#شرح_حکمت ۱۴۷
🔰قسمت اول
🔴کمیل بن زیاد مى گوید:
💢قَالَ کُمَیْلُ بْنُ زِیَاد: أَخَذَ بِیَدِی أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِب علیه السلام، فَأَخْرَجَنِی إِلَى الْجَبَّانِ، فَلَمَّا أَصْحَرَ تَنَفَّسَ الصُّعَدَاءَ، ثُمَّ قَالَ:
«امیرمؤمنان على بن ابى طالب علیه السلام دست مرا گرفت و به سوى صحرا برد هنگامى که به صحرا رسید آه پردردى کشید و فرمود»
✨یَا کُمَیْلُ بْنَ زِیَاد: إِنَّ هَذِهِ الْقُلُوبَ أَوْعِیَهٌ، فَخَیْرُهَا أَوْعَاهَا
💠 «اى کمیل بن زیاد! دل ها همانند ظرف هاست پس بهترین آنها ظرفى است که مقدار بیشترى را بتواند نگهدارى کند»
✍امام علیه السلام اشاره به این است که در مبدأ فیض الهى هیچ محدودیتى نیست و اگر استفاده انسان ها از آن مبدأ متفاوت است به سبب تفاوت ظرفیت هاى آنهاست; درست به این مى ماند که گروهى ظرف هاى مختلفى را با خود بردارند و به سوى چشمه زلال پرآبى حرکت کنند. پیداست هر یک به اندازه پیمانه اى که به همراه دارد از آن چشمه آب بر مى گیرد; یکى به اندازه آشامیدن یک مرتبه انسان و دیگرى به اندازه دفعات زیاد.
🔹 به بیان دیگر، باران فیض الهى بر صحرا و دشت و دره ها و گودال ها مى بارد، هر زمینى وسعت بیشترى داشته باشد بهره اش از آن باران بیشتر است. این سخن اشاره به آن است که اى کمیل! تا مى توانى ظرفیت خود را گسترش ده.
🌸 از این رو امام مى فرماید:
🔅فَاحْفَظْ عَنِّی مَا أَقُولُ لَکَ
✔️«بنا بر این، آنچه را به تو مى گویم حفظ کن و در خاطر خود بسپار»
#نهضت_نهج_البلاغه_خوانی
@jahesh6
جهش
#شرح_حکمت ۱۴۷ 🔰قسمت اول 🔴کمیل بن زیاد مى گوید: 💢قَالَ کُمَیْلُ بْنُ زِیَاد: أَخَذَ بِیَدِی أَم
#شرح_حکمت ۱۴۷
🔰قسمت دوم
❣امام علیه السلام جامعه انسانى را به سه گروه تقسیم مى کند مى فرماید:
✨النَّاسُ ثَلاَثَهٌ: فَعَالِمٌ رَبَّانِیٌّ، وَمُتَعَلِّمٌ عَلَى سَبِیلِ نَجَاه، وَهَمَجٌ رَعَاعٌ أَتْبَاعُ کُلِّ نَاعِق، یَمِیلُونَ مَعَ کُلِّ رِیح، لَمْ یَسْتَضِیئُوا بِنُورِ الْعِلْمِ، وَلَمْ یَلْجَئُوا إِلَى رُکْن وَثِیق
🔴مردم سه گروهند:
💠علماى ربانى،
🔅دانش طلبان در طریق نجات
🔅و احمقانِ بى سر و پا و بى هدفى که دنبال هر صدایى مى روند و با هر بادى حرکت مى کنند; آنهایى که با نور علم روشن نشده اند و به ستون محکمى پناه نبرده اند»
✍منظوراز عالمان ربانى انسان هایى هستند که علم و تقوا و معرفت الهى را در بر دارند و آنچه مى گوینداز سخنان پروردگار و اولیائش مى گویند و همواره در این مسیر سیر مى کنند و کار آنها تربیت شاگردان و پرورش روح و فکر آنهاست.
🔹اما «مُتَعَلِّمٌ عَلَى سَبِیلِ نَجَاه» به کسى گفته مى شود که رهبرو پیشوا و معلمى ازعلماى ربانى براى خود بر گزیده،از شیطان و وسوسه هاى او و انسان هاى شیطان صفت دورى گزیده، در طریق نجات گام نهاده و آن مسیر را در سایه رهبرى آگاه و با تقوا ادامه مى دهد.
👈درواقع «علماى ربانى» همچون آفتاب عالم تاب و «متعلّمان عَلى سَبیلِ النَّجاه»همچون کره ماه هستند که گرچه از خود نورى ندارند; ولى نور آفتاب را گرفته و منعکس مى کنند و به همین دلیل چراغ شب هاى تار محسوب مى شوند.
✔️ این دو گروه خوشبخت و سعادتمند و پیروزند
═══✙❆♡❆✙═══
#نهضت_نهج_البلاغه_خوانی
@jahesh6
#شرح_حکمت ۱۴۷
📌قسمت سوم
❣امیر المومنین علیه السلام در ادامه می فرماید :
✍ اما گروه سوم :,افراد گمراه و منحرفى هستند که امام براى آنها شش وصف بیان فرموده است:
🔻 نخست از آنها به «همج» یاد مى کند. «همج» جمع «هَمَجَه» در اصل به معناى مگس کوچک است که اشاره به حقارت و بى ارزشى آنهاست.
🔻 سپس از آنها به «رعاع» اسم مى برد که جمع «رَعاعه» (بر وزن خرابه) به معناى افراد بى سر و پا و اوباش است.
🔻در سومین یادکرد آنها را افرادى بى هدف نام مى برد که دنبال هر صدایى مى روند; امروز پاى پرچم زید سینه مى زنند فردا پاى پرچم دشمنش.
🔻در چهارمین توصیف ایشان را به موجودات سبک و بى ریشه اى مانند برگ هاى خشکیده، پشه ها وامثال آن تشبیه مى کند که همراه باد به هر سویى مى روند .
🔻 در پنجمین و ششمین توصیف که در واقع علت اصلى تمام مشکلات و بدبختى هاى آنهاست مى فرماید:
آنها به نور علم روشن نشده اند تا در مسیر ثابتى به سوى اهداف والایى حرکت کنند و نیز تکیه گاه محکمى ندارند که به آن چسبیده باشند تا نسیم ها و حتى طوفان ها هم نتوانند آنها را جا به جا کنند. اینها حال کسانى است که نه عالمند و نه متعلم، نه دانشمند و نه پیرو دانشمندان.
✔️ در واقع امام علیه السلام روى نقطه اصلى مشکلات جوامع انسانى انگشت گذارده است. قسمت مهمى از مشکلات از ناحیه گروه سوم است; گروهى نادان، بى خبر، بى برنامه که دنبال هر کسى بدون مطالعه حرکت مى کنند. تنها هدفشان منافع مادى آنهاست. نه نور علم و تقوا بر قلوبشان تابیده، نه معرفت درستى نسبت به مبدأ و معاد دارند، نه تکیه گاه مطمئن، نه مشاوران آگاه و دشمنان اسلام بر همین گروه تکیه مى کنند تا جوامع اسلامى را گرفتار نا بسامانى کنند
═══✙❆♡❆✙═══
#نهضت_نهج_البلاغه_خوانی
@jahesh6
#شرح_حکمت ۱۴۷
📌قسمت چهارم
❣امیر المومنین در مقایسه ای برتری علم بر اموال دنیا را از شش جهت ثابت می کند :
⚜نخست می فرماید:
✨یَا کُمَیْلُ: الْعِلْمُ خَیْرٌ مِنَ الْمَالِ، الْعِلْمُ یَحْرُسُکَ وَأَنْتَ تَحْرُسُ الْمَالَ
💠 «اى کمیل! علم از مال بهتر است (چرا که) علم، تو را پاسدارى مى کند ولى تو باید مال را پاسدارى کنى»
✍بدیهى است که علم هم ایمان انسان را حفظ مى کند و هم جسم و جان او را، زیرا دفع آفات در جهات مختلف به وسیله علم صورت مى گیرد
✔️ در حالى که مال به عکس آن است; صاحب مال باید پیوسته از اموال خویش مراقبت کند مبادا دزدان آن را بربایند یا آفات و بلاهایى آن را از میان بردارد. باید مراقبینى بر آن بگمارد، وسایل اطفاى حریق در کنارش قرار دهد، به موقع به آن سرکشى کند مبادا آفتى در آن پیدا شده باشد و این یک برترى بزرگ براى علم در برابر مال است.
═══✙❆♡❆✙═══
#نهضت_نهج_البلاغه_خوانی
@jahesh6
#شرح_حکمت 147
قسمت هشتم
❣امیر المومنین علیه السلام در پنجمین مقایسه علم و مال مى فرماید:
✨وَالْعِلْمُ حَاکِمٌ، وَالْمَالُ مَحْکُومٌ عَلَیْهِ
💠«علم حاکم است و مال محکوم علیه (علم فرمانده است و مال فرمان بردار)
✍بدیهى است مال و ثروت در سایه علم و دانش پدید مى آید; مدیریت هاى شایسته، آگاهى به فنون زراعت و تجارت و صنعت و به ویژه در عصر ما آگاهى به انواع تکنولوژى ها و فناورى ها سرچشمه پیدایش و گسترش اموال و ثروت هاست و آنچه مایه برترى بخشى از کشورها بر سایر کشورهاى جهان و حاکمیت آنها بر مسائل سیاسى و فرهنگى جهان شده همان پیشرفت علمى آنهاست که هم اقتصادشان را شکوفا کرده و هم پایه هاى حاکمیت شان را بر مسائل سیاسى تقویت نموده است.
✔️علم در کلام امام علیه السلام همه علوم مفید را شامل مى شود; اعم از علوم الهى و معنوى و علوم مفید مادى، هرچند بیشتر سخن از علوم الهى است.
#نهضت_نهج_البلاغه_خوانی
@jahesh6
#شرح_حکمت ۱۴۷
📌قسمت نهم
❣ امام علیه السلام در ششمین و آخرین برترى علم و دانش بر مال و ثروت چنین مى فرماید:
✨یَا کُمَیْلُ: هَلَکَ خُزَّانُ الاَْمْوَالِ وَهُمْ أَحْیَاءٌ، وَالْعُلَمَاءُ بَاقُونَ مَا بَقِیَ الدَّهْرُ: أَعْیَانُهُمْ مَفْقُودَهٌ، وَأَمْثَالُهُمْ فِی الْقُلُوبِ مَوْجُودَهٌ
💠 «اى کمیل! ثروت اندوزان هلاک شده اند در حالى که ظاهراً در صف زندگانند; ولى دانشمندان تا جهان برقرار است زنده اند خود آنها گرچه از میان مردم بیرون رفته اند; ولى چهره و آثارشان در دل ها ثبت است
✍ مى دانیم فرق موجود زنده و مرده در تأثیرگذارى آن است، بنابراین ثروت اندوزانى که نه خود از اموالشان استفاده مى کنند و نه دیگران بهره مند مى شوند در حکم مردگانند، زیرا هیچ اثرى از آنها دیده نمى شود; ولى دانشمندانى که سال ها و قرن ها چشم از جهان فرو بسته و شاگردان و کتاب ها و آثارشان در همه جا به چشم مى خورد در واقع زنده اند.
🔹 مگر یک عالم زنده چه مى کند؟ شاگرد پرورش مى دهد، مردم را هدایت و از آیین حق دفاع مى کند. هرگاه پس از وفات آثار علمى آنها همین کارها را انجام دهد گویى آنها زنده اند. آرى، دانشمندانى که وفات کرده با بدن هاى مادى در میان ما نیستند; اما به قلب هر کس مراجعه کنید وجود آنها را با آثارشان حاضر مى بینید. درست مانند حیاتشان پیام مى دهند و تربیت مى کنند.
#نهضت_نهج_البلاغه_خوانی
═══✙❆❆✙═══
@jahesh6
#شرح_حکمت ۱۴۷
📌قسمت (۱۰)
❣️ امام عليه السلام در اين بخش از كلام حكمت آميزش بعد از ذكر اهميت علم و علما و برترى علم بر مال و ثروت مى فرمايد:
✨هَا إِن هَاهُنَا لَعِلْما جَمّا ـ وَأَشَار بِيَدِه إِلَى صَدْرِه✨
💠 «(بدان اى كميل) در اينجا علم فراوانى است ـ و با دست اشاره به سينه مباركش كرد ـ »
⚜سپس فرمود:
✨لَوْ أَصَبْتُ لَهُ حَمَلَةً✨
💠«اى كاش افراد لايقى براى آن مى يافتم
( تا به آنها تعليم دهم ) »
🔔منظور از اين علم چه علمى است⁉️
✍ به نظر مى رسد علوم مربوط به صفات جمال و جلال خداوند و عرفان ذات مقدسش و اسرار جهان آفرينش و مقامات انبيا و اوليا و حوادث مربوط به آينده باشد
كه تحمل اين علوم را همه كس ندارد بلكه جمعى از پاكان و خاصان و اولياء الله و اتقيا مى توانند حامل اين علوم باشند و از آن به طور صحيح استفاده كنند.
═══✙❆♡❆✙═══
@jahesh6
#شرح_حکمت ۱۴۷
📌قسمت (١۱)
❣ امام عليه السلام در ادامه اين سخن از چهار گروه نام مى برد كه هيچ كدامشان شايسته حمل اين علوم الهى و اسرارآميز نيستند.
✔️ در مورد گروه اول مى فرمايد:
✨بَلَى أَصَبْت لَقِنا غَيْر مَأْمُون عَلَيْه، مُسْتَعْمِلا آلَة الدِّين لِلدُّنْيَا، وَمُسْتَظْهِرا بِنِعَم اللَّه عَلَى عِبَادِه، وَبِحُجَجِه عَلَى أَوْلِيَائِه✨
💠 «آرى كسى را مى يابم كه زود درك مى كند ولى (از نظر تقوا) قابل اطمينان و اعتماد نيست و دين را وسيله دنيا قرار مى دهد و از نعمت خدا بر ضد بندگانش استفاده مى كند و از دلائل الهى بر ضد اوليائش كمك مى گيرد»
✍ اين گروه همان عالمان بى تقوا هستند كه از نظر علمى ممكن است مراحلى را طى كرده باشند; ولى از نظر تعهد و احساس مسئوليت الهى پايشان لنگ است.
اينها همان عالمانى هستند كه در دستگاه خلفاى جور و سلاطين ظالم توجيه گر اعمالشان بوده و دين خود را براى آبادى دنيايشان مى فروختند و تاريخ افرادى از اين قبيل را به خاطر دارد كه حتى گاه براى حفظ موقعيتشان فتوا به ريختن خون بى گناهان مى دادند و اينها خطرناك ترين دشمنان اسلامند.
┏━━━🍃🌹🍃━━━┓
@jahesh6
#شرح_حکمت ۱۴۷
📌قسمت ۱۲
❣امیر المومنین علیه السلام سپس درباره گروه دوم که شایسته حمل علوم الهی نیستند مى فرماید:
✨أَوْ مُنْقَاداً لِحَمَلَهِ الْحَقِّ، لاَ بَصِیرَهَ لَهُ فِی أَحْنَائِهِ، یَنْقَدِحُ الشَّکُّ فِی قَلْبِهِ لاَِوَّلِ عَارِض مِنْ شُبْهَه. أَلاَ لاَ ذَا وَلاَ ذَاکَ
💠«یا کسى که مطیع حاملان حق است; اما چون بصیرتى به پیچ و خم هاى علم و شبهات ندارد با نخستین شبهه و ایراد، شک در دل او پیدا مى شود.
آگاه باش (اى کمیل!) نه این به درد مى خورد و نه آن»;
✍ این گروه از یک نظر نقطه مقابل گروه اول اند; افرادى ضعیف الفکر و نادان و مغرور که در برابر شبهه افکنان کاملا آسیب پذیر اند، میدان را خالى کرده و گاه به آن ها مى پیوندند. خطر این گروه براى جهان اسلام و جامعه بشرى نیز کم نیست.
✔️ نمونه این گروه جمعیت خوارج بودند; هنگامى که به توطئه و نیرنگ عمرو عاص قرآن بالاى نیزه ها رفت فورا میدان را رها کردند و هنگامى که شبهه افکنى شعار «لا حُکْمَ إلاّ لِلّه» را سر داد در برابر على(علیه السلام) قیام کردند که چرا مسئله حکمیت را پذیرفته اى و العیاذ بالله نسبت کفر به آن حضرت دادند و امثال آنها در جامعه امروز ما نیز کم نیست.
═══✙❆♡❆✙═══
@jahesh6
#شرح_حکمت ۱۴۷
📌قسمت (۱۳)
❣امام علیه السلام در پایان این بخش مى فرماید:
✨کَذَلِکَ یَمُوتُ الْعِلْمُ بِمَوْتِ حَامِلِیهِ
💠 «این گونه علم با مرگ حاملانش مى میرد»
✍ زیرا هیچ یک از این گروه چهارگانه شایسته آن نیستند که حامل علوم الهى باشند. به همین دلیل عالمان واقعى از قرار دادن علوم در اختیارشان خوددارى مى کنند و ناچار علمشان را با خودشان به گور مى برند و با مرگ آن ها علم هم مى میرد. عالمانى که حجت خدا در زمینند
💝 امام علیه السلام در این بخش از کلام خود که در واقع جنبه استثنا از گفتار سابق را دارد مى فرماید:
✨اللَّهُمَّ بَلَى! لاَ تَخْلُو الاَْرْضُ مِنْ قَائِم لِلَّهِ بِحُجَّه. إِمَّا ظَاهِراً مَشْهُوراً، وَإِمَّا خَائِفاً مَغْمُورا
🔹(درست است که عالمان با عمل اندک اند و علم و دانش با مرگ حاملانش مى میرد) ولى بار خدایا! آرى هرگز روى زمین از کسى که به حجت الهى قیام کند خالى نمى شود; خواه ظاهر و آشکار باشد و یا ترسان و پنهان
✔️ درست همان چیزى که علماى امامیه و شیعیان به آن ایمان دارند که زمین هرگز خالى از حجت نمى شود; خواه آشکار باشد یا پنهان
#نهضت_نهج_البلاغه_خوانی
@jahesh6
#شرح_حکمت ۱۴۷
📌قسمت ۱۴
❣سپس امام علیه السلام در ادامه به نکته مهمى درباره فواید وجود حجت هاى الهى اعم از غائب و ظاهر پرداخته مى فرماید:
✨لِئَلاَّ تَبْطُلَ حُجَجُ اللَّهِ وَبَیِّنَاتُهُ
💠«وجود آنها به این سبب است که دلائل الهى و نشانه هاى روشن او هرگز باطل نگردد و از دست نرود»
✍این سخن در واقع یکى از پاسخ ها براى سؤال معروفى است که درباره فلسفه وجود امام غائب علیه السلام مى شود و آن این که امام غائب علیه السلام افزون بر این که وجودش سبب آرامش زمین و برکات الهى و تربیت و پرورش دل هاى آماده است، از طریق ولایت تکوینى همچون پرورش گل ها و میوه ها به وسیله آفتاب پشت ابر، فایده دیگرى نیز دارد و آن این است که معارف اسلامى و حجج و بینات الهى و احکام شریعت را دست نخورده نگه مى دارد تا با گذشت زمان گرد و غبار نسیان و بطلان بر آنها ننشیند و آیین حق تحریف نگردد تا زمانى که ظاهر شود و همه را از این آب زلال حیات بخش سیراب کند.
@jahesh6
#شرح_حکمت ۱
❣امیر المومنین _علیه السلام _می فرماید
✨کُنْ فِي الْفِتْنَةِ کَابْنِ اللَّبُونِ، لاَ ظَهْرٌ فَيُرْکَبَ، وَلاَ ضَرْعٌ فَيُحْلَبَ
💠در فتنه ها همچون شتر کم سن و سال باش; نه پشت او قوى شده که سوارش شوند نه پستانى دارد که بدوشند»
✍اینجا روشن مى شود که هدف امام این است که انسان به هنگام شورش هاى اهل باطل و فتنه هاى ناشى از خصومت آنها با یکدیگر نباید آلت دست این و آن شود; باید خود را دور نگه دارد و به هیچ یک از دو طرف که هر دو اهل باطل اند کمک نکند.
🔹در این گونه موارد معمولاً هر کدام از طرفین به سراغ افراد بانفوذ و باشخصیت مى آیند تا از نفوذ و قدرت آنها براى کوبیدن حریف استفاده کنند. در این هنگام باید این افراد بلکه تمام افراد، خواه ضعیف باشند یا قوى نهایت مراقبت را به خرج دهند که در دام فتنه گران و غوغاسالاران نیفتند مبادا دین و یا دنیاى آنها آسیب ببیند
✔️ و همان گونه که در بالا آمد در بعضى از روایات جمله «ولا وَبَر فَیُسْلَب» نیز به آن افزوده شده است یعنى شتر دو ساله پشمى هم ندارد که آن را بچینند و از آن استفاده کنند.
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh_1
═══✙❆♡❆✙═══