موقعی که اولین نشانه ها ی دندان درآوردن کودکی ۴ تا ۶ ماهه( یا حتی بعضی از کودکان دیر تر دندان در می آورند) ظاهر شد همان وقتی که کودک درد ، تب یا گاهی سرفه می کند زمان درست کردن آش دندونی ست .این آش در همه جای ایران پخته می شود و با اسم های مختلفی شناخته می شود. مردم تبریز به این آش “دیشلیق” میگویند و بعضی جاهای دیگربه آن “دندان ترکون” میگویند. اما به طور عام این آش به آش دندونی معروف است.آش دندونی همان‌طور که از اسمش پیداست یک غذای سمبلیک به مناسبت دندان درآوردن نوزاد یا به عبارتی دزآمدن یا همان نیش زدن نخستین دندان کودک است. در اغلب خانواده‌های ایرانی به محض این‌که نخستین دندان نوزاد جوانه می‌زند طی یک مراسم خانوادگی آش دندونی می‌پزند و معتقدند که با این کار بقیه دندان‌های کودک سریع‌تر درمی‌آیند. در گذشته این آش را بین همسایه‌ها و فامیل پخش می‌کردند اما در سال‌های اخیر عموما به صورت یک جشن کوچک درآمده است. برخی هم مراسم را با آب و تاب بیشتری برگزار می‌کنند و یک کیک به شکل دندان و یکسری گیفت باز هم با طرح دندان برای مهمانان تدارک می‌بینند..(اینم از عجایب روزگاره😐😅) نکات جالب درست کردن آش دندونی شهرهای مختلف آش دندونی #کردستان *در کردستان برای درست کردن آش دندونی که به آن «دانه کُلانه» از نخود سیاه استفاده می‌کنند و به جای آب معمولا در آن آب قلم می‌ریزند. سبزی اصلی آش دندونی کردستانی‌ها مرزه خشک است و در آن کشک و سبزی تازه نمی‌ریزند. آش دندونی #تبریزی *در آش دندونی تبریزی که به آن «آش دیشلیق» می‌گویند در گذشته سیرابی هم می‌ریختند. علاوه بر این برخی تبریزی‌ها معتقدند آش تبریزی حتما باید با آب قلم پخته شود ،۷ نوع حبوبات و البته گوشت هم داشته باشد. گردو و شیر از جمله مواد اصلی پخت آش دندونی تبریزی‌ها هستند و در خیلی موارد به جای آب قلم، شیر محلی استفاده می‌کنند. خلال پسته و بادام ، گردو و گاهی کشمش تفت داده شده هم از جمله مواد تشکیل دهنده آش دندونی تبریزی هستند. علاوه بر این در برخی شهرهای آذربایجان شرقی از میان حبوبات فقط نخود گرد استفاده می‌شود. در این صورت سایر مواد آش دندونی عبارتند از: گندم، شیر، مغز گردو، خلال بادام، خلال پسته، کشمش و پیازداغ و کره یا روغن حیوانی. آش دندونی #کرمانشاهی *کرمانشاهی‌ها هم به آش دندونی «دانه کلانه» می‌گویند. وجه تسمیه دانه کلانه این است که قبل از پختن آش مقداری حبوبات را برای پرندگان می‌ریزند تا دعای خیر پشت سر کودک باشد. کرمانشاهی‌ها هم برای قوت بیشتر آش دندونی آن را با آب قلم گاو یا گوسفند می‌پزند. آش دندونی #مشهدی *آش دندونی مشهدی‌ها هم مشهور است. مشهدی‌ها به آش دندونی «آش دنیک» می‌گویند و آن را با گوشت گوسفند و آب قلم درست می‌کنند. سبزواری‌ها در آش دنیک تره تازه ساطوری خرد شده هم می‌ریزند. آش دندونی #اصفهانی *اصفهانی‌های قدیمی هفت عدد گندم را نخ می‌کردند و داخل قابلمه آش می‌گذاشتند تا بپزد. سپس گندم نخ شده پخته شده را به پشت بام پرت می‌کردند تا خوراک گنجشک‌ها شود و معتقد بودند با این کار دندان کودک سریع‌تر در می‌آید. @KitchenAuntKhatoon