجبر 🎙ناقد: حجت‌الاسلام رسول حکمی 📆 زمان: سه شنبه 23 اسفند ساعت 10 🕌 مکان: قم، میدان معلم، مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، طبقه دوم، دفتر گروه فقه سیاسی 🔗 لینک وبینار: Www.markazfeqhi.com/live 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔نشست علمی «واکاوی فقهی داده پردازی در هوش مصنوعی» (نشست دوم) 🎙ارائه: حجت‌الاسلام رضا احمدوند 🎙ناقد: حجت‌الاسلام عبدالحجت حق‌جو 📆 زمان: سه‌شنبه 23 اسفندماه، ساعت 11 🏢 مکان: قم، مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم‌السلام، طبقه دوم، سالن امام خمينی 🔗 لینک وبینار: Www.markazfeqhi.com/live 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

📣 فراخوان پذیرش دانشگاه علوم اسلامی رضوی، از طریق آزمون اختصاصی برای سال تحصیلی 1403- 1402 ▫️کارشـناسی (ویژه برادران): طلاب سطح یک حوزه علمیه / فارغ‌التحصيلان دیپلم متوسطه نظام جدید ▫️کارشناسی‌ارشد (برادران و خواهران): طلاب سطح دو حوزه علمیه / فارغ‌التحصیلان مقطع کارشناسی ▫️ دکتـری (برادران و خواهران): طلاب سطح سه حوزه علمیه / فارغ‌التحصیلان مقطع کارشنـاسی‌ارشد ▫️مقطع کارشناسی: 8 رشته ▫️مقطع کارشناسی ارشد: 14 رشته ▫️مقطع دکتری: 6 رشته ⏳ثبت‌نام: از دوشنبه 15 اسفند 1401 تا چهار‌شنبه 31 خرداد 1402 📆 تاریخ برگزاری آزمون: جمعه 23 تیرماه 1402 - ساعت 9 صبح 🌐 سایت دانشگاه: www.razavi.ac.ir 🔗 لینک سامانه آزمون: azmoon.razavi.ac.ir 🏢 مشهد مقدس، حرم مطهر رضوی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، دفتر پذیرش و گزینش/ تلفن تماس: 32211412 - 051 🆔 https://eitaa.com/ijtihad