هشتمین نشست از سلسله نشست‌های هم‌اندیشی فقه حکومتی با حضور آیت الله ابوالقاسم علیدوست ( قسمت دوم) دومین پرسش این نشست، معطوف به بخش دیگری از کتاب فقه و مصلحت و نیز مطلب موردبحث در حاشیه‌ی نهم بخش اول این کتاب بود: با توجه به اینکه یکی از انگیزه‌های مخالفت با استصلاح در فقه شیعه، باز شدن پای تشخیص‌های غلط به اسم مصلحت عقلی به فقه است، چرا نگوییم که هیچ مصلحتی را جز با استناد به نصوص معتبر دینی نمی‌پذیریم؟ آیا این کار، زمینه‌ساز همراهی بیشتر فقیهان با این نظریه و بستن راه بر روی مخاطرات احتمالی مصلحت عقلی نمی‌شود؟ ازنظر آیت الله علیدوست، در این پرسش، پرسش‌گر به نوعی استصلاح در به‌کارگیری استصلاح پناه برده است و می‌خواهد با ضرورت استناد مصلحت به نص و نیاوردن اسمی از عقل به دو نتیجه دست یابد: یکی جلوگیری از مخاطرات احتمالی و دیگری همراه سازی بسیاری از فقیهان حساس به کاربرد عقل در فقه. وی با اشاره به بخشی از نوشته‌های خود در دو کتاب فقه و عقل و فقه و مصلحت تأکید کرد که در استنباط نوع اول دست ما برای عدم استفاده از عقل باز است و کسی که فقط از نصوص بهره می‌گیرد، چندان دچار آسیب نخواهد شد. اما در استنباط دوم ـ برخلاف دیدگاه کسانی مانند استاد محسن اراکی، آن را هم از جنس استنباط می دانند ـ بسیار پیش می‌آید که ما نص روشنی در اختیار نداریم و عقل نقش ایفا می کند. وی برای تبیین این مطلب، توسعه‌ی شهرها را به‌ عنوان یکی از وظایف دولت‌ها مثال زد که لازمه‌ی آن در بسیاری از موارد، خرید ملک‌های مردم از سوی شهرداری‌ها، حتی با عدم رضایت مالکان و گاهی با تعیین قیمت از سوی شهرداری است. روشن است که این مسئله در استنباط اول مشمول تصرف در مال دیگری بدون اذن و رضایت است و حکم آن حرمت می‌باشد، اما پرسش این است که اگر در جایی دولت و نهادهای دولتی مانند شهرداری بر سر دوراهی احترام به حقوق شخصی مردم و یا حفظ حقوق جمعی و حتی حقوق نسل‌های آینده قرار گیرد، کدام‌یک مقدم است؟ به باور آیت الله علیدوست درست است که در اینجا هیچ نصی برای گام گذاشتن در راه دوم در اختیار نداریم، اما می‌دانیم که یکی از مقاصد شارع آن است که انسان‌ها بی‌دلیل در رنج نباشند. این مطلب را می‌توان از روایت نبوی «بُعثتُ بالحَنیفیّة السَّمحة السَّهلة» به دست آورد که یکی از نصوص مبین مقاصد است. علیدوست در بخش دیگری از سخنان خود در پاسخ به یکی از پرسش‌های مطرح‌شده، بیان کرد که اصرار برای به‌کارگیری «مقاصد الشریعه» در فقه، برای جلوگیری از اطلاق گیری‌های رایج در فقه موجود است که در برخی از موارد، پیامدهای نادرستی به دنبال دارد؛ البته با این توضیح که تمسک به مقاصد تا آنجا درست است که نصوص دینی را از کار نیندازیم. وی برای تبیین بیشتر این مطلب به یکی از دیدگاه‌های فقهی مرحوم آیت‌الله تبریزی اشاره کرد که بر اساس آن، فروش سلاح به دشمنان دین یک حرام تکلیفی است اما عقد صحیح است و می بایست کالای خریداری شده را تحویل داد، چرا که اطلاق نص «أفوا بالعقود» آن را دربرمی گیرد. اما ازنظر آیت الله علیدوست، روشن است که این دلیل، این مسئله را در برنمی‌گیرد و چه‌بسا در هنگام عقد قرارداد فروش سلاح، این کار مصداق تقویت کفر نبوده، اما هم‌اکنون زمینه‌ساز تقویت کفر است. وی در ادامه‌ی تشریح این دیدگاه فقهی خویش، گریزی گذرا به کاربرد آن در مسائل روز نیز داشت. ازنظر علیدوست، هنگامی‌که در مقام عقد یک قرارداد با کفار و دشمنان دین هستیم که برای کیان اسلام ضرر دارد و یا می‌خواهیم عضو یک میثاق یا معاهده‌ی بین‌المللی شویم که کارشناسان فراوانی بر این باورند که ورود به این معاهده و پای بندی به آن ضرر دارد، نمی‌توان چنین گفت که حداکثر حکم درباره‌ی این معاهده، حکم به حرمت است و نه بطلان. وی در پایان این بخش تأکید کرد که ازنظر ما چنین اطلاق گیری‌هایی مشکل درست می‌کند.

هشتمین نشست از سلسله نشست‌های هم‌اندیشی فقه حکومتی با حضور آیت الله ابوالقاسم علیدوست ( قسمت سوم) در ادامه و با توجه به سخنان علیدوست درباره‌ی کاربست مقاصد در فقه، پرسشی از سوی یکی از حاضران در نشست مطرح شد با این مضمون که آیا گسترش مقاصد در فقه، به نصوص و جایگاه آن‌ها در فقه ضربه نمی‌زند؟ پاسخ علیدوست این بود که این اتفاق در صورتی می‌افتد که ما در فقه خود، «مقاصدمحور» باشیم؛ درحالی‌که ما در کتاب فقه و مصلحت هم توضیح داده‌ایم که درباره‌ی نسبت میان مقاصد و نصوص پنج نظریه وجود دارد و یکی از آن‌ها این است که ما مقاصد را در خدمت نصوص قرار می‌دهیم و به کمک آن‌ها، به استنطاق نصوص می‌پردازیم. یکی دیگر از پرسش‌های این نشست، پرسش از چگونگی تفسیر نصوص مبیِّن شریعت به کمک نصوص مبین مقاصد بود و اینکه چگونه می‌توان چنین رابطه‌ای را پذیرفت، حال‌آنکه ظهور نصوص مبین شریعت قوی‌تر است؟ علیدوست در نقد این پرسش این‌گونه گفت که پیش‌فرض صاحب این پرسش این بوده است که نصوص مبین شریعت از هر نظر، آشکارتر از نصوص مبین مقاصد هستند و برعکس. ازنظر وی، مبیَّن یا غیر مبیّن بودن یک نص نسبی است و یک نص می‌تواند از یک جنبه مبیَّن باشد و از جنبه‌ی دیگر، ابهام داشته باشد. علیدوست، بخش نخست این پرسش را که از فرایند تفسیر نصوص مبین شریعت به کمک نصوص مبین مقاصد پرسیده بود، یک پرسش خوب و فنی دانست که جای بسط و توضیح دارد. وی، توضیح داد که این فرایند، یک فرایند خاص و پیچیده نیست که متفاوت از دیگر برداشت‌های فقهی باشد و آن را همانند تفسیر متشابهات قرآن به کمک محکمات قرآن دانست. به‌بیان‌دیگر، همان فرایندی که در تفسیر بعضی از آیات قرآن به کمک بعضی دیگر از آیات و یا در تفسیر بعضی از روایت‌ها به کمک بعضی دیگر از آن‌ها طی می‌شود، در اینجا نیز پی گرفته می‌شود. وی بازگشت این فرایند را به دستور زبان دانست و تأکید کرد که نباید این‌گونه پنداشت که ما حرف عجیب و خاصی زده‌ایم که فهم آن نیازمند توضیح ویژه‌ای است

سلسله نشست های علمی: سبک زندگی در تفسیر اجتماعی هم اکنون در تالار شیخ طبرسی در حال برگزاری می باشد پایگاه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی www.isca.ac.ir کانال رسمی پژوهشگاه در پیام رسان ایتا https://eitaa.com/isca24

به گزارش روابط عمومی پژوهشکده اسلام تمدنی، حجت الاسلام والمسلمین مسعودی در ابتدای این نشست گفت: دستاوردهای علم، برگرفته از تعاملات علمی و پژوهشی شایسته و بایسته و محصول استنباط و برداشت های عالمانه متخصصان و اندیشمندان خبره در هر علمی می باشد و این مهم نشانگر والابودن جایگاه تحقیق و پژوهش در عرصه تولید علم می باشد. ریاست دفتر تبلیغات اسلامی خراسان در ادامه افزود: امروزه با توجه به تحولات بنیادین و پرشتاب در عرصه علم و دانش و لزوم بهره گیری مناسب از آموزه های دانشی در سبک زندگی نوین و تغییرات رو به تزاید در عرصه های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی، نیازمند پاسخ ها و پژوهش های کاملا عالمانه و تخصصی هستیم. امروزه نیاز به نوآوری در عرصه پژوهش امری ضروری تلقی می گردد و دوری از کارهای تکراری و تقلیدی و دوری از ترجمه محض، از ضروریات قلمداد می شود. وی افزود: فعالیت های علمی صورت پذیرفته در حوزه های مختلف در دهه های گذشته که خود به نوعی اسناد پژوهشی نظام تلقی می شود، نیازمند تحقق در عرصه عمل و متن واقع، به ویژه معطوف به رفع نیازهای ضروری نظام می باشد. حجت الاسلام والمسلمین مسعودی در ادامه با اشاره به ضرورت ها و مسایل نوین گفت: با ورود به دهه ی پنجم انقلاب و ظهور و بروز اقتضائات جدید، تتمیم رویکردهای پژوهشی و اقدامات علمی در راستای واکنش سریع به مسائل، باید مورد توجه جدی تری قرار گیرد. وی افزود: امروز دیگر پژوهشهای بسیار زمان بر چندان ما را در برابر مشکلات پیش رو یاری نخواهد کرد. لذا اولویت سنجی کارهای پژوهشی و توجه به مسئله های چالشی که از اهمیت بسیاری برخوردار هستند و رصد به موقع موضوعات پژوهشی به منظور چاره جویی برای آنها از الزامات فعالیت های علمی پژوهشی در دهه پنجم انقلاب می باشد. وی مساله انتشار و عرضه را از قطعه های اصلی پروسه پژوهش برشمرد و افزود با توجه به بسترهای روزآمد و کارآمد در این زمینه نیز باید دقت و واکاوی مجددی صورت گیرد و انتشار حداکثری در دستور کار قرار گیرد.

⛎سرپرست پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی در دیدار مدیران ارشد دفتر تبلیغات اسلامی، حجت الاسلام دکتر واعظی ریاست دفتر تبلیغات اسلامی و حجت الاسلام دکتر نجف لک زایی معاون پژوهش دفتر تبلیغات اسلامی و دست اندرکاران اصطلاح‌نامه فقه با حجت الاسلام و المسلمین شهرستانی، نماینده و مسئول دفتر آیت الله سیستانی، ضمن تاکید بر لزوم سازماندهی علوم اسلامی گفت: ✅اصطلاحنامه علوم اسلامی، فعالیتی نوین و بی سابقه در کشورهای اسلامی و حتی عربی است که افتخار آن برای دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ثبت شده است. حجت الاسلام و المسلمین محمد هادی یعقوب نژاد با بیان اینکه اصطلاح‌نامه فقه با اهداف بین المللی نگاشته شده، گفت: اصطلاح‌نامه از طرف یونسکو در سال 1379 مورد تقدیر قرار گرفت همچنین در نشست سران جامعه اطلاعاتی جهان سوئیس (WSIS 2019)، سامانه تولیدی مبتنی بر این اصطلاح‌نامه، نامزد دریافت جایزه بین المللی است و این فرصت برای معرفی حوزه‌های علمیه شیعی در عرصه های بین المللی قابل توجه خواهد بود. ☣وی افزود: در مقیاس هماهنگی نهایی میان واژگان و ایجاد لحاظ های تقسیم یکی از کارهای بسیار مهم در تدوین اصطلاح‌نامه است و اهمیت این امر در مورد اصطلاح‌نامه فقه به دلیل کثرت واژگان فقه مضاعف است به همین جهت پس از اتمام اولیه اصطلاح‌نامه فقه، گروهی متشکل از چند محقق و تحت اشراف شورای علمی گروه، مامور به این مهم شده و پس از بررسی نهایی، از میان 64 هزار اصطلاح، حدود 52 هزار آن را برگزیدند و با ملاحظات شورای علمی گروه، شورای پژوهشی و نظر ارزیابان و بررسی مجدد 53041 اصطلاح به تصویب نهایی رسید و برای نشر مکتوب ارائه شد و مابقی در قالب فایل الکترونیکی به سامان رسید. این اثر بدیع با مشارکت و همکاری علمی بیش از چهل نفر به انجام رسیده است عضو شورای پژوهشی در ادامه تصریح کرد: اصطلاح‌نامه در حقیقت هویتی عینی، مختصر و نظام مند از منابع و مدارک (اشیاء اطلاعاتی مانند کتاب، مقاله، اشیاء صوتی و تصویری و...) موجود در یک حوزه معرفتی است لذا قبل از شروع هر اصطلاح‌نامه لازم است مدارک یا اشیاء اطلاعاتی آن حوزه، شناسایی شوند از این رو قبل از تدوین اصطلاح‌نامه فقه، منابعی که در این رشته تالیف شده اند در حد میسور شناسایی، و از نظر وزانت منابع در نزد متخصصان علم فقه، درجه بندی شدند. با توجه به این که منابع فقهی بسیار گسترده بودند؛ 500 عنوان از میان آن‌ها برگزیده و پس از فهرست‌نویسی توصیفی، اصطلاحات و واژگان نمایه ای آن‌ها استخراج گردید. 🅾حجت الاسلام والمسلمین یعقوب نژاد در پایان گفت: اگر این اثر را در یک سیستم نرم افزاری قراردهیم، مصطلاحات جدید و بحث های جدیدی که گفته می‌شود، به این سیستم اضافه و به نوعی معلوم می‌شود که چه فردی حرف تازه‌ای گفته است که در حال حاضر توسط برنامه نرم افزاری و شبکه وب پایه آن، تاکنون توضیحات مفهومی حدود 4 هزار اصطلاح فقهی ضمیمه شده است. همچنین بیش از 33 هزار اصطلاح به حدود 180 هزار پاراگراف و قطعات متون فقهی، به صورت موضوعی مرتبط گردیده است که همچنان رو به افزایش می‌باشد.

✅در سی و یکمین نشست «اصحاب قلم » صورت گرفت؛ ♒️اگر بخواهد حکومت دینی پا بر جا باشد، باید تبلیغ دین داشته باشد. ♈️در سی و یکمین نشست «اصحاب قلم » صورت گرفت؛ معرفی کتاب «تبلیغات دینی در حکومت دینی رییس مرکز احیای آثار اسامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسامی در معرفی اثر خود با عنوان «تبلیغات دینی در حکومت دینی » گفت: در این کتاب ثابت شده که حکومت دینی حتماً باید دین را تبلیغ کند زیرا فلسفه وجودی حکومت دینی بر اساس تبلیغ و گسترش ارز شهای دینی است و ا گر بخواهد حکومت دینی پا بر جا باشد، باید تبلیغ دین داشته باشد. به گزارش روابط عمومی دفتر تبلیغات اسامی، حجت الاسلام والمسلمین اکبر اسدعلیزاده در سی و یکمین نشست «اصحاب قلم » در گفتگو با خبرنگار ما به معرفی کتاب خود با عنوان «تبلیغات دینی در حکومت دینی » پرداخت و اظهار داشت: بحث اصلی این کتاب این است که آیا تبلیغ دین از وظایف حکومت دینی است یا این که حکومت دینی باید وظایف حاکمیتی خود را انجام دهد و تبلیغ دینی را به نهادهای مختلف واگذار کند. وی افزود: برخی شبهه ای را مطرح کردند که حکومت اسامی کارش حکومت کردن است و لزومی ندارد که تبلیغ دین کند ولی با توجه به پیشنهادی که پژوهشکده الهیات و خانواده پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به ما دادند که کتابی را در این زمینه ارائه کنیم، تحقیقاتی انجام شد و این کتاب را در پاسخ به این شبهه ارائه کردیم. رییس مرکز احیای آثار اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به پیشینه این بحث افزود:در این خصوص به صورت پراکنده کارهایی شده است ولی ما با نگاه جامع این کتاب را ارائه دادیم و این کتاب در چارچوب خود هم چالش ها و آسیب های حکومت اسامی و هم آسیب های تبلیغ دینی را بحث می کند و وظایفی را که حکومت دینی و مبلغان دینی دارند، ارائه می کند و یک کتاب کاربردی و جامع نسبت به این مباحث است. وی با اشاره به فهرست و عناوین کلی این کتاب گفت: این کتاب حاوی 5 بخش است که بخش اول کلیات و مفاهیم را شامل می شود، بخش دوم وظایف و کارکردهای حکومت دینی، بخش سوم مقایسه حکومت دینی با حکومت های غیر دینی، بخش چهارم آسیب های حکومت دینی و بخش پنجم آسیب شناسی تبلیغات دینی در حکومت دینی است. حجت الاسلام والمسلمین اسدعلیزاده با بیان این که بحث اصلی در این کتاب آن است که حکومت دینی باید دین را تبلیغ کند و اگر دین را تبلیغ نکند ماندگاری خودش به خطر می افتد، به خوانش بخشی از کتاب پرداخت و افزود: فلسفه حکومت دینی، اجرای احکام الهی و پاسداری و حفظ آن است؛حکومت اسامی ضامن اجرای قوانین اسامی بوده و خاستگاه تمام ارزش های آن، خدا و سوق دادن جامعه به سوی او است. وی در قرائت بخش دیگری از کتاب خود در رابطه با اهمیت و جایگاه تبلیغ دین گفت: دشمنان با امکانات فراوان و استفاده از تکنولوژ یهای جدید هجمه تبلیغاتی گسترده ای را علیه اسام ناب آغاز کرده اند و این مسأله ما را برای مقابله با این هجمه ها فرا می خواند و ضرورت تبلیغ دین را دو چندان می کند و در صورت کوتاهی در این امر خطر تباهی ارزش های دینی حتمی است. رییس مرکز احیای آثار اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسامی افزود: اصولاً دین بدون تبلیغ آن معنا ندارد و تبلیغ دین مربوط به یک دوره زمانی خاص نیست، بلکه یک امر مداوم و پیوسته ای است که حیات اسام و تفکر دینی و تعمیق بخشیدن به باورهای دین به آن بستگی دارد و به هیچ وجه توقف پذیر نیست زیرا توقف تبلیغ دین مساوی با مرگ باورهای دینی است. 📗وی افزود: در این کتاب ثابت کرده ام که حکومت دینی حتماً باید تبلیغ دین کند زیرا فلسفه وجودی حکومت دینی بر اساس تبلیغ و گسترش ارزش های دینی است و اگر بخواهد حکومت دینی پا بر جا باشد، باید تبلیغ دین داشته باشد. گفتنی است این کتاب در سال 1392 در همایش «تجلیل از خادمان فرهنگ مکتوب » از سوی اداره کل ارشاد و فرهنگ اسامی اصفهان به عنوان «اثر برگزیده » برای دریافت جایزه ویژه انتخاب شد. پایگاه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی www.isca.ac.ir کانال رسمی پژوهشگاه در پیام رسان سروش https://sapp.ir/isca.ac.ir. کانال رسمی پژوهشگاه در پیام رسان ایتا https://eitaa.com/isca24 کانال رسمی پژوهشگاه در پیام رسان بله https://ble.im/isca24 صفحه اختصاصی پژوهشگاه در اینستاگرام https://www.instagram.com/isca.ac.ir|#پژوشگاه_علوم_وفرهنگ_اسلامی |#نجف_لک_زایی|#پیام_تسلیت

چهلمین سالگرد پیروزی «انقلاب اسلامی ایران» توسط وابسته فرهنگی سرکنسولگری ایران در استانبول با حضور مقامات، دیپلمات‌ها و مقیمان ایرانی در سالن «اتحادیه ملی طلبه‌های ترک» در شهر استانبول با حضور حجت الاسلام و المسلمین دکتر نجف لک زایی ریاست محترم پژوهشگاه علوم و فرهنگی برپا شد.

سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین دکتر نجف لک رایی ریاست محترم پژوهشگاه علوم و فر هنگ اسلامی در سمپوزیوم چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی ایران در ترکیه. استانبول

سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین دکتر نجف لک رایی ریاست محترم پژوهشگاه علوم و فر هنگ اسلامی در سمپوزیوم چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی ایران در ترکیه. استانبول

سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین دکتر نجف لک رایی ریاست محترم پژوهشگاه علوم و فر هنگ اسلامی در سمپوزیوم چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی ایران در ترکیه. استانبول

سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین دکتر نجف لک رایی ریاست محترم پژوهشگاه علوم و فر هنگ اسلامی در سمپوزیوم چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی ایران در ترکیه. استانبول

فایل صوتی سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین دکتر نجف لک زایی ریاست محترم پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ♈️ انقلاب اسلامی: اقتدا به انبیا

سلسله نشست های علمی: بازخوانی ضعف تمدنی مسلمان و راه های برون رفت از آن پایگاه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی www.isca.ac.ir کانال رسمی پژوهشگاه در پیام رسان ایتا https://eitaa.com/isca24