کانون ادبیات عرب
#تتمّه
#عاملیّت_مستثنی
✋قبل از بیان اقوال موجود در بحثِ عاملیّتِ مستثنی و همچنین بیان وجه مدّ نظر هر کدام از اقوال، لازم است #محلّ_بحث در عامل مستثنی ذکر گردد و آن این که:
👈در جملاتی که اسلوب استثنای به الَّا در آن ها به کار رفته است، چند نوع اعراب مشاهده می شود مثلِ {ضربتُ القومَ الَّا زیداً} که {زید} منصوب شده است و مثلِ {ما جَائَنِی الَّا زید} که {زید}مرفوع شده است و مثلِ {مَا ضربت الَّا زیداً} که {زید} نیز منصوب شده گردیده است و مثلِ {ما ضَربت زیداً الَّا یومَ الجمعه} و ... .
✍در تمامی شواهدی که میان اهل محاوره ذکر شده و از اسلوب استثنای به الَّا در آن ها استفاده شده است، مدخول الَّا، از اعرابی برخوردار گردیده که این اعراب به راحتی نحویّون را به جایگاهی که اراده شده منتقل می کند مثلاً در مثالِ {ما جَائَنِی الَّا زید}، تعبیر {زید}
مرفوع بنابر فاعلیّت می باشد و یا در مثالِ {مَا ضربت الَّا زیداً}، کلمه {زید}منصوبِ بنابر مفعول به بودن، لحاظ شده است و در مثالِ {ما ضَربت زیداً الَّا یومَ الجمعه}، نصب {زید} بنابر ظرفیّت می باشد و ... .
🤔 #لکن با تامّل بیشتر به این نتیجه خواهیم رسید که تنها در یک اسلوب ظاهراً، نقش اعرابی آن و جایگاهی مشابه جایگاه های اثبات شده در علم نحو برای آن قابل فهم نیست و آن جمله {#جَائَنِی_القومُ_الَّا_زیداً} به همین جهت محلّ بحث علماء در بحث عاملیّت مستثنی، در مثالی که ذکر گردید می باشد.
👇👇👇✅👇👇👇
💢💯 #کپی با ذکر منبع
#گروه:
🍃بـَـحث جَنجالے طَلبگے🍃
لینک گروه:
🔻 ✅ 🔻
http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f
🔺 ✅ 🔺
کانون ادبیات عرب
#تتمّه #عاملیّت_مستثنی ✋قبل از بیان اقوال موجود در بحثِ عاملیّتِ مستثنی و همچنین بیان وجه مدّ نظر
📝در بحث از عاملِ مستثنی، اقوال متعدّدی ذکر گردید که در تحقیق حاضر، به بیان سه مورد از آن ها خواهیم پرداخت؛
⚫️) دسته اوّل:
✅ 👤برخی گفته اند: عامل، فعل استثنی است؛
⚫️) دسته دوّم:
✅ 👤بعضی نیز فرمودند: فعل مقدّمِ به واسطه الَّا، عامل است و بعضی دیگر فرموده اند: فعل مقدّمِ به غیر واسطه الَّا، عامل است.
⚫️) دسته سوّم:
✅ 👤بعضی نیز فرمودند: الَّا عامل است؛
رجوع کنید:
۱) الحدائق الندیه، ج۱، ص۶۳۲، نشر: دارالحجره.
۲) التصریح علی التوضیح، ج۱، ص۵۴۱، نشر: ناب مصطفوی.
👇👇👇✅👇👇👇
💢💯 #کپی با ذکر منبع
#گروه:
🍃بـَـحث جَنجالے طَلبگے🍃
لینک گروه:
🔻 ✅ 🔻
http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f
🔺 ✅ 🔺
کانون ادبیات عرب
📝در بحث از عاملِ مستثنی، اقوال متعدّدی ذکر گردید که در تحقیق حاضر، به بیان سه مورد از آن ها خواهیم پ
🔍بیان #وجهِ مدّ نظرِ سه دسته گذشته:👇
کانون ادبیات عرب
🔍بیان #وجهِ مدّ نظرِ سه دسته گذشته:👇
⚫️) بیان وجهِ مدّنظر دسته اوّل:
👥کسانی که اصرار دارند که عاملِ در نصبِ مستثنای مزبور را فعلی از جنس { #استثنیت} بگیرند، در حقیقت با این نگاه وارد شده اند که در تمامی اسالیبِ استثناء، نقش های اثبات شده در نحو همانند #فاعلیّت، #مفعولیّت و #ظرفیّت و همانند آن ها را ساری و جاری بدانند و تنها با یک اسلوب یعنی { #جَائَنِی_القومُ_الَّا_زیداً}، مواجه شدند که نقشِ تعبیرِ مستثنی که در مثال مذکور {زید} است، مشخّص نیست؛
🔺فلذا امر را دایرِ بین دیدند که یک عنوان جدیدی برای نصب مستثنی در همانند { #جَائَنِی_القومُ_الَّا_زیداً}،
در علم نحو تاسیس کنند یا اینکه این مورد را به عناوین رایج دیگه ملحق نمایند؛
🤔 کسی که عامل را فعلی از جنس { #استثنیت} میگیرد در حقیقت میخواهد نقش مستثنای مزبور را ملحق به عنوان مفعول به کند و به این وسیله از تاسیس عنوان جدید در علم نحو جلوگیری کند چون تا وقتی که امکان دارد که از عناوین رایج در پیش بُرد مباحث آموزشی علم نحو استفاده کرد، تاسیس عنوان جدید را مخلّ به مقام تفهیم و تفهُّم دانسته اند.
👇👇👇✅👇👇👇
💢💯 #کپی با ذکر منبع
#گروه:
🍃بـَـحث جَنجالے طَلبگے🍃
لینک گروه:
🔻 ✅ 🔻
http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f
🔺 ✅ 🔺
کانون ادبیات عرب
⚫️) بیان وجهِ مدّنظر دسته اوّل: 👥کسانی که اصرار دارند که عاملِ در نصبِ مستثنای مزبور را فعلی از جنس
نقد نظریّه فوق:
😍در نقد نظریّه دسته اوّل گفته می شود:
🔸 اگر فعلی از جنس { #استثنیت} به عنوان عامل لحاظ شود، آن گاه باید عوارض جایگاه مربوطه یعنی مفعول به هم حاصل گردد در حالی که به حکم فهم اهل محاوره هرگز از همانند { #جَائَنِی_القومُ_الَّا_زیداً}، جایگاه وقوعی و در نتیجه عنوان مفعول به از تعبیر {زید} برداشت نمی شود.
👇👇👇✅👇👇👇
💢💯 #کپی با ذکر منبع
#گروه:
🍃بـَـحث جَنجالے طَلبگے🍃
لینک گروه:
🔻 ✅ 🔻
http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f
🔺 ✅ 🔺
کانون ادبیات عرب
🔍بیان #وجهِ مدّ نظرِ سه دسته گذشته:👇
⚫️) بیان وجهِ مدّنظر دسته دوّم:
👥این عدّه با این نگاه وارد مساله شده اند که عنوان #مستثنی از جمله ملابسات فعل به شمار می رود.
☺️ #توضیح اینکه هر فعلی بنا به اقتضای خود، جایگاه هایی رو می طلبد مثلاً از جهت صدور، فاعل می طلبد؛ از جهت وقوع بر ذات، مفعول به؛ از جهت زمان و مکان وقوع، مفعول فیه؛ از جهت هیئت صدور، حال و هکذا.
👈یکی از اموری که نسبت به وقوع آن لحاظ می شود، نسبت آن به جمیع افرادی است که ذیل آن واقعه تصوُّر می شود یعنی آیا این فعلی که صدور آن بیان شده نسبت به جمیع افراد بوده یا برخی از تحت آن خارج شده اند؟ فلذا این، ملابسی از ملابسات و متعلّقی از متعلّقات فعل است به همین جهت قائلسن به این نظریّه گفته اند: فعل است که اقتضای استثناء دارد پس عامل در { #جَائَنِی_القومُ_الَّا_زیداً}، فعل می باشد.
👇👇👇✅👇👇👇
💢💯 #کپی با ذکر منبع
#گروه:
🍃بـَـحث جَنجالے طَلبگے🍃
لینک گروه:
🔻 ✅ 🔻
http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f
🔺 ✅ 🔺
کانون ادبیات عرب
⚫️) بیان وجهِ مدّنظر دسته دوّم: 👥این عدّه با این نگاه وارد مساله شده اند که عنوان #مستثنی از جمله م
نقد نظریّه فوق:
😍در نقد نظریّه دسته دوّم گفته می شود:
🔸 با تفحُّص میان اسلوب هایی که در قالب استثناء ذکر شده است، مشاهده می شود که در خیلی از موارد، فعل در کلام وجود ندارد مثلاً در جمله {القومُ کلُّهم اخوک الَّا زیداً} فلذا این نظریّه در این امثله قابل تطبیق نیست.
👇👇👇✅👇👇👇
💢💯 #کپی با ذکر منبع
#گروه:
🍃بـَـحث جَنجالے طَلبگے🍃
لینک گروه:
🔻 ✅ 🔻
http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f
🔺 ✅ 🔺
کانون ادبیات عرب
🔍بیان #وجهِ مدّ نظرِ سه دسته گذشته:👇
⚫️) بیان وجهِ مدّ نظر دسته سوّم:
👥این عدّه معتقدند #عنوان_استثناء، اساساً توسُّط خود الَّا ایجاد می شود. به عبارتی ما تا وقتی ادات الَّا را در کلام نیاریم اصلا #عنوان_استثناء، مستثنی منه و مستثنی ایجاد نمی شود فلذا آنچه که این وسط، نقش رکن و اساس کار در ایجاد عنوان و جایگاه استثناء را ایفا میکند، همان ادات الَّا می باشد. به بیان دیگر عامل در نگاه این عدّه یعنی هر آنچه که علقه و ارتباط و اتّصال مدّ نظر را در کلام ایجاد کند و در مثل
{ #جَائَنِی_القومُ_الَّا_زیداً}، خود الَّا این اتصال و ارتباط را به وجود می آورد پس عامل است.
👇👇👇✅👇👇👇
💢💯 #کپی با ذکر منبع
#گروه:
🍃بـَـحث جَنجالے طَلبگے🍃
لینک گروه:
🔻 ✅ 🔻
http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f
🔺 ✅ 🔺
کانون ادبیات عرب
⚫️) بیان وجهِ مدّ نظر دسته سوّم: 👥این عدّه معتقدند #عنوان_استثناء، اساساً توسُّط خود الَّا ایجاد می
کانون ادبیات عرب
#تتمّه #عاملیّت_مستثنی ✋قبل از بیان اقوال موجود در بحثِ عاملیّتِ مستثنی و همچنین بیان وجه مدّ نظر
بیان #ثمره_بحث:
📝یکی از مواردی که اسلوب استثناء در آن به کار رفته است، به این صورت است که چند تا جمله بیانمی گردد و بعدِ آن ها نیز یک استثناء آورده می شود همانند: {جائنی القوم و اکلت معهم و ضربتهم الا زیدا}؛
😍اکنون سوال این است که این الَّا، استثنای از کدام جمله است.
👥کسانی که عامل را خودِ الَّا می دانند، معتقدند مرجع استثناء مجموع جملات گذشته است مادامی که قرینه ای برخلاف اقامه نگردیده باشد.
👥کسانی که عامل را فعل گذشته می دانند، نمی توانند مرجع استثناء را مجموع جملات گذشته به حساب بیاورند چون در این صورت توالی عوامل متعدّده بر معمول واحد صورت میگیرد مگر این که آن عوامل همگی از ناحیه اقتضای مستثنی وحدت داشته باشند.
👥کسانی که عامل را {استثنیت} میدانند در حقیقت {الَّا زیداً} را یک جمله مستانفه و مقطوع از ما قبل به حساب میارند و ظاهراً آن را به مجموع جملات برمی گردانند.
🙏والله العالم.
👌لکن توجّه بفرمایید که بحث عاملیّت استثناء، قابل پیگیری می باشد لذا این که 😳برخی از نحویّون به عدم ثمره داشتنِ بحثِ عاملیّت مستثنی حکم نمودند😳، جای تامّل دارد #مثلاً صاحب نحو الوافی در بیان عدمثمره داشتن این اختلاف نظر فرموده است: {لا اثر لهذا الخلاف النظری فی احکام المستثنی و ضبطه؛ فالخیر فی اغفاله}.
👇👇👇✅👇👇👇
💢💯 #کپی با ذکر منبع
#گروه:
🍃بـَـحث جَنجالے طَلبگے🍃
لینک گروه:
🔻 ✅ 🔻
http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f
🔺 ✅ 🔺