📇 خلاصه متنی تفسیر سوره مبارکه بقره 🔖 آیات: ۸۴ - ۸۶ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی 1⃣فرمود توقعتان را از #یهودیان کم کنید چنانکه قبلا قرآن فرمود که در ایمان آوردن #یهودیان طمع نکنید بلکه فقط هدایت کنید چون طبع یهودیان، #تحریف و #پیامبرکشی است. حال گوید ما از شما یهودیان تعهد گرفتیم که همدیگر را نکشید و خودتان هم شاهد بود. #امت، فرزندان یک پدرند و اگرچه پیامبر فرموده من و علی پدران امتیم اما چون امیرالمومنین، «نفس پیغمبر» بود پس امت تنها یک پدر دارد. 2⃣در مورد یهودیان هم گوید چون همگی شما دارای #دین_واحد هستیم پس یکی حساب میشوید. پس اگر یکی از شما دیگری را کشت مثل اینست که همه را کشته باشد و اگر کسی دیگری را تبعید کرد مثل اینست که خود را تبعید کرده باشد لذا فرمود «لا تسفکون دمائکم و لا تخرجون انفسکم من دیارکم» یعنی خودتان را نکشید. 3⃣این همانند قضیه قصاص است که با کشتن هر شخص، قاتل قصاص میشود لذا انگار خود را کشته باشد و برای قتل خود قیام کرده باشد. جای دیگر قرآن گوید وقتی وارد خانه ای شدید بر خودتان سلام کنید! یعنی اگر در خانه کسی بود و شما سلام کردید به حقیقت اسلام که هم در اوست و هم در شما سلام کرده اید! چون یک #امت هستید. 4⃣ #سلام، دعا نیست بلکه درود است پس دعا در نماز اشکال ندارد اما سلام اشکال دارد. سلام، کلام آدمی به آدمی است نه سخن با خدا. در اینجا هم اگر فرمود خودتان را نکشید یعنی یکی از یهودیان، یهودی دیگر را نکشد و به قتل یکدیگر دست نزنید. 5⃣شهادت یهودیان بر تعهداتشان همان شهادت بر #ایمان_به_تورات است. گوید وقتی به توراتِ نازل شده، ایمان آوردید یعنی تعهداتی را قبول کردید. شهادتِ بر خود، به معنی اقرار است و اینجا هم اقرار معنی می دهد. شهادت به معنای اصطلاحی زمانی است که علیه دیگری باشد. 6⃣سپس گوید شما همانهایید که گروهی از خود را که مظلوم بودند کشتید و گروهی دیگر که محروم بودند را تبعید کردید. میفرماید در این کار #تظاهر کردید یعنی ظهیر و پشتیبان یکدیگر شدند. 7⃣گویند اوس و خزرج دو برادر بودند که هر کدام قبیله ای تشکیل دادند و همیشه این دو گروه در جنگ بودند. یهودیان نیز سه گروه بودند که همیشه با هم در نزاع بودند و این گروهها برای زدن گروه دیگر، از اوس و خزرج نیز کمک میگرفتند و این همان #تظاهر یا ظهیر یکدیگر شدن هست. موسی(ع) میفرماید خداوندا به شکرانه نعمتی که به من دادی من هیچگاه ظهیر مجرمین نخواهم شد. 8⃣ میفرماید: شما یهودیان بخاطر خوی ملی یا عواطف، اگر یکی از افراد شما به اسارت غیر یهود درآید حاضرید فدیه داده و آزادش کنید. از آن طرف از کشتن و #تظاهر به تبعید هم باکی ندارید حال آنکه قتل و تبعید، حرام است. حال آزاد کردن اسیر با فدیه و خودداری از قتل و تبعید هر دو حکم تورات است اما یکی را انجام میدهید و دیگری را نه. پس معلوم میشود محور تفکر شما، #میل و «هوی و هوس» است نه #وحی! یعنی حتی همان آزاد کردن اسیرتان، هم، چون با #میل شما موافق است آنرا انجام میدهید و چون منع از قتل و تبعید با میلتان هماهنگ نیست برعکسش را انجام میدهید. 9⃣با این تفسیر، «نومن ببعض و نکفر ببعض» #کافر_محض است چون همان بخش را که به آن ایمان آورده و انجام داده نیز به جهت هماهنگی با میل و هوایشان است و محور عملش، «تشخیص خودش» است نه وحی. اما اگر تنها همچون انجام معصیت بود اشکال نداشت و خدا میبخشید چون محور عمل، «ایمان» است مگر مواردی که غفلت کرده و معصیت میکند اما محور عمل #یهودیان، «هوا و هوس» و کفر است. 0⃣1⃣این گروه هم در دنیا رسوا میشود هم در آخرت. در قیامت به عذابی دردناکتر از عذاب دنیا میرسند. نیرنگهایشان را هم خدا میداند. گوید: سرّ اینکه شما با اوس و خزرج همکاری میکنید تا گروهی دیگر از خودتان را بکشید این است که شما دنیا را خریدید و عاقبت را فروختید. #کالای_ابدی را دادید و «کالای موقتی» خریدید. 1⃣1⃣لذا اساس کار یهودیت #دنیاطلبی است. فرمود اینها به شدتِ عذاب، گرفتار میشوند و شدتِ عذاب، کمتر هم نمیشود! اینها از نگهبانان جهنم میخواهند: از خدا بخواهید که از عذاب ما کم کند که جواب می آید ممکن نیست چون این عذاب شدید پاسخ آن گناهان شدید است. شفاعت شافعین هم به اینها نمیرسد!