فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
حضور رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و هیات همراه بر مزار جانباز سرافراز عروج یافته حاج غلامعلی خدری پدر شهیدان عیسی و ابراهیم خدری و مزار زنده یاد مرحوم حیدر خدری پدر بزرگوار حجت الاسلام والمسلمین خدری امام جمعه محترم شهرستان زهک و دیدار با خانواده ایشان و قرائت فاتحه و تسلیت به خانواده شهید پرور خدری در شهرستان زهک / هجدهم مردادماه نود و هشت
⬇️عضو هیئت علمی گروه هنر و تمدن اسلامی پژوهشکده اسلام تمدنی:
🔰امام جواد به رغم عمر کوتاه، توانست به مثابه معیاری در عرصه امامت نقش آفرینی کند.
💠زندگی نه چندان بلند امام جواد (علیه‌السلام) ابعاد گوناگونی داشته، اما وجه معیار و معیارسازی آن که در رویکرد کلان و تمدن محورانه اهمیت زیادی دارد، مایه تمایز ایشان با دیگر پیشوایان است. امامان شیعی که طی ۲۵۰ سال زیسته‌اند، به منزله پیکر واحد و انسان یگانه‌ای بوده‌اند که به حکم اقتضائات زمانه، نیازهای جامعه، مناسبات اجتماعی و ضرورت‌های نوپدید، رفتارهای متفاوتی داشته‌اند. البته این به معنای پیروی آنان از زمانه نیست، بلکه حاکی از به روز بودن و نیاز محور بودن آنان است. از این منظر، اگر هر یک از امامان به جای دیگری بود، همان مسیری را می‌پیمود که آن امام پشت سر نهاده بود. امام جواد (علیه‌السلام) نیز از این قاعده مستثنا نبودند. ایشان به جهت حضور در دوره خاصی از تاریخ، مأموریت ویژه‌ای داشتند که دیگر امامان بدان مأمور نشده بودند؛ مأموریت معیار بودن و معیارسازی برای یافتن الگوی صحیح زندگی؛ الگویی که تا عصر غیبت تداوم یافت و شیعیان دیگر در اصل امامت دچار سردرگمی و تردید نشدند.
⏹به گزارش روابط عمومی پژوهشکده اسلام تمدنی، دکتر سیدعلیرضا واسعی عضو هیئت علمی گروه هنر و تمدن اسلامی پژوهشکده اسلام تمدنی، درباره چالش های فراروی امام جواد گفت: سه مشکل اساسی در مسیر تحقق اهداف فراروی امام قرار داشت، گسترش عقل‌گرایی اعتزالی، به اضافه انتشار اندیشه‌های بیگانه؛ تعارض‌های علوی عباسی و سوم ابهام در تداوم امامت شیعی. هر یک از این سه چالش، کافی بود تا جامعه اسلامی در مسیر تشتت و بی راهه روی قرار گیرد. آن چه امام رضا (علیه‌السلام) و سپس امام جواد (علیه‌السلام) انجام دادند، در بازداری مسلمانان از انحراف و انحطاط بسیار مهم بود.
🌐واسعی امام جواد (علیه‌السلام) را به عنوان معیار معرفی نمود و گفت: امام از دو جهت معیار بودند. تعیین مسیر حرکت شیعه و تبیین حقیقت اسلام. امام جواد (علیه‌السلام)، حقیقت شیعی را با همه پیچ و خم‌هایی که داشت، به اثبات رساندند و به همگان نشان دادند که به رغم کودکی، چگونه توانایی پاسخ‌گویی به نیازهای جامعه را دارند. ایشان با اینکه عمری دراز نکردند، اما با شناخت نیازهای زمانه و اقتضائات حاکم، توانستند نقش برجسته‌ای در تاریخ تشیع و اسلام ایفا کنند.
✳️عضو هیئت علمی گروه هنر و تمدن اسلامی پژوهشکده اسلام تمدنی، حضور علمی امام در جهت تبیین معیار این گونه بیان نمود: نقش‌آفرینی امام به مثابه معیار برای شیعه از یک منظر و جهان اسلام از منظر دیگر، در قالب‌های مختلفی بوده است که مهمترین آن را در مناظره‌های علمی، تربیت شاگردان و بیان روایات می‌توان ذکر کرد. اما مناظره‌های امام که در منابع شیعی ذکر شده، حاکی از دانایی امام در علوم دینی و توانایی ایشان در مواجهه با مسائل روزآمد است. یکی از آن مناظره‌ها، گفت‌گوی عالمانه میان ایشان و یحیی بن اکثم بود. برابر روایتی مفصل از ریان بن شبیب، دسته‌ای از عباسیان از اقدام مأمون برای تزویج دخترش به امام اظهار ناخرسندی کرده، آن را موجب خطر برای عباسیان دانستند؛ در میان احادیث منقول از امام، آگاه‌سازی مردم نسبت به اندیشه‌های انحرافی مجسمه، هم چنین معرفی واقفه و از همه مهم‌تر انحراف غالیان به چشم می‌خورد.
💠ادامه از سایت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی مطالعه کنید.
http://yon.ir/7r0ti
#پژوهشکده_اسلام_تمدنی
#علیرضا_واسعی
#امام_جواد
https://eitaa.com/isca24/4987 👈 با ما همراه باشید
💠 با همکاری پژوهشکده اخلاق و معنویت و مرکز مطالعات فرهنگی- اجتماعی برگزار شد؛
🔰کارگاه اخلاق کاربردی در پژوهش های مددکاری اجتماعی با تأکید بر مصاحبه
🌐پایگاه اطلاع رسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (ایسکا): پژوهشکده اخلاق و معنویت با همکاری مرکز مطالعات فرهنگی- اجتماعی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، کارگاه «کارگاه اخلاق کاربردی در پژوهش های مددکاری اجتماعی با تأکید بر مصاحبه» را با ارائه دکتر محمدتقی اسلامی برگزار کرد.
▶️به گزارش خبرنگار ایسکا: گروه اخلاقِ پژوهشکدۀ اخلاق و معنویت با همکاری مرکز مطالعات فرهنگی- اجتماعی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، کارگاه یک روزه ای برای دانش پژوهانِ طلبۀ اخلاق مددکاری اجتماعی با عنوان «مبانی تصمیم‌گیری اخلاقی» در وسف برگزار کرد.
در این کارگاه که روز 16 مرداد در دهکده فرهنگی وسف تشکیل شد، دکتر اسلامی بحث کارگاهی خود را در موضوع اخلاق کاربردی در پژوهش های مددکاری اجتماعی با تأکید بر مصاحبه، حول چند محور مهم و اساسی ارائه کرد.
مهمترین موضوعات و محورهای بحث این کارگاه عبارت بودند از:
- تعریف مفاهیم و اصطلاحات اخلاق کاربردی، اخلاق حرفه ای و حرفه مددکاری اجتماعی؛
- تدوین اصول اخلاقی در حرفه مددکاری اجتماعی؛
- بیان کدهای رفتاری مربوط به روش پژوهشی مصاحبه در مددکاری اجتماعی؛
- و ... .
این کارگاه تخصصی با حضور جمعی از طلبه های دانش پژوهِ رشته مددکاری اجتماعی و به دعوت مرکز مطالعات فرهنگی- اجتماعی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی برگزار شد و در ادامه، دکتر محمدتقی اسلامی به سوالات حاضران پاسخ داد.
#پژوهشکده_اخلاق_ومعنویت
#کارگاه_اخلاق_کاربردی
https://eitaa.com/isca24/4989 👈 با ما همراه باشید
✳️گزارش سفر به ترکیه از غلامرضا جلالی
🔰جهت تکمیل پروژه علمی نقش مطالعات تمدنی در تمدن نوین اسلامی
⬅️ برای تکمیل پروژه علمی نقش مطالعات تمدنی در تمدن نوین اسلامی، که از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به عهده دارم، و براساس پروپوزال این مطالعات که در ایران دنبال می شود، لازم است به صورت تطبیقی در ترکیه و مالازی، نیز دنبال شود، در تاریخ سوم مرداد وارد فرودگاه استانبول شدم. پس از استقرار درمرکزانتشاراتی کوثر، با مسئولین کوثر آشنا شدم.
⬅️روشن شد کوثر اولین مرکز انتشار کتاب های شیعی در ترکیه شمرده می شود، که در سال ۱۹۹۲ میلادی، مدتی پس از انقلاب اسلامی ایران، تاسیس شده و تا کنون توانسته است بیش از سیصد عنوان کتاب شیعی را با چاپ های مکرر و تیراژهای بالا، منتشر کند. کتابهای نشر یافته یا ترجمه آثار کلاسیک شیعی در عرصه مباحث اعتقادی، روایت، ادعیه، تفسیر، احکام، اخلاق و عرفان است، یا ترجمه آثاری از چهره های برجسته معاصرایران و جهان تشیع.
مرکزکوثربجز تلاش در زمینه نشر و پخش، دارای شبکه تلویزیونی است و حدود سیصد میلیون نفرتحت شبکه آن قرار دارند. این مرکز توانسته است ارتباط بسیار نزدیکی با علویان ترکیه و نیز با اهل سنت آگاه و تحصیل کرده این کشور داشته باشد. این نکته نیز لازم به یاد آوری است که برخی از کتابهای ترجمه شده از آثار چهره های شیعی، از سوی اهل سنت ترکیه منتشر و در نمایشگاه دائمی کوثر به نمایش در آمده است.
⬅️علویان که قرنها با خلفای عثمانی در آسیای صغیر، مبارزه می کرده اند، و بکتاشی ها که از طریقت حاج بکتاش ولی پیروی می کنند، با توجه به پیروی مشترک از ائمه اثنی عشری، امروزه در هم تنیده شده و با شیعه که تعداد آنها در ترکیه بالغ بر سه میلیون نفر است، قرابت بسیار نزدیک یافته اند. دده ها بمثابه روحانیون علوی، خود را در اصل از سادات خراسان و از وابستگان به اهل بیت و انمه اطهار علیهم السلام می دانند که همزمان با مهاجرت "حاج بکتاش ولی" به این کشور منتقل شده اند، اکنون برای زیارت، به مشهد رفت و آمد دارند.
🔰متن کامل گزارش علمی سفر به ترکیه را در فایل پیوست مطالعه کنید.👇👇👇
#غلامرضا_جلالی
#پژوهشکده_اسلام_تمدنی
#سفر_علمی
#مرکز_همکاری_های_علمی_وبین_الملل
🌐https://eitaa.com/isca24/4991
http://yon.ir/D83FZ
هدایت شده از کتابشناخت
🔵معرفی کتابی از پژوهشکدۀ اخلاق و معنویت:
✳️معنویت¬ گرایی جدید
💠پایگاه اطلاع رسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (ایسکا): کتاب معنویت گرايي جدید (مؤلفه های مفهومی، لوازم اعتقادی و نشانه های گفتمانی)، تالیف دکتر احمد شاکرنژاد، چاپ و روانۀ بازار نشر شد.
به گزارش خبرنگار ایسکا: کتاب معنویت گرايي جدید (مؤلفه های مفهومی، لوازم اعتقادی و نشانه های گفتمانی) تالیف دکتر احمد شاکرنژاد در دسترس علاقه مندان قرار گرفت.
این اثر بیست¬ و یکمین عنوان از آثار مکتوب پژوهشکدۀ اخلاق و معنویت و چهارمین کتاب از آثار گروه معنویتِ این پژوهشکده است که پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی آن را منتشر کرده است.
▶️تحقیق حاضر بر محور پاسخ به این سوال است که «مفهوم معنویت در عصر حاضر چیست و لوازم اعتقادی و نشانه‌های گفتمانی آن کدام است».
این کتاب که نتیجه چهار سال تحقیق و پژوهش بوده و با نظارت دکتر بهزاد حمیدیه و به قلم دکتر احمد شاکرنژاد در 389 صفحه به نگارش درآمده است، شامل چهار فصل است که عبارتند از:
- فصل نخست: مفهوم معنویت؛
- فصل دوم: مبانی نظری و لوازم اعتقادی معنویت¬گرایی جدید؛
- فصل سوم: نشانه¬های معنویت¬گرایی جدید؛
- فصل چهارم: نتیجه¬گیری.
در بخش ¬هایی از مقدمۀ این کتاب آمده است: «بعد از دوره ای مبارزه با دین و ماوراء طبیعت، واژۀ معنویت دوباره بر سر زبان ها افتاده است و در حیطه ¬های مختلف از حرفه هایی چون مدیریت، پزشکی، روان درمانی تا حوزه های چون ورزش، اوقات فراغت و تعلیم و تربیت سخن از معنویت به میان می‌آید. اما با کمی دقت در کاربردهای متعدد این واژه، آشکار می شود که معنویت در محاورات جدید، چیزی در درون دین نهادینه نیست... معنویت در کاربرد جدید آن، فارغ از دین نهادینه است و بعضاً در تقابل با دین داری نهادينه و یا به عنوان بدیل آن به حساب می‌آید... .
هرچند واژۀ معنویت و «فراروی از ظاهر» بر سر زبان ها افتاده، اما به راحتی نمی توان این اتفاق را بازگشت دوبارۀ انسان به دین داری نهادينه تفسیر کرد.
#احمد_شاکر_نژاد
#پژوهشکده_اخلاق_ومعنویت
#آثار_علمی
🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/164
هدایت شده از کتابشناخت
🔰کتاب فلسفه علم سیاست و حکمت متعالیه تألیف محمد پزشگی به همت انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد.
🔵به گزارش خبرنگار مهر، کتاب فلسفه علم سیاست و حکمت متعالیه تألیف محمد پزشگی به همت انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد.
✳️هدف کتاب حاضر بررسی انتقادی ایده یارادیمیک بودن فلسفه صدرایی برای علم سیاست است. مدعای نوشته حاضر خام بودن این ایده برای علم سیاست است. مستدل ساختن این ایده در شکل کنونی نیازمند اطلاعاتی مقدماتی است؛ اطلاعاتی که از فلسفه اسلامی درباره سعه و طبق دامنه نظریه های سیاسی، کشف الگوهای فلسفی و اکتشافی در موضوعات سیاسی، فقدان ارزشهای مشترک علمی مورد توافق دانشمندان علم سیاست و راه حل های پیشنهادی برای حل برخی از مشکله های سیاسی، فقدان تحقیقات سیاسی کاربردی مبتنی برعوامل مزبور نیز این ایده را به ایده ای خام تبدیل کرده است.
بررسی مدعای مزبور به روش اسنادی است. نتایج پژوهشی حاصل از این کتاب برای پژوهشهای آتی در زمینه فلسفه علوم اجتماعی و مطالعات سیاسی بومی مثمر ثمر و مطلوب خواهد بود.
#محمد_پزشگی
#پژوهشکده_علوم_واندیشه_سیاسی
#آثار_علمی
🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/166
🔰اولین دوره پژوهشگری امداد فرهنگی از سوی میز مسایل اجتماعی باهمکاری مرکز آموزش های کاربردی دفتر تبلیغات و سایر نهادهای علمی و پژوهشی، در دهکده وسف برگزار شد.
❇️این دوره که اولین مرحله از دوره پژوهشگری می باشد طی سه روز به صورت فشرده برگزار شد و 30 نفر از طلبه های خواهر و برادر در محورهای ذیل آموزش دیدند:
🌐روش تحقیق و مهارتهای مصاحبه،
☸️اخلاق حرفه ای مصاحبه،
🌐 روش تجربه خوانی مصاحبه،
✳️چارچوب مفهومی امداد فرهنگی ،
☸️رویکردهای مددکاری،
🔵 و منابع اجتماعی امداد.
این دوره پژوهشگری در صدد کشف، خوانش، و مدل سازی از روحانیان نخبه در امر امداد فرهنگی و مددکاری اسلامی است که دوره آزمایشی این پژوهش تا آخر سال 98 خواهد بود.
#دوره_پژوهشگری_امداد_فرهنگی
#مرکز_آموزش_های_کاربردی_دفتر_تبلیغات_اسلامی
https://eitaa.com/isca24/4995
لبیک که در دل عرفات است و منایم
لبیک که از خویش نمودند جدایم
لبیک که سر تا به قدم محو خدایم
لبیک که امروز ندانم به کجایم
https://eitaa.com/isca24/5004
🔰در راستای اجرایی سازی تفاهم نامه پژوهشگاه با موسسه الدلیل جلسه مشترکی با حضور مدیران علمی این دو مرکزدر روزپنجشنبه مورخه هفدهم مرداد ماه در این موسسه تشکیل گردید.
◀️در ابتدای جلسه عبدی پور مدیر اداره بین الملل پزوهشگاه ضمن ضرورت تعریف محورهای همکاری ، داشتن برنامه راهبردی و آینده نگری برای مدیریت بحران ها و ارائه طرح ها و پرژه های کاربردی جهت پاسخ گویی به حل مسائل ، شبهات ، هجمه هاو طوفان های انحرافی در حوزه باورهای اعتقادی را از وظایف دو مرکز خواندند
◀️ایشان ورود به عرصه های دین شناسی و شناخت و تبیین حوزه های روان شناسی دین ،جامعه شناسی دین ،تاریخ ادیان ،دین شناسی تطبیقی ،مردم شناسی ،فلسفه دین ،کلام جدید و پدیدار شناسی دین رو برای نسل جدید از مهمترین فعالیت های مراکز فعال در حوزه فلسفه ومباحث اعتقادی دانستند.
🌐در ادامه حجت الاسلام الهی نژاد مدیر پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی موضوع تبیین علمی و عقلی مهدویت ، شبهات و مدعیان آن را از مسایل مهم مسلمانان بخصوص جهان تشیع دانست و با توجه به آثار تولید شده و تاکید کردند که با کمک موسسه الدلیل می توان به سوالات و شناخت جریان انحرافی پرداخت.
ضمن اینکه می توان در قالب نشست ها و کارگاه ها و ترجمه اثار همکارهای دیگری را با موسسه تعریف نمایم
🔽در ادامه این نشست،دکتر علی پور مدیر پژوهشکده فلسفه و کلام ضمن تبیین دستاورهای علمی پژوهشکده و معرفی ظرفیت های گروه های سه گانه پژوهشکده به تولید 110 جلد کتاب و برگزاری 400 همایش و نشست اشاره نمودند و به تفصیل به پروزه متکلمان مسلمان پرداختند.
ایشان کلان پروژه نفس و بدن ، کلام کاربردی ، چیستی عرفان شیعی ،فصلنامه نقد و نظر و مجله انگلیسی –فارسی مطالعات نفس و بدن و همایش جاودانگی نفس در اسلام و مسیحیت رو از مهم ترین محورهای مشترک دو مرکز خواندند که برای ورود به هر کدام از انها می بایست توافق نامه های را تعریف نماییم .
💠در این جلسه که حجه الاسلام و المسلمین حسن حسن زاده ،مدیر گروه تدوین سازمان های علمی مدیریت دانش حضور داشتند و به معرفی ظرفیت های پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی پرداختندو اظهار نمودند که روشن ترین همکاری های پژوهشی که این پژوهشکده می تواند با موسسه مذکور- که در زمینه مباحث اعتقادی فعالیت دارد- داشته باشد، عبارتند از:
💠الف: نمایه سازی آثار موسسه مذکور با استفاده از اصطلاحنامه های تولیدی پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی که این امر می تواند به دو صورت انجام پذیرد:
1️⃣-آموزش اصطلاحنامه و نمایه سازی به کادر و نیروهای پژوهشی موسسه الدلیل به منظور بومی سازی نمایه سازی مطابق محیط پژوهشی حوزه های علمیه و دانشگاهی عراق با نظارت پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی.
2️⃣-نمایه سازی آثار پژوهشی موسسه الدلیل توسط پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی
⏹ب: استفاده از پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی که پایگاهی کاملا پژوهشی در حوزه علوم نقلی و عقلی می باشد.
⏹ج: همکاری های مشترک در حوزه مدیریت مباحث عقایدی
⏹د: همکاری مشترک در همایش ها و نشست های علمی
در پایان جلسه آقایان : دکتر.فلاح سبتی: نائب رئیس مؤسسة الدلیل tدکترمصطفی عزیزی و دکترکمال مسعود اعضای مجلس علمی و کمسیون هماهنگی موسسه که در جلسه حضور داشتند نقطه نظرات خود را مطرح کردند .
دکتر عزیزی ضمن استقبال از ضرورت تعریف فعالیت های مشترک ومعرفی نمایندگان موسسه الدلیل برای کارگروه مشترک برای تعیین دقیق محورهای همکاری مشترک به این سیاست ها و ظرفیتهای موسسه الدلیل اشاره نمودند :
- توجه به روش های و منهج عقلی و استلالی که معیار و اساس کار موسسه است
- بومی سازی محتوا ها براساس مطلبات کشور عراق
- برگزاری دوره های کوتاه مدت که تاکنون 1000نفر از اساتید عراقی در آن شرکت نموده اند
ترجمه آثار برحسب نیاز عراق
- همایش های و نشست های مشترک و استفاده از ظرفیت های مشترک دو مرکز
- مچله الدلیل که موفق به اخذ رتبه علمی و پژوهشی شده و در صدد بین المللی سازی آن هستیم که اساتید پزوهشگاه می توانند مقالات نواورانه خود را به زبان عربی نگارش نمایند
-اهتمام به موضوعات مهدویت در قالب های مختلف مانند ترجمه ، برگزاری کارگاه و....
🔽مقررشد در اولین فرصت دو مرکز اعضای کارگروه خود را برای عملیاتی نمودن محورها معرفی نمایند
#مرکز_همکاری_های_علمی_وبین_الملل
#موسسه_الدلیل
#تفاهم_نامه
https://eitaa.com/isca24/5005
هدایت شده از پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن
🔻از سوی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن؛
🔶نرم افزار فرهنگنامه قرآنی «مبادی قرآنی بیانیه گام دوم انقلاب» به بازار عرضه شد
📎جزئیات خبر در لینک زیر↙️
quran.isca.ac.ir/fa/News/Detail/210
➕ لینک دانلود نرم افزار:
yon.ir/Quranisca
🆔 @MaarefQuran
💠مصاحبه دکتر مصطفی صلدقی با خبرگزاری رسا (قسمت اول)
💠عضو هیأت علمی پژوهشکده تاریخ و سیره اهل‌بیت(ع) لهوف را آخرین کتاب و منبعی دانست که می‌توان به آن اعتماد کرد و این که برای مردم هم مقتل روان و معتبری است.
✳️حجت‌الاسلام مصطفی صادقی کاشانی، عضو هیأت علمی پژوهشکده تاریخ و سیره اهل‌بیت(ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است. وی در مرکز تربیت محقق و نویسندۀ تاریخ اسلام، تحصیل و کارشناسی ارشد رشته تاریخ تشیع را از دانشگاه امام صادق(ع) را دریافت کرده است. تحصیلات دکتری وی نیز در رشته تاریخ اهل‌بیت(ع) در جامعه المصطفی العالمیه است و از سال 1362 هم به حوزه علمیه وارد شده و تا سطح خارج فقه و اصول تحصیلات را ادامه داده است.
❇️خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا با هدف اطلاع از آثار و فعالیت‌های علمی، گفت‌وگویی با ایشان انجام داده است که متن کامل این گفت‌وگو در ادامه آمده است:
❇️* لطفا درباره آثار و مقالاتی که تاکنون نوشته اید، توضیح دهید.
در حوزه تاریخ اسلام و تشیع و حدیث، 12 کتاب و بیش از پنجاه مقاله علمی نگاشته‌ام و آخرین اثر این‌جانب منبع شناسی کتاب لهوف بوده است. بدین معنا که منابعِ کتاب لهوف و مآخذ سخنان ابن‌طاووس چه کتبی بوده است؛ چون این شخصیت شهرت و اعتبار بسیاری در میان شیعیان دراد و کتابخانه بزرگی در دسترس داشته است؛ اما بسیاری از کتاب‌هایی که او در دست داشته از بین رفته است، بنابراین باید دانست که منابع و مآخذ اصلی لهوف چه آثاری هستند.
❇️این‌جانب در مرحله نخست به دنبال نسخه تصحیح شده کتاب لهوف گشتم تا بتوان برای منبع‌شناسی به آن اعتماد کرد، اما دریافتم که حدود پانزده چاپ از این کتاب، بدون تصحیح وجود دارد و تنها چاپ تصحیح شده هم کافی به نظر نمی‌رسد. از این رو در ابتدا به تصحیح لهوف و بعد به منبع شناسی این کتاب پرداختم و این اثر با عنوان «تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف» در حوالی اربعین 1395 به همت انتشارات پژوهشگاه به چاپ رسید.
در این پژوهش، کتاب لهوف را با توجه به حدود 60 نسخه خطی و چاپ سنگی بررسی کرده‌ام. نسخه‌های تصویری خطی از کتابخانه‌های آیت الله مرعشی، آستان قدس رضوی و کتابخانه‌های نجف و کربلا جمع‌آوری شده که قدیمی‌ترین نسخه آن مربوط به قرن دهم است.
در پایان بررسی و تصحیح نسخه‌ها بدین نتیجه رسیدم که مقداری از مطالب این کتاب کم‌وزیاد شده و در چاپ‌های موجود کتاب لهوف دو یا سه صفحه محل اختلاف است؛ یعنی نمی‌توان ادعا کرد که حتماً مطالب سید ابن طاووس باشد.
رهبر انقلاب به ذاکران اهل بیت توصیه کردند کتاب لهوف را مبنای نقل‌های خود قرار دهند. بنده هم پیشنهاد می‌کنم از این مقتل عبور نکنیم؛ زیرا آخرین کتاب و منبعی است که می‌توان به آن اعتماد شود و نیز برای مردم مقتل روان و معتبری است.
مقاتل بسیاری قبل از لهوف نوشته شده‌اند و معتبر هستند که مهمترین آنها مقتل ابومخنف است؛ ولی مقاتلی همچون تذکره الشهدا، ناسخ التواریخ، مقتل مقرم و... در دوره‌های اخیر نگارش شده‌اند که اعتبار آنها قابل مقایسه با لهوف نیست.
❇️* اعتبار مقاتل جدید را از نظر اعتبار در چه سطحی می‌دانید؟
وقتی تاریخ‌نگار یا خبرنگاری از حادثه تاریخی مثل عاشورا گزارش می‌دهد، معتبرین منبع و مقتل آن است که نزدیک‌ترین نوشته به حادثه باشد و هرچقدر دیرتر نگاشته شود به همان میزان از اعتبار آن کاسته می‌شود. بنابراین مقاتل جدیدی که در عصر کنونی نگاشته می‌شود، یا تحلیلی از آن حادثه یا مستند به منابع دیگر هستند؛ بنابراین اگر آنها مستند به مقاتل معتبر و قدیمی مانند ابومخنف باشد، خوب است. مطالب مقتل ابومِخنَف در بخش مربوط به امام حسین(ع) از تاریخ طبری و مقاتل الطالبیین و ارشاد شیخ مفیدگرفته شده است.
اما متأسفانه از چهارصد سال پیش یعنی از دوره صفویه تاکنون که نیاز به مقاتل و تاریخ قیام امام حسین(ع) بیشتر احساس شده است، تاریخ‌نگاران مقاتل را بسیار افراطی و با فضای حزن و اندوه و عاطفی تدوین کرده‌اند و فضای علمی در این آثار کم شده است و بیشتر آنها برای حزن، بکاء، گریه و روضه است؛ همانند: روضة الشهدا که شهید مطهری و پژوهشگران آن را تحریف تاریخ عاشورا می‌دانند.
❇️بنابراین مقاتلی که از سده‌های متأخر مانند قرن هشتم به بعد و به خصوص دوره صفویه و قاجار و اوایل انقلاب اسلامی نگارش شده اند، اعتبار چندانی ندارند، مگر آنکه مستند به منابع اولیه و معتبر باشد؛ چون نویسندگان بسیاری از مطالب را خودشان و بدون استناد به منابع اولیه و معتبر آورده‌اند. درحالی‌که گزارش تاریخ باید مستند و معتبر باشد؛ همانند اینکه ابومخنف وقتی حادثه تاریخی را گزارش می‌دهد با واسطه مستند به سخنان امام سجاد(ع) و امام باقر(ع) و شاهدان عینی واقعه کربلا گزارش می‌دهد.
💠مصاحبه دکتر مصطفی صادقی با خبرگزاری رسا (قسمت دوم)
❇️* به نظر شما برای پالایش و پاک‌سازی کتاب‌ها و مقاتل غیر معتبر باید چه فعالیت‌های پژوهشی در سطح علمی جامعه صورت گیرد؟
✳️پایان نامه‌ها و مقالات و پژوهشهای مناسبی درباره این مقاتل صورت گرفته و این آثار پالایش شده است و به تدریج بسیاری از مردم دریافته‌اند که این کتاب‌ها همچون روضه الشهدا اعتباری چندانی ندارند؛ البته احترام بزرگان و علمایی که آنها را نوشته اندباید حفظ شود؛ همانند کتاب "اکسیر العبادات" که در سه جلد و چهارهزار صفحه نگارش شده و نگارنده فقیه دوره قاجار بوده، اما تخصص ایشان تاریخ نبوده است؛ ازاین‌رو ایشان مطالبی را نوشته است که از لحاظ علمی و تاریخی اعتبار ندارد و منابع آن دارای خدشه بسیار است.
❇️* نظرتان را درباره شخصیت شهید مطهری و کتاب حماسه حسینی بفرمایید.
💠شهید مرتضی مطهری در هر علمی به صورت تخصصی وارد شده است، هرچند تخصص وی تاریخ نبوده، اما خطای چندانی از لحاظ علمی و تاریخی به ایشان وارد نیست. با اینکه آثار علمی و تحقیقی بسیاری پس از شهید مطهری نوشته شده؛ اما کتاب حماسه حسینی هنوز هم ارزشمند است. مثلاً آیت‌الله سبحانی کتاب «فروغ ابدیت» را زمانی تألیف کرده‌اند که چندان کسی به این شکل به تاریخ پیامبر نپرداخته بود و نسبت به زمان خود بسیار خوب نوشته شده است.
❇️همچنین کتاب «حماسه حسینی» با منابع معتبر نوشته شده است و انتقاد برخی که می‌گویند چرا ایشان برخی تحریفات را نقد کرده، درست نیست. ایشان حقیقت را بیان کرده و شهید مطهری همان روش محدث نوری در کتاب لؤلؤ و مرجان را پیموده است.
❇️گاهی بیان می‌کنند که شهید مطهری مطلبی را تحریف دانسته، اما مثلاً در سخنرانی دیگرش همان روضه را خوانده است؛ طبیعی است که وی در سخنرانی‌ها یا منبر اشتباه کند و سخنرانی مانند تدوین مقاله و کتاب نیست که امکان بازگشت و تصحیح وجود داشته باشد. اگر شهید مطهری در این زمان زنده بود و می‌خواست سخنانش را به صورت کتاب بنویسد، بسیاری از مطالب خویش را حذف و اضافه می‌کرد.
💠دانشگاهیان و حوزویان شخصیت شهید مطهری را قبول دارند و برخی بیان می‌کنند چرا شخصیت‌هایی همانند ایشان در حوزه به وجود نیامدند؛ اما بنده اعتقاد دارم نمونه‌های بسیاری مانند ایشان وجود دارد. نهایت اینکه شهید مطهری بعد از شهادتش مشهور و جاودانه شد اما در حوزه بسیاری از افراد وجود دارند که به فعالیت و پژوهشهای علمی مشغولند اما در گمنامی به سر می‌برند.
✳️برخی از مسائل و درگیرهای سیاسی سبب شده است که ارزش شخصیت‌های علمی شناخته نشود و آنها را به طرفداری از جناح سیاسی متهم کنند و آنها از صحنه علمی رانده و ترور شخصیت شوند؛ ازاین‌رو مطهری‌های زمان را از دست خواهیم داد و با این اقدام‌ها جذب حداکثری را به حداقل می‌رسانیم.
💠* درباره آثاری جدیدی که در دست تدوین دارید، مطالبی بیان کنید.
پژوهشی بین رشته‌ای درباره کلام و تاریخ با عنوان «نص بر دوازده امام» در دست تحقیق دارم که نگارش آن چندسال طول کشیده است و اکنون در دست ناظر قرار دارد.
❇️پژوهشی نیز به همت قطب‌های پژوهشگاه در دست تدوین است که به دنبال بررسی مسائل اجتماعی و سیاسی جامعه اسلامی همچون: طلاق، دروغ، تبیین ولایت‌فقیه و مسائلی از این قبیل هستند. بنده هم در این طرح روش رفتار معصومان با دروغ را در دست بررسی ارم.
در این پژوهش بدین نتیجه رسیده‌ام که هیچ زمان ائمه اطهار روش‌هایی را که ما برای توجیه دروغ و توریه حتی در مسائل دینی و سیاسی به کار برده ایم، به کار نبرده‌اند. همچنین نگارش چند مقاله از مداخل بخش تاریخ دانشنامه اهل‌بیت(ع) بر عهده این‌جانب است که برخی تکمیل شده و برخی در حال تدوین است.
*