آذر 1300
#میرزا_یونس معروف به #میرزا_کوچک فرزند میرزا بزرگ، در سال 1259 شمسی در #رشت به دنیا آمد. سال های نخست عمر را به آموختن مقدمات علوم دینی سپری کرد و در سال 1286، در #گیلان به صفوف #آزادی_خواهان پیوست و برای ٪سرکوب_محمدعلی_شاه روزانه #تهران شد. همزمان با اوج گیری #نهضت_مشروطه، شماری از آزادی خواهان رشت، کانونی به نام مجلس اتحاد تشکیل دادند که میرزا کوچک خان هم که در آن دوران یک طلبه بود، به آنها پیوست.
درسال 1294 به جای مجلس اتحاد، هیأت اتحاد اسلام، از یک گروه هفده نفری در رشت تشکیل گردید که بیشتر اعضای آن روحانی بودند و میرزا کوچک خان عضو مؤثر آن بود. به زودی میرزا، رهبری این گروه را بر عهده گرفت و پس از اشغال ایران توسط #ارتش_روسیه_تزاری، به مبارزه با این ارتش پرداختند و #روستای_کسما در ناحیه #فومن را مرکز کار خود قرار دادند. این هیأت بتدریج گسترش یافته و بخش وسیعی از شمال کشور زیر نفوذ آن درآمد و به #نهضت_جنگل و #حزب_جنگل مشهور شد.
نهضت جنگل فعالیت های نظامی مختلفی را بر ضد نیروهای #روسی و #انگلیسی در شمال ایران انجام داد. اما دچار اختلافات داخلی گردید و برخی از سران آن تسلیم و یا اعدام شدند. پس از تسلیم خالو قربان، نیروهای دولتی وارد رشت شدند و چون مذاکرات صلح با جنگلی ها به نتیجه نرسید، به تعقیب نیروهای جنگل پرداختند. برخی از نیروها متفرق و برخی تسلیم و تعدادی نیز کشته شدند. در چنین وضع سختی میرزا کوچک خان در سرمای شدید زمستان از همسرش خداحافظی کرده و به اعماق جنگل ها رفت تا در فرصتی مناسبت بتواند نیروهای پراکنده را سازماندهی کند؛ اما در اثر سرمای شدید به شهادت رسید