✅اقسام عام👆👆👆
◀️ثمرۀ بحث؛
👈در عام #استغراقی،اگر مکلف در مقام امتثال،یک جزء آنرا عمل نکرده باشد،عمل ناقص او ارزش و ثواب دارد.
👈در عام #مجموعی،اگر مکلف در مقام امتثال،یک جزء آنرا عمل نکرده باشد،عمل ناقص او ارزش و ثوابی ندارد.(یعنی فرقی بین سنی با شیعۀ 7 امامی نیست)
👈در عام #بدلی،مکلف در مقام امتثال اختیار دارد که هر عالِمی که دلش می خواهد را احترام کند و در آن احترام به صرف طبیعت(یک عالِم) کافی است.
🤔البته دو نوع عام دیگر نیز داریم؛
1- عام #احوالی ، شمول و سریان آن بر حسب احوال فرد است،
مانند این دستور مولا:«زید را در هر حال اکرام کن». در این دستور متعلق حکم اکرام زید است و از آنجا که موضوع تنها یک فرد است، عموم آن بر حسب حالات فرد است، نه افراد؛ بدین معنا که زید باید در همه احوالش اکرام شود.
2- عام #زمانی یا ازمانی عامی است که شمول آن بر حسب زمان است، مانند این گزاره:«یجب الصّدق ابداً؛ راستگویی پیوسته واجب است».
📝کانال خلاصه ای از اصول
@kholaseosule
✅اقسام واجب؛👇👇👇
1️⃣عینی و کفایی؛
👈 #عینی؛واجبی که تعلق به همۀ مکلفین دارد؛مثل نماز یومیه.
👈 #کفایی؛واجبی که مطلوب در آن،تحقق فعل است؛از جانب هر مکلفی که باشد؛مثل نماز میت.
2️⃣تعبدی و توصلی؛
👈 #تعبدی؛واجبی که انجام آن نیازمند قصد قربت است؛مانند نماز و روزه.
👈 #توصلی؛واجبی که انجام آن نیازمند قصد قربت نیست؛مانند شستن لباس و امر به معروف و نهی از منکر.
3️⃣موقت و غیر موقت؛
👈 #موقت؛واجبی که دارای وقت و زمان معین است؛که خود بر دو قسم است
یا زمان آن #موسع می باشد ؛مثل نماز که زمانی را كه براى صلاة ظهر قرار داده شده چندين برابر وقتى است كه صلاة ظهر به آن نياز دارد.
و یا زمان #مضیق است؛مقل روزه که زمانی را كه براى روزه قرار داده شده، از اوّل طلوع فجر تا غروب آفتاب است، بدون يك دقيقه كمتر يا زيادتر.
👈 #غیر_موقت؛واجبی که دارای وقت و زمان مشخص نیست؛که خود بر دو قسم است
یا #فوری است؛مثل:جواب سلام، ازاله نجاست از مسجد، ادای دین، امر به معروف و نهی از منکر.
و یا #غیر_فوری است؛مثل:نماز و روزۀ قضا و ادای زکات.
4️⃣تعیینی و تخییری؛
👈 #تعیینی؛واجب معیّن و فاقد جانشین در عرض خود؛مثل:نماز و روزه.
👈 #تخییری؛واجب دارای جانشین در عرض خود؛مثل:کفاره روزه رمضان.
5️⃣اصلی و تبعی؛
👈 #اصلی؛واجبی که مقصود اصلی بیان وجوب،همان چیز باشد؛مثل:نماز
👈 #تبعی؛واجبی که وجوبش در دلیل نیامده و به کمک عقل استنباط می شود؛مثلاً لازمۀ خرید گوشت،رفتن به بازار با محاسبۀ عقلی است.
6️⃣نفسی و غیری؛
👈 #نفسی؛واجب دارای مصلحت ذاتی؛مثل:نماز و روزه
👈 #غیری؛واجبی که خودش به نفسه و به طور مستقیم دارای مصلحت نیست بلکه مصلحت در غیر آن است؛مثل:وضو که مقدمۀ نماز است.
7️⃣مشروط و مطلق؛
👈 #مشروط؛واجبی که وجوبش متوقف بر چیزی است؛مثل:حج که متوقف بر استطاعت است- نماز نسبت به زمان.
👈 #مطلق؛واجبی که وجوبش متوقف بر چیزی نیست؛مثل:نماز نسبت به طهارت(که به مجرد رسیدن وقت، نماز واجب میگردد، چه شخص طهارت داشته باشد چه نداشته باشد.)
8️⃣منجز و معلق؛
👈 #منجز؛به این معنا است که وجوب و واجب هر دو فعلی بوده و حالت انتظاری نداشته و بر امر غیر مقدوری متوقف نیست، مانند: وجوب نمازی که وقت آن رسیده است.
👈 #معلق؛عملی است که وجوب آن فعلی، و واجب آن استقبالی باشد، مانند اینکه شخصی در ابتدای ماه رمضان مستطیع گردد، که وجوب حج بر او فعلیت مییابد، اما با توجه به این که مراسم حج در ماه ذی الحجه است، با اینکه وجوب فعلیت یافته، اما واجب، معلق میباشد.
📚منبع؛سایت ویکی فقه؛دانشنامۀ حوزوی
📝کانال خلاصه ای از اصول
@kholaseosule
✅امر به معروف و نهی از منکر چه نوع واجبی است؟
1️⃣کفایی است.
2️⃣توصلی است.
3️⃣غیرِ موقتِ غیرِ فوری است.
🌟در امر به معروف و نهی از منکر سه حالت وجود دارد و در وجوبش فوراً و گاهی فوراً ففوراً است. اگر تراخی باشد آنوقت مستحب میشود اما در نهی از منکر همیشه فوراً ففوراً است.(آیت الله اعرافی)
4️⃣تعیینی است.
5️⃣اصلی است.
6️⃣نفسی است.
7️⃣مطلق است.
🌟«در ظاهر استشمام بوی واجب مشروط از آن میشود که اگر احتمال اثر میدهی بگو و اگر احتمال اثر نمیدهی نگو. اما عملکرد بعضی از کارشناسان، مثل امام رضواناللهتعالیعلیه در امر به معروف و نهی از منکر، برخورد با واجب مطلق است. یعنی اگر نزدیک ظهر است و شما برای نماز ظهر و عصر وضو نداری، برو وضو بگیر و نماز بخوان و نداشتن وضو را بهانه برای نماز نخواندن قرار نده. این امر غیر از واجب مشروط مثل حج است؛زیرا بدست آوردن استطاعت واجب نیست.»[آیت الله مرتضی تهرانی]
به عبارت دیگر،شرایط امر به معروف و نهی از منکر،شرط واجب اند نه وجوب؛لذا تحصیلش واجب است.
8️⃣منجز است.
🌟البته شاید مرحلۀ زبانی و عملی آن با توجه به شرایط،معلق باشد؛یعنی گاهی لازم است که در زمان خاص انجام شود؛اما به طور کلی منجز است؛حداقل مرحلۀ قلبی آن.
✍️«امر به معروف و نهی از منکر» از نوع متعلقش تبعیت می کند؛لذا گاهی معروف تعبدی است و گاهی توصلی است و گاهی منجز است و گاهی معلق و...
📝کانال خلاصه ای از اصول
@kholaseosule
چرا قواعد اصولي را نميتوانيم بکار ببريم و ذهن طلاب نظام اصولي صحيحي ندارد؟.mp3
1.11M
✅چرا قواعد اصولي را نميتوانيم بکار ببريم و ذهن طلاب نظام اصولي صحيحي ندارد؟
◀️در محضر استاد سید مصطفی حسینی نسب
👌 #نقش_استاد در یادگیری
📝کانال خلاصه ای از اصول
@kholaseosule
✅ تفاوت اجمالی تخصیص و حکومت و تخصص و ورود👆👆👆
#مخالفت_دو_دلیل
📝کانال خلاصه ای از اصول
@kholaseosule
✅تفاوت #برائت_تنجیزی با #برائت_تعلیقی؛👇👇👇
◀️در محضر استاد حسینی نسب
« #برائت_تنجیزی برائتی است که با #ادله_احتیاط تعارض می کند؛مثلاً شیخ انصاری معتقد است "کل شیء مطلق حتی یرد فیه نهی" این برائت تنجیزی است.
اما #برائت_تعلیقی برائتی است که #مشروط_به_عدم_تمامیت_ادله_احتیاط است؛مثلاً علی الأقوی "قبح عقاب بلابیان"، "ما کنا معذبین حتی نبعث رسولا" و ... #برائت_تعلیقی را می رسانند.»
📚4 خرداد 1399
📝کانال خلاصه ای از اصول
@kholaseosule
✅همه چیز در مورد رؤیت هلال در کلام استاد حسینی نسب👇👇👇
🤔سؤال؛استاد
نظر شما درباره رویت هلال چیه؟
کدام روایت یا روایات محل بحث آقایان است؟
آیا بحث مربوط به طریقیت داشتن یا موضوعیت داشتن دیدن است یا چیز دیگریست؟
👌پاسخ؛
«در مورد قضیه رؤیت هلال عرض کنم که تكويناً ماه دو حالت دارد:
الف) حالت مقارنه: زمانى است كه ماه در تحت الشعاع خورشيد قرار مىگيرد که اصطلاحا به آن محاق می گویند و در این حالت به هيچ وجه با چشم معمولى قابل رؤيت نيست.
ب) حالت ولادت: زماني است كه ماه از محاق و تحت الشعاع خارج مىشود و ماه نو و جديد آغاز مىگردد؛ و در لغت و عرف از آن به هلال تعبير مىكنند. به عبارت ديگر، اوّلين زمان ولادت، همان اوّلين زمان از هلال خواهد بود.
آنچه به عنوان ملاک در روايات وارد شده، (28 روایت در باب سوم کتاب الصیام از جلد دهم وسائل الشیعه) عنوان مركّب «رؤية الهلال» است. در اين عنوان، دو كلمه «رؤيت» و «هلال» وجود دارد. بحث در اینجاست که عنوان رویت در این اخبار طريقيّت دارد يا موضوعيّت.
كسانى كه رؤيت با چشم مسلّح را كافى مىدانند، رویت در اخبار را #طریقی دانسته اند و گفته اند گرچه در روايات، كلمه «رؤيت» آمده، امّا از ادلّه استفاده مىشود كه ملاك وجود واقعى هلال است. مهم احراز هلال در واقع(حالت ولادت ماه) است. چشم عادی یک ابزار را برای احراز این حالت است و از هر راه دیگری نیز این هلال احراز شور اول ماه ثابت می شود. به عبارت دیگر، به «أصالة الإطلاق» استدلال نمودهاند و وجود فرینه ای بر تقیید به چشم معمولى و عادى را نپذیرفته اند. یعنی همانطور كه احراز حلال(حالت ولادت) با ابزارى مانند عينك كفايت مىكند، رؤيت با ابزار قوىتر نیز كه در واقع تغييرى ايجاد نمىكند کافی خواهد بود.
نظیر همین بحث در فلس ماهی نیز مطرح است. ملاك حلّيت وجود فلس است. حال، اگر فلس يك نوع ماهى با چشم معمولى ديده نشود، امّا به وسيله ابزاری مثل ذره بين بتوان آنرا مشاهده كرد يا اينكه عرف عام نتوانند فلس آن را تشخيص دهند، ولى عرف خاص بگويند كه داراى فلس است، کدام تعیین کننده است؟
كسانى كه رؤيت هلال با چشم مسلّح را كافى نمىدانند، ادّعاى انصراف رؤيت در اخبار به ديدن با چشم معمولى را مطرح کرده اند. بدین ترتیب، حتی رؤيت كسانى كه قدرت ديد فوقالعادهاى دارند نیز نباید کافی باشد. (ر.ک: الصوم فى الشريعة الإسلاميّة الغرّاء، ص 144.؛ چند نكته مهمّ در باب رؤيت هلال، ص 10.)
به نظر بنده، بايد ديد منشأ انصراف چيست؟ انصرافی معتبر است که منشأ آن غلبه استعمال در یک طرف با ندرت استعمال در طرف مقابل باشد. كلمه رؤيت همانطور كه در ديدن با چشم معمولى استعمال شده، در ديدن با ابزارى مانند عينك، يا ذرّه بين و يا دوربين به صورت حقيقى استعمال مىشود. در نتیجه، این انصراف را نمی توانیم بپذیریم. برخی اساتید ادعای انصراف به فرد متعارف را مطرح می کردند و می گفتند از انجا که رویت با چشم عادی، فرد متعارف رویت است، لذا ادله انصراف به رویت با چشم غیر مسلح پیدا می کنند. این سخن را به صورت مبنایی قبول نداریم و صرف متعارف بودن را به عنوان منشا انصراف نمی پپذیریم. مبنای ما در اصول این است که تنها انصرافی حجت است که منشا ان کثرت استعمال در یک طرف با ندرت استعمال در طرف مقابل باشد.
28 روايت در باب سوّم از ابواب شهر رمضان در جلد دهم وسائل الشيعه آمده است، که در آنها هیچ قرینه لفظیه ای بر تقیید وجود ندارد. انصراف را هم که نپذیرفتیم. در یک تقریب بناء و در تقریب دیگر مبناء. در نتیجه نمی توانیم از اطلاق دست بکشیم و به اين نتيجه رسیدیم كه حالت هلال ماه به هر طريقى كه احراز شود كفايت مىكند.»
📚4 خرداد 1399
📝کانال خلاصه ای از اصول
@kholaseosule
رسائل استصحاب.pdf
457.5K
✅تقریر روانِ بخشی از درس استصحاب رسائل؛👇👇👇
♦️نوشتۀ فوق تقریر از درس رسائل بخش استصحاب #استاد_حسینی_نسب هست که در بهار 98 توسط حامد صفری صوتها گوش داده شده و مطالبی که استاد گفتند و یا پای تخته نوشتند،در این تقریر آورده شده است.
◀️در ضمن ترم دوم استصحاب از صوت 115 به بعد شروع می شود...
برای استفادۀ دیگران👆👆👆
✍️14 صفحه
📝کانال خلاصه ای از اصول
@kholaseosule
رسائل استصحاب.docx
82.8K
✅تقریر روانِ بخشی از درس استصحاب رسائل؛👇👇👇
♦️نوشتۀ فوق تقریر از درس رسائل بخش استصحاب #استاد_حسینی_نسب هست که در بهار 98 توسط حامد صفری صوتها گوش داده شده و مطالبی که استاد گفتند و یا پای تخته نوشتند،در این تقریر آورده شده است.
◀️در ضمن ترم دوم استصحاب از صوت 115 به بعد شروع می شود...
برای استفادۀ دیگران👆👆👆
✍️14 صفحه
📝کانال خلاصه ای از اصول
@kholaseosule
✅ #ملاک_اصولی_بودن_یک_بحث_چیست؟
🌀از نظر شیخ انصاری خصوصیات یک بحث اصولی عبارت است از؛
1️⃣در طریق استنباط حکم فرعی من ادلتها قرار بگیرد.(استنباط در مقابل تطبیق است)
2️⃣متن یا مستفاد از یک آیه و روایت نباشد یا از احوال کتاب یا سنت حساب نمی شود بلکه به کمک آن احوال کتاب یا سنت استفاده می شود.
3️⃣مختص به مجتهد باشد؛یعنی نیازمند فحص و جستجو است.
💥اشکال امام خمینی(ره) به خصوصیات دوم و سوم:
قواعد فقهی فراوانی هستند که مستفاد از سنت نیستند که متن یک روایت یا آیه باشند مثل "ما لا یضمن بصحیحه لا یضمن بفاسده".
و همچنین قواعد فقهی فراوانی هستند که مختص به مجتهد هستند که عامی نمی تواند آنها را اجرا کند مثل الطهار در شبهات حکمیه.
✍️در نتیجه #معیار صرفاً همان استنباط و تطبیق است.
📚تدریس استاد حسینی نسب در درس استصحاب-رسائل...
📝کانال خلاصه ای از اصول
@kholaseosule
✅معیار در #شبهه_حکمیه و #شبهه_موضوعیه چیست؟
1️⃣ #منشأ_شبهه؛
اگر فقدان یا اجمال یا تعارضِ نص بود،شبهۀ حکمیه است.
اما اگر امور خارجی بود،شبهۀ موضوعیه است.
2️⃣ #رفع_کننده_شبهه؛
در حکمیه،شارع است.
اما در موضوعیه،خبرۀ فن است.
3️⃣ #کلی_و_جزئی؛
غالباً شبهه حکمیه کلی است.
اما شبهه موضوعیه جزئی است.
📚 تدریس استاد حسینی نسب در درس قطع و ظن-رسائل
📝کانال خلاصه ای از اصول
@kholaseosule
✅تفاوت حکم تکلیفی با حکم وضعی؛👇👇👇
♦️«موضوع حکم تکلیفی فعل مکلف است یا به عبارت دیگر مکلف است
و موضوع حکم وضعی ماهیت خارجی است.»
📝کانال خلاصه ای از اصول
@kholaseosule