3️⃣
✅ادله اخباریین بر وجوب احتیاط در شک در تکلیف:
♦️1) #آیات: آیات بر سه دسته هستند:
دسته اول: آیات ناهیه از قول بدون علم مثل "لا تقف ما لیس لک به علم".
دسته دوم: آیات ناهیه از القاء در تهلکه مثل و "لا تلقوا بایدیکم إلی التهلکه".
دسته سوم: آیات آمره به تقوی، مثل "اتقوا الله حق تقاته".
❤️جواب آخوند؛ ما درلیل شرعی و عقلی داریم پس نه قول به غیر علم است و نه افتادن در هلاکت و نه مخالفت با تقواست.
♦️2) #روایات؛ که دو دسته اند.
1. روایاتی که بالمطابقه یا بالالتزام با تعلیل یا بی تعلیل، دال بر وجوب #توقف است. مثل قفوا عند الشبهه.(ردُّوه إلینا)
2. روایاتی که بالمطابقه یا بالالتزام با تعلیل یا بی تعلیل، دال بر وجوب احتیاط است. مثل تاخذ لحائطة لدینک.
❤️جواب آخوند از اخبار توقف با تعلیل؛
در شک در تکلیف،احتمال #عقاب وجود ندارد.
❤️جواب دوم آخوند؛
ادله وجوب احتیاط اگرچه وارد بر حکم عقل است، ولی با #ادله_حلیت_مشتبه، تعارض می کنند و ادله حلیت مشتبه به دو دلیل مقدم بر ادله احتیاط است:
1- أدلۀ حلیت،خاص و أدلۀ احتیاط عام است.(و الخاص یقدم علی العام)
2- ادلیه حلیه اظهر بلکه نص و ادله احتیاط ظاهر است.(و الاظهر او النصر یقدم علی الظاهر)
❤️جواب سوم آخوند؛
امر به احتیاط و توقف، امر #ارشادی (امر مولوی: به انگیزه طلب امر صادر شده است، امر ارشادی: امر است اما به انگیزه طلب نیست) است، یعنی ارشاد به حکم عقل است.
دو شاهد بر ارشادی بودن؛
1- اگر مولوی باشد، باید خیلی از شبهات را خارج کنیم، چون خیلی از شبهات در آنها احتیاط واجب نیست.
2- اگر «قِفُوا و إِحتَط» برای وجوب مولوی باشد؛باید مخالفت با خودش عقاب داشته باشد و حال آنکه امام صادق(ع) مخالفت با چیز دیگری را دلیل عقاب دانسته اند.
💥اگر اوامر احتیاط ارشادي نباشد،«اخباریین» هم دچار مشکل میشوند زیرا آنها هم مانند ما در شبهات موضوعیّه اصل برائت را جاري میکنند و اختلاف ما با آنها در شبهات حکمیّه است بنابراین اگر اوامر احتیاط، ارشادي نباشند باید بگوئیم اخبار احتیاط نسبت به بعضی از شبهات تخصیص خورده است درحالیکه لسان اخبار احتیاط #تخصیص ناپذیر است لذا از اوّل میگوئیم اخبار احتیاط اوامر ارشادي هستند.
آخوند می فرمایند اوامر توقّف هم ارشادي است.
اشکال؛ تعلیل⬅️وجود عقاب در شبهه⬅️بیان در تکلیف⬅️وجوب احتیاط
❤️جواب آخوند به اشکال؛
وجوب احتیاط در واقع تا زمانی که #به_مکلف_نرسد، منجز نیست و باعث نمی شود مکلف بخاطر آن، عقاب شود. (ما گفتیم جواب بهتر این است که بگوئیم #دور است که عقاب بر بیان متوقف است و بیان متوقف بر عقاب است)
♦️3) #عقل؛(اشتغال یقینی)
👈تقریر اول؛ ما علم اجمالی به تکالیف داریم و "الاشتغال الیقین یقتضی الفراغ الیقینی" و فراغ یقینی با احتیاط حاصل می شود.
❤️جواب آخوند؛
علم اجمالی، منحل به علم تفصیلی و شک بدوی می شود؛در نتیجه منجزیتش در ما نحن فیه منتفی است.
👈تقریر دوم؛اصالت الحظر(اصل در اشیاء،حظر و منع است.)
تعارض أدلۀ احتیاط با أدلۀ برائت و تساقط هر دو و رجوع به اصل ممنوعیت.
❤️جواب آخوند؛
أولاً) با مسئله اختلافی، استدلال کردن صحیح نیست.
ثانیاً) هنگام تعارض أدلۀ احتیاط با أدلۀ برائت،ادله برائت مقدم می شوند(أخص و أظهر)