✨بسم الله الرحمن الرحیم✨
🌹شرح #حکمت3 (1)
🔻در زمینه بخل امیر المومنین مطالب بسیار مهم و جالبی در نهج البلاغه شریف دارند که در شش بخش ارائه می گردد:
🔷1. تعریف بخل:
بخل در مقابل سخاوت عبارت است از اینکه انسان در جایی که وظیفه دارد ببخشد و عطا کند ، مانعی از درون نگذارد که ببخشد و از اعطا خودداری کند.
🔷2. ماهیت بخل :
امیرالمومنین معتقدند اگر صفت بخل در کسی تحقق پیدا کرد ،آنجا کانون همه بدی ها و عیب ها خواهد بود.
🔹2.1 در حکمت 378 می فرمایند: « بخل ورزيدن كانون تمام عيب ها، و مهارى است كه انسان را به سوى هر بدى مى كشاند».
🔹2.2 برای اینکه ذات پلید بخل را خوب ترسیم کنند و در ذهن ما حک کنند در حکمت 195 زباله های آلوده و متعفن را حاصل و نتیجه بخل میدانند و می فرمایند: « در سر راه از كنار مزبله اى عبور مى كردند فرمودند: اين همان است كه بخيلان به آن بخل مى ورزند. (و در روايت ديگرى نقل شد كه): اين چيزى است كه ديروز بر سر آن رقابت مى كرديد»
🔹2.3 بر این اساس امام بخل را از شعبه های جهل و بی عقلی و حماقت می دانند، لذا از بخیل تعجب می کنند و در حکمت 126 می فرمایند: « در شگفتم از بخيل ، به سوى فقرى مى شتابد كه از آن مى گريزد، و سرمايه اى را از دست مى دهد كه براى آن تلاش مى كند. در دنيا مانند تهيدستان زندگى مى كند، امّا در آخرت مانند سرمايه داران محاكمه مى شود».
✅ یعنی بخیل رفتاری که انجام می دهد با آرزویی که دارد اصلا سازگار نیست; یعنی اینکه بخیل بر عکس آنچه در دل و آرزو دارد رفتار می کند.
🔹2.4 مولا همانگونه که بخل را اینقدر زشت می دانند سخاوت را یکی از چهار ستون استوار شدن و محکم شدن دین و دنیا می دانند و در حکمت 372 به جابر بن عبدالله انصاری می فرمایند: «اى جابر! استوارى دين و دنيا به چهار چيز است:
1- عالمى كه به علم خود عمل كند.
2- جاهلى كه از آموختن سر باز نزند.
3- بخشنده اى كه در بخشش بخل نورزد.
4- فقيرى كه آخرت خود را به دنيا نفروشد.
پس هر گاه عالم علم خود را تباه كند، نادان به آموختن روى نياورد و هر گاه بى نياز در بخشش بخل ورزد، تهيدست آخرت خود را به دنيا فروشد».
🔹2.5 در منطق امیرالمومنین بخل و سخاوت (یعنی نبخشیدن و بخشیدن ، انفاق نکردن و انفاق کردن) یکی از اسباب آزمایش الهی هستند لذا دربند 5 خطبه 183 با استناد به آیه "ان تنصرالله ینصر کم" و آیه دیگری درباره قرض الحسنه این نکته و آزمایش الهی را اینگونه بیان فرمودند : « با اموال خود انفاق كنيد، از جسم خود بگيريد و بر جان خود بيفزاييد، و در بخشش بخل نورزيد چرا كه خداى سبحان فرمود: «اگر خدا را يارى كنيد، شما را پيروز مى گرداند و قدم هاى شما را استوار مى دارد» و فرمودند: «كيست كه به خدا قرض نيكو دهد تا خداوند چند برابر عطا فرمايد، و براى او پاداش بى عيب و نقصى قرار دهد.» درخواست يارى خواستن خدا از شما به جهت ناتوانى نيست، و قرض گرفتن خدا از شما براى كمبود نمى باشد، در حالى از شما يارى خواسته كه: « همه لشكرهاى آسمان و زمين در اختيار اوست و خدا نيرومند و حكيم است.» و در حالى از شما طلب وام می کند كه همه گنج هاى آسمان و زمين به او تعلّق دارد و خدا بى نياز و حميد است، بلكه خواسته است شما را بيازمايد كه كدام يك از شما نيكورفتارتريد».
🎙#حجت_الاسلام_مهدوی_ارفع
#اللهم_عجل_لولیک_الفرج
『💕』@kanale_behesht