نشست شورای دبیران پژوهشگاه فقه نظام
1397/2/5
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔 @jiiss_ir
بیست و سومین کرسی آزاد اندیشی (ترویجی) پژوهشگاه فقه نظام در موضوع مبانی فقه نظام خانواده با ارائه حجت الاسلام دکتر سید منذر حکیم و نقد دکتر محمود حکمت نیا برگزار می گردد
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔 @jiiss_ir
#اختصاصی
💢آزادی و قانون در حکومت از نگاه شهید صدر (ره)
✔️علامه شهید، آیتالله سید محمدباقر صدر، یکی از اندیشمندان بزرگ مسلمان است که تاریخ در گذر زمان، شمار اندکی از این چهرهها را به خود دیده است. «مغز متفکر اسلامی» تعبیری است که امام خمینی درباره این شهید مظلوم به کار بردهاند و همین تعبیر، عظمت شخصیت وی را به تصویر میکشد. چهرههای نواندیش و متفکری مانند شهید صدر همواره در طول حیات پربرکت خود نشان دادهاند که اسلام و جامعه اسلامی از نظر محتوای نظری و عملی بسیار غنی است و این دریای معارف اسلامی است که باید بشریت را سیراب کند.
از این رو، دومین نشست آشنایی با آرا و اندیشههای شهید سیدمحمدباقر صدر به همت انجمن علمی تحول در علوم انسانی، در سالن اجتماعات دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد. در این نشست، حجتالاسلام مجتبی الهی خراسانی، استاد سطوح عالی حوزه علمیه مشهد و رئیس میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی، آرای شهید صدر را در موضوع «قلمرو آزادی و قانون در حکومت اسلامی» مورد بررسی قرار داد و عرصههای مختلفی از نظریات این اندیشمند کمنظیر را ارائه نمود.
✂️ برشی از متن 🔻
🔹منطقهای که اجازه قانونگذاری داده میشود، منطقۀُ الفراغ نامیده میشود؛ یعنی فراغ از الزام. نه الزام وجوب دارد و نه حرمت و نه الزام به آزادی و هیچکدام از این سه الزام در آن وجود ندارد و دولتها میتوانند در این منطقه قانون وضع کنند.
🔸هیچ لزومی ندارد که حتماً قانون را وقتی وضع بکنند که به حد اضطرار برسد. از اینجا مبنای شهید صدر با امام فرق میکند.
🔹نظر بعضی از فقها این است که وضع قانون فقط با عناوین ثانوی است. مثل اضطرار، خطر هلاکت انسانها و امثالهم.
🔸مرحوم امام و برخی دیگر میگویند باید مصلحت عمده باشد مثلاً مصلحت عامۀ اجتماعی. این مصلحت عامۀ اجتماعی معمولاً به مقاصد اصلی شرع برمیگردد؛ یعنی به حفظ حرمتها و حریمها و حفظ نسل و ناموس و امثالهم. لذا برخی از فقها در استفتائات خود گفتهاند کدامیک از قوانین را اگر بشکنیم حرام شرعی هم هست. گفتهاند آنهایی که براساس یک مصلحت عمده وضع شده است؛ یعنی هر مقرراتی لازمالاجرا نیست. پس باید به مرز مصلحت عمده برسد.
🔹شهید صدر میگوید حتی نیاز به مصلحت عمده هم ندارد. اصلاً یک مصلحت تنظیمی و تسهیلی باشد. لذا ایشان عملاً اختیارات قانونگذاری را توسعه میدهد. لذا از منظر شهید صدر، قانون در بخش اول و دوم از باب الزام به عمل به شریعت الزامی است و در بخش دوم هم از باب اینکه حکومت برای وضع چنین قوانینی مشروعیت دارد و در همه این ابعاد اطاعت از قانون الزامی میشود.
🔸لذاست که از نگاه شهید صدر و امام و همه اینها برای قانونگذاری تفقه لازم است. چون باید بداند که در کدام مرزی قانون میگذارد. برای اجرای شریعت است یا برای رفع تزاحم بین احکام و یا برای منطقۀُ الفراغ است و اینها همه را باید بشناسد و بداند.
@ijtihadnetwork
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔 @jiiss_ir
🔻جلسه سی و دوم درس خارج فقه آیت الله اراکی با موضوع "نظام سیاسی اسلام":
💠بررسی معنای خلیفه در روایت "اللهم ارحم خلفائی"
🔹اطلاق کلمۀ جانشین حتی نیاز به مقدمات حکمت هم ندارد به دلیل اینکه خود معنای مادۀ جانشینی اقتضای عموم دارد؛ وقتی کسی میگوید که فلانی جانشین من است یعنی هر کاری را که من انجام میدهم او هم انجام میدهد.
🔸اگر کسی در این مطلب تشکیک کند باید بداند که مادۀ خلافت خودبهخود به معنای جانشینی است و خودبهخود تعمیم دارد و لااقل اطلاق دارد و شامل همۀ اختیارات رسول اکرم (ص) میشود مگر چیزی که با دلیل خارج میشود مانند نبوّت.
🔹چرا خلافت را جانشینی در مقام تبلیغ و نشر احکام نمیدانیم؟
به دلیل اینکه این قضیه باید به شرط محمول باشد. اگر خلافت را در اینجا به معنای تبلیغ احکام بدانیم نص روایت این میشود که «وَ یَرْوُونَ أَحَادِیثِی وَ سُنَّتِی فَیُعَلِّمُونَهَا» به دلیل اینکه خلافت به معنای بیان احکام شد و محمول هم که همین است؛
🔸آنوقت موضوع و محمول هر دو یک معنا را میدهد و این قضیه به شرط محمول میشود و قضیه غیر مفید میشود؛ زیرا این معنا را میدهد که "آنکسانی که روایات من را نشر میکنند" "روایت من را نشر میکنند"، "آنهایی که احکام من را بیان میکنند" "احکام من را بیان میکنند" و حرف درستی نیست.
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔 @jiiss_ir
هدایت شده از پژوهشگاه فقه نظام
بیست و سومین کرسی آزاد اندیشی (ترویجی) پژوهشگاه فقه نظام در موضوع مبانی فقه نظام خانواده با ارائه حجت الاسلام دکتر سید منذر حکیم و نقد دکتر محمود حکمت نیا برگزار می گردد
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔 @jiiss_ir
✳️ برتر از كسى كه خدا را عبادت نمايد، اما كار نكند
🔹 شهید آیتالله سید محمدباقر صدر:
از جنبه فكرى، اسلام كار و توليد را تشويق نموده و آن را داراى ارزش فراوان شمرده و كرامت و جايگاه انسان نزد خدا و حتى خرد او را بهكار ارتباط داده است. بدينسان، بستر مناسب بشرى را براى انگيزش توليد و رشد ثروت فراهم ساخته و معيارهاى اخلاقى و ارزيابىهاى معين از كار و بيكارى را كه تا آن روز شناخته شده نبوده، ارائه نموده است. در پرتو همين معيارها و ارزشگذارىها، كار تبديل به عبادت مىگردد كه انسان با آن پاداش مىيابد و كسى كه در راه تأمين نيازهاى زندگىاش كار كند، برتر از كسى شناخته مىشود كه خدا را عبادت نمايد، اما كار نكند. نيز تنبلى يا شأن خود را بالاتر از كار ديدن، مايه نقص در انسانيت و عامل فرومايگى وى شمرده مىشود.
امام صادق (عليهالسلام) درباره مردى سؤال کرد. گفتند: «نيازمند است و در خانه به عبادت خدا مشغول است و برادران مسلمانش معاش او را تأمين مىكنند». امام فرمود: «كسى كه معاش او را تأمين مىكند، عابدتر از خود او است».
🔺اقتصاد ما، ج ۲، ص ۳۳۴
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔 @jiiss_ir
💫 روشمندانه و مستدل از علم دینی دفاع میکنم/ میخواهم فلسفهالاجتماع و فقهالاجتماع را پیوند بزنم
📌حجتالاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه عضو هیات امنای پژوهشگاه فقه نظام : متأسفانه عدهای گمان میکنند که ما چون روحانی هستیم یا تعلّق به نظام جمهوری اسلامی داریم که البته به این تعلّق افتخار هم میکنیم، به این دلیل از علم دینی دفاع میکنیم. در حالی که من کاملاً روشمندانه و مستدل از این امر دفاع میکنم.
🔹اگر بنا بود بنده بهخاطر تعلّقاتم چیزی بگویم، میگفتم علوم طبیعی اسلامی هم داریم اما منطق این اجازه را به من نمیدهد. حتی در علوم اجتماعی هم آنجایی که توصیف انسان محقق است، روشهای آماری و تجربی و پیمایشی موجود میتواند به ما کمک کند.
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔 @jiiss_ir
هدایت شده از آستان قدس رضوی و حرم مطهر
💠 امام رضا (علیه السلام):
《به راستی کسی که در پی افزایش رزق و روزی است تا با آن خانواده خود را اداره کند، پاداشش از مجاهد در راه خدا بیشتر است.》
#حدیث_رضوی
@aqr_ir
هدایت شده از آیت الله اراکی
📸یکی از مهمترین سنتهای مربوط به امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف مسئله امت همراه اوست؛ امام زمان با چه امتی جهان را دگرگون میسازد؟
🔻کانال رسمی آیت الله اراکی
@ayatollah_araki
🔻چرا #حوزههای_علمیه امروز آماج حملات قرار گرفته است؟
🔹در حقیقت حوزۀ علمیه شیعی امروز قلب تحولی است که نهتنها در منطقۀ ما بلکه در جهان بطور گسترده در حال شکل گرفتن است.
🔸نقطه آغاز این تحولی که در حال شکلگیری است، حوزههای علمیه خصوصا، حوزۀ علمیه قم است. به همین دلیل است که گاهی حوزۀ علمیه قم مورد هجوم قرار میگیرد که باید گفت این موضع، قلب آماج از سوی دشمن است.
🔹یک روزی حوزۀ علمیه به اقتضای آن روز، یک مجمعی از علما و اساتیدی بوده، که تنها کار علمی میکردهاند؛ امروز بحث کار علمیِ صرف مطرح نیست؛ بلکه بحثِ رهبریِ تحول نوین در جهانِ کنونی است. پرچمِ رهبریِ این تحول نوین در دست حوزۀ علمیه است.
🔸یک چنین حوزۀ علمیهای، با چنین جایگاه و رسالتی قطعاً باید در ابعاد مختلف –هم در ابعاد فکری و اندیشهای، هم در ابعاد رفتاری و هم در ابعاد عملیاتی- به سطحی ارتقا پیدا کند که بتواند با این جایگاه تناسب داشته باشد.
📚گفت و گوی آیت الله اراکی در برنامه جهان آرا
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔 @jiiss_ir
🌙 حقیقت نیمه شعبان
🔶 این شب میلاد موعودى است که خداوند تبارک و تعالى دولت او را پایانبخش ظلمت و نوید نور براى مومنان قرار داده است. «اللّه ولى الذین آمنوا یخرجهم منالظلمات الىالنور» بقره/257 و اراده فرموده در دولت او مستضعفان را بهرهمند سازد و به پیشوایى برساند. «و نرید ان نمن علىالذین استضعفوا فىالارض و نجعلهم ائمة و نجعلهم الوارثین» قصص/5 این شب، مطلع نورى است که قدقامت قیام او تأویل آیه کریمه «و تمت کلمة ربک صدقا و عدلا» انعام/115 است.
🔶 خداوند به هنگام مژده میلاد حضرت عیسى علیهالسلام به حضرت مریم عذراء مىفرماید: «اناللّه یبشرک بکلمة منه اسمه المسیح عیسى ابن مریم» آلعمران/45 از حضرت مسیح به کلمه یاد مىکند ولى به رسول خاتم مىفرماید: «و تمت کلمة ربک صدقاً و عدلا». کمال و تمام دین به ولایت و اکمال و اتمام تجلى ولایت به اتمام کلمةاللّه و به نور خاتم الاوصیاء علیهالسلام است. اوست که صدق و عدل را به تمام معنى استوار مىسازد. این شب ثانىاثنین لیلةالقدر است. در لیلةالقدر کلمةاللّه (قرآن) نازل مىشود و در لیله نیمه شعبان کلمةاللّه تامه (ولایت) نازل مىشود.
🔶 این شب ظرف تجلى نور تمام است و ظرف تجلى نور اللّه است. میلاد نور موعودى است که به ظهور او «و اشرقت الارض بنور ربها» زمر/69 میلاد دوازدهمین امام از سلاله کوثر است که به فرموده حضرت رسول خاتم صلواتاللّهعلیهوآلهوسلم، هماسم و همکنیه ایشان و شبیهترین مردم در خلق و خوى به آن حضرت است. او وعده حیات است. «اعلموا اناللّه یحیى الارض بعد موتها» حدید/17
(افق حوزه)
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔 @jiiss_ir
🌺 فضیلت نیمهشعبان در آیات و روایات
🔸حضرت رسولاللّه صلىاللّهعلیهوآلهوسلم درباره شب نیمه شعبان فرمودهاند: «فیها تقسم الارزاق، و فیها تکتب الآجال، و فیها یکتب وفد الحاج ... و ینزلاللّه تعالى ملائکته منالسماء إلىالارض بمکة، مصباحالمتهجد/842 در این شب روزىها تقسیم و اجلها نگاشته و حاجیان سال تعیین مىشوند ... و خداوند فرشتگان را از آسمان به زمین مکه نازل مىفرماید».
🔸امام علىبن ابیطالب علیهالسلام درباره آیه شریفه «فیها یفرق کل امر حکیم» دخان/4 فرمودهاند: «آنچه از خیر و شر بر افراد مىگذرد، در شب نیمهشعبان تقسیم شده است.» و در فرازى دیگر فرمودهاند: خداوند در شب نیمهشعبان ملکى را نازل مىفرماید که از غروب خورشید تا طلوع فجر ندا مىدهد: «الا مستغفر فاغفرله الا مسترزق فارزقه» اقبالالاعمال، 701 آیا استغفارکنندهاى نیست تا او را بیامرزم و آیا روزى خواهندهاى نیست تا او را روزى دهم؟
🔸امام علىبن موسى الرضا علیهالسلام فرمودهاند: «هى لیلة یعتقاللّه فیها الرقاب من النار و یغفر الذّنوب الکبار ... و اکثروا فیها من ذکراللّه تعالى و من الاستغفار والدعاء فان ابى علیهالسلام کان یقول: الدعاء فیها مستجاب»؛ عیون اخبارالرضا علیهالسلام، 2/263؛ «این شبى است که خداوند بندهها را از آتش دوزخ مىرهاند و گناهان کبیره را مىآمرزد ... بسیار خدا را یاد کنید و از او آمرزش بخواهید و دعا کنید که پدرم مىفرمود دعا در این شب برآورده مىشود».
(افق حوزه)
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔 @jiiss_ir
💠 قلمرو انتظار فرج
استاد رشاد، رئیس شورای حوزه علمیه استان تهران امروز در درس خارج خود تبیین کرد:🔻
◽️مفهوم #انتظار وسیعتر از انتظار برای ظهور امام دوازدهم است. مسلما ظهور حضرت حجت(ع) قطعی بوده و با ظهور ایشان فرجام جهان خوش شده و عدالت اجرا میشود، ولی انتظار فراتر از این موضوع است و ظهور جزئی از موضوع کلان انتظار است.
انتظار یک روند، رویکرد و نگرش به تاریخ است؛ نگرش به این که فرجام تاریخ تؤام با عدالت، تحقق کمالات، تکامل انسان و... است.
◽️امام زمان(عج) صاحب اصلی جهان، امت، حوزههای علمیه و طلاب هستند.
◽️ #فرج تنها فلسفه تاریخ نیست، بلکه فراتر از آن است. چون فراتر از بستر حیات انسان است، مربوط به هستی میشود. هستی اقتضاء می کند به ۳کمال برسد.
◽️از نظر شیعه انسان همیشه منتظر است و هرگز به وضع موجود قانع نمی شود، بلکه همواره وضع #برتر را انتظار میکشد به همین دلیل در عهد سایر ائمه اطهار(ع) نیز شیعیان #منتظر بودند.
◽️موضوع انتظار حضرت حجت(عج) مصداق انتظار است، یعنی مصداق اتم است نه تنها مصداق آن.
امر انتظار یک عقیده است. همانگونه که به مبدأ و معاد باید معتقد باشیم به فرج نیز باید معتقد باشیم.
◽️این که فرجام هستی خوش خواهد بود یک عقیده اسلامی است چون تمامی مسلمانان به فرج اعتقاد دارند حتی اگر مصداق و تفسیرشان متفاوت باشد.
◽️ موضوع فرج یک امر #انسانی بوده و فراتر از ادیان ابراهیمی است. مسأله فرج عامل تحرک حیات بشر است و هر کسی به وضع موجود قانع باشد مانند این است که به جای پذیرش توحید و مبدأ به #طبیعت معتقد باشد.
◽️مرحوم آیت الله مشکنی می فرمود اصول اعتقاد ۷ مورد است که تولی و تبری نیز جزو آن ها است. به همین دلیل اگر کسی بگوید فرج جزو اصول عقاید است ایرادی ندارد. چون کم از اصل امامت، نبوت، عدل و... نیست.
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔 @jiiss_ir
بیست و سومین کرسی پژوهشگاه فقه نظام باموضوع مبانی فقه نظام خانواده برگزار شد
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔 @jiiss_ir
سخنرانی حجت الاسلام دکتر حاج ابوالقاسم ریاست پژوهشگاه فقه نظام در حوزه علمیه امام خامنه ای(دام ظله العالی). ارومیه
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔 @jiiss_ir
تجلیل طلاب مدرسه عالی کریمه اهل بیت(ع) قم از حجت الاسلام دکتر ابوالقاسم دولابی به مناسبت روز معلم
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔 @jiiss_ir
دیدار صمیمی حجت الاسلام دکتر حاج ابوالقاسم با حجت الاسلام و المسلمین قریشی، نماینده ولی فقیه در استان آذربایجان غربی و امام جمعه ارومیه
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔 @jiiss_ir
تجلیل از حجت الاسلام دکترمحمد حاج ابوالقاسم دولابی ریاست پژوهشگاه فقه نظام، در حوزه علمیه امام خامنه ای(دام ظله العالی). ارومیه همزمان با روز معلم
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔 @jiiss_ir
KHAMENEI.IR:
🚦یک نکتهی تربیتی رهبر انقلاب خطاب به معلمها: تکریم شاگردها فراموش نشود!
🔻یك نكتهی دیگری در اینجا وجود دارد كه آن هم باز جنبهی ارزشی دارد. این را هم من عرض بكنم - این دیگر خطاب به شما معلمین است - كه از نظر اسلام همانطور كه معلم احترام دارد و باید تكریم شود، متعلم هم باید تكریم شود؛ شاگرد را هم باید تكریم كرد. به شاگرد اهانت نباید كرد. این یك جنبهی پرورشی بسیار عمیقی دارد.
🔸️ اینجا هم یك روایتی است كه اینطور نقل شده: «تواضعوا لمن تعلّمون منه و تواضعوا لمن تعلّمونه»؛ از كسی كه فرامیگیرید، تواضع كنید و كسی هم كه از شما فرا میگیرد، تواضع كنید. «و لا تكونوا جبابرة العلماء». ️جبار دو نوع است: جبار سیاسی، جبار علمی. جبار علمی نباشید؛ جباران عالِم نباشید؛ مثل فرعون.
🔸️بنده اینجور استادی را در یكی از دانشگاههای كشور، سالها پیش، شاید چهل سال، چهل و پنج سال قبل دیده بودم كه جوری با شاگردهایش حرف میزد و تعلیم میداد و برخورد میكرد، كه برخوردش فرعونی بود، نه برخورد پدر با فرزند.
🔸️معلم ممكن است درشتی هم بكند، اما درشتی غیر از تحقیر است؛ غیر از اهانت است. شاگرد را باید تكریم كرد. شما هر كدامی یقیناً تجربههای زیادی دارید از شاگردانی كه شما تكریمشان كردهاید و این كار جواب داده است؛ تربیتِ او را آسانتر كرده است. دشنام دادن، تحقیر كردن، حتی زدن، خوب نیست - كه حالا «الضرب لتأدیب» جزو حرفهائی است كه از قدیم معروف و معمول هم بوده، بعدها نشان دادند كه نه، ضرب خوب نیست - بنده هم عقیدهام همین است.
🔺️باید شاگرد را مثل مومی در دست چرخاند و شكل داد؛ منتها با ملایمت. هنر معلمی این است. این هم یك بخش دیگر از این قضیهی ارزشی در باب معلم.۱۳۸۷/۰۲/۱۲
🏷 #روز_معلم
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔 @jiiss_ir