تأملات قرآنی در باب «روابط انسانی»
(قسمت بیستم: گسترش رحمت الهی به حیات انسانی) (شماره ۲)
نویسنده:دکتر حبیب الله بابایی
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
منبع: کانال ایتای ایشان
یک سلسله آیات قرآنی، در نسبت و عُلقۀ «رحمت خداوندی» و «انسان» است. در بارۀ «سُنّت رحمت» یادداشت بعدی را خواهم نوشت. در این قسمت صرفا به این نکته میپردازم که رحمت خداوند به زندگی انسان (فردی یا اجتماعی) تسرّی و توسعه پیدا میکند. در این باره یک دسته آیات، آیههای « فَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ» است که وضعیتهای «فقدان رحمت» را بر میشمارد که اگر رحمت الهی نبود، ضلالت پیش میآمد (لَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكَ وَرَحْمَتُهُ لَهَمَّتْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ أَنْ يُضِلُّوكَ)، اگر رحمت الهی نبود ، خسارت پیش میآمد، (فَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ لَكُنْتُمْ مِنَ الْخَاسِرِينَ) و اگر رحمت الهی نبود ، تبعیت از شیطان رخ میداد (وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّيْطَانَ).
یک دسته از آیات هم آیات «علم و رحمت»، «کتاب و رحمت»، و «هدایت و رحمت» است، مثل آیۀ (ثُمَّ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ تَمَامًا عَلَى الَّذِي أَحْسَنَ وَتَفْصِيلًا لِكُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً) یا آیۀ (فَقَدْ جَاءَكُمْ بَيِّنَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ). و یک سلسله آیات هم هستند که معطوف به دعا برای کسب رحمت از خداوند است، مانند آیات (رَبَّنَا لَا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً)، (وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا).
این دسته آیات نشان میدهد که فضل و رحمت الهی به گونههای مختلف و در فرایندهای گوناگون با فرد و جامعه انسانی پیوند برقرار میکند و رحمت الهی به سطح زندگی فردی و اجتماعی انسان گسترش پیدا میکند. «سنت رحمت» را در یادداشت بعدی اشاره خواهم کرد.
پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
پیام تسلیت رئیس دفتر تبلیغات اسلامی در پی درگذشت دکتر افروغ
متن حجت الاسلام والمسلمین احمد واعظی بدین شرح است:
بسمه تعالي
انا لله و انا اليه راجعون
در گذشت استاد متقي و فهيم جامعه شناس ايران مرحوم دكتر افروغ در ليلة القدر، قلوب تمام كساني را كه با بيان و بنان عالمانه و مشفقانه اين انسان وارسته آشنا بودند در غم و اندوه فرو برد.
اينجانب كه سالها بهرهمند از دوستي و هم صحبتي با ايشان و همكاري در دانشگاه باقرالعلوم عليه السلام و هيات امناي آن بودم اين ضايعه را به جامعه علمي كشور و خانواده محترم و فرزندان و شاگردان ايشان تسليت عرض ميكنم و از خداي رحيم و رئوف تمناي آن دارم كه حشر اين استاد خدوم و صادق و دردآشنا را با اولياي شامخ دين محمد و آلهالطاهرين قرار دهد.
احمد واعظي
رئيس دفتر تبليغات اسلامي
حوزه علميه قم
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💎 تفسیر دعای روز بیست و چهارم ماه مبارک رمضان
👈 حجت الاسلام والمسلمین لک زایی معاون پژوهش دفتر تبلیغات اسلامی
❎مشاهده در آپارات
🌐https://www.aparat.com/v/1NH7g
🎧از رادیو پژوهش بشنوید
🌐http://dte.bz/DBJeq
💮 منتظر تفسیر دعای هر روز ماه رمضان باشید.
https://eitaa.com/isca24/13105
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
📒نشست علمی قرائت امام علی "ع" و قرائت عاصم
◾️بررسی نسبت این همانی و اشاره ای به ابعاد کلامی آن
🎙ارائه دهنده: دکتر محمد جاودان
✍️دبیرعلمی: دکتر ذوالفقار ناصری
📅زمان: یکشنبه 27 فروردین ماه 1402
⏰ساعت 12:30 تا 14:30
⬅️لینک ورود به جلسه
🌐 http://dte.bz/philconf
💠مجری: پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی و مرکز همکاری های علمی و بین الملل
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
هدایت شده از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
📒 سلسله نشست های علمی
⬅️تاریخ در قرآن ( سنت های تاریخی )
🎙ارائه دهنده :حجت الاسلام دکتر محسن الویری
📅زمان: روزهای ۲۷ و ۲۹ فروردین ۱۴۰۲
⏰ساعت ۱۱ تا ۱۲
🔗لینک ورود به جلسه
🌐 http://dte.bz/historyconf
💠مجری:پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت ع و مرکز همکاریهای علمی و بین الملل
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
◾️سلسله نشست های علمی حکمرانی در قرآن ( جلسه 185)
📒حکمرانی در قرآن و نهج البلاغه ( جلسه دهم)
👤ارائه دهنده: حجت الاسلام استاد نجف لک زایی
⬅️دبیر علمی : دکتر سید سجاد آل غفور
📅زمان: شنبه 26 فروردین ماه 1402 ساعت 12:45 الی 14
💠لینک ورود به جلسه
🌐http://dte.bz/hokmconf
📒مجری: پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی و مرکز همکاری های علمی
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
هدایت شده از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
«نشست اول»؛ قرآن و عادلانه بودن عفاف
📣گروه مطالعات عدالت اجتماعی پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی برگزار می کند؛
«نشست های رمضانی پیرامون عدالت اجتماعی در قرآن»
به صورت برخط به ادرس؛
🌐http://dte.bz/scscenter
🔸پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
«نشست دوم»؛ عدالت سیاسی در قرآن
📣گروه مطالعات عدالت اجتماعی پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی برگزار می کند؛
«نشست های رمضانی پیرامون عدالت اجتماعی در قرآن»
به صورت برخط به ادرس؛
🌐http://dte.bz/scscenter
🔸پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
✅نگاهی گذرا بر تاملات مرحوم افروغ درباره تبیین فلسفی انقلاب اسلامی براساس حکمت متعالیه
✍️شریف لک زایی، عضو هیاتعلمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی:در کمتر از یکسال اخیر دو متفکر بسیار توانمند انقلاب اسلامی یعنی دکتر علیرضا صدرا و دکتر عماد افروغ را از دست دادیم که بهنظر من ضایعه جبرانناپذیری است. هر دو از مدافعان انقلاب اسلامی و از کسانی بودند که در باب انقلاب اسلامی فهم فلسفی را تقویت میکردند و نگاهی فلسفی به انقلاب اسلامی داشتند. دغدغه هر دو بزرگوار این بود که ارزشهای انقلاب اسلامی تداوم پیدا کند و این جز از مسیر حکمت و فلسفه و خرد ممکن نبود.
📒بهویژه دکتر افروغ دغدغهای داشت که تداوم ارزشهای انقلاب اسلامی بود. این تداوم با توجه به تصریح خود ایشان در برخی گفتارها و نوشتارهای ایشان، با لحاظ نگاه فلسفی و با تبیین فلسفی از انقلاب اسلامی انجام میپذیرد.
💠جزئیات خبر در سایت ایسکا
🌐http://dte.bz/pYHqv
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
🔷حجت الاسلام والمسلمین یوسفی مقدم:
✅تلاوت قرآن را با تدبر همراه کنیم
🔗 متن گفتگو در لینک زیر↙️
🌐 http://dte.bz/JiNsF
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
تلاوت قرآن را با تدبر همراه کنیم.pdf
597.9K
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
44.59M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
#ویژه_نامه_ماه_رمضان|#پژوهشکده_مهدویت_وآینده_پژوهی |#صالحان_و_چالش_های_اعتقادی|#محمد_شهبازیان
#مطالعات_مهدویت
🌀ویژه برنامه ماه مبارک رمضان
📒صالحان و چالش های اعتقادی ( جلسه دوم)
🎙حجت الاسلام محمد شهبازیان
▪️عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
⏹مجری: پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی
https://eitaa.com/isca24/13114
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
◾️سلسله نشست های علمی حکمرانی در قرآن ( جلسه 185)
📒حکمرانی در قرآن و نهج البلاغه ( جلسه دهم)
👤ارائه دهنده: حجت الاسلام استاد نجف لک زایی
⬅️دبیر علمی : دکتر سید سجاد آل غفور
📅زمان: شنبه 26 فروردین ماه 1402 ساعت 12:45 الی 14
💠لینک ورود به جلسه
🌐http://dte.bz/hokmconf
📒مجری: پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی و مرکز همکاری های علمی
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
41.23M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎬جرعهای از قرآن
🔷موضوع: رابطه ایمان و برتری انسانها از منظر قرآن کریم
👤سخنران: حجتالاسلام والمسلمین سعید بهمنی
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
🎙مهدی شجریان:رعایت عفاف ارتباط مستقیمی با شرایط فرهنگی جامعه دارد
✅عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: اهمیت عفاف، بیش از اینکه ارتباط مستقیمی با جنسیت داشته باشد ارتباط مستقیمی با اوضاع فرهنگی یک جامعه دارد. در شرایط عادی، زن و مرد مامور به رعایت عفاف هستند اما در شرایط خاص فرهنگی و اجتماعی ممکن است یک صنف بیشتر مورد خطاب قرار گیرند.
✍️نشست «قرآن و عادلانه بودن عفاف» امروز شنبه ۲۶ فروردینماه از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد.
حجتالاسلام والمسلمین مهدی شجریان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در این نشست سخنرانی کرد.
💠گزارش مکتوب نشست در سایت ایسکا
🌐http://dte.bz/gUBao
💠دریافت فایل صوتی از رادیو پژوهش
🌐http://dte.bz/HmZ3K
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
48.41M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
#ویژه_نامه_ماه_رمضان|#پژوهشکده_مهدویت_وآینده_پژوهی |#صالحان_و_چالش_های_اعتقادی|#محمد_شهبازیان
#مطالعات_مهدویت
🌀ویژه برنامه ماه مبارک رمضان
📒صالحان و چالش های اعتقادی ( جلسه سوم)
🎙حجت الاسلام محمد شهبازیان
▪️عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
⏹مجری: پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی
https://eitaa.com/isca24/13114
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
تأملات قرآنی در باب «روابط انسانی»
(قسمت بیستویکم: سنّتِ رحمت)
نویسنده:دکتر حبیب الله بابایی
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
منبع: کانال ایتای ایشان
سنّت «رحمت» و قاعدهمندی آن را میتوان دست کم در عناوین و پرسشهای پنجگانه ذیل جستجو کرد: الف) اینکه اگر رحمت الهی باشد چه رخ میدهد (آثار تکوینی رحمت الهی در انسان و جامعه)؟ ب) اینکه اگر رحمت الهی نباشد چه رخ میدهد (خلاءهای حاصل از فقدان رحمت در حیات فردی و اجتماعی انسان)؟ ج) اینکه رحمت عامه الهی و رحمت خاصه الهی شامل چه کسانی میشود و چه کسانی از آن محروم میمانند؟ د) فرایند و مکانیسم کسب رحمت خداوندی چیست و از چه مسیری میتوان به رحمت خدا دست پیدا کرد؟ و بالاخره هـ) اینکه «یأس از رحمت الهی» کِی و چسان و برای چه کسانی بوجود میآید؟
برای پرسش اول میتوان آیاتی همچون فَأَنْجَيْنَاهُ وَالَّذِينَ مَعَهُ بِرَحْمَةٍ مِنَّا (اعراف 72) وَمَنْ تَقِ السَّيِّئَاتِ يَوْمَئِذٍ فَقَدْ رَحِمْتَهُ (غافر 9) را در نظر گرفت.
برای پرسش دوم میتوان آیههایی مانند إِلَّا تَغْفِرْ لِي وَتَرْحَمْنِي أَكُنْ مِنَ الْخَاسِرِينَ (هود 47) وَمَنْ يَعْشُ عَنْ ذِكْرِ الرَّحْمَٰنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطَانًا فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ (زخرف 36) را محل تأمل قرار داد.
برای پرسش سوم آیاتی مانند هُدًى وَرَحْمَةٌ لِلَّذِينَ هُمْ لِرَبِّهِمْ يَرْهَبُونَ (اعراف 154) إِنَّ رَحْمَتَ اللَّهِ قَرِيبٌ مِنَ الْمُحْسِنِينَ (اعراف 56) مطالعه کرد.
برای پرسش چهارم میتوان آیاتی از قبیل لَوْلَا تَسْتَغْفِرُونَ اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ (نمل 46)، فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَاعْتَصَمُوا بِهِ فَسَيُدْخِلُهُمْ فِي رَحْمَةٍ مِنْهُ وَفَضْلٍ وَيَهْدِيهِمْ إِلَيْهِ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا (نساء 175) را منظور کرد.
و برای پرسش آخر نیز آیات مربوط به «قنوط» و «یأس» همچون قَالَ وَمَنْ يَقْنَطُ مِنْ رَحْمَةِ رَبِّهِ إِلَّا الضَّالُّونَ (حجر 56) را محل تأمل وتدبر قرار داد.
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
📝 پیام تسلیت رهبر انقلاب درپی گذشت دکتر عماد افروغ
🔹 حضرت آیتالله خامنهای در پیامی درگذشت دانشمند فرزانه و انقلابی آقای عماد افروغ را تسلیت گفتند.
📩 متن پیام به این شرح است:
بسم الله الرّحمن الرّحیم
درگذشت دانشمند فرزانه و انقلابی مرحوم آقای دکتر عماد افروغ رحمةالله علیه را به خاندان گرامی و دوستان و همکاران و شاگردان ایشان صمیمانه تسلیت عرض میکنم و صبوری و آرامش روحی برای آنان و رحمت و مغفرت الهی را برای آن مرحوم که در سحرگاه جمعه و قدر به لقاءالله پیوست مسألت مینمایم. تلاشهای فکریاش مقبول حق و یادش گرامی باد.
سیّدعلی خامنهای
۱۴۰۲/۰۱/۲۶
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
📝پیام تسلیت رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و رئیس اتاق فکر تحول علوم انسانی در پی درگذشت دکتر افروغ
📩 متن پیام حجت الاسلام والمسلمین نجف لک زایی بدین شرح است:
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحيمِ
إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ
ارتحال اندیشمند با تقوا، دانشمند خلاق و محقق گرانمایه جناب آقای دکتر عماد افروغ را به خانواده محترم، بستگان، علاقه مندان و دانشجویان ایشان تسلیت عرض می کنم.
از مهمترین ویژگی های آن مرحوم، باور به ایده علوم انسانی ناظر به مسائل بومی با رویکرد اسلامی و حکمت متعالی و در عین حال اشراف به نظریات روز، ضمن پرهیز از تقلید، بود.
در ملاقات هایی که اینجانب با آن عزیز سفر کرده داشتم پیوسته از ایده تاثیر حکمت متعالیه بر تکوین انقلاب اسلامی یاد می کرد و از مشوقان ایده علوم انسانی متعالی، بویژه سیاست متعالیه بود.
متأسفانه جامعه علوم انسانی _اسلامی یکی از چهره های جدی و موثر خود را از دست داد و با فقدان آن استاد گرانمایه مواجه شد که ضایعهای جبران ناپذیر است. امیدوارم ميراث فکری و فرهنگی و اندیشه های آن عالم فرزانه و دغدغه مند پیوسته بیش از پیش مورد توجه و بهره برداری مراکز علمی کشور قرار گیرد.
خداوند متعال آن مرحوم را غریق رحمت بیکران خود قرار داده و به بازماندگان و علاقمندان و شاگردان ایشان صبر جمیل و اجر جزیل عنایت فرماید.
نجف لک زایی
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
و رئیس اتاق فکر تحول علوم انسانی
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💎 تفسیر دعای روز بیست و پنجم ماه مبارک رمضان
👈 حجت الاسلام والمسلمین لک زایی معاون پژوهش دفتر تبلیغات اسلامی
❎مشاهده در آپارات
🌐https://www.aparat.com/v/CmyYu
🎧از رادیو پژوهش بشنوید
🌐http://dte.bz/48CNJ
💮 منتظر تفسیر دعای هر روز ماه رمضان باشید.
https://eitaa.com/isca24/13124
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
هدایت شده از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
«نشست دوم»؛ عدالت سیاسی در قرآن
📣گروه مطالعات عدالت اجتماعی پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی برگزار می کند؛
«نشست های رمضانی پیرامون عدالت اجتماعی در قرآن»
به صورت برخط به ادرس؛
🌐http://dte.bz/scscenter
🔸پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
هدایت شده از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
📒 سلسله نشست های علمی
⬅️تاریخ در قرآن ( سنت های تاریخی )
🎙ارائه دهنده :حجت الاسلام دکتر محسن الویری
📅زمان: روزهای ۲۷ و ۲۹ فروردین ۱۴۰۲
⏰ساعت ۱۱ تا ۱۲
🔗لینک ورود به جلسه
🌐 http://dte.bz/historyconf
💠مجری:پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت ع و مرکز همکاریهای علمی و بین الملل
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/
هدایت شده از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
📒نشست علمی قرائت امام علی "ع" و قرائت عاصم
◾️بررسی نسبت این همانی و اشاره ای به ابعاد کلامی آن
🎙ارائه دهنده: دکتر محمد جاودان
✍️دبیرعلمی: دکتر ذوالفقار ناصری
📅زمان: یکشنبه 27 فروردین ماه 1402
⏰ساعت 12:30 تا 14:30
⬅️لینک ورود به جلسه
🌐 http://dte.bz/philconf
💠مجری: پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی و مرکز همکاری های علمی و بین الملل
⬅️پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید
🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir/