نشست های چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی گزارش نشست علمی توسعه فلسفه در چشم اندار چهل ساله انقلاب اسلامی به مناسبت چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی؛ نشست علمی « توسعه فلسفه در چشم اندار چهل ساله انقلاب اسلامی» به همت پژوهشکده فلسفه و کلام و مرکز همکاری‌های علمی و بین‌الملل پژوهشگاه در تاریخ ۱۸ شهریور برگزار شد. حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر فیروزجایی و دکتر ابراهیم علیپور به عنوان ارائه دهنده و دکتر ذوالفقار ناصری به عنوان دبیر علمی در این نشست علمی حضور داشتند. در ابتدای جلسه دبیر علمی دکتر ناصری در مورد ضرورت جلسه توضیح دادند و گفتند: انقلاب اسلامی و دانش های مختلفی که در راستای انقلاب اسلامی است رابطه تنگاتنگی دارد؛ زیرا انقلاب هویت فرهنگی داشته و دارد و به همین مناسبت در خدمت دو نفر از اساتیدی که در حوزه فلسفه اشتهار دارند هستیم و از ایشان دعوت کردیم تا در این زمینه به بحث و گفتگو بنشینیم، در ابتدا از آقای فیروز جایی می خواهیم که نسبت بین فلسفه و انقلاب اسلامی را مطرح کنند، آیا فلسفه بعد از انقلاب اسلامی توسعه پیدا کرده است و در هر دو صورت به تبیین آن بپردازند و آیا فاصله ما با فلسفه مطلوب چقدر است؟ دکتر فیروزجایی: قبل از هر چیز از دوستان پژوهشکده فلسفه و کلام که زحمت تشکیل این جلسه را به عهده گرفتند تشکر می کنم، در مورد نسبت فلسفه و انقلاب اسلامی باید کمی به عقب برگردیم و مقایسه ای داشته باشیم و وضعیت قبل از انقلاب با وضعیت بعد از انقلاب بررسی کنیم و این مقایسه در دو حالت باید انجام بگیرد یکی فعالیت فلسفه تا شروع انقلاب اسلامی و دیگری فعالیت فلسفه در چهل سال انقلاب اسلامی. بخش اول به علت ضیق وقت امکان بررسی تفصیلی آن در این جلسه وجود ندارد و فقط می توانیم بستر فرهنگی که در انقلاب برای فلسفه به وجود آمد اشاره کنیم که گویای بخش اول نیز خواهد بود، همان طور که نهضت ترجمه در سده های اول، دوم، چهارم و پنجم از زبان های یونانی، هندی و لاتین شکل گرفت و این اولین مواجهه تمدن اسلامی و مغرب زمین بود و بعد از آن نهضت مشروطیت اتفاق افتاد، در این دوران، ایرانیان به مغرب زمین و فلسفه غربی توجه کردند، هرچند توجه به آن کامل نبود و گفت و گوهایی ناقص شکل گرفت، بعد از مشروطیت و شکل گیری سلطنت پهلوی، با وضعیت جدیدی مواجه هستیم، از یک سو مدرنیسم غربی یا روشنفکری غرب زده مواجه هستیم که تصمیم می گیرد که ایران را به صورت کامل غربی کند، معمار این مدرنیسم محمد علی فروغی است و برای احیای فلسفه جدید غربی باید نگاه ما به عقل و ادراکات عقل باشد و کتاب هایی را در این زمینه مانند سیر حکمت در اروپا ترجمه کرد تا فلسفه غربی را در ایران پیاده کند. جریان دیگری که در غربی سازی شکل گرفت جریان مارکسیسم بود، آن ها برای احیای و ترویج مارکسیسم فعالیت چشمگیری داشتند. در همه مراکز علمی و دانشگاهی هر دو جریان فعال بوده اند، در چنین فضایی علامه طباطبایی به احیای فلسفه اسلامی و پاسخ به شبهات فلاسفه می پردازد که منجر به شکل گیری کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم می شود و این یک نقطه عطف در تاریخ انقلاب اسلامی محسوب می شود. این وضعیت اجمالی فلسفه قبل از انقلاب اسلامی بود، امام خمینی که بنیانگذار انقلاب اسلامی است خود فیلسوف بزرگی است و با همین مبانی فلسفی به طراحی انقلاب اسلامی پرداخته است. هر چند سیستم حکومتی بر اساس ولایت فقه طراحی شده است ولی ولایت فقیه نیز دارای مبانی کلامی و فلسفی متعددی می باشد و انقلاب اسلامی برای دفاع از خودش و به ویژه هجمه های فکری باید به سراغ عقل و منطق رفت و از همان ابتداء شهید مطهری و شاگردان علامه طباطبایی به تحکیم مبانی اعتقادی نهضت می پردازند که می توان به اساتید سبحانی، مصباح و شهید صدر اشاره کرد. بعد از انقلاب اسلامی، در حوزه اسلامی و اخلاق مباحث عمده ای شکل گرفت و در عرصه فلسفه سیاسی نیز بیشتر مباحث در بعد از انقلاب شکل گرفته است و البته این طور نیست که همه این مباحث نوآوری داشته باشد، در فلسفه اخلاق آن چه بعد از انقلاب شکل گرفت بسیار عمده است و با قبل از انقلاب قابل مقایسه نیست. بعد از انقلاب اسلامی، رسما در دانشگاه های و مجامع علمی کشور رشته های فلسفی ایجاد شد و در این زمینه پژوهش های مختلفی انجام شد و کتاب هایی که در زمینه فلسفه منتشر شده است قابل مقایسه با قبل از انقلاب نیست و هم چنین نشریات فلسفی قابل مقایسه با قبل از انقلاب نیست، هر چند هنوز ما به حد مطلوب نرسیده ایم؛ این مهم به معنای کم کاری ما در این عرصه نیست ولی تلاش های زیادی در این زمینه انجام شده است.

سیزدهمین نشست از سلسله نشست های چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی با موضوع انقلاب اسلامی و توسعه علوم و معارف قرآن کریم هم اکنون در تالار طبرسی در حال برگزاری است

پانزدهمین نشست از سلسله نشست های چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی

شانزدهمین نشست های چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی با موضوع انقلاب اسلامی و توسعه علوم سیاسی

برنامه تلوزیونی«سایه روشن» پاسخگویی به سوالات و شبهات محرم با همکاری مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی از شب اول تا دوازدهم محرم شبکه چهار سیما هر شب ساعت 23 و تکرار آن فردا ساعت 18

باز این چه شورش است که در خلق عالم است باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است فرا رسیدن ماه محرم بر عاشقان حسینی تسلیت باد @pajoohaan_ir

به مناسبت چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی؛ گزارش نشست علمی انقلاب اسلامی و مردم سالاری دینی اسلامی www.isca.ac.ir کانال پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در پیام رسان داخلی eitaa.com/isca24

به مناسبت چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی؛ گزارش نشست علمی انقلاب اسلامی و مردم سالاری دینی به مناسبت چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی؛ نشست علمی «انقلاب اسلامی و مردم سالاری دینی» به همت پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی و مرکز همکاری‌های علمی و بین‌الملل پژوهشگاه در تاریخ ۱۵شهریور برگزار شد. حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر منصور میراحمدی به عنوان ارائه دهنده و دکتر شریف لک زایی به عنوان دبیر علمی در این نشست علمی حضور داشتند. در ابتدای این نشست دکتر شریف لک زایی دبیر علمی نشست، به معرفی دکتر میراحمدی پرداخت و با اشاره به جایگاه علمی ایشان یادآور شد که کتاب ایشان با عنوان نظریه مردم سالاری دینی، مفهوم، مبانی و الگوی نظام سیاسی در سال های گذشته چاپ شده و ایشان در زمینه نسبت مردم سالاری و دین و تجزیه و تحلیل نگاه عالمان دینی به موضوع صاحب نظر است. در ادامه وی به ایدۀ اصلی مؤلف در این کتاب پرداخت و یادآور شد که کتاب مشتمل بر چهار فصل با عنوان‌های چارچوب مفهومی و الگوی روشی؛ اسلام و مؤلفه‌های مردم‌سالاری؛ اسلام و مبانی مردم‌سالاری و اسلام و الگوی نظام سیاسی مردم‌سالاری است که نویسنده می‌کوشد با طرح ایده «امکان مفهومی مردم‌سالاری دینی» صورت‌بندی خاصی از «نظریه مردم‌سالاری دینی» را با توجیه، تحلیل و تبیین مؤلفه‌های آن با توجه به رویکردی «درون دینی» و با استخدام الگوی روشی «تفسیر اجتهادی» ارائه نماید. در این نشست از دکتر میراحمدی تقاضا شد که مفهوم مردم سالاری دینی را به عنوان مفهومی که در انقلاب اسلامی طرح و بسط یافته است در نسبت با انقلاب اسلامی توضیح دهد. در ادامه خلاصه ای از مباحث سخنران ارائه می شود: تبیین نسبت انقلاب اسلامی و مردم سالاری دینی مستلزم تبیین بنیان فکر دینی انقلاب اسلامی از یک سو و ایضاح نسبت این رویکرد با شکل گیری الگوی مردم سالاری دینی در ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران است. این امر می تواند نگاه انقلاب اسلامی به حکومت را روشن ساخته، تفاوت اساسی آن را با الگوهای رقیب در دو سطح جهان اسلام ونظام بین الملل آشکار سازد. در ادامه این محورها به صورت مختصر توضیح داده می شود: ۱. انقلاب اسلامی ورویکرد نوگرایی دینی - انقلاب اسلامی ایران(۱۳۵۷/۱۹۷۹) حاصل رویکردی خاص به دین بود که در مقایسه با دو رویکرد سنتی وتجدد گرایانه به دین، از آن به نوگرایی دینی می توان تعبیر کرد. بر اساس این رویکرد، اگرچه مراجعه مستقیم به متون دینی برای فهم دین ضروری است اما در این مراجعه با بکارگیری عقل، برداشتی عقلانی ومتناسب با شرایط زمانی از آموزه های دینی شکل می گیرد؛ برداشتی که به انطباق دنیای متغیر با شریعت ثابت می انجامد، سنت دینی در زمینه دنیای جدید بازسازی می گردد و دو عرصه زندگی فردی واجتماعی با قوانین روزآمد دینی تنظیم می گردد. ویژگی های دین شناسی رویکرد نوگرایی دینی از این قرار است: - رویکرد درون متنی؛ فهم دین تنها با مراجعه مستقیم به متون دینی (قرآن کریم وسنت پیامبر ص) امکان پذیر است. ضرورت اتخاذ رویکرد زبانی در فهم متون دینی (نظریه قدیم زبان: کاشف بودن زبان از حقیقت) - ضرورت تفسیر و فهم مقصود شریعت ومعنای غیر ظاهر متون دینی در چارچوب الگوی روشی اجتهاد - حداکثری بودن دین (زندگی فردی واجتماعی) والبته ورود دین تنها در عرصه محتوا ونه ساختار