✅به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، بیست و پنجمین فصلنامه علمی ـ پژوهشی «اسلام و مطالعات اجتماعی» به صاحب امتیازی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با مدیر مسؤولی نجف لک زایی و سردبیری حمید پارسانیا منتشر شد.
🔵در این فصلنامه در 7 مقاله و در 174 صفحه منتشر شده است و عناوین، نام نویسندگان و چکیده مقالات به شرح زیر است:
✅عقلانیت کُنشِ اجتماعی، از منظر حکمت اسلامی در مواجهه با سنت وِبِری
نصرا... آقاجانی، اصغر اسلامی تنها و منصور محمدی
عقلانیت و کنش، واژههایی هستند که از حیث انتزاعی، بهمعنای برخاستگی از عقل و ارادهاند، اما از حیث انضمامی، مبتنی بر چگونگی نگاه به ماهیت و قوای إدراکی و حرکتیِ انسان، معنای خاص خود را پیدا میکنند. بر همین اساس، در تحلیل وِبِر، عقل و کُنش، به روش و عمل برآمده از عقل عملی خودبنیاد و عقلانیت کُنش اجتماعی، نیز به داشتن محاسبه ریاضیوار برای دستیابی به اهداف زندگی، تقلیل و جامعه غربی، جامعهای عقلانی و در عینحال، مبتلا به بحران معنویت دانسته شده است. اما حکمای اسلامی، مبتنی بر نگاه خود، به ماهیت و قوای انسان، عقل را بهمعنای ظرفیت ادراک معانی؛ و کُنش را نیز منبعث از إراده برخاسته از قوه شوقیه متاثر از قوا وگرایشات نفوس سافل و عالی انسان میدانند؛ بنابراین، عقلانیت کُنش اجتماعی را بهمعنای مبتنیکردن کُنشهای اجتماعی، بر ظرفیت ادراک معانی مجرد، در مراتب و مصادیق مختلف آن، تعریف و رعایت روش و محاسبه منطقی در کُنشِ اجتماعی را تنها یکی از معیارهای عقلانیبودن در نظر میگیرند و از این حیث، جامعه را نیز دچار بحران معنویت نمیکنند.
🔵مؤلفههای ارتباط میانفردی شیعیان با اهلسنت از دیدگاه معصومین(ع)؛ مورد مطالعه کتاب جامع الأحادیث الشیعة
میثم فرخی و زهرا جعفری
هدف پژوهش، پاسخ به این پرسش است که مولفههای ارتباط میانفردی شیعیان با اهلسنت از دیدگاه معصومین(ع) طبق کتاب جامع احادیث الشیعه چیست؟ بنابراین، با روش تحلیل محتوای کیفی عرفی و با رویکردی استقرایی، ابتدا دادههای موجود، تحلیل شده و با استخراج مفاهیم کلیدی و مقولات اصلی و فرعی، نتیجه نهایی حاصل گشت. بر اساس یافتههای پژوهش، در احادیث بر شیوههای ارتباطی در دو مقوله اصلی تاکید شده؛ نخست، شیوههای ارتباطات کلامی شیعیان در تعامل با اهلسنت، مشتمل بر چهار مقوله فرعی: جدال أحسن، تقیّه زبانی، فاشنکردن أسرار و رعایت آداب کُنش گفتاری است که همگی بر سنجیدهبودن کلام شیعیان در شرایط گوناگون تاکید دارند. دوم، شیوههای ارتباطات غیرکلامی شیعیان در تعامل با اهلسنت است که هفت مقوله فرعی: أسوهسازی شیعیان، تقیّۀ رفتاری، برجستهسازی هویت شیعی، تبلیغ غیرمستقیم، همزیستی مسالمتآمیز، ایجاد فضای تکریم ائمه(ع) و به کارگیری برخوردهای سلبی را در بردارد. علت تنوع این مقولات، اهمیّت توجه به زمینه و شرایط ارتباط و ویژگیهای مخاطب است که شیعیان ارتباطگر را ملزم به انتخاب بهترین شیوه ارتباط میانفردی با اهلسنت در هر موقعیتی میسازد. در پژوهش حاضر سعی شده به این بُعد از سخنان معصومین(ع) پرداخته شود.
❇️نگاه فرایندی به سنتهای اجتماعی در سوره اسراء
حسن غفاری فر و صفورا سالاریه
کل نظام هستی، هدفمند و بر پایۀ قانون علّی - معلولی استوار است. بر همین مبنا، روابط حاکم بر عالَم انسانی و غیرانسانی، مبتنی بر اصل تاثیر و تأثر است. روابط اجتماعی انسان نیز خارج از این سیستم و حتمیبودن نیست. قرآن ـ که دربردارندۀ قوانین چیستی و چرایی عالم هستی است ـ از هست اجتماعی سخن گفته و بر این دسته از قوانین إلزامی، نام «سُنن» نهاده است که در علوم اجتماعی به آن «سنتهای اجتماعی» گویند. با توجه به گستردگی قرآن و محدودیت ظرفیت مقاله، در نوشتار حاضر با روش توصیفی - تحلیلی و با کمک منابع تفسیری، تاریخی وجامعهشناسی برای شناسایی سنتهای اجتماعی، تنها سورۀ مبارکۀ اسراء ـ که کلیدیترین سنتهای اجتماعی را یادآور شده ـ بررسی میشود تا مُدل فرایند تحقق سنتها در جوامع بشری از مبدأ تا مقصد، شناسایی و بهعنوان دانشی بنیادین، مفید برای تفسیر وقایع گذشته و تحلیل پدیدههای پیشرو باشد. قوانین و سنتهای شناساییشده در این سوره عبارتند از: اصل هدایتگری خدا و هدایتپذیری بشر، اصل تربیتی تشویق و ترغیب، اصل مُرید و مختاربودن انسان، اصل بازخوردگیری و ارزیابی أعمال، سنت إستمهال، پاداش در قالب تنبیه مجرمین و طالحین و پیروزی صالحین و در نهایت، جانشینی اهل حق بر باطل یا سنت استخلاف.
❇️ادامه گزارش از سایت پژوهشگاه مطالعه کنید.
💠https://b2n.ir/isca
#اداره_نشریات_پژوهشگاه_علوم_وفرهنگ_اسلامی
#فصلنامه_اسلام_ومطالعات_تجتماعی
#مرکز_مطالعات_اجتماعی_وتمدنی
✳️https://eitaa.com/isca24/5566
✅هشتاد و پنجمین شماره فصلنامه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام با همکاری پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام منتشر شد.
⏹در این شماره، مقالاتی منتخب از مجموعه مقالات دریافت شده توسط دبیرخانه همایش بین المللی «امام علی علیه السلام الگوی عدالت و معنویت برای جهان امروز» منشر شده اند که عناوین هشت مقاله منتشر شده به شرح ذیل می باشد:
💠- ظرفیت های معنویت گرایی علوی در تحقق عدالت اجتماعی – حجت الاسلام و المسلمین دکتر احمد واعظی
⏹http://psq.bou.ac.ir/article_67394_e5a3f7e19631cba145d57f094c101e23.pdf
💠- پیوستگی عدالت و اعتدال در اخلاق سیاسی اسلامی با تاکید بر سیره علوی – حجت الاسلام دکتر سیدکاظم سیدباقری و محمود مختاربند
⏹http://psq.bou.ac.ir/article_67400_566c0e8bae76f25a12a4bc5b304887c9.pdf
💠- عدالت فرهنگی؛ عنصر مقوم حکومت علوی – دکتر عماد افروغ و احمد اولیایی
♈️http://psq.bou.ac.ir/article_67401_dff5ccfec6f2a083523ea48dad23545c.pdf
💠- رفتارشناسی حاکم در نامه ی امام علی علیه السلام به مالک اشتر – دکتر هدیه تقوی و سمیه بخشی زاده
❇️http://psq.bou.ac.ir/article_67420_13c1c8c779a21ac204a11a1029f44341.pdf
- جوان گرایی در حکومت امام علی علیه السلام – حجت الاسلام دکتر حمیدرضا مطهری و محمدجواد پردل
✅http://psq.bou.ac.ir/article_67421_7a4ccc9dc8ffe80db9c0c7c2d18d1462.pdf
💠- سبک شناسی مواجهه ی امام علی علیه السلام با گسست های فعال اجتماعی – دکتر امیر محسن عرفان
🌐http://psq.bou.ac.ir/article_67422_4b11ba521495241afd780b0a85ea98b1.pdf
⏹- علل مهارگریختگی قدرت سیاسی و ساز و کارهای کنترل آن از دیدگاه امام علی علیه السلام – دکتر سیدحسین فلاح زاده
⏹http://psq.bou.ac.ir/article_67423_5a61504f12e39758dc73e07930ed233b.pdf
🔰- مفهوم شناسی عدالت و الزامات اجرایی شدن آن بر اساس سیره ی علوی – دکتر سیدعلی اصغر میرخلیلی
🔵http://psq.bou.ac.ir/article_67424_68756c81a86f0da44fe71c818959f81c.pdf
#پژوهشکده_تاریخ_وسیره_اهل_بیت
#مقالات_منتشر_شده
🌐https://eitaa.com/isca24/5570
📺برنامه تلویزیونی قرار گفتگو با حجت الاسلام و المسلمین دکتر نجف لک زایی قسمت اول
💠http://www.aparat.com/v/IxdBQ
🎙گفتگو شبکه چهار سیما با حجه الاسلام و المسلمین دکتر نجف لک زایی در برنامه قرار جلسه شماره 1 (صوت)
✅https://eitaa.com/isca_seda/220
💠دکتر حبیب الله بابایی در کانال ایتا و تلگرامیش یادداشت ذیل را منشرکرده است که به لحاظ اهمیت آن به بازنشرش می پردازیم.
✅حجت الاسلام و المسلمین دکتر حبیب الله بابایی عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و رئیس مرکز مطالعات اجتماعی و تمدنی است
🔰"سپاه قدس" یا "سپاه تمدن نوین"
🔵کتاب «عیار تمدنی جمهوری اسلامی» که آورده های تمدنی انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی را دنبال کرده (و اکنون در حال انتشار در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است) یک جای خالی دارد و آن جای سپاه پاسداران به مثابه یکی از مهم ترین آورده های تمدنیِ انقلاب و امروزه یکی از کنشگران اصلی در عرصه های تمدنیِ دنیای اسلام است.
✳️ این جایگاه در بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب در دیدار با فرماندهان سپاه به گونه های مختلفی بیان گردید که مهم ترین آن از نظر اینجانب، توصیه به «از دست ندادن نگاه وسیع و فرامرزی به جغرافیای مقاومت» بود.
ایشان در این باره تأکید کردند «نگاه وسیع فرامرزی که مسئولیتش با سپاه است، عمق راهبردی کشور است و گاهی از واجبترین واجبات هم لازمتر میشود». تعبیر «عمق راهبردی» در بیانات رهبری که در سخنرانی های اخیر خود همواره بر آن تأکید می کنند، همان رویکرد و نگرش تمدنی است. این رویکرد در عرصه های رقابت تمدنی در دیگر کشورهای اسلامی نیز مورد تأکید قرار می گیرد که نمونه آن را می توان در کتاب «عمق استراتژیک» داوود اوغلو در ترکیه و تا حدودی در کتاب «اسلام تمدنی» در مرکز ایستک در مالزی مشاهده کرد.
🌐همین تعبیر هوشمندانه در بیان سردار سلامی نیز در همین دیدار انعکاس داشت که گفتند: «امروز خطوط تماس انقلاب، هزاران کیلومتر عمق پیدا کرده و با انتقال پیام ظلمستیزی، عدالتخواهی و معنویت، آمریکا در تحولات سیاسی و امنیتی منطقه به حاشیه رانده شده است.» این جملات که برای تمدن پژوهان کاملا وزن و مضمون تمدنی دارد، نشان از خودآگاهی های تمدنی در میان نخبگان نظام اسلامی دارد.
⚫️با همین رویکرد و با ترسیم حوزه های اعتبار تمدن اسلامی و تعریف عمق استراتژیِ جریان مقاومت و ضرورت فراروی آن از مرزهای جهان اسلام به مرزهای دنیای مستضعفان، نقش و جایگاه سپاه بویژه سپاه قدس را باید از نو فهم و خوانش کرد. سپاه قدس که به حق باید آن را نه صرفا یک سپاه نظامی، بلکه یک سپاه هویت ساز و تحول آفرین در عرصه های بین المللی دانست، در ایجاد چنین عمق استراتژیکی و چنین حوزه اعتبار تمدنی نه فقط برای ایرانیان، بلکه برای مسلمانان و حتی برای مستضعفان دنیای امروز آورده های بی بدیلی داشته است،
⚫️سهمی که دیگر نهادهای علمی و فرهنگی ایران بعد از انقلاب از ایفای چنان نقشی عاجز بوده اند. مشکل سپاه پاسداران و خاصا سپاه قدس نه در تجربه ها و کنش های تمدنی اش، بلکه در فقر زبانی و بیانی آن است که نمی تواند ثبوت خود را به اثبات برساند و انقلاب مفهومی و هویتیِ ایجاد کرده اش را در جهان اسلام به نمایش گذاشته و بر آن تحدی کند. به بیان دیگر، به رغم فعالیت های بسیار گسترده سپاه و نقش آفرینی های تمدنی آن، هنوز این تجربه ها در هیچ یک از محافل علمی و آکادمیک تبدیل به تئوری نشده است.
❇️از نظر نویسنده، آنچه که چنین فقری را موجب گشته است، فاصله بین سپاه و نخبگان فکری در حوزه و دانشگاه است. ایجاد ارتباطات تنگاتنگ بین سپاه قدس با اساتید دانشگاه و همین طور برخی از اساتید حوزه، می تواند زمینه را برای فعال کردن حوزه های دانشی در فهم تمدنی از سپاه و فهم علمی از کنش های تمدنیِ سپاه در گذشته جمهوری اسلامی فراهم کند. (حبیب اله بابائی)
https://t.me/Habibollah_Babai
https://eitaa.com/Habibollah_Babai
با حضور غلامرضا جلالی عضو هیأت علمی گروه هنر و تمدن اسلامی پژوهشکده اسلام تمدنی؛
کرسی ترویجی نقد و بررسی «اطلس تاریخی سادات ایران» برگزار می شود.
یکی از برنامه های مستمر بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی برگزاری کرسیهای ترویجی است؛ نقد و بررسی «اطلس تاریخی سادات ایران» (قم و آوه) عنوان یکی از این سلسله جلسات است که به همت گروه سادات و مفاخر اسلامی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی تدارک دیده شده است.
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده اسلام تمدنی، این کرسی ترویجی با ارائه سید حسن حسینی، پژوهشگر بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی و با نقد ناقدان دکتر ابوالفضل حسن آبادی، رییس اداره اسناد سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و پژوهشگر تاریخ محلی و تاریخ شفاهی و همچنین غلامرضا جلالی، پژوهشگر بنیاد تدارک دیده شده است. کرسی ترویجی نقد و بررسی «اطلس تاریخی سادات ایران» (قم و آوه) در تاریخ ۵ شنبه دوم آبان ماه سال جاری از ساعت ۹ در محل بنیاد پژوهش های اسلامی برگزار خواهد شد.