📌 آیا #آتش_سوزی کتابخانه ها در ایران صحت دارد؟
یکی از شبهات تاریخی این است که با حمله #اعراب به #ایران 'کتابخانه های زیادی #سوخت و مسلمانان خیلی از اموال را به #غارت بردند. آیا واقعا این ادعا در #تاریخ صحت دارد؟
📍 #پاسخ:
درباره دستور #خلفا به #کتاب_سوزی کتابخانه های ایران توسط #مسلمانان می توان گفت:
📌تنها منبع این اخبار، ابن خلدون(م808ق) در کتاب العبر و حاجی خلیفه(م808ق) در کتاب کشف الظنون است.
◀️ایران کتابخانه های زیادی نداشته است و حتی علما و نویسندگان ایرانی نزد شاهان ساسانی طبقه اجتماعی نداشتند و به گفته #جاحظ:
«ایرانیان علاقه زیادی به نوشتن كتاب نداشتند، بیشتر به ساختمان علاقه مند بودند.»
◀️کتابهای ابن خلدون و حاجی خلیفه، از منابع #کهن تاریخی نبوده و منبع یا سندی را برای گزارش خود ننوشته اند. چنانکه حاجی خلیفه با تردید و به صورت «گفته میشود» مطلب خود را ذکر کرده است.
یعنی این سخن مدرک و سندی ندارد. بلکه نویسنده نیز خود با قاطعیت درباره آتش سوزی سخن نمی گوید. لذا این مطالب طبق قاعده علمی در مورد ایران صراحتی نداشته و صحت تاریخی ندارد.
◀️جالب آنکه گزارش مورخان اشاره به کتاب سوزی #اسکندریه_مصر دارد. نیمی از کتابخانه اسکندریه به دست خود #مسیحیان و بعدها در طول هجوم ها #آتش گرفته بود و هنگام #فتح آنجا به دست مسلمانان، چیزی از کتابخانه نمانده بود که بخواهد به دست آنان به آتش کشیده شود.
📚حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج1، ص679؛
📚ابن خلدون، ديوان المبتدأ و الخبر، ج1، ص631.
📚جاحظ، المحاسن و الاضداد، ص187.