هدایت شده از المدرس الافضل
#تدریس؛.mp3
8.38M
🔺تحلیل اصطلاحات مفاعیل🔺
🔸۱) المفعول به:ما یُفعَلُ به فِعلٌ
چیزی که حدث یا مصدر به سبب او انجام میشود.
🔹مثال : ضَرَبَ زیدٌ بکرًا
بکری که زدن به سبب او انجام میشود.(تا بکری نباشد زدنی به وجود نمی آید).
🔸۲) المفعول فیه: ما یفعل فِعلٌ فیه
🔹مثال:ذهب زیدٌ الیومَ : الیومی که رفتن در او(زمان) انجام شده است.
🔸۳) المفعول معه: ما یفعل فعل معه
🔹مثال: ذهب زید و عمرًا: عمری که رفتن همراه او انجام شده است.
🔸۴) المفعول له: ما یفعل فعل له
🔹مثال:ضرب زید تأدیبا: تادیبی که زدن به خاطر او انجام شده است.
🔸۵) المفعول مطلق(رها شده از قیود به،فیه،معه،له) یا المفعول: ما یفعل فعلٌ
🔹مثال؛ ضرب زید ضربًا : ضربی که انجام شده( از اینجا سرّ این مطلب آشکار میشود که مفعول مطلق باید حدث یا مصدر باشد).
📚اقتباس از شرح رضی،جامی و...
@kashkoolfn
🔺لازم و متعدی🔺
🔸وقتی میگوییم فعل لازم و متعدی است، در اصل مصدر و حدث را میگوییم که لازم و متعدی است.
🔹پس لازم و متعدی بودن برای مصدر است و فعل زمان حدث را مشخص میکند.
@kashkoolfn
🔺صَناعت و صِناعت🔺
🔸صَناعت در محسوسات استعمال میشود.
🔸صِناعت در معانی استعمال میشود.
📚منبع: صرف ساده
@kashkoolfn
🔺التقاء ساکنین🔺
🔸دوقسم است:
🔸۱)علی حده: به همان صورت باقی میماند به سه شرط:
🔹أ) ساکن اول مد باشد.
🔹ب) ساکن دوم مدغم باشد.
🔹ج)در یک کلمه باشد.
❇️مثال: ضآلّین: هر سه شرط را دارد پس به همان صورت باقی میماند.
♦️تبصره: در کلمه یضربانِّ یکی از دو شرط نیست(دو کلمه است) اگر بخواهیم حذف کنیم صیغه یک میشود لذا به حال خود باقی میگذاریم.
🔸۲) علی غیر حده: یکی از سه شرط را نداشت.دو صورت میشود:
🔹أ) مایدل علیه دارد: حذف میشود.
❇️مثال: یضربُونَّ>>>>یضربُنَّ
🔹ب)مایدل علیه ندارد: حرکت میدهیم.
❇️مثال: قالت الأعراب>>>قالتِ الأعراب،مِن القوم>>> مِنَ القوم
❗️تنبیه: مایدل علیه یعنی چیزی که دلالت بر محذوف کند که فتحه در الف مدی و کسره در یاء مدی و ضمه در واو مدی است.
📚منبع: شرح نظام
@kashkoolfn
🔺کان + فعل مضارع🔺
🔸هنگامیکه کان هراه فعل مضارع بیاید معنی آن ماضی استمراری است.
🔸ماضی استمراری : وقوع مستمر کاری در گذشته را گویند.
🔹مثال: کان یقول علیّ یعنی علی همیشه میگفت.
❇️قال كان اميرالمؤمنين يقولُ لا يقلُّ عملٌ مع التقوي و كيف يَقِلُ ما يُتَقبَّلُ
♦️ترجمه: امير المؤمنين(عليه السّلام)پيوسته مي گفت: هيچ عملي با تقوا كم ارزش نيست و چگونه كم ارزش باشد عملي كه مورد قبول درگاه الهي قرار مي گيرد.
@kashkoolfn
🔺دلیل عقلی بر فضیلت علم🔺
🔸معقولات تقسیم میشوند بر موجود و معدوم،
وعقل شهادت میدهد به اینکه موجود باشرافت تر از معدوم است زیرا اصلا شرافتی برای معدوم نیست.
🔸وموجود هم تقسیم میشود به نامی (رشد کننده)و جامد
ونامی هم بالاتر از جامد است.
🔸ونامی هم تقسیم میشود به حساس و غیر حساس،وحساس هم بالاتر از غیرحساس است.
🔸وحساس هم تقسیم میشود به عاقل و غیر عاقل، و عاقل نیزبالاتر از غیر عاقل است.
🔸وعاقل هم تقسیم میشود به عالم وجاهل و هیچ شکی نیست که عالم اشرف از جاهل است.
📚منبع:منیه المرید ص ۱۲۶
@kashkoolfn
🔺هل جزاء الإحسان إلا الإحسان🔺
🔸این آیه دارای نکات فراوانی است که در کتاب مطول مفصل بحث شده است مانند: چرا سوالی است،چرا الا آورد و...
🔴یکی از نکات قابل توجه این آیه این است که احسان مصدر است و دارای فاعل نیست و صرف حدث یعنی نیکو کردن مهم است لذا احسان از هرکسی که باشد باید جواب او احسان باشد.
@kashkoolfn
🔺اضافه صفت به موصوف🔺
🔸گاهی اوقات صفت را به موصوف اضافه میکنند و با این کار اهمیت صفت را میرسانند.
✳️مثل: العمل الصالح »»» صالح العمل
🔹 با این ساختار میفهمانند که عمل مهم نیست بلکه صالح بودنش مهم است.
@kashkoolfn
🔺فرق جمله ای که مسندش فعل است با جمله ای که مسندش اسم است🔺
🔸 جمله ای که مسندش فعل باشد دلالت می کند بر تجدد و حدوث چه میخواهد فعل مقدم شود یا موخر شود که اگر موخر شود غرضی وجود دارد مثل تاکید و...
جمله ای که مسندش اسم باشد دلالت میکند بر ثبوت.
✳️مثال: یتعلم زید یا زید یتعلم دلالت بر حدوث و تجدد میکند و زید متعلم دلالت بر ثبوت میکند.
📚منبع: معانی النحو ص۱۵
@kashkoolfn
🔺فرق دوجمله أکرمت زیدا با زیدا اکرمت🔺
🔸در جمله اول احتمال دارد شخص دیگری نیز اکرام شده باشد ولی در جمله دوم فهمیده میشود که اکرام برای زید بوده است نه شخص دیگری.
🔹البته میتواند نکات بلاغی دیگری هم داشته باشد.
📚منبع: معانی النحو۳۵
@kashkoolfn