چرا ایران در همه‌چیز خام‌فروش است؟! از معادن و فولاد و مس و نفت و گاز و پتروشیمی و نساجی و کشاورزی تا منابع انسانی و نخبه و متخصص و صنعتگر و کارگر؟! مصاحبه با آقای دکتر رسول بخشی، دانشیار اقتصاد کلان دانشگاه اصفهان و نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی، ۷ دی ۱۴۰۳ - خام‌فروشیم، چون در ایران، صرفه‌ی اقتصادی در خام‌فروشی است! چون احیای زنجیره‌های ارزش و تولید و ارتقای تکنولوژی جهت زنجیره‌های پایین‌دستی صرفه‌ ندارد. صرفه در خام‌فروشی است. صرفه در سرعت‌دهی به تخلیه‌ی منابع است؛ چه منابع طبیعی، چه منابع ژئوپلیتیک و چه منابع انسانی (نیروی کار متخصص و غیرمتخصص). سؤال: چرا صرفه در خام‌فروشی و سرعت‌دهی به تخلیه‌ی منابع است؟ - واقعیت این است: علت‌العلل خام‌فروشی و عدم صرفه‌مندی زنجیره‌های پایین‌دستی، عبارتست از بهره‌ی بالای پول! - خام‌فروشی و بهره‌ی پول، رابطه‌ی مستقیم دارند. این یک قاعده‌ی علمی و ریاضی است: هرچه بهره بالاتر، خام‌فروشی به صرفه‌تر. و البته هرچه خام‌فروشی بیشتر، ثروت‌آفرینی عادلانه کمتر، انحصار قوی‌تر، تولید دانش‌بنیان ضعیف‌تر، مهاجرت نخبگان بیشتر، بحران اشتغال جدی‌تر. - رابطه‌ی دقیق ریاضی مابین سرعت رشد پول و سرعت استخراج منابع وجود دارد. اثبات ریاضی می‌شود که در شرایط وجود نرخ بهره‌ی بالای پول، سرعت استخراج منبع افزایش می‌یابد. هرچه بهره بالاتر، تخلیه‌ی سریع‌تر منبع به‌صرفه‌تر. چون درآمدهای آتی با شدت بیشتری تنزیل خواهد شد. - هتلینگ با ارائه‌ی همین مطلب، جایزه‌ی نوبل اقتصاد را دریافت کرد. قانون r% یا قانون هتلینگ، مطرح می‌کند که نرخ بهره‌ بر پول، یکنواختی استخراج منابع در طول زمان را برهم می‌زند. هرچه بهره بر پول بالاتر باشد، درآمدهایی که دیرتر حاصل می‌شوند با شدت بیشتری تنزیل می‌گردند. - بهره‌ی بالای پول، نه تنها سرعت استخراج و تخلیه‌ی منابع را بشدت افزایش می‌دهد، بلکه بعد از استخراج هم عمل می‌کند. بهره، صرفه‌مندی تولید و توسعه‌ی زنجیره‌ی پایین‌دستی را به مخاطره می‌اندازد. برای تولید پایین‌دستی باید سرمایه‌گذاری صرفه داشته باشد. هرچه بهره بالاتر سرمایه‌گذاری غیرصرفه‌مندتر. نرخ بهره‌ی بالا، سرمایه‌گذاری بر کلیه فعالیت‌های مولّد با سودآوری زیر نرخ بهره را به تعطیلی می‌کشاند. - در نظریه متعارف سرمایه‌داری، بهره روی پول، در تعادل، برابر است با بازده حاصل از سرمایه‌گذاری. - دو کشور را در نظر بگیرید. کشور الف با بازده حاصل از سرمایه‌گذاری برابر ۷۰٪ و کشور ب با بازده حاصل از سرمایه‌گذاری ۱٪ . اقتصاد کشور ب بسیار رونق بیشتری دارد. در کشور الف سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زیر ۷۰٪ سود اصلاً صرفه ندارد، هرچند آن پروژه‌ها حیاتی و زیرساختی باشند. - منابع (اعم از طبیعی و انسانی) به کجا سوق می‌یابد؟ از کشور دارای بهره‌ی بالاتر سرازیر می‌شود به کشوری که بهره پایین‌تر است. این سخن تحلیل و شاید نیست؛ قانون ریاضی است. نمی‌توان با ریاضی درافتاد. قانون ظروف مرتبطه است. قانون ظروف مرتبطه عین دودوتا چهارتاست؛ عمل می‌کند، خواه حکومت جمهوری اسلامی باشد خواه لیبرال یا شاهنشاهی! - هرجا بهره پایین‌تر است منابع به آن سمت سوق می‌یابد. ژاپن به لحاظ برخورداری منابع فقیر فقیر است ولی همه منابع را دارد! ژاپن از طریق کاهش نرخ بهره، منابع را سمت خود می‌کشاند. ظرف را پایین‌تر قرار داده! بحث نرخ (rate) است نه سطح (level). هر کشوری که نرخ بهره در آن پایین‌تر باشد، همه‌ی منابع را تا جاییکه محدودیتی نباشد سمت خود می‌کشد. - ایران برخوردار از ۸ درصد منابع جهان، دارد حمالی منابع را می‌کند! خام‌فروشی ایرانِ درگیر با نرخ بهره‌ی بالا، کاملا منطقی و منطبق با ریاضیات و قانون ظروف مرتبطه است! - دولت و مجلس، حواس‌شان به همه چیز هست جز ریشه‌ و علت‌العلل معضلات. اختلاف نرخ بهره‌ی ایران و کشورهای دیگر، خطرناک است. بهره یعنی روز به روز فاصله‌ی فقیر و غنی بیشتر. کاش مجلس و دولت این مهم را می‌فهمیدند! - در ۸ سال دفاع مقدس، قدرت‌های دنیا جمع شدند تا ما را شکست دهند. نتوانستند غلطی بکنند. والله والله والله، اگر مسیر را عوض نکنیم و معجزه‌ای رخ ندهد، از طریق بهره بالا و اختلاف بهره ایران و دیگر کشورها، ایران را تکه تکه می‌کنند. بهره یعنی تبعیض شدید. بهره، حکومت مرکزی را از هم می‌پاشاند. - در شرایطی که نرخ بهره صفر شود، ایران برخوردار از ۸٪ منابع جهان، بهشت روی زمین خواهد شد. تحریم، بی‌اثر؛ تورم، رفع؛ مهاجرت نخبگان، معکوس؛ تولید و زنجیره‌های ارزش، پررونق؛ خام‌فروشی، بی‌رونق؛ قله‌های ثروت بادآورده، رو به نابودی؛ کیفیت محصولات، افزایشی؛ قیمت‌ها، کاهشی؛ جمعیت، رو به‌فزونی؛ معضلات اجتماعی، کاهشی خواهد شد. #بهره_بانکی #مقابله_با_خام‌فروشی #پیش‌نیازهای_کلان_اقتصادی #احیای_حکیمانه_زنجیره‌های_ارزش کانال «شیفت» در ایتا و تلگرام: eitaa.com/inpt1404 t.me/inpt1404

یک روز در وزارت کشور دوشنبه ۱۰ دی ۱۴۰۳، تهران امروز جهت پیگیری ثبت حقوقی "شیفت"، به ساختمان وزارت کشور واقع در میدان فاطمی تهران رفتم. ابتدا با حضور یکی از مسئولان، جلسه‌ای با معاون محترم امنیتی وزارت کشور داشتیم. موضوع و هدف ابتکار شبکه یکپارچه فرآوری و ترابری (شیفت) را مختصراً خدمتشان مطرح کردم. استقبال بسیار خوبی کردند و قرار شد نامه‌ای جهت پیگیری، تنظیم شود. سپس به معاونت اجتماعی رفتم. کارشناسان آن معاونت پس از شنیدن سوابق درخواست ثبت سازمان مردم‌نهاد (سمن)، بنده را به مسئول واحد مشارکت‌های مردمی وزارت کشور معرفی کردند. ایشان پس از شنیدن بحث گفتند این موضوع اصلا در حیطه‌ی معاونت اجتماعی نیست و لازم است تحت عنوان تشکل تخصصی، در معاونت اقتصادی بررسی و ثبت شود. خلاصه، ما را به یکی از مسئولان معاونت اقتصادی ارجاع دادند. خدمت ایشان رسیدم. فرد متشخص و فهمیده و باتجربه‌ای بودند. حدود نیم ساعت با هم صحبت کردیم و جنبه‌های مختلف ابتکار "شیفت" و مصادیقی از آن را خدمتشان عرض کردم. استقبال فراوانی از موضوع احیای زنجیره‌های ارزش داشتند و تأکید داشتند که کمک می‌کنیم تا مراحل ثبت حقوقی تشکل در وزارت کشور به پیش برود. rc.majlis.ir/fa/law/print_version/1773164) البته این امر، نیازمند پیگیری‌ها و رفت‌وبرگشت‌های فراوان و ملزوماتی (از جمله فعالیت اعضا از استان‌های مختلف کشور) است که انشالله با همت عزیزان پیگیر طرح، آن را دنبال خواهیم کرد. در مجموع، امروز گام بزرگی جهت عملیاتی سازی ثبت تشکل برداشته شد الحمدلله. #ثبت_تشکل_شیفت کانال «شیفت» در ایتا و تلگرام: eitaa.com/inpt1404 t.me/inpt1404

کوهنوردی سحرگاهی در یک روز برفی به یاد بزرگ‌اسطوره‌ی وطن شهید حاج قاسم سلیمانی، و شهید ابومهدی المهندس سحر و صبح پنجشنبه ۱۳ دی ۱۴۰۳ (پنجمین سالگرد شهادت حاج قاسم)، اول ماه مبارک رجب و میلاد امام محمد باقر علیه‌السلام و طنین نَوای دلنشینِ یا مَن اَرجُوهُ لِکُلِّ خَیر، کوه چشمه غم‌بر دانشگاه صنعتی اصفهان کانال «شیفت» در ایتا و تلگرام: eitaa.com/inpt1404 t.me/inpt1404

کریدور آبی بن‌گوریون؛ طرح اسرائیل برای نابودی مصر و اردن - اسرائیل قصد دارد با احداث کریدور آبی بن‌گوریون (به عنوان بخشی از کریدور ریلی- دریایی آی‌مک و اتصال هند به مدیترانه) و جایگزینی آن با «کانال سوئز»، سناریوی فروپاشی مصر و حذف اردن از آی‌مک را پیگیری کند؛ دو کشوری که اتفاقا متحد سیاسی این رژیم هستند! - کریدور بن‌گورین، رقیب جدی کانال سوئز است و در مدت ۵ سال احداث می‌شود. نقطه‌ی آغاز: خلیج العقبه در دریای سرخ به طول ۲۹۳ کیلومتر با مزیت رفت و برگشت همزمان کشتی‌ها است. - درآمد سالانه ۱۰ میلیارد دلار برای رژیم صهیونیستی و تسلط اسرائیل بر ۱۲٪ تجارت دریایی دنیا - آیا نمی‌توان علت و ریشه‌ی تنش‌های امنیتی در منطقه را نبرد کریدورها دانست؟ @khate_energy #نبرد_کریدورها کانال «شیفت» در ایتا و تلگرام: eitaa.com/inpt1404 t.me/inpt1404

تجربیات جهانی توسعه- ۲۲: درس‌هایی آموزنده از راه‌آهن کانادا برای شبکه ریلی ایران مهندس مجید بابایی، متخصص حوزه‌ی لجستیک حمل‌ونقل ۱. خصوصی‌سازی هوشمندانه و بهره‌ور ۲. رگولاتور مستقل و داور مستقل ۳. گواهینامه صلاحیت شرکت‌های ریلی ۴. شاخص‌های عملکردی ۵. بهره‌وری بالای ناوگان مشروح #شبکه_ریلی #بهره‌وری #نظام_سلسله‌مراتبی_حمل‌ونقل کانال "شیفت" در ایتا و تلگرام: eitaa.com/inpt1404 t.me/inpt1404

تجربیات جهانی توسعه- ۲۲: درس‌هایی آموزنده از راه‌آهن کانادا برای شبکه ریلی ایران مهندس مجید بابایی، متخصص حوزه‌ی لجستیک حمل‌ونقل ۱. خصوصی‌سازی هوشمندانه و بهره‌ور: در آمریکای شمالی هفت شرکت کلاس یک (Class 1) ریلی فعالیت دارند. از این تعداد دو شرکت کانادایی CN# و CPKC# که کاملا #خصوصی و #سهامی_عام هستند حدود ۸۰ درصد کل حمل ریلی کانادا را در اختیار دارند. متوسط وزن قطارهای باری این دو شرکت حدود ۹۰۰۰ تن است. استفاده از #قطارهای_طویل با طول متوسط ۲/۲ کیلومتر و واگن های با ظرفیت ۱۳۰ تن بخشی از برنامه های این دو شرکت برای افزایش #ظرفیت و #بهره‌وری شبکه بوده است. ۲. رگولاتور مستقل و داور مستقل: در کانادا #رگولاتور بخش حمل‌ونقل با نام Canadian Transportation Agency هر چند وابسته به وزارت حمل‌ونقل Transport Canada است اما کاملا مستقل عمل می‌کند و در حوزه اقتصادی وظیفه تنظیم مقررات، مراقبت از #رقابت_سالم و در برخی موارد خاص #تعرفه‌گذاری و البته #داوری بین شرکت‌ها را در تمامی زیربخش‌های حمل‌ونقل از جمله ریلی بر عهده دارد. وظیفه #رگولاتوری_ایمنی ریلی توسط وزارت حمل‌ونقل و تحت قانون Railway Safety Act صورت می‌گیرد. ۳. گواهینامه صلاحیت شرکت‌های ریلی: شرکت‌های ریلی برای فعالیت نیازمند اخذ گواهینامه‌ای با نام Certificate of Fitness از رگولاتور می‌باشند تا از احراز شرائط از جمله پوشش #بیمه‌های_مسئولیت اطمینان حاصل شود. شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی همچنین نیازمند به اخذ گواهینامه‌ای با نام Railway Operating Certificate از وزارت حمل‌ونقل هستند تا از تطبیق معیارهای ایمنی آن‌ها اطمینان حاصل شود. ۴. شاخص‌های عملکردی: عملکرد شرکت CN در پایان ۲۰۲۳: ارقام از مایل به کیلومتر تبدیل شده است. - طول شبکه ریلی: ۳۰۲۰۰ کیلومتر - تعداد لکوموتیو: ۲۳۰۰ - تعداد واگن: ۵۴۰۰۰ - کل دارایی: ۵۲/۶ میلیارد دلار - کل درآمد: ۱۶/۸ میلیارد دلار - تن کیلومتر: ۳۷۵ میلیارد - تناژ حمل: ۲۷۲ میلیون متریک تن - تعداد واگن بارگیری شده: ۵/۴ میلیون - متوسط طول سیر قطارها: ۱۱۶۰ کیلومتر - متوسط سیر روزانه واگن: ۳۴۳ کیلومتر - متوسط سرعت قطارها: ۳۲ کیلومتر در ساعت - متوسط تعرفه هر تن کیلومتر: ۴/۳ سنت - نسبت هزینه عملیاتی به درآمد: ۶۰٪ - میزان سرمایه‌گذاری: ۳/۱ میلیارد دلار - نرخ بازگشت سرمایه‌گذاری: ۱۶/۸٪ - تعداد کارکنان: ۲۵۰۰۰ ۵. بهره‌وری بالای ناوگان: - بر اساس داده‌های فوق هر واگن طی سال بالغ بر ۱۰۰ #بارگیری داشته است (بطور متوسط هر ۳/۶۵ روز یک بارگیری). - عملکرد #بهره‌وری هر واگن بطور متوسط ۷ میلیون تن کیلومتر در سال است. بهره‌وری واگن در شبکه ریلی ایران بین ۱ تا ۱/۲ میلیون تن کیلومتر در سال است که قریب یک هفتم بهره‌وری واگن‌های شرکت CN در کانادا می‌باشد. - با احتساب داده‌های فوق #سرعت_بازرگانی واگن‌های باردار و خالی حدود ۱۴ کیلومتر در ساعت ( واگن کیلومتر کل تقسیم بر واگن ساعت) تخمین زده می‌شود که بیش از سه برابر سرعت بازرگانی در شبکه ریلی ایران است. - نسبت سرعت بازرگانی به سرعت متوسط قطارها در شبکه ریلی CN حدود ۴۴٪ است. این نسبت در شبکه ریلی ایران با فرض اینکه سرعت بازرگانی ۴ و سرعت متوسط قطارها در شبکه ۴۰ باشد (قابل بررسی است) معادل ۱۰٪ است که نشان از کارایی پائین عملیات تخلیه و بارگیری و سهم بالای زمان خارج از سرویس بودن ناوگان بدلایل تعمیراتی و همچنین مشکلات ناشی از مانور و تفکیک واگن‌ها در مبادی و مقاصد مختلف دارد. - بالغ بر ۱۸ درصد درآمد سالانه مجددا در نگهداری و توسعه شبکه و ناوگان #سرمایه‌گذاری می شود. Source: www.cn.ca/-/media/files/investors/investor-fact-book/2024-investor-fact-book-update-en.pdf #شبکه_ریلی #بهره‌وری #نظام_سلسله‌مراتبی_حمل‌ونقل کانال "شیفت" در ایتا و تلگرام: eitaa.com/inpt1404 t.me/inpt1404

در تکاپوی شبکه‌ی یکپارچه‌ی لجستیک... حدود سه سال (از ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳) توفیق داشتم با شرکت حمل‌ونقل ریلی توکاریل (با نماد بورسی توریل، بزرگ‌ترین مجموعه‌ی ریلی بخش خصوصی کشور و دارنده‌ی حدود ۵۰۰۰ انواع واگن‌های حمل بار و رتبه اول حمل بار ریلی کشور)، بعنوان عضو هیئت مدیره، همکاری تنگاتنگ داشته باشم. انصافاً تجربه‌ی ارزشمندی بود؛ درگیری مستقیم با انواع چالش‌های حوزه‌ی ریلی، از بهره‌وری لوکوموتیو و ناوگان گرفته تا تعمیرات و بازرگانی و سیروحرکت و مکانیزم‌های تشویقی نیروی انسانی و برنامه‌های توسعه. اخیراً مأموریت‌م در این مجموعه به پایان رسيد. از تابستان ۱۴۰۳، دعوت به همکاری در حوزه‌‌ی حمل‌ونقل جاده‌ای شدم، بعنوان عضو هیئت مدیره شرکت توکا حمل‌ونقل (با نماد بورسی حتوکا، دارنده‌ی رتبه بزرگ‌مقیاس هوشمند). تجربه‌ی متفاوت، جدید و جذابی است. چالش‌های حوزه‌ی جاده‌ای، کم از ریل نیست. در فرصت مناسب به آن‌ها خواهم پرداخت. بنظرم یکی از دغدغه‌ی جدی حوزه‌ی حمل‌ونقل در کشورمان، فقدان یکپارچگی حداکثری بین حلقه‌های مختلف زنجیره‌ی لجستیک، بویژه دو گونه‌ی اصلی ریلی و جاده‌ای است. در طراحی نظام سلسله‌مراتبی لجستیک، جایگاه ریل به عنوان اسکلت اصلی و ستون فقرات شبکه‌ی حمل‌ونقل، و جایگاه جاده به عنوان گونه‌ی تکمیلی و تغذیه‌کننده، باید شناسایی شود. فاصله زیاد است و باید کاهش یابد. هدف ارزشمندی است: تقویت عملکرد یکپارچه و تضعیف عملکرد جزیره‌ای. آیا می‌توان ایده‌ی شبکه‌ی یکپارچه‌ی لجستیک را عملیاتی نمود؟ حتماً. #نظام_سلسله‌مراتبی_حمل‌ونقل کانال "شیفت" در ایتا و تلگرام: eitaa.com/inpt1404 t.me/inpt1404