فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥پاسخ مخاطبان به سوال روز چهارشنبه 19 آذر 99؛
📱اکثریت مخاطبان، توجه به مسائل اقتصادی و موارد مربوط به اشتغال و معیشت مردم را در بررسی لایحه #بودجه_1400 ضروری دانسته اند.
@irinn_channel
www.irinn.ir
درست و غلط جمله نوبخت
♦️دکتر نوبخت در جلسه کمیسیون تلفیق گفتهاند «شاخص تراز عملیاتی، شاخصل لیبرالی است». آنچه امروز در رسانههای منتقدین منعکس شده است این است که چگونه نوبخت که خود در حلقه نیاوران و یار غار لیبرالهای ایرانی است، برای موجه ساختن بودجۀ پیشنهادی، ضد لیبرال شده است؟ و نهایتا نتیجه گرفته شده است که این رفتار نوبخت در کنار جملات دیگری که در این جلسه گفته است، رفتاری است جهت مجاب کردن نمایندگانی که از قرار با لیبرالیسم حداقل در گفتمان سیاسی، مخالفت دارند. لذا حمله به نوبخت از این منظر که حرف او ریاکارانه است، به شدت در دستور کار قرار گرفته است.
♦️ به این نکته نقبی ندارم که ممکن است در این دولت برای انحراف اذهان و بسته به موقعیتها از هر ادبیاتی استفاده شود که پیش از این هم بارها از این حربه استفاده کرده است. اما در جمله نوبخت نکاتی وجود دارد که باید به آن توجه شود.
♦️کسری تراز عملیاتی در واقع، تفاوت میان منابع و مصارف دولت در شرایطی است که منابع کمتر از مصارف باشد. در اقتصادهای سرمایهداری، به دلیل فقدان منابع طبیعی در درون کشور، این منابع از خارج از کشور و به ثمن بخس تأمین میشود. منابعی از قبیل نفت، سنگهای معدنی و ... . که از قرار قیمت آنها در درون این کشورها بسیار بالاست. لذا دولتها با گرفتن مالیاتهای سنگین از تجارت این منابع، درآمد مالیاتی خود را به شدت تقویت میکنند. بعلاوه، در این کشورها، حجم بسیارزیادی از درآمد مردم (به طور متوسط ۵۰ درصد) به عنوان مالیات اخذ میشود. لذا از این محل نیز درآمد مالیاتی بسیار افزایش مییابد. بنابراین به دلیل بالا بودن منابع، کسری تراز عملیاتی در این کشورها بسیار پایین است و این کسری نیز از محل انتشار اوراق (عموما اوراق بدهی) جبران میشود. اوراقی که در بازارهای مالی بسیار پرقدرت و دارای هاضمۀ مالی بالا تزریق میشود و درامد دولت را افزایش میدهد.
♦️ در کشورهایی چون ایران، به دلیل بالا نبودن حجم مالیات، کسری تراز عملیاتی ممکن است بالا باشد. این اتفاق علیالخصوص در شرایط رکودی بیشتر نمایان میشود. به دلیل وجود منابع انرژی در دست دولت، بخش عمدهای از این کسری همواره از طریق فروش نفت و گاز و فراورده تأمین میشود. ما بقی نیز با انتشار اوراق (اوراق دارایی نه اوراق بدهی) تأمین می شود. بنابراین حرف نوبخت که مفهوم کسری تراز عملیاتی در ایران و کشورهای لیبرال متفاوت است، حرف غلطی نیست.
♦️اما باید توجه داشت که نگاه لیبرالی حاکم بر تفکر اقتصادی دولت، هیچگاه تلاش نکرده است با این شاخص، تعامل ضد لیبرالی انجام دهد. یعنی اولا نفت را به ثمن بخس فروخته و همواره هم تلاش کرده است نفت ارزان را بیشتر بفروشد و آن را تبدیل به فراورده نکند. لذا با افزایش کسری تراز عملیاتی در ایران، کسری تراز عملیاتی در دنیای واردکنندگان نفت کاهش یافته است. چون نفت ارزان به آنها رسیده و با وضع مالیاتهای سنگین در این کشورها تبدیل به منابع بودجه شده است. ثانیا به انتشار اوراق دارایی به جای اوراق بدهی، اموال بیتالمال را به ثمن بخس در بازار مالی نازک و نحیف داخلی فروخته است و ضمن به باد دادن اموال مردم، بازار را نیز از روند طبیعی خود خارج کرده است (البته برای من قابل هضم نیست که چرا اصحاب بازار مالی، از این بیتالمال فروشی همواره استقبال کرده اند). انتشار اوراق دارایی، دولتها را از بازپرداخت دیون در سررسیدها معاف کرده است و دولتها را به لحاظ مالی بی مسئولیتتر از سابق کرده است.
♦️ لذا عرض من این است که اصولا دوستان مجلسی هم در تحلیل بودجه و هم در تحلیل جمله نوبخت دوباره به آدرس غلط رفتهاند.
والسلام.
#بودجه_1400
☘کانال تحلیل های اقتصادی دکتر حمیدرضا مقصودی
@hamidrezamaghsoodi