💠 بحثهایی کلی درباره کتاب مقدس (6)
✡️ بررسی متنی و سندی متون مقدس یهودی (قسمت اول)
🌐 ج) نقادی کتاب مقدس و نقد تاریخی / نقد جدید
1️⃣ نقادی جدید #کتاب_مقدس به جریانی گفته میشود که پس از جنبش قرن هجدهم اروپا و تحت تأثیر آن به وقوع پیوست و به #نهضت_روشنگری موسوم است.
2️⃣ پیروان این اندیشه بر آن بودند که انسان با #عقل_نقاد یا به تعبیر دقیقتر، با علم و تجربهی خود میتواند همهی زوایای مبهم عالم را کشف کند.
3️⃣ پیروان این اندیشه بر #اصالت_تجربه و مشاهده تأکید داشتند. آنان معتقد بودند که همهی شناختها، حتی فلسفه، باید به علم طبیعی مبدل شود.
4️⃣ بنابراین، اندیشهی #روشنگری بر جهانبینی خاصی متکی است و آن اینکه اگر تنها راه شناخت، تجربه است پس همهی هستی در واقع تجربهپذیر است و آنچه تجربه نشود در واقع وجود ندارد.
5️⃣ این فرایند شامل کتاب مقدس نیز گردید. پیروان سنتیِ این متون به آنها بهعنوان متون مقدس و کتاب خدا نگاه میکردند و معتقد بودند برای درک مطالب آنها باید با خضوع و خشوع و ایمان به سراغ آنها رفت.
6️⃣ اما کسانی که تحت تأثیر جریان روشنگری سراغ این متون رفتند، به آنها مانند دیگر کتابهای بشری نگاه میکردند و معتقد بودند این کتابها نیز باید مانند دیگر امور به صورتی علمی و نقادانه بررسی شود. این جریان #نقد_تاریخی_کتاب_مقدس خوانده میشود.
7️⃣ به هر حال کتاب مقدس نیز به آزمایشگاه علم برده شد و نتایج به دست آمده برای راستدینی نگرانکننده بود.
8️⃣ یکی از مهمترین نتایجی که به دست آمد و در واقع بر ایمان یهودی – مسیحی تأثیر ویرانکنندهای داشت، این بود که انتساب عمدهی نوشتههای این مجموعه به نویسندگان سنتی آنها مورد سؤال قرار گرفت و بلکه در بیشتر موارد قاطعانه رد شد.
9️⃣ نمونهی آن پنج کتاب نخست #عهد_قدیم بود، که #تورات خوانده میشود. سنّت، این کتاب را به موسی (ع) منتسب میساخت و معتقد بود کل این کتاب را او از خداوند دریافت کرده است؛ اما نقادان جدید نه تنها این انتساب را رد و ثابت کردند که این کتاب قرنها پس از حضرت موسی نوشته شده است، بلکه با دلایلی محکم اثبات نمودند که نویسندهی آن از منابعی خاص که در دسترسش بوده استفاده و این کتاب را تألیف کرده است.
🔟 از سوی دیگر در بسیاری از کتابهای مجموعهی عهد قدیم حوادثی پیشگویی شده، اما نقادان ثابت کردند که این کتابها پس از وقوع آن حوادث نوشته شده است.
✍️ نویسنده: عبدالرحیم سلیمانی اردستانی
📚 منبع: كتاب «بررسی متنی و سندی متون مقدس یهودی – مسیحی»، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، چاپ اول: بهار 1396.
📖 متن کامل مقاله در سايت اندیشکده:
👉 http://yon.ir/otestament
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🔸 هشتگ اصلی: #متون_مقدس_یهودی