پرسش 767: آیا پیوند قرنیه (خارجی‌ترین و شفاف‌ترین لایه خارجی چشم) از اجساد به بیماران دچار مشکلات بینایی جایز است یا خیر؟ پاسخ: با اجازه ورثه میت، جایز است. پرسش 768: آیا پوست تهیه شده از اجساد یا پوست حیوانات حرام‌گوشت برای انجام پیوند بر روی سوختگی یا جراحات بیماران جایز است یا خیر؟ پاسخ: با اجازه ورثه میت، بلامانع است؛ حتی اگر از غیر حیوان حلال گوشت باشد؛ زیرا آن پوست بعد از پیوند آن به بیمار، مستهلک و زیادی‌های آن از بدن خارج می‌شود و باقی‌مانده آن جزء بدن به حساب می‌آید. پرسش 769: آیا استفاده از پرده‌های دور جنین انسان (آمنیوتیک) برای ترمیم سوختگی و جراحات پوست، از نظر شرعی اشکال دارد یا خیر؟ پاسخ: اشکالی ندارد. پرسش 770: آیا جلوگیری از انعقاد نطفه در رحم زن جایز است یا خیر؟ پاسخ: جایز است؛ درصورتی‌که برای او ضرر نداشته باشد. پرسش 771: آیا پس از انعقاد نطفه، از بین بردن آن برای زن جایز است یا خیر؟ پاسخ: درصورتى‌‌که یقین یا خوف خطر یا ضرر مهمّى براى مادر نباشد، جایز نیست و دیه دارد. پرسش 772: آیا برای زن جایز است لوله‌‌های رحم خود را برای جلوگیری از بچه‌‌دارشدن ببندند یا خیر؟ پاسخ: جایز نیست؛ مگر این‌که این امر برای او ضرورتی ایجاب کند. پرسش 773: آیا مرد می‌‌تواند برای حامله نشدن زن خود، او را مجبور به بستن لوله‌‌های خود کند یا خیر؟ پاسخ: نمی‌‌‌تواند. پرسش 774: با توجه به پرسش فوق، آیا مرد می‌‌تواند با دارو و لوازم پزشکی، مانع بچه‌‌‌دارشدن خود شود یا خیر؟ پاسخ: بلی، می‌‌تواند موقتا از بچه‌‌‌دارشدن جلوگیری کند. اجازه عمل جراحی پرسش 775: اگر پزشک متخصص، با اجازه بیمار یا بستگان اقدام به عمل جراحی بیمار کند و در نتیجه عمل، بیمار دچار آسیبی شود، آیا دیه اگر بر او لاز م است یا خیر؟ پاسخ: در صورتی که عمل او طبق مقرارت نبوده، در این صورت دیه بیمار بر عهده پزشک می‌باشد. تأخیر عمل برای کسب اجازه پرسش 776: اگر برای عمل جراحی مریض از بستگان او اجازه بگیرند و مداوی وی به تأخیر بیفتد و مریض دچار صدمات جدی شود، آیا دیه بر ذمه دکتر می‌باشد یا خیر؟ پاسخ: اگر تأخیر برای معالجه مریض، خطری به دنبال داشته باشد، دیه بر او نمی‌باشد. انجام جراحی ضروری، بدون رضایت بیمار پرسش 777: اگر بیماری به هر علتی اجازه عمل جراحی برای مداوایش را ندهد و پزشک متخصص تشخصی می‌دهد که تأخیر یا عدم عمل جراحی موجب مرگ او می‌شود، آیا در این صورت پزشک می‌تواند بدون اجازه مریض، عمل جراحی را انجام دهد؟ پاسخ: بله، می‌تواند. مرگ زودهنگام پرسش 778: چنان‌چه طبیب متخصص تشخیص بدهد که اگر بیمار معیّنی را عمل نکند، باعث مرگ او می‌شود و اگر عمل بکند، تا زمانی که زنده است، دچار ناراحتی شدید می‌شود، آیا باید او را عمل کند یا خیر؟ پاسخ: بلی، باید او را عمل کند. استفاده از دارو‌های حرام یا نجس پرسش 779: آیا می‌توان برخی داروها که از چیزهای حرام یا نجس تولید می‌شود، برای معالجه مریض استفاده کرد یا خیر؟ پاسخ: در صورتی که مداوی مریض منحصر به آن دارو باشد، استفاده از آن برای او مانعی ندارد. پرسش 780: دانشجویان دانشگاه پزشکی چه دختر و چه پسر، در صورتی که برای آموزش پزشکی، چاره‌ای جز دست زدن و نظر کردن به نامحرم نداشته باشند، این جایز است یا خیر؟ پاسخ: جایز است. پرسش 781: عکس‌ها و فیلم‌هایی که دانشجویان دانشگاه پزشکی از اعضای تناسلی بدن زن و مرد، برای آموزش می‌بینند، اشکال دارد یا خیر؟ پاسخ: در صورتی که به قصد لذت و ریبه نباشد، اشکال ندارد. پرسش 782: آیا لمس و نگاه کردن به آلات تناسلی زن و مرد که به صورت پلاستیکی ساخته شده، برای آموزش دانشجویان پزشکی جایز است یا خیر؟ پاسخ: نگاه کردن و لمس آنها اشکال ندارد؛ مگر آن‌که موجب مفسده و تحریک شهوت شود. پرسش 783: آگاهی پزشکان از مسائل دینی و شرعی تا چه حدی لازم است؟ پاسخ: تا حدی که کار و عمل او موجب ترک واجب و یا فعل حرامی نشود. #فتاوا ایتا | بله | تلگرام | وبسایت

نفقه کودک شبیه‌سازی‌شده پرسش 784: آیا شبیه‌سازی کودک، جایز است؟ اگر جایز است، نفقه‌اش بر عهده کیست؟ پاسخ: اشکالی ندارد و نفقه آن برعهده مسئول مرکز و مؤسسه حقیقی یا حقوقی می‌باشد. پرسش 785: با عنایت به رشد روزافزون مهندسی ژنتیک و تأثیر آن در انسان، حیوانات و گیاهان و همچنین تولید و مصرف محصولات تغییر یافته ژنتیکی در کشورهای مختلف، نظر حضرت‌عالی درباره سؤالات زیر چیست: 1. از دیدگاه فقهی، شبیه‌سازی انسان برای درمان (شبیه‌سازی جنینی) که در آن تخمک بارور شده، قبل از دو هفتگی و پیش از انتقال به درون رحم، تخریب می‌گردد و از آن سلول‌های بنیادین بالقوه، با اهداف درمان در بیماری‌هایی چون: دیابت، آلزایمر، سرطان و همچنین تولید بافت‌های مختلف بدن به منظور پیوند عضو، استخراج و مورد استفاده قرار می‌گیرد، چه حکمی دارد؟ پاسخ: با توجه به مقدمه‌ای که ذکر می‌شود: اگر شبیه‌سازی برای جامعه فایده‌ای داشته باشد، مثلاً بتوانند موادی از این راه به دست آورند که در دارو‌سازی مورد استفاده قرار گیرد یا به وسیله آن بتوانند نقایصی را که در برخی آدمیان وجود دارد (مانند ناموزون بودن یا ناقص بودن اعضای بدن یا برای پیوند عضو و امثال آن) برطرف کنند، در این صورت می‌توان گفت که از نظر شرع هیچ‌‌گونه منعی ندارد. امّا اگر این ایده و پدیده، فوایدی را که بیان شد، نداشته باشد و تنها وسیله‌ای برای همانند‌سازی به گونه گسترده باشد، در این صورت به دلیل پیامد‌های زیانباری که دارد، نمی‌توان گفت که از نظر شرع مورد تأیید است. ما تعریف شبیه‌سازی را در جلد پنجم استفتائات، به گونه مفصل بیان کردیم که برای آگاهی بیشتر به آن‌‌جا مراجعه شود. 2. از دیدگاه فقهی، شبیه‌سازی انسان برای تولید کودک و انسان همانندسازی شده، با اهدافی از جمله رفع مشکلات فرزندآوری در زوجین نابارور، تولید اشخاص نابغه، تولید افراد سرشناس یا جایگزین کردن عزیزانی که فوت کرده‌اند، چه حکمی دارد؟ پاسخ: پاسخ این پرسش که مربوط به شبیه‌سازی است، از پاسخ سؤال قبلی هم معلوم می‌شود؛ ولی لازم است در این‌‌جا مطلبی را بیان کنیم و آن این‌که شبیه‌سازی عبارت است از تولید نسخه‌ای از انسان، مطابق با اصل او، بدون این‌که نیازی به تلیقح سلول‌های جنسی مذکر و مونث باشد و همان‌‌گونه که در انسان امکان دارد، در حیوان نیز امکان‌پذیر است. شبیه‌سازی انسان، از جمله مسائلی است که در سطح جهان مطرح شده و ماهیت، نتایج و پیامدهای مثبت و منفی آن مورد تحقیق و بررسی دانش‌پژوهان و عالمان آگاه از مبانی شریعت قرار گرفته تا بتوانند حکم شرعی آن را بیان کنند؛ زیرا تا ابعاد موضوع و ویژگی‌های درونی و بیرونی و فواید و پیامدهای آن به گونه کامل مشخص نشود، حکم آن را نمی‌توان از نظر شرع بر اساس مبانی و عناصر اصلی شرع کاوید و این مطلب به موضوع شبیه‌سازی انسان اختصاص ندارد؛ بلکه شامل هر پدیده تازه دیگری نیز می‌شود که در آینده نه‌چندان دور شاهد آنها خواهیم بود. 3. از دیدگاه فقهی، تولید حیوانات و گیاهان تغییریافته ژنتیکی، همچنین استفاده از محصولات آنها (مانند: شیر، گوشت، پشم و محصولات لبنی در حیوانات و نیز سبزیجات، میوه‌ها، دانه‌های روغنی و الیاف گیاهی مانند کتان و پنبه در گیاهان) چه حکمی دارد؟ پاسخ: شبیه‌سازی حیوان برای انسان از نظر شرعی منعی ندارد؛ زیرا برای انسان بی‌فایده نیست و پیامدهای زیانباری برای او ندارد؛ چون با کار مهندسی ژنتیک ممکن است حیواناتی به وجود بیایند که بتوان از اعضای بدن آنها برای پیوند به انسان‌ها استفاده کرد. علاوه بر این ممکن است موادی را که آنها در بدنشان تولید می‌کنند، در دارو‌سازی و غیر آن به کار برد یا به کمک آن بتوان نسل گونه‌هایی از حیوانات را که در حال انقراض و نابودی هستند، حفظ کرد و موارد دیگر. سال‌‌هاست که دانشمندان بسیاری در جهان روی پروژه همانند‌سازی حیوانات کار می‌کنند و به نقل از برخی محققان، نخستین کسی که در این راه گام برداشت، پژوهشگری به نام «گوردون» بود که برای اوّلین بار چند قورباغه همانند‌سازی شده را به وجود آورد که البته بیش از چند روز زنده نماندند. با گذشت حدود ربع قرن از این تجربه، محققی به نام «یان ویلموت» پس از صدها بار آزمایش، اوّلین حیوان همانند‌سازی شده را در سال 1997 به وجود آورد که یک گوسفند بود که زنده ماند و به گونه عادی رشد و نمو کرد. برخی از کسانی که به دنبال آگاه شدن از ایده همانند‌سازی موجودات زنده برای انسان می‌باشند، گفته‌اند: دشواری و سختی آن بدین جهت است که اندیشمندان و دانشمندانی که در این زمینه کار کرده‌اند، تاکنون نتوانسته‌اند از سلول تمایز‌یافته مثلاً از یک سلول پوست یا یک سلول رگ یا یک سلول مخاط روده یا هر سلول دیگری، یک موجود زنده کامل به وجود آوردند؛ با وجود این‌که همه آنان می‌دانند تمام سلول‌های بدن، یک ذخیره ژنتیکی یا همان DNA یکسان دارند و این امکان بالقوه را دارند که به یک موجود زنده کامل

تبدیل شوند. کاری که آنان می‌کنند، این است که DNA سلولی تمایزیافته را جایگزن DNA سلولی که قابلیت رشد و نمو و تکثیر دارد می‌کنند و بعد آن سلول با DNA جدید رشد می‌کند و یک موجود کاملاً همانند انسان یا حیوان می‌سازد. همچنین در گیاهان از نظر شرعی منعی ندارد. 4. از دیدگاه فقهی، اعطای حق انحصاری به پدیدآورندگان نوآوری‌های تغییر ژنتیک داده شده در انسان، حیوانات و گیاهان هر کدام چه حکمی دارد؟ پاسخ: حق انحصاری برای پدیدآوردندگان و پزشکان و مهندسین نوآوری‌های تغییر ژنتیک، در انسان وحیوانات و گیاهان، حق مشروع به حساب می‌آید؛ زیرا تولیدات فکری و اندیشه آنان که معنوی به حساب می‌آید، مالیت دارد؛ چون عنوان عینیت برای مالیت شرط نیست؛ بلکه مالیت و ارزش هر چیزی در گرو منفعت داشتن و کارایی آن در زندگی می‌باشد که عُقلا در برابر آن مال پرداخت می‌کنند؛ اعم از این‌که از اشیای مادی باشد یا از اشیای معنوی. پس با این حساب آنچه از دید عُقلا و مردم فایده ندارد، هرچند که از اعیان خارجی باشد، مال نیست و هر چیزی که فایده دارد، هرچند که از اعیان خارجی نباشد، مال به حساب می‌آید. #فتاوا ایتا | بله | تلگرام | وبسایت

میلاد حضرت فاطمه زهرا (س) گرامی باد #مناسبت ایتا | بله | تلگرام | وبسایت

اهدای عضو پرسش 786: اهدای اعضای بدن چه حکمی دارد؟ پاسخ: انسان زنده می‌تواند عضوی از اعضای خود را برای پیوند به شخص دیگر بدهد؛ مشروط بر این‌که باعث به خطر افتادن حیات و زندگی خودش نباشد. پیوند عضو مسلمان به کافر پرسش 787: پیوند عضو از جسد میت شیعه به بدن کافر ملحد، چه حکمی از احکام خمسه را دارد؟ در مورد کافر کتابی چطور؟ پاسخ: در صورتی که شخصی وصیّت کرده باشد که بعد از مردنش عضوی از بدنش را به دیگری که حیات و زندگی او به آن بستگی دارد پیوند بزنند، در این صورت جایز است؛ چه آن شخص نیازمند مسلمان باشد و چه غیر‌مسلمان. اهداء یا فروش عضو پرسش 788: نظر آن مرجع محترم در مورد اهدا یا فروش کلیه در زمان حیات فرد به شخص دیگر چیست؟ پاسخ: اگر شخصی بخواهد عضوی از اعضای بدن خود (مثلاً کلیه) را به دیگری بدهد یا وصیّت کند که بعد از مرگ، آن عضو را در مقابل پول یا مجانی بردارند و به دیگری بدهند، در صورتی که نجات مسلمانی متوقف بر آن عضو باشد، یعنی راه نجات آن مسلمان، منحصر در دادن عضو به او باشد، اشکالی ندارد. پیوند عضو قطع شده پرسش 789: عضو قطع شده بر اثر مجازات قصاص یا حد شرعی، متعلق به چه کسی است؟ آیا شخصی که مجازات شده، می‌تواند آن را دوباره به بدن خود پیوند بزند یا خیر؟ پاسخ: عضوی که از جنایتکار قطع می‌شود، در اختیار کسی است که آن را به عنوان قصاص قطع کرده. در صورتی که وی اذن دهد، می‌توانند آن را به هر شخص دیگری که او راضی باشد، پیوند بزنند. پرسش 790: آیا برای پزشک متخصص جایز است از اعضای داخلی و خارجی بدن مردگان برای بهبودی بیماران از این طریق استفاده کند یا خیر؟ پاسخ: اگر زندگی و سلامتی بیماران به این روش بستگی دارد، اشکال ندارد؛ ولی در صورتی که این مقصود از راه جسد غیر‌مسلمانان حاصل شود، باید از آن استفاده کند، نه از جسد مسلمان. پرسش 791: آیا عضوی که از جسد میّت برداشته شده (مثل قلب و عروق و غیره)، باید با آن دفن شود یا می‌توان آن را جدا‌گانه دفن کرد؟ پاسخ: در صورتی که دفن آن با جسدش مشکل باشد، می‌توان آن را جدا‌گانه دفن کرد. پرسش 792: آیا تشریح میت به‌وسیله پزشک متخصص، برای تحقیق در علت مرگ که معلوم شود بر اثر سمومات بوده یا مرگ طبیعی، جایز است یا خیر؟ پاسخ: در صورتی که معلوم شدن آن بستگی به این عمل داشته باشد، اشکال ندارد. پرسش 793: آیا جایز است وصیّت کنم بعد از مرگم، اعضای بدنم را به بیماران نیازمند بدهم یا خیر؟ پاسخ: این کار اشکال ندارد؛ ولی در صورتی که موجب هتک و حرمت متوفا نشود. پرسش 794: آیا تشریح بدن میت که جزء ضروریات علم پزشکی است، برای پزشک جایز است یا خیر؟ پاسخ: در صورتی که از جسد غیر‌مسلمان ممکن نباشد، جایز است. پرسش 795: با توجه به سؤال و جواب مذکور آیا این کار پزشک دیه دارد یا خیر؟ پاسخ: در صورتی که این کار برای آگاهی و تجربه پزشکی ضروری باشد، دیه ندارد. پرسش 796: آیا تشریح بدن مسلمان توسط پزشکان در صورتی که از راه جسد غیرمسلمانان هم این امکان باشد، جایز است یا خیر؟ پاسخ: در صورتی که این مقصود از راه جسد غیر‌مسلمان حاصل شود، جایز نیست و اگر ممکن نباشد، اشکال ندارد. پرسش 797: اگر جسدی معلوم نباشد که از مسلمانان است یا از غیر آنها، آیا تشریح آن برای دانشجویان پزشکی اشکال دارد یا خیر؟ پاسخ: اگر آن جسد مربوط به کشور اسلامی باشد، اشکال دارد؛ زیرا حکم جسد مسلمان را دارد. پرسش 798: آیا استفاده از اعضای حیوانات حرام‌گوشت و حلال‌گوشت و نجس‌العین برای پیوند آنها به اعضای بدن انسان که نیاز به آن دارد جایز است یا خیر؟ پاسخ: جایز است، در صورتی که آن اعضا دارای حیات و جزء بدن انسان شود و در این حکم، فرقی بین حیوانات حرام و حلال‌گوشت و نجس‌العین نمی‌باشد. پرسش 799: آیا جایز است کسی وصیّت کند که بعد از مرگش اعضای بدنش را به بدن کسی که به آن نیاز دارد، پیوند بزنند؟ پاسخ: جایز است، در صورتی که حیات انسان نیاز به آن دارد. پرسش 800: در مسئله مذکور، کسی وصیّت نکرده، اما حیات و حفظ جان مسلمانی به آن بستگی دارد. آیا پیوند عضو جسد مرده به آن جایز است یا خیر؟ پاسخ: در صورتی که با اجازه ورثه او باشد، اشکال ندارد. #فتاوا ایتا | بله | تلگرام | وبسایت

پرسش 801: آیا پول گرفتن برای کسی که عضوش را برای حفظ جان کسی می‌دهد، جایز است یا خیر؟ پاسخ: بلی، جایز است. پرسش 802: اگر عضو نجسی با عضو پاکی پیوند زده شود، آیا آن عضو نجس با این کار پاک می‌شود یا خیر؟ پاسخ: تا مادامی که عنوان عضو میته برآن صدق کند، پاک نمی‌شود. پرسش 803: با توجه به مسئله پیش، در صورتی که آن عضو نجس جزء بدن پاکی شده باشد، آیا پاک است یا نجس؟ پاسخ: در صورتی که عضو بدن پاکی شده باشد و آن را جزء آن به حساب بیاورند، پاک می‌شود. اهدای خون پرسش 804: آیا دادن خون برای مسلمان به غیر او یا گرفتن خون از غیر‌مسلمان برای مسلمان جایز است یا خیر؟ پاسخ: جایز است. پرسش 805: آیا خرید و فروش خون از روی نیاز اشکال دارد یا خیر؟ پاسخ: اشکال ندارد. پرسش 806: آیا تزریق خون به توصیه پزشک، از زن به مرد یا بالعکس اشکال دارد یا خیر؟ پاسخ: اشکال ندارد. پرسش 807: آیا تزریق خون به توصیه پزشک از کافر به مسلمان یا بالعکس اشکال دارد یا خیر؟ پاسخ: اشکال ندارد. پرسش 808: اگر به خون موادی اضافه شود که رنگ آن تغییر کند، آیا دراین صورت پاک می‌‌شود یا خیر؟ پاسخ: پاک نمی‌‌شود. پرسش 809: فرآورده‌‌های مختلفی که از خون گرفته می‌‌شود، مثل گلبول قرمز و پلاسما و پلاکت و سرم یا مانند اینها آیا حکم خون که نجس است را دارند یا خیر؟ پاسخ: بلی، حکم خون را دارند. پرسش 810: آیا انتقال خون کافر به مسلمان جایز است یا خیر؟ پاسخ: فی‌نفسه اشکالی ندارد؛ مگر این‌که احتمال انتقال بیماری به این وسیله باشد. پرسش 811: خرید و فروش خون درصورتی‌که به آن نیاز باشد، جایز است یا خیر؟ پاسخ: درصورتی‌که منفعت عقلایی برای خریدار داشته باشد، اشکال ندارد. پرسش 812: آیا خرید و فروش چیزهای نجس مثل خون جایز است یا خیر؟ پاسخ: درصورتی‌که فایده عقلایی و حلال داشته باشد، اشکالی ندارد؛ اما در غیر این صورت، دارای اشکال است. پرسش 813: آیا خرید خون و فرآورده‌‌های آن از غیرمسلمانان اشکال دارد یا خیر؟ پاسخ: اشکال ندارد. پرسش 814: آیا برای مسلمان جایز است که خون و فراورده‌های آن را به غیرمسلمانان بفروشد یا خیر؟ پاسخ: جایز است. خون مصنوعی پرسش 815: اگر زمانی خون مصنوعی تولید شود، آیا حکم خون طبیعی را دارد و نجس است یا خیر؟ پاسخ: حکم خون طبیعی را ندارد و نجس نیست. اهدای اسپرم پرسش 816: به دلیل بیماری قادر به تولید اسپرم مناسب برای باروری همسرم نیستم؛ به گونه‌ای که سال‌هاست صاحب فرزند نشده‌ام. این موضوع پایه‌های زندگی‌ام را لرزان کرده و مشکلات شدید خانوادگی و اجتماعی دارم. اما به روش اهدای اسپرم از بانک اسپرم بیمارستان بدون هیچ‌‌گونه تماس و شناخت و لمس و با روش لقاح خارج از رحم، قادر به باروری همسرم و قبول فرزند ایشان هستم. خواهشمندم راهنمایی فرمایید؟ پاسخ: آبستنی زن با اسپرم غیر همسر که از بانک بیمارستان گرفته می‌شود، در صورتی که شوهرش عقیم و همسرش سالم باشد و توانایی باروری داشته باشد و با ارتکاب حرام شرعی (لمس و نظر حرام) همراه نباشد و قوام زندگی آنها مبتنی بر بچه‌دار شدن اوباشد، جایز است. اما از لحاظ ارث، بین مادر و فرزند رابطه ارثی وجود دارد، ولی بین فرزند و شوهر زن، ارثی وجود ندارد؛ لکن محرمیت بین فرزند در صورتی که دختر باشد، با شوهر زن به‌عنوان ریبیه حاصل می‌شود. پرسش 817: در صورتی که تخمک زن برای بچه دار شدن ضعیف باشد، آیا جایز است تخمک زن دیگری را با اسپرم شوهر او در آزمایشگاه تلقیح کرده و سپس نطفه را به رحم آن زن منتقل کنند؟ پاسخ: جایز است. #فتاوا ایتا | بله | تلگرام | وبسایت

پرسش 818: آیا تلقیح اسپرم مرد به همسر خود، شرعاً اشکال دارد یا خیر؟ پاسخ: اشکالی در آن نیست؛ ولی اگر این عمل توسط اجنبی انجام شود، دارای اشکال است و باید از انجام مقدماتی که این کار دارد، مثل لمس و نظر و نگاه به جایی که شرعاً حرام است، پرهیز شود. پس اگر فرض شود که نطفه بر وجه حلال خارج شده باشد و زوج آن را به همسر خود تلقیح کند و از آن نطفه فرزندی به وجود آید، فرزند آن دو محسوب می‌شود؛ مانند این‌که از راه همبستر شدن متولد شده باشد، اما اگر اجنبی عمل تلقیح را انجام دهد یا اسپرم مرد به وجه حرام از او خارج شده باشد، باز هم فرزند آن دو محسوب می‌شود؛ اگرچه با ارتکاب گناه، اسپرم از او حاصل شده باشد. پرسش 819: آیا تلقیح و ترکیب یا تزریق اسپرم با تخمک زن و مرد اجنبی (منظور اهدای تخمک و اهدای جنین است) جایز است یا خیر؟ پاسخ: تلقیح اسپرم و تخمک زن و مرد اجنبی جایز نیست. پرسش 820: اگر تلقیح بین اسپرم مرد و رحم زن اجنبیه صورت بگیرد، آیا زنا محسوب می‌شود یا خیر؟ پاسخ: این کار حکم زنای معروف را ندارد؛ چون شرایط آن را ندارد؛ زیرا نه در آن عمل دخول و نه مباشرت است؛ لذا نمی‌توان قائل به استحقاق عقوبت حکم زنا برای او شد؛ ولی می‌توان گفت مستوجب تعزیر می‌باشد. پرسش 821: اگر تلقیح مصنوعی و به غیر اسپرم همسر باشد، چه بارضایت او باشد و چه نباشد، آیا فرزند آن زن و مردی که بچه‌دار نمی‌شوند، جزء فرزندان آنها محسوب می‌شود یا خیر؟ پاسخ: فرزند شرعی آنها به حساب نمی‌آید و در صورتی که این کار در جامعه رایج شود، حقوق شرعی خانواده‌ها به هم می‌خورد و ضایع می‌گردد. پس باید از این کار پرهیز شود. پرسش 822: کسانی که نطفه آنها دارای نقص باشد و در منی آنها اصلاً اسپرم و تخمک وجود نداشته باشد که موجب باروری شود و بدین جهت به مراکز ناباروری رجوع می‌کنند، آیا می‌توانند از نطفه‌هایی که در بانک نطفه ذخیره شده و صاحبان آنها مشخص نیست، استفاده کنند و با لقاح مصنوعی با منی آنها، آن را ممزوج کنند و آنها را با شرایط لقاح با دستگاه انتقال اسپرم به رحم همسرانشان منتقل کنند و از این طریق دارای فرزند شوند؟ پاسخ: استفاده از نطفه بیگانه برای بچه‌دار شدن، چه صاحب آن معلوم باشد و چه نباشد، جایز نیست کودکی به‌عنوان فرزند شخص به حساب می‌آید که با ازدواج صحیح شرعی وبا نطفه او حاصل شده باشد. اما اگر چنین نباشد، فرزند او به حساب نمی‌آید. پرسش 823: با توجه به سؤال فوق، فرزندی که از طریق غیر موازین شرعی به‌وجود آمده، متعلق به چه کسی خواهد بود؟ پاسخ: اگر چنین کاری صورت گیرد، فرزند متعلّق به صاحب نطفه است و نسبت به آن زنی که در رحم او برای فرزنددار شدن پرورش یافته، مادر و محرم او می‌باشد، ولی از او ارث نمی‌برد. پرسش 824: مردی که اسپرم برای بارور کردن نداشته باشد، ولی همسر او قدرت باروری را دارد، اگر اسپرم مرد اجنبی در آزمایشگاه با تخمک زن ممزوج شده و در رحم زن منتقل شود، جایز است یا خیر؟ پاسخ: در صورتی که ضرورت نباشد، جایز نیست. پرسش 825: آیا این کار زنا محسوب می‌شود و حکم آن‌را دارد یا خیر؟ پاسخ: زنا محسوب نمی‌شود و بدین جهت، حکم آن را ندارد؛ ولی باید از این کار اجتناب کنند و در صورتی که اجتناب نکرده باشند، این عمل موجب تعزیر می‌شود. پرسش 826: آیا معلوم بودن یا معلوم نبودن اهداکننده اسپرم در حکم تأثیری دارد یا خیر؟ پاسخ: خیر، تأثیری ندارد. پرسش 827: مردی که اسپرم و نطفه ندارد، همسرش را طلاق داده و این خانم بعداً به عقد موقت مرد دیگری درآید؛ سپس نطفه همسر جدید را با آن زن را ممزوج نمایند و خانم بعد از پایان مدت صیغه و انقضای مدت عدّه، به عقد شوهر سابق خود درآید و سپس نطفه را به رحم زن منتقل کنند. این عمل چه حکمی دارد و در این صورت، بچه به چه کسی تعلق دارد؟ پاسخ: این کار اشکال ندارد؛ ولی طفلی که به دنیا آمده، متعلق به صاحب نطفه است و پدر آن طفل، شوهر دوم این خانم است. پرسش 828: در مسئله فوق، ارث و محرمیّت به چه صورت است؟ پاسخ: محرمیّت این طفل، هم با شوهر دوّم است و هم با شوهر اوّل؛ با شوهر دوّم چون فرزند او می‌باشد و با شوهر اوّل، چون فرزند زن او می‌باشد و اگر دختر باشد، ربیبیه برای او به حساب می‌آید. اما در مورد ارث برای آنها، طفل از مادر و شوهر دوّم او ارث می‌برد، ولی از شوهرِ اوّلِ مادرِ خود ارث نمی‌برد. پرسش 829: معروف است که منی مرد بعد از مردن، تا سه روز از بین نمی‌‌رود. آیا همسر او می‌‌تواند درخواست تلقیح آن را در خود برای بچه‌‌دار شدن کند یا خیر؟ پاسخ: جایز نیست. پرسش 830: آیا برای زن جایز است درصورتی‌که شوهرش نطفه بچه‌‌دار شدن نداشته باشد، از نطفه مرد اجنبی از راه تلقیح، خود را بچه‌‌دار کند یا خیر؟ پاسخ: جایز نیست. #فتاوا ایتا | بله | تلگرام | وبسایت

استفاده از جنین فریز‌ شده یکی از روش‌های علمی درمان ناباروری در این عصر، فریز کردن جنین برای زوجین است. در صورتی که برای آنها امکان باروری نباشد، امکان استفاده از جنین فریز شده با هزینه کمتر و عوارض بسیار پایین ایجاد می‌شود. این جنین‌ها در مقطع 8 ـ 6 سلولی در نیتروژن مایع در دمای 196 سانتی‌گراد فریز می‌شوند که قابلیت نگه‌داری برای آنها تا بیست سال وجود دارد. پرسش 831: در صورتی که زوج در طی مدت فریز جنین که بیست سال به طول می‌انجامد، از دنیا برود، آیا زوجه می‌تواند برای بچه‌دار شدن، این جنین‌ها را به رحم خود انتقال دهد یا خیر؟ پاسخ: اگر این انتقال پس از ترکیب کردن (مرحله جنینی) با دستگاه وبدون لمس و نظر باشد، اشکال ندارد؛ ولی در صورتی که این عمل نیاز به لمس و نظر داشته باشد، مورد اشکال است. پرسش 832: در سؤال پیش اگر زوجه مرحوم شده باشد، آیا شوهر او می‌تواند این جنین را در رحم اجاره‌ای قرار دهد یا خیر؟ پاسخ: بلی، می‌تواند؛ البته در صورتی که این عمل نیاز به لمس و نظر نداشته باشد. پرسش 833: آیا در مواردی که جواز آن بیان شد، ارث نیز به آن طفل تعلق می‌گیرد یا خیر؟ پاسخ: ارث در بین نمی‌باشد. حکم استمنا برای آزمایش پرسش 834: آیا مرد می‌تواند برای بچه‌دار شدن به صورت آزمایشگاهی، استمناء کند یا خیر؟ پاسخ: جایز نیست؛ مگر آن‌که ضرورت و ناچاری آن‌را اقتضا کند. پرسش 835: اگر مردی که دارای همسر است، نیاز به آزمایش اسپرم داشته باشد، آیا خود می‌تواند استمنا کند یا خیر؟ پاسخ: جایز نیست؛ مگر این‌که این عمل از راه ارتباط جنسی با همسرش انجام گیرد. پرسش 836: آیا استمنا از راه همسرش حکم استمنا حرام را دارد؟ پاسخ: حکم استمنای حرام را ندارد. پرسش 837: آیا جایز است شخص مجرد در صورتی که پزشک، منی او را برای آزمایش و معالجه بخواهد و راه دیگری هم برای خارج کردن منی نداشته باشد، استمنا کند یا خیر؟ پاسخ: اگر معالجه و آزمایش، متوقف بر آن باشد، اشکالی ندارد. پرسش 838: آیا آزمایش اسپرم که با استمناء حاصل می‌شود و برای ازدواج در بعضی از موارد لازم است، جایز است؟ پاسخ: گرفتن اسپرم برای آزمایش از طریق استمنا، تنها در صورت ضرورت جایز است. پرسش 839: اگر استمنا به دستور پزشک برای آزمایش منی در زمان معالجه باشد، اشکال دارد یا خیر؟ پاسخ: در مقام معالجه، در صورتی که درمان منوط به آن بوده و استمنا به وسیله همسر ممکن نباشد، اشکال ندارد. پیوند تخمدان زن اجنبی به زوجه پرسش 840: آیا پیوند تخمدان زن اجنبی به زوجه (مانند پیوند کلیه) برای باردار شدن جایز است یا خیر؟ پاسخ: در صورتی که این امر ضروری باشد، جایز است وحکم تخمدان خود او را پیدا می‌کند. پرسش 841: آیا پیوندی که در مسئله فوق انجام می‌گیرد، دیه دارد یا خیر؟ پاسخ: دیه ندارد. پرسش 842: آیا می‌توان تخمدان مورد نظر را فروخت یا خیر؟ پاسخ: خرید و فروش آن جایز است و به‌جاست پولی را که می‌گیرد، در مقابل این عملی که باعث برداشته شدن تخمدان می‌شود، بگیرد، نه در مقابل خود آن تخمدان. پرسش 843: حکم فرزندی که از راه پیوند تخمدان برای زن به‌عمل می‌آید، چیست؟ پاسخ: اشکالی ندارد و فرزند آن زن به حساب می‌آید. پرسش 844: آیا در این مسئله، زن اجنبی، حقّ مادری نسبت به آن بچه را دارد یا خیر؟ پاسخ: ظاهراً این حق را ندارد. پرسش 845: امروزه توسط پزشکان در آزمایشگاه متداوال است که منی مرد (اسپرم) را با منی زن (اوول) در لوله آزمایش قرار داده و آن را رشد می‌دهند. آیا جایز است نطفه پرورش‌یافته را از بین برده شود یا خیر؟ پاسخ: اشکالی ندارد. پرسش 846: آیا پیوند تخمدان زنی به زنی دیگر که بچه‌‌دار نمی‌‌شود، جایزاست یا خیر؟ پاسخ: در صورتی که این کار برای او ضرورت داشته باشد، جایز است. #فتاوا ایتا | بله | تلگرام | وبسایت

پرسش 847: با توجه به پرسش فوق، بچه‌‌ای که از او به دنیا آمد، فرزند او شمرده می‌شود یا خیر؟ پاسخ: بلی، بچه او به حساب می‌‌آید؛ زیرا پس از پیوند تخمدان آن زن به این زن، آن تخمدان جزء بدن این زن محسوب می‌شود. پرسش 848: آیا این عمل ( پیوند تخمدان زنی به زن دیگر در صورت ضرورت) دیه دارد یا خیر؟ پاسخ: دیه ندارد. پرسش 849: آیا خرید و فروش تخمدان در صورت ضرورت جایز است یا خیر؟ پاسخ: با رضایت صاحب تخمدان و شخصی که به آن نیاز دارد، جایز است. پرسش 850: اگر زنی تخمدان خود را برای پیوند، به زنی دیگر داده و بچه‌‌ای از آن به عمل آمده باشد، آیا با او محرم است یا خیر؟ پاسخ: محرم نیست. پرسش 851: زنی که در رحمش جنینی دارد، ولی رحم او توانایی پرورش آن جنین را ندارد، آیا جایز است آن را به رحم زن دیگری منتقل کنند تا رشد کند یا خیر؟ پاسخ: جایز است. پرسش 852: اگر جنینی که در رحم مادر است، بنابر تشخیص پزشک متخصص در صورت باقی‌ماندن در رحم مادر زنده نخواهد ماند، آیا جایز است آن را به دستگاه پزشکی که در آن حفظ می‌شود، منتقل کرد؟ پاسخ: این کار اشکال ندارد؛ بلکه انجام آن لازم است. احکام وقف و صدقه به غیرمسلمان پرسش 853: صدقه دادن و کمک مالی و غیرمالی به فقرا و نیازمندان غیرمسلمان چه حکمی دارد؟ آیا جایز است و در صورت جواز آیا مستحب نیز هست؟ درصورتی‌که فقرای مسلمان نیز باشند، آیا اولویتی در کمک کردن وجود دارد؟ پاسخ: قسمت اوّل پرسش: اشکال ندارد. پاسخ قسمت دوّم پرسش: بلی، صدقه دادن به هر نیازمندی ثواب دارد. پاسخ قسمت سوّم پرسش: اولویت با مسلمان است. پرسش 854: آیا می‌توان از خمس و زکات و کفارات، به فقرای غیرمسلمان کمک کرد؟ البته با رعایت شرایط شرعی، مثل اجازه از مراجع محترم تقلید در مورد خمس. پاسخ: در مورد خمس اشکال است؛ چون نصف آن حق ساداتی است که سیادت آن‌ها ثابت شده باشد و نمی‌توان آن‌‌را به غیرسادات یا عناوین دیگر اگر چه از خیرات شمرده شود، داد؛ ولی در غیر خمس باید از مراجع تقلید اجازه بگیرند. پرسش 855: آیا وقف برای نفع نوع انسان، اعم از مسلمان و غیرمسلمان، شایسته است؟، وقف برغیر مسلمان چه حکمی دارد؟ پاسخ: وقف مسلمان باید برای مسلمان باشد و برای غیر آن مورد اشکال است. امّا وقف مسلمان بر کافری که در پناه اسلام است، اشکالی ندارد. پرسش 856: اگر کافری مال خود را برای فقرا وقف کند، آیا شامل همه فقرا اعم از کافر و مسلمان می‌شود یا خیر؟ پاسخ: بلی، شامل همه فقرا می‌شود. پرسش 857: وصیت کردن به نفع غیرمسلمان چه حکمی دارد؟ پاسخ: اگر وصیت‌کننده مسلمان باشد، مورد اشکال است. پرسش 858: کمک گرفتن از انجمن‌ها و نهادهای خیریه غیراسلامی چه حکمی دارد؟ در مواردی که این نهادها منتسب به کلیسا باشند، اگر گرفتن این کمک‌ها تأثیری در دینداری و معتقدات فرد مسلمان نداشته باشد، چه حکمی دارد؟ پاسخ: فی‌نفسه اشکال ندارد؛ مگر این‌که موجب تحقیر مسلمانان یا خلاف موازین اسلامی شود. دزدی از اهل کتاب و ناصبی پرسش 859: دزدی کردن از اموال اهل کتاب، کافر (ذمی و غیرذمی) و ناصبی چه حکمی دارد؟ آیا به مال دزدیده شده خمس هم تعلق می‌گیرد یا خیر؟ پاسخ: در اسلام اموال مردم، اعم از مسلمان و غیرمسلمان محترم است و کسی حق سرقت آن‌‌را ندارد. پس آن مال را که از آن‌ها به‌وسیله دزدی به‌دست آورده، مالک آن نمی‌شود تا خمس بر او واجب گردد. #فتاوا ایتا | بله | تلگرام | وبسایت

رساله توضیح المسائل حضرت آیت الله العظمی جناتی #کتاب ایتا | بله | تلگرام | وبسایت

مناسک حج حضرت آیت الله العظمی جناتی #کتاب ایتا | بله | تلگرام | وبسایت

نشانی و شماره تماس دفاتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی جناتی: قم صفاییه، کوچه 19، پلاک 14 تلفن: 00982537741582 استفتا: 00982537842213 بانوان: 00982537842212 تهران پاسداران، نگارستان 1، پلاک 11 تلفن: 00982122858909 استفتا: 00982122854875 بانوان: 00982122854716 #دفاتر ایتا | بله | تلگرام | وبسایت