#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت(علیهم السلام)
ادامه.......
🔻بر تمام دوران عصمت حکمفرما بود. گویا رسول خدا در تمام این دوران حاضر بودند. بنابراین گرچه این دوره و پس از آن یعنی عصر غیبت و عصر ظهور مشتمل بر چهارده معصوم است سيرة واحدى حكمفرما است.
🔻 به این معنا که همه آنان دارای اصول مبانی و هدف های مشترکی بودند؛ هر چند در دوره های گوناگون تاکتیکهای متفاوت و متناسب با آن شرایط را به کار بردند.
👈تاکتیکهای متفاوت به معنای تغییر اصول نیست؛ یعنی این امر، به وحدت مبانی آنان بر محور اصول ثابت و تغییر ناپذیرخللی وارد نمی کند.(۱)
🔹تعارض ظاهری سیره اهل بیت(۲)
در طول دوران عصمت به مواردی بر می خوریم که سیره اهل بیت به ظاهر با یکدیگر تعارض دارد؛ از این رو ممکن است برخی با واقعی پنداشتن این تعارض آن را با آنچه در خصوص وحدت سیره پیامبر و خاندان رسالت بیان شد در تعارض ببینند برای نمونه سیره سیاسی امام حسین در برخورد با حاکم ستمگر ظاهراً با سایر امامان متفاوت است.
🔻امام حسن صلح را بر می گزینند امام رضا ولایت عهدی را می پذیرند و سایر امامان نیز در حالتی شبیه صلح زندگی می کردند؛ اما
----------------------------
۱.همان، ج ۱۶، صص ۷۷ و ۷۸ج ۱۸، صص ۳۷ و ۳۸ ج ۲۱، صص ۱۵۰-۱۱۵۲ و نیزرک محمد ملک زاده سیره سیاسی معصومان ، ص ۱۳
۲. م آ ج ۳، ص ۳۲۶، ج ۱۶، صص ۶۱۹-۶۲۴ و ۶۳۳-۶۵۶ ج ۱۸، صص ۲۳-۳۰، ۳۷-۴۹ ،۶۸ و ۱۱۴، ج ۲۱، صص ۱۵۰-۱۵۶ ج ۲۵، ص ۴۸۲
📚طرح #کتابخوانیبصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت (علیهم السلام)
ادامه....
🔹سیدالشهداء تسلیم حاکم ستم پیشه نمی شوند تا به شهادت می رسند و یا علی(علیه السلام) در دوره خلافت حاضر نشدند معاویه را به عنوان نایب و یا منصوب از سوی حکومت خود بدانند.
🔻همچنین هر چند امام حسن و امام رضا هر دو به نوعی سازش کردند امام حسن خلافت را رها کردند و امام رضا ولایت عهدی را پذیرفتند.
🔹نمونه دیگر سیره معیشتی رسول خدا و علی است که احتراز از زندگی مرفه و روشی زاهدانه بود؛ اما سایر امامان سیره ای متفاوت داشتند.
🔻برای نمونه، نوع لباس و غذای رسول خدا و امام علی با سایر اهل بيت كاملاً متفاوت است؛ مثلاً لباس علی(علیه السلام) از دو جامه ساده تشکیل می شد، در صورتی که امام سجاد هر سال لباس خز برای خودشان تهیه می کردند.(۱)
🔻بدیهی است اگر تعارض این روشهای به ظاهر متفاوت حل نشود موجب سردرگمی و حتی سوء استفاده برخی خواهد شد.
🔹ممکن است هر کس عملی را مرتکب شود و آن را با استناد به یک مورد معین که در شرایط خاصی از یکی از اهل بیت نقل شده توجیه و تفسیر کند.
🔻 برای نمونه ممکن است کسی که در امر معیشت طبعاً سخت گیر است و بر خودش و خانواده اش سخت می گیرد عمل خود را مستند به سیره معیشتی رسول خدا و علی کند.
🔻همچنین ممکن است کسی که عافیت طلب و گوشه گیر و ترسو است عمل خود را مستند به سیره سیاسی امام صادق(علیه السلام)...
-------------------------------------
۱.همان، ج ۲۱، صص ۱۵۱ و ۱۵۲
📚طرح #کتابخوانیبصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت (علیهم السلام)
ادامه....
یا امامان دیگر کند چنان که برخی از شیعیان با استناد به سیره یکی از معصومان، معصوم دیگری را زیر سؤال می بردند.
🔻در هر صورت تعارض مذکور یک تعارض ظاهری است. در واقع آنچه تغییر کرده است موقعیت زمانی شرایط اجتماعی، سطح معیشتی مردم و ... است.
🔻 آنچه ملاک تصمیم گیری اهل بیت بود، تأمین مصالح اسلام و مسلمین با در نظر گرفتن دگرگونی شرایط بود.
🔻 از این رو، امام جعفر صادق در پاسخ به سفیان ثوری یکی از متصوفه و فقهای اهل سنت که در مقام اعتراض به مقایسه لباس سفید و بسیار لطيف امام صادق با لباس پیامبر اکرم پرداخته بود فرمودند:
ممکن است تو وضع ساده و فقیرانه رسول خدا و صحابه آن حضرت را پیش خود مجسم سازی و گمان کنی که آن شیوه، تکلیفی برای مسلمین تا روز قیامت است.
👈 لذا باید عین آن وضع را الگو قرار دهند و همیشه فقیرانه زندگی کنند در حالی که رسول خدا در زمانی به سر می بردند که فقر و تنگدستی بر مردم مسئولی بود.
👈 عموم مردم از داشتن لوازم اولیه زندگی محروم بودند. بنابراین، اگر در عصری شرایط تغییر کرد و زمینه بهره مندی از موهبت های الهی فراهم شدسزاوارترین مردم برای بهره بردن از آنها نیکان و صالحان اند، نه فاسقان وبدکاران مسلمانان اند نه کافران.(۱)
👈 به همین دلیل امام صادق به جهت گرانی و عدم دسترسی مردم به نان....
--------------------------------
۱ همان، ج ۳، ص۳۲۶ ج ۱۸، صص ۲۸، ۲۹، ۲۹ و ۲۱۷-۲۲۶، ج ۲۱، صص ۱۵۲ و ۱۵۳ ج ۲۵، صص ۴۵۲، ۴۵۶، ۴۸۳ و ۴۸۲ با ج ۵ ص ۳۹۲ و نیز ر.ک: م. آ. ج ۱۸، ص ۲۶ ج ۲۳، ص ۶۱۲
📚طرح #کتابخوانیبصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت (علیهم السلام)
ادامه....
....گندم خالص دستور می دهند که پیشکارشان گندم های ذخیره شده در انبار را در بازار بفروشد و روزانه از بازار نان جو مخلوط با گندم بخرد تا مانند دیگران زندگی کند.
🔹نمونه دیگر، پرسشی است که از علی درباره حدیث نبوی ﷺ پیری را با خضاب کردن بپوشانید و خود را همانند یهود مگردانید، پرسیدند و ایشان فرمودند:
این دستور مختص زمان پیامبر به عنوان یک تاکتیک جنگی بود که دشمن تصور نکند مسلمانان پیر شده اند و توانایی جنگ را ندارند؛ اما در عصر ما هر کس آن گونه که میخواهد عمل نماید.
🔹مقایسه دوران امام حسن و امام حسین هم نشان می دهد مصلحت اندیشی در زمان امام حسن مقتضی صلح و در زمان امام حسین مقتضی جنگ بود.
🔻روشن است که امام حسن در مسند خلافت و معاویه یک فرد معترض و باغی علیه حکومت بود. بنابراین نپذیرفتن صلح و شهادت امام در این شرایط به معنای کشته شدن خلیفه مسلمین و شکست مرکز خلافت بود چنان که مقاومت عثمان در زمان خودش که منجر به کشته شدن او به عنوان خلیفه مسلمین شد.
🔻 به همین جهت دفاع علی از عثمان برای طرفداری از شخص عثمان نبود؛ بلکه ایشان کشته شدن خلیفه مسلمین را برای عالم اسلام تنگ میدانستند. در حالی که امام
-------------------------
۱.رک همین کتاب فصل سوم سیره معیشتی خاندان رسالت .
۲. م آ ج ۱۸، صص ۲۹ و ۳۰
📚طرح #کتابخوانیبصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت (علیهم السلام)
ادامه....
حسین(علیه السلام) یک معترض در مقابل حکومت وقت بود؛ از این رو، کشته شدن او افتخار آمیز بود، چنان که آثار مثبت آن را می بینیم.
امام رضا نیز به ناچار و حتی با تهدید به قتل ولایت عهدی را پذیرفتند، همان گونه که امام حسن مجبور به واگذاری خلافت شدند.
🔻پیش شرط ایشان برای پذیرش ولایت عهدی یعنی عدم دخالت در امور حکومتی در واقع نپذیرفتن مسئولیت کارهای مأمون بود.
🔻 ایشان در اولین مراسم تشریفاتی که با حضور سران مملکتی تشکیل شده بود در خطابه کوتاهی خلاف انتظار مامون نه اسمی از او می برند و نه حتی تشکری می کنند.
🔻حضرت با این شیوه عدم وابستگی خودشان را به دستگاه حکومتی نشان دادند. از سوی دیگر احادیث نقل شده از ایشان در همان دو سالی که به اجبار در کنار مأمون بودند بیش از مطالب منقول در بقیه مدت عمرشان است.
🔻وجه مشترک هر دو مورد اجبار به پذیرش واگذاری خلافت و یا ولایت عهدی از یک سو و نافع نبودن شهادت نسبت به پذیرش مذکور از سوی دیگر است. در واقع آنچه مهم است بهره گیری از شرایط برای نشر اسلام است که به خوبی انجام پذیرفت.
👈از آنچه گفتیم بطلان تصور برخی مبنی بر اینکه امام رضا دست کم برای مدتی حکومت فاسد مامون را تأیید کردند
👈 در حالی که روش علی متفاوت بود و حاضر نشدند معاویه را برای یک روز هم بپذیرند، روشن می شود. افزون بر آن باید به تفاوت موقعیت علی و امام رضا نیز....
📚طرح #کتابخوانیبصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت (علیهم السلام)
ادامه....
....توجه کرد.
🔹علی می بایست معاویه را به عنوان فردی که نایب و منصوب از طرف ایشان است بپذیرند؛ در حالی که امام رضا مجبور شدند مدتی در کارهای حکومتی دخالت نکنند و کاری به مامون نداشته باشند.
👈به عبارت دیگر، علی از جهت حکومتی موقعیت برتری نسبت به معاویه داشتند و باید او را به عنوان یک مأمور و کارگزار تحت فرمانشان بپذیرند؛
🔻اما در مورد امام رضا مأمون از جهت حکومتی موقعیت برتری دارد و امام مدتی باید در مقابل او سکوت کنند آن هم سکوتی معنادار و برای مصلحتی بالاتر.
🔻علاوه بر آن، تأیید کوتاه مدت معاویه سبب نیرومندتر شدن او می شد؛ ولی سکوت معنادار و انتظار امام رضا ضعیف تر شدن مأمون را در پی داشت.(۱)
🔻به همین ترتیب تمایز عصر سيد الشهدا و امام رضا نیز مشخص می شود. امام حسین در شرایطی قرار داشتند که جامعه اسلامی به بیداری و اجرای آخرین مرتبه امر به معروف و نهی از منکر یعنی برخورد قهرآمیز نیاز داشت، هرچند به قیمت کشته شدن ایشان تمام شود.
🔻در حالی که امام رضا در مقابل دو گزینه قرار گرفته بودند شهادت و یا پذیرش ولایت عهدی ایشان آنچه را به مصلحت اسلام و مسلمین بود بر می گزیدند.
🔻افزون بر آن صرف همکاری با حکومت طاغوت گناه نیست؛ بلکه نوع همکاری مهم است. از این رو اهل بیت با همه مخالفتی که از همکاری با خلفا داشتند در موارد خاصی همکاری با آنها را تجویز بلکه تشویق می کردند؛ مانند تشویق علی بن یقطین به پذیرش پست حکومتی و به جا.....
--‐-------------------
۱.همان، صص۸۳. ۱۱۴. ۱۲۶ .۱۲۷. ۱۳۱. ۱۳۲ .۱۴۳ و ۱۴۴
📚طرح #کتابخوانیبصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت(علیهم السلام)
🔵فصل سوم: سیره اهل بیت (ع)
🔹مفهوم شناسی سیره(۱)
🔻سیر به معنای حرکت رفتن راه رفتن و رفتار است؛ اما سیره به معنای و سبک راه رفتن و رفتار می باشد. هر چیزی اعم از هنر، شعر، اندیشه و سبکی دارد.
👈عمل و رفتار هم قابلیت سبک پذیری دارد؛ از این رو، مراد از سیره اهل بیت سبک و روش حاکم بر رفتار و زندگی آنان است؛ به گونه ای که بتوان آن را به صورت قانون و قاعده بیان کرد. بنابراین، آنچه تکرار پذیر است و قابلیت تبعیت و الگوبرداری دارد، سیره و نوع رفتار
است، نه سیر و رفتار.
👈همان گونه که در فصل اول گفتیم بهترین الگوها اهل بیت هستند؛ بنابراین، بررسی سیره خاندان رسالت برای تنظیم رفتارهای ما ضروری است.
🔻یکی از ویژگی های سیره تغییر ناپذیری آن است. معرفی سیره یک فرد به عنوان اسوه و الگو در صورتی صحیح است که اصول و معیارهای ثابتی بر رفتار آنان حاکم باشد که در شرایط مختلف تغییر نکند. در غیر این صورت
-----------------------------------
(۱)برای توضیح بیشتر ر.ک: مجموعه چلچراغ حکمت، پیامبر(صلی الله علیه وآله)
📚طرح #کتابخوانیبصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت (علیهم السلام)
ادامه....
🔻ممکن است گفته شود هرچند آنسان در زمان خود بنابر منطق و قواعد خاصی عمل می کردند، دگرگونی شرایط عصر ما و آنان، قواعد و اصول نو و جدیدی را می طلبد. این سخن به این معنا است که هیچ فردی نمی تواندالگو باشد.
🔹حجیت سیره اهل بیت(علیهم السلام)(۱)
🔻از دیدگاه همه مسلمانان گفتار رفتار تأیید و سیره پیغمبر حجت است(۲).
و میتواند مورد استناد ما قرار گیرد. از این رو، اهل بیت که نیز خود را موظف به تبعیت از آن میدانستند و اعمال خود را به آن مستند می کردند.
👈 برای نمونه، علی در شورای تعیین خلیفه بعد از عمر در پاسخ به عبد الرحمن بن عوف که از ایشان خواسته بود متعهد شوند کتاب خدا و سنت رسول خدا به عنوان قانون حکومت باشد ولی روش رهبری همان روش رهبری شیخین باشد، فرمودند:
-----------------------------------
۱ م آ ج ۲، ص ۸۶۷ج ۱۶، صص ، ۴۷،۴۸،۵۰و ۲۷۸ - ۱۲۸۰ ج ۱۷، صص ۱۶۹-۱۷۱ و ۱۷۳-۱۱۷۵ ج ۱۸، صص ۲۲ ۳۷، ۳۸ ،۱۲۶، ۱۲۷ ،۱۳۲ و ۱۳۳، ج ۲۰، صص ۳۱ و ۳۲ج ۲۱، صص ۱۲۵، ۱۵۱ و ۱۵۲
۲ کتاب و سنت یعنی قرآن کریم و گفتار و رفتار پیامبر قانون الهی است؛ اما سیره وروش حضرت کیفیت و چگونگی رفتار و اعمال و اجرای قانون و حرکت دادن مردم بر اساس کتاب و سنت است. برای نمونه نماز عید خواندن مطابق کتاب و سنت است؛ اماچگونگی خواندن آن (پوشیدن لباس عادی پای برهنه و با حالت خضوع و خشوع مانندرسول خدا و یا با لباسهای فاخر و مجلل دارای انواع نشانه های طلایی و نقره ای و باجلال و شکوه سلطنتی مانند برخی از خلفا) سیره است. (م آ. ج ۱۷، صص ۱۸۹-۱۷۳،۱۷۴)
📚طرح #کتابخوانیبصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت(علیهم السلام)
ادامه....
🔻من روش رهبری آنان را نمی پذیرم با شما چنان رفتار خواهم کرد که خود می دانم؛ یعنی بر طبق کتاب خدا، سنت و سیره رسول خدا، نه سیره خلفای پیشین.(۱)
🔻امام حسین نیز در وصیت نامه معروف خود به برادرشان محمد بن حنفیه می نویسند:
می خواهم امر به معروف و نهی از منکر نمایم و سیره جد و پدرم را پیش گیرم.
👈امام رضا هم وقتی به اصرار مامون مجبور به پذیرش امامت نماز عیدفطر شدند، فرمودند:
اگر عذر مرا نمی پذیری همان گونه ویا (باهمان روشی) برای اقامه نمازعيد خارج می شوم که رسول خدا خارج می شدند.
🔻روشن است که خواندن نماز عید بنا بر کتاب خدا و سنت پیغمبراست؛ اما چگونگی آن سیره است.(۲)
امام صادق نیز در پاسخ به چگونگی سیره امام زمان (عج) به تأسی ایشان از سیره پیامبر اکرم اشاره می کنند
👈آنچه را رسول خدا انجام داد انجام می دهد. همچون پیامبرخدا جاهلیتی را که پیش از او است نابود میکند و اسلام را تجدیدمی کند.
-----------------------------
۱ م آ ج ۴، صص ۷۷۶ و ۷۷۷، ج ۱۶، ص ۶۲۲ج ۱۷، صص ۱۶۹-۱۷۱، ۱۷۳ و ۱۷۲
۲ همان، ج ۱۷، صص ۱۷۴و ۱۷۵ ج ۱۸، صص ۱۲۶، ۱۲۷، ۱۳۲ و ۱۱۳۳ با، ج ۹، ص ۳۹ پا ج ۹، ص ۳۷۸
📚طرح #کتابخوانیبصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت
ادامه....
🔻هرگاه قائم ما اهل بیت قیام نماید، لباس علی را بر تن نماید و به سیره علی تأسی می جوید.
افزون بر آنچه بیان شد و بنابر آیات و روایت هایی که در فصل های پیشین مطرح کردیم اهل بیت با برخورداری از دو ویژگی عصمت و همتایی با قرآن، جانشینان پیامبر و مفسر و مبین حقایق اسلام هستند.
🔻 گفتار آنان گفتار پیغمبر و کردار آنها کردار ایشان و سیره شان سیره حضرت است و از حجیت برخوردار است. بنابراین تفاوتی بین سیره پیامبر گرامی اسلام و سیره اهل بیت از جهت حجیت وجود ندارد.
🔹وحدت سیره اهل بیت
👈از نظر شیعه دوره حضور معصوم در بین است به بیست و سه سال از حیات پیامبر اکرم ﷺ منحصر نیست؛ بلکه این دوره تقریباً ۲۷۳ سال است. بر خلاف اهل سنت ۲۵۰ سال یعنی از سال دهم تا سال ۲۶۰ هجری که سال وفات امام حسن عسکری است نیز از دوره عصمت محسوب می شود.
🔻این مدت ۲۷۳ ساله مشتمل بر دوره های مختلفی است که در بردارنده رویدادها و شرایط و اوضاع گوناگونی بود.
🔻 از آنچه در باره تأسی اهل بیت از سیره رسول خدا و علی بیان شد مشخص می شود هر چند هر دوره وظیفه ای متناسب با همان دوره را می طلبید سیره واحدی
---------------------------------
۱ همان، ج ۵، صص ۳۸۵، ۳۸۶ و ۱۳۹۳، ج ۹، ص ۲۳۸
۲ همان، ج ۱۶، صص ۳۷ و ۴۳ ج ۱۸، صص ۳۷ و ۳۸
📚طرح #کتابخوانیبصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت(علیهم السلام)
ادامه.......
🔻بر تمام دوران عصمت حکمفرما بود. گویا رسول خدا در تمام این دوران حاضر بودند. بنابراین گرچه این دوره و پس از آن یعنی عصر غیبت و عصر ظهور مشتمل بر چهارده معصوم است سيرة واحدى حكمفرما است.
🔻 به این معنا که همه آنان دارای اصول مبانی و هدف های مشترکی بودند؛ هر چند در دوره های گوناگون تاکتیکهای متفاوت و متناسب با آن شرایط را به کار بردند.
👈تاکتیکهای متفاوت به معنای تغییر اصول نیست؛ یعنی این امر، به وحدت مبانی آنان بر محور اصول ثابت و تغییر ناپذیرخللی وارد نمی کند.(۱)
🔹تعارض ظاهری سیره اهل بیت(۲)
در طول دوران عصمت به مواردی بر می خوریم که سیره اهل بیت به ظاهر با یکدیگر تعارض دارد؛ از این رو ممکن است برخی با واقعی پنداشتن این تعارض آن را با آنچه در خصوص وحدت سیره پیامبر و خاندان رسالت بیان شد در تعارض ببینند برای نمونه سیره سیاسی امام حسین در برخورد با حاکم ستمگر ظاهراً با سایر امامان متفاوت است.
🔻امام حسن صلح را بر می گزینند امام رضا ولایت عهدی را می پذیرند و سایر امامان نیز در حالتی شبیه صلح زندگی می کردند؛ اما
----------------------------
۱.همان، ج ۱۶، صص ۷۷ و ۷۸ج ۱۸، صص ۳۷ و ۳۸ ج ۲۱، صص ۱۵۰-۱۱۵۲ و نیزرک محمد ملک زاده سیره سیاسی معصومان ، ص ۱۳
۲. م آ ج ۳، ص ۳۲۶، ج ۱۶، صص ۶۱۹-۶۲۴ و ۶۳۳-۶۵۶ ج ۱۸، صص ۲۳-۳۰، ۳۷-۴۹ ،۶۸ و ۱۱۴، ج ۲۱، صص ۱۵۰-۱۵۶ ج ۲۵، ص ۴۸۲
📚طرح #کتابخوانیبصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت (علیهم السلام)
ادامه....
....توجه کرد.
🔹علی می بایست معاویه را به عنوان فردی که نایب و منصوب از طرف ایشان است بپذیرند؛ در حالی که امام رضا مجبور شدند مدتی در کارهای حکومتی دخالت نکنند و کاری به مامون نداشته باشند.
👈به عبارت دیگر، علی از جهت حکومتی موقعیت برتری نسبت به معاویه داشتند و باید او را به عنوان یک مأمور و کارگزار تحت فرمانشان بپذیرند؛
🔻اما در مورد امام رضا مأمون از جهت حکومتی موقعیت برتری دارد و امام مدتی باید در مقابل او سکوت کنند آن هم سکوتی معنادار و برای مصلحتی بالاتر.
🔻علاوه بر آن، تأیید کوتاه مدت معاویه سبب نیرومندتر شدن او می شد؛ ولی سکوت معنادار و انتظار امام رضا ضعیف تر شدن مأمون را در پی داشت.(۱)
🔻به همین ترتیب تمایز عصر سيد الشهدا و امام رضا نیز مشخص می شود. امام حسین در شرایطی قرار داشتند که جامعه اسلامی به بیداری و اجرای آخرین مرتبه امر به معروف و نهی از منکر یعنی برخورد قهرآمیز نیاز داشت، هرچند به قیمت کشته شدن ایشان تمام شود.
🔻در حالی که امام رضا در مقابل دو گزینه قرار گرفته بودند شهادت و یا پذیرش ولایت عهدی ایشان آنچه را به مصلحت اسلام و مسلمین بود بر می گزیدند.
🔻افزون بر آن صرف همکاری با حکومت طاغوت گناه نیست؛ بلکه نوع همکاری مهم است. از این رو اهل بیت با همه مخالفتی که از همکاری با خلفا داشتند در موارد خاصی همکاری با آنها را تجویز بلکه تشویق می کردند؛ مانند تشویق علی بن یقطین به پذیرش پست حکومتی و به جا.....
--‐-------------------
۱.همان، صص۸۳. ۱۱۴. ۱۲۶ .۱۲۷. ۱۳۱. ۱۳۲ .۱۴۳ و ۱۴۴
📚طرح #کتابخوانیبصیرت
@ketab_basirat