نقش سؤال راوی در ابهامزدایی و ابهامافزایی احادیث فقهی
(دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 27، تابستان 1401، مقاله 2 )
نویسندگان:
#سید_علی_دلبری 1 #محمد_زنده_دل 2
1 دانشیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی مشهد و مدرس خارج حوزه علمیه مشهد (نویسنده مسئول) رایانامه: delbari@razavi.ac.ir
2 دانش پژوه سطح چهار حوزه خراسان و مدرس سطوح عالی حوزه مشهد
شناسه دیجیتال DOI:
10.22034/JRJ.2021.59159.2178
چکیده:
از عوامل مهم و تأثیرگذار در فهم درست احادیث فقهی بهخصوص نوع إفتایی آن، سؤال راوی است. بدون شک، صدور روایات معصومانb براساس عرف اهل محاوره بودهاست، ازاینرو گاهی حدیث بدون ملاحظۀ پرسش راوی بهکلی نامفهوم است یا در فهم آن تردید وجود دارد. مطالعۀ سؤالهای راویان در رفع اینگونه ابهامات کمک شایانی میکند. در مواردی پرسش راوی خود مانعی بر سر راه استنباط بودهاست. از دیرباز فقیهان شیعه راهکارهایی جهت رفع برخی ابهامات ناشی از سؤال راوی ارائه دادهاند.
این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی میکوشد تا براساسِ واکنشی که فقها در مواجهه با پرسش راوی داشتهاند، نقش برجستۀ سؤال راوی در ابهامزدایی و احیاناً ابهامافزایی را بهدقت مورد مطالعه قرار دهد.
ملاحظۀ مثالهای مذکور در سؤال راوی، توجه به نوع پرسشهای یک باب و دقت در برخی کلیدواژهها که در ضمن سؤال راوی آمدهاست، از مهمترین روشهای بهکارگیری پرسش راوی در رفع ابهام بودهاست و تکرار سؤال و تعدد سؤال و ذکر سبب به همراه سؤال از موارد ابهامافزایی سؤال راوی بهشمار میآید.
مقارنه بین احادیث هممضمون، ملاحظۀ دستهبندی اصحاب حدیث و التفات به شخصیت و موقعیت راوی از مهمترین راهکارهایی است که بهکمک آن میتوان ابهامات نشأتگرفته از سؤال راوی را رفع کرد.
کلیدواژهها:
#سؤال_راوی #احادیث_فقهی #ابهامزدایی #حدیث #ابهامافزایی_حدیث #احادیث_إفتایی
دریافت فایل مقاله:
http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_72567_932438053b503d064da1bec0e3d2756b.pdf
لینک صفحه مقاله در سامانه نشریه:
http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_72567.html
لینک کانال نشریه در ایتا:
https://eitaa.com/jostar_fiqh_maalem_ir
لینک کانال نشریه در سروش:
sapp.ir/jostar.fiqh.maalem.ir
بهره وری جنسی از زوجه نابالغ از منظر فقه امامیه
(دوره 8، شماره 4 - شماره پیاپی 29، زمستان 1401، مقاله 6)
نویسندگان:
#البرز_محقق_گرفمی 1 #رضا_حق_پناه 2 #سید_علی_دلبری 3
1 کارشناسی ارشد رشته علوم قرآن وحدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی مشهد- ایران
2 مدرس خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد و استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی مشهد- ایران. (نویسنده مسئول) رایانامه: rhaghp@yahoo.com
3 مدرس سطوح عالی حوزة علمیه مشهد و دانشیار رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی
چکیده:
یکی از احکام چالش برانگیزِ مرتبط با نظام حقوق زنان در اسلام، حکم جواز استمتاع از زوجه نابالغ است. بر اساس این حکم، هرگونه بهرهوری جنسی ـ غیرِ مباشرت خاص به نحو دخول ـ از زوجه نابالغ جایز است. جستار حاضر با بهره گیری از منابع کتابخانهای و روش توصیفی ـ تحلیلی، در پی بازخوانی این حکم است. برای این منظور پس از تبیین ادلۀ باورمندان به جواز استمتاعات مورد نظر از زوجه نابالغ، به نقد و بررسی هر یک از آنها پرداخته و سپس دیدگاه برگزیده را در دو فراز علل جواز تغییر احکام و مؤلفههای اثربخش بر تغییر حکم استمتاع از صغیره پی میگیرد. در فراز اول، ثابت گردید که دو علتِ اولی بودن حکم و تغییر شرایط میتوانند دستمایۀ تغییر احکام قرار گیرند. در فراز پسین، پنج عامل ذیل در مسئله استمتاع از صغیره را، سبب تغییر حکم اولی آن برمی شمارد: قبح عقلایی، غیرعرفی بودن؛ مخالفت با مصلحت کودک، زیانآور بودن و مخالفت با اخلاق. بر اساس توضیحات مندرج ذیل هریک از این مؤلفهها، هرگونه بهرهوری جنسی از صغیره در عصر حاضر ناروا خواهد بود.
کلیدواژهها:
#زوجه_نابالغ #استمتاع #ادلۀ_موافقان #قبح_عقلایی #مصلحت_کودک #تعارض_با_اخلاق_و_عرف
دریافت فایل مقاله:
http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_73425_b13a6c5cb069a8267d1b89528c45671b.pdf
لینک صفحه مقاله در سامانه نشریه:
http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_73425.html
لینک کانال نشریه در ایتا:
https://eitaa.com/jostar_fiqh_maalem_ir
لینک کانال نشریه در سروش:
sapp.ir/jostar.fiqh.maalem.ir