eitaa logo
کجا هستیم؟!
366 دنبال‌کننده
105 عکس
22 ویدیو
4 فایل
تاملاتی پیرامون علم نجوم و جایگاه آن در داستان انسان! @kojahastim ارتباط با مدیر: @kojayim لینک گروه تبادل نظر: https://eitaa.com/joinchat/3687842229C04130b38ba
مشاهده در ایتا
دانلود
امام رضا علیه السلام به نقل از محمّد بن عبد اللَّه صيقل : ... امام رضا عليه السلام در روز بيست و پنجم ذى‌‏قعده به ميان ما آمد و فرمود : «[امروز را ]روزه بگيريد. من هم روزه هستم» . گفتيم : قربانت شويم! امروز چه روزى است؟ فرمود : «روزى است كه در آن، رحمت منتشر شد و زمين، گسترش يافت (دحو الأرض)، و كعبه برپا شد، و آدم عليه السلام [به زمين‏] هبوط كرد» . الكافي : ج ٤ ص ١٤٩ ح ٤ @kojahastim
... در پایان سده کام نیوتن به راستی روا شده بود. ملک پادشاهی خدای او؛ کیهان بی کرانی بود که در آن نیروی گرانش عمومی، اجرام "اتمی ساختار" را در کنار هم می نشاند و یا برابر قانون های سر راست ریاضی (آنگونه که او جهان را منطبق بر ریاضیات می دید) به جنبش در می آورد... اما چه سود که این پیروزی بسیار گران به دست آمده بود... نیروی گرانشی که نزد نیوتن جلوه ای از جلوات حضور ربوبی در جهان به شمار می رفت به راستی از پرداختن به این نقش باز ماند و به ذلت نیروی طبیعی و گونه ای "ویژگی ماده بودن" تن در داد و به جای خشک کردن ریشه مادی گری مکانیکی به آبیاری آن پرداخت. 📚 برگرفته از کتاب ارزشمند "گذار از جهان بسته به کیهان بی کران" ص280 نوشته تاریخ نگار علم معاصر الکساندر کویره @kojahastim
کتاب مشهور تاریخ علم نوشته دمپی یر در کشور ما توسط نشر سمت چاپ و در بسیاری از دانشگاه ها به عنوان ماده درسی ارایه می شود و یکی از مراجع روتین تاریخ علم شناخته می شود. در بخشی از این کتاب به وجود افسانه ای اشاره شده است که در آن به کمک ابزاری شیشه ای بر فراز برج فاروس در نزدیکی مصر می توانستند کشتی ها را فراتر از میدان معمولی دید (بدون آن ابزار) ببینند.... 📚 تاریخ علم اثر دمپی یر صص 88-89 🔎 اگر احتمال خلط افسانه و واقعیت را برای گزارش هایی تا این اندازه دور از زمان حاضر و از پس ادوار مختلف تاریخی چندان نامعقول ندانیم شاید بتوان گفت که قرن ها بعد پژوهش های ساموئل روباثهام انگلیسی و آزمایشات مهم سطح بتفورد نیز می تواند به نوعی از این ایده وام گرفته باشد. 🪧 پی نوشت1: در همین کتاب فانوس دریایی برج فاروس به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جهان باستان و حاصل پیاده سازی نقاط اوج علمی و فناوری زمانه خود برشمرده شده است. 🪧 پی نوشت2: در خصوص چیستی آزمایشات سطح بتفورد و اهمیت نتایج کمی آن؛ بیشتر خواهم نوشت. @kojahastim
⏰ دست آخر، ساعت دست ساز آن صنعتگر ربوبی بسیار کارآمدتر از آن چه نیوتن فکر می کرد از آب در آمد. هر گامی که نظریات نیوتن به پیش بر می داشت مهر تایید دیگری بر حرفهای لایب نیتس بود؛ اینکه نیروی حیاتی و محرک هستی کم نمی شود و این ساعت جهانی نه کوک دوباره ای می طلبد و نه به تعمیر نیاز دارد. پس آن اله صنعتگر، کار ناتمامی در جهان ندارد و حتی برای نگه داری گیتی به او نیازی نیست... پس خدای کارساز و توانای نیوتنی که قبلا از روی اراده و آزادی کیهان را سامان داده و به چرخه در آورده بود چهره ی یک خرد صامت و یک نگهبان فراجهانی به خود می گیرد: خدای بیکار!!! 📚 برگرفته از کتاب ارزشمند "گذار از جهان بسته به کیهان بی کران" ص 282 نوشته تاریخ نگار علم معاصر، الکساندر کویره @kojahastim
👋 با عرض سلام خدمت همه دوستان 👋 🔔 انشاءالله موضوعاتی که به آن ها می پردازیم شامل این سرفصل ها خواهد بود: 🖋 دلالت های جهان بینانه، فلسفی و تمدنی علم نجوم؛ طبق مبانی خورشید مرکزی و زمین مرکزی. 🖋 بررسی میزان تطابق گزارش های درون دینی اعم از قرآن، روایات اهل بیت علیهم السلام و متن عهدین با نجوم روز و نیز نسخه های پیشنهادی جایگزین 🖋 بررسی چالش ها و نواقص تجربی سیستم موجود بر اساس قوانین فیزیکی، مبانی تاریخی علم و اصول فلسفه علم. 🖋 بررسی و نقد پژوهش ها و مدل های نوین، که ناظر بر ناکارآمدی و ایدئولوژیک بودن مدل موجود در صدد طرح اندازی های جدید هستند، مثل احیای هیات های زمین مرکزی و بررسی اثرات آن بر زندگی انسان؛ نظریه کروی نبودن زمین و... @kojahastim
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
روحت شاد آقا مرتضا.... چقدر از زمونه ات جلوتر بودی مرد!!! @kojahastim
با سلام خدمت دوستان 🪄 یک پیشنهاد 🪄 با توجه به درخواست برخی دوستان نسبت به پر رنگ تر شدن مباحث تجربی و علمی؛ و اهمیت تاریخ علم و روند تحولات علمی در تحلیل مشاهدات تجربی؛ یک پیشنهاد مفید و سازنده خدمت دوستان دارم: لطفا ارایه دکتر یونسی (از اساتید فلسفه علم دانشگاه شریف) در مورد نظام هیات بطلمیوسی و علت و روند تاریخی عبور از آن به سمت انقلاب کپرنیکی را در کلاس مجازی ضبط شده ایشان؛ در لینک زیر مشاهده فرمایید: ♾ https://www.aparat.com/v/LjAul چند مورد از نکاتی که در این کلاس بحث شده است: 🖌 نظام زمین مرکزی بطلمیوسی در توجیه بسیاری از پدیده ها به خوبی کارایی داشته است. 🖌 معدود اعوجاجات رصدی موجود هم می توانست با اصلاحاتی تعدیل شود اما وضعیت تاریخی علم و دانشمندان؛ این اعوجاجات را به سمت نارضایتی از نظام بطلمیوسی و گذار از آن سوق داد به طوری که منتقدان کپرنیک هم به فکر نظام سومی بودند و به اصلاح هیات بطلمیوسی نمی پرداختند. 🖌 به طور قطع در ابتدای طرح ریزی کپرنیک هیچ پدیده ی جدیدی به کمک طرح او توجیه نشد. حتی در رصد و توجیه پدیده های قبلی هم هیچ بهبودی رخ نداد. 🖌 بر خلاف تصور رایج که علت نپذیرفتن نظام خورشیدمرکزی را صرفا مقابله های کلیسا یا پیش داشته های ایدئولوژیک و تعصب بر متن مقدس می پندارد؛ بسیاری از دانشمندان هم عصر کپرنیک به دلایل کاملا علمی نظریه او را نپذیرفتند؛ اشکالاتی که خود کپرنیک تا مرگش، پاسخی برای آن نداشت. @kojahastim
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْوَشَّاءِ عَنْ ثَعْلَبَةَ بْنِ مَيْمُونٍ عَنْ أَبِي مَرْيَمَ قَالَ: قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ (ع) لِسَلَمَةَ بْنِ كُهَيْلٍ وَ الْحَكَمِ بْنِ عُتَيْبَةَ شَرِّقَا وَ غَرِّبَا فَلَا تَجِدَانِ عِلْماً صَحِيحاً إِلَّا شَيْئاً خَرَجَ مِنْ عِنْدِنَا أَهْلَ الْبَيْتِ. الکافی، جلد1، صفحه 399 امام باقر(ع) خطاب به دو تن از یارانشان فرمودند: اگر شرق و غرب عالم را درنوردید هرگز علم صحیحی نخواهید یافت جز چیزی که از ناحیه ی ما اهل بیت(ع) خارج شده باشد. سالروز شهادت حضرت امام محمد باقر(ع) تسلیت باد. @kojahastim
کویره در گزارش کلان خود از اتفاقات علمی_فلسفی رنسانس که در مقدمه 3 صفحه ای کتاب خود آورده، می گوید: ✍ امروزه همه متفق اند که در سده هفدهم، انقلاب روحی و فکری شگرفی برای انسان جدید رخ داده است و علم نوین همزمان هم ریشه و هم ثمره آن است... سپس به معرفی ریشه های این تحول از نظر متفکرین و تاریخ نگاران اشاره می کند: 🔎 برخی مهم ترین ویژگی این انقلاب را در توجه علم و آگاهی از غایات متعالی و حیات جاودانه و آسمانی به خواست های عالم خاک و گذران عمر و دلبستگی به جهان محسوس دانسته اند. 🔎 برخی دیگر شاکله اصلی این انقلاب را در جایگزینی رویکرد انسان به جهان، از عین گرایی منفعل (اوبژکتیویسم) به ذهن گرایی فعال (سوبژکتیویسم) جستجو کرده اند. 🔎 دیگرانی نیز بر تغییر نسبت نظر و عمل تاکید دارند؛ یعنی جایگزینی آرمان حیات نظری مطلوب و تبیین دقیق وجود و ماهیت؛ به سودای زندگی عملی و آرزوی سروری عالم محسوسات در عمل! کویره هیچ کدام را نادرست قلمداد نمی کند اما در ادامه نظر خود را بیان می کند: 🪄 از نظر من همه آن ها و بیشتر، نمود جریانی ژرف ترند؛ سیلی که جایگاه پیشین آدمی در عالم را از او گرفت و انسان جدید به یکباره جهان خانه ای که در او می زیست و درباره اش می اندیشید را فرو ریخته دید و به ناچار نه تنها مفهوم ها و نسبت های بنیادین را از نو سامان داد، بلکه حتی چهارچوب اندیشه ورزی خویش را دگرگون ساخت.... @kojahastim ادامه در پست بعدی 👇
ادامه از پست قبلی 👆 🔗 کویره پس از تاکید چندباره به تفکیک ناپذیری سویه فلسفی این انقلاب از جنبه ی علمی اش و پیوند استوار میان آنها تا حدی که هر یک را متکی به دیگری می داند؛ گوهر این انقلاب را اینگونه توصیف می کند: 🌪 ویرانی جهان بسته و سلسله مراتبی و شکافته شدن سقف فلک! 🔴 به یکباره تمامی مفهوم های علمی و فلسفی پذیرفته شده که جهان را کران مند و دارای مراتبی از شرافت و کمال، از عالم سفلای خاکی تا بهشت برین آسمانی می دید و مرتبه هستی هر موجودی را معین می کرد، فرو ریخته بود‼️ ...چرا که کیهان تازه از راه رسیده، نه تنها بن ناپدید (indefinite) و یا حتی بی کرانه (infinite) بود؛ بلکه تمام سامان و قاعده مندی خود را از "هم مرتبه بودن" و "هم گوهری" ذرات خویش داشت. به دنبال این تصویر دهشتناک؛ نگاه علمی جدید، بدون تعارف تمام اندیشه هایی که بر پایه مفهوم های ارزشی همچون کمال، هماهنگی، معنا داری و غایت مندی روییده بودند را، به حاشیه راند و این مسیر در نهایت به خشکیدن ریشه ی این مفاهیم منجر شد؛ ... دیگر جهان واقعیت، عالم ارزش ها و مراتب هستی را سه طلاقه کرده بود... 📚 بر گرفته از کتاب ارزشمند گذار از جهان بسته به کیهان بی کران صص ۱۶_۱۵ 🔹 تصور اینکه فقط برخی از نکات این تاریخ نگار علم در گزارش کلان خود از تحولات اندیشه ای رنسانس و غرب مدرن صحیح باشد؛ به خوبی بیانگر نقش مهم نجوم جدید؛ در ساختن انسان متفاوت برای عصر جدید و عالم گیر از حیات و جهان بینی انسان اروپایی است. @kojahastim
✨ در خبرها دیدم که آقای حمید رسایی خطاب به فیروز نادری، پژوهشگر مصدوم ناسا (پیش از فوت او) نوشته بود که عهد کنید تا پس از شفا گرفتن از امام رضا(ع) علمتان را به جای ناسا که ابزاری برای سلطه جهانی است در راه کمک به بشریت به کار ببندید... 🪄 صرف نظر از نگاه خاص ایدئولوژیک و حتی سیاسی آقای رسایی؛ واقعا جای طرح این پرسش هست که سازمان هایی مثل ناسا از نظر نخبگان دانشگاهی ایرانی چگونه تحلیل می شوند!؟ ❗️سازمانی آمریکایی که در اهداف و آرمان ها در بهترین حالت؛ هم ردیف سازمان های خاص بین المللی مثل آژانس، سازمان بهداشت جهانی، شورای امنیت و بانک بین المللی پول، دیده می شود و البته ظاهرا رسالتی کاملا علمی بر عهده دارد. 🤔 اگر این کلان روایت ارتکازی را بپذیریم که ناسا هم می تواند در خدمت نظم نوین جهانی و نظام سلطه باشد جا دارد هر نخبه ای از مصداق و چگونگی این خدمت گزاری از خود بپرسد! سوالی که احتمالا آقای رسایی هم پاسخ خوبی برای آن ندارد! 🚀 سالهاست که آمریکا برتری تکنیکی و علمی خود را به جهان ثابت کرده و محتاج آن نیست. بنابراین بعید هست میلیاردها دلار هزینه ای که صرفا برای کشف حقایق کیهان و مخابره آن به مردم دنیا می کند، بتواند نمودی از خدمت به جهان سلطه باشد؛ با این تعریف، سازمان ملی هوانوردی و فضانوردی آمریکا بیشتر در حال خدمت به بشریت از طریق ارایه فهم دقیق و بی هزینه از جهان خلقت؛ برای عموم مردم دنیا است نه خدمت به نظام سلطه. البته فقط با این تعریف! @kojahastim
. 👋 با عرض سلام و خیرمقدم مجدد خدمت همه دوستان 👋 انشاءالله عمده مطالب جدید کانال را در قالب پرونده های زیر پی گیری خواهیم کرد: 🗃 پرونده " آواز بزان " بررسی نقش روایت انسان مدرن از هستی؛ بر حیات علمی_فلسفی_اجتماعی او و بازتولید انسان مطلوب تمدنی خود؛ با تاکید بر بررسی نسبت تراژیک انسان جدید با عالم 🗃 پرونده " شش هزار و چهارصد " بررسی علمی و محاسباتی اهمیت "میزان عددی" شعاع کره ی زمین بر چیستی، اندازه و حرکت اشیاء آسمانی نسبت به زمین و تحول جدی و ساختاری مدل ها، در صورت مخدوش شدن این عدد طی مشاهدات تجربی. 🗃 پرونده " گوهر متروک " بررسی امکان و روش اعتماد به متون دینی برای واکاوی چیستی جهان خلقت و پدیده های نجومی؛ با تاکید بر چرایی و نحوه بازخوانی روایات اهل بیت علیهم السلام و تفسیر ایشان از آیات قرآن. @kojahastim
... وَ جَعَلَنی مِمَّنْ یَقْتَصُّ آثارَکُمْ وَ یَسْلُکُ سَبیلَکُمْ وَیَهْتَدی بِهُدیکُمْ ... ... و خداوند بگرداند مرا از کسانی که پیروی کند از آثار شما و می رود به راه شما و راهنمائی جوید به راهنمائی شما ... میلاد حضرت امام هادی علیه السلام صاحب زیارت های گران سنگ غدیریه و جامعه کبیره گرامی باد.
🌺 به بهانه‌ی غدیر خم 🌺 📚 در برخی از روایات مربوط به غدیر آمده‌است كه این روز در نزد آسمانیان مشهورتر است تا نزد زمینیان. اهل آسمان‌ها در روز غدیر كه در میان خود به روز "عهد معهود" شناخته می‌شود وارد بزمی سالیانه در قصری ویژه می‌شوند با نهرهایی روان و پرندگانی آوازخوان از لؤلؤ و یاقوت كه در این روز از درختان آن باغ، برخواسته خود را در مشك و عنبر غلطانیده و بر میهمانان آسمانی غدیر، در آن بزم ویژه عطرافشانی می‌كنند. آسمانیان تا پایان روز مشغول تسبیح و تقدیس‌ و تهنیت‌اند و دست آخر ندا می‌آید كه به جایگاه های خود بازگردید كه به یمن محمد(ص) و علی(ع) و این روز، تا سال بعد از شرور در امانید... 🤔 اگر با شیوه‌ی تراكم ظنون و تجمیع روایات به مبحث آسمان بپردازیم خواهیم دانست كه در كلام قرآن و اهل بیت(ع) قطعاً آسمان دارای ساكنانی متعالی است كه به رتق و فتق امور عالم و مخصوصاً زمین می‌پردازند. آسمان های هفتگانه با نظم طبقاتی‌اش، جایگاه تحقق امر الهی به وسیله‌ی آن موجودات متعالی است و اساساً آسمان جایگاهی برای فرود آمدن امر الهی و نشانی از قدرت و علم پروردگار در تدبیر امور عالم است. اللَّهُ الَّذِی خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ وَمِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ یتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَینَهُنَّ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَیءٍ قَدِیرٌ وَأَنَّ اللَّهَ قَدْ أَحَاطَ بِكُلِّ شَیءٍ عِلْمًا ــ طلاق، 65 🔸 هر چند ظهور تام و تمام واژه‌‌ی سماء در كلام عرب و به تبع آن الفاظ قرآن و اهل بیت(ع) در آن چیزی است كه بشر بالای سر خود می‌بینید، اما امروزه اكثریت ما در مواجهه با روایاتی مثل آنچه در خصوص غدیر ذكر شد خواسته یا ناخواسته از این معنی به سمت عوالم معنوی و غیبی وجود كه در پشت پرده‌ی عالم محسوس است و طبیعتاً دارای وصف تجرد و بی مكانی است به راحتی عدول می‌كنیم. حال آنكه نوعی مكان‌مند بودن برای بسیاری از پدیده‌های آسمانی (مثل عرش در آسمان هفتم و بیت المعمور در آسمان چهارم و ستارگان برای آسمان نزدیك) در كلام اهل بیت(ع) و قرآن، انكارناپذیر است. 🔹 گرچه پافشاری بر ظاهر متون دینی همیشه به نوعی قشری‌گری و اخباری مآبی متّهم بوده است و چنین تذكراتی گاه بیراه هم نیست، اما برای عدول از ظاهر متن، همیشه پرسش اساسی این است كه چرا و در مواجهه با چه چیز دست به تأویل و اصلاح برداشت خود از متن دینی زده‌ایم؟! ❗️یكی از علّت‌های اصلی و عمدتاً ناخودآگاه ما، برای این عدول بر می‌گردد به تفسیر علم مدرن و اخترفیزیكی از آسمان؛ روابطی با ریاضیاتی پیچیده و ظاهراً دقیق برای حاكمیت نیروی جهانی گرانش و نظریه نسبیت بر تك تك اجرام موجود در پهنه‌ی گیتی و آسمان! روابطی که جایی برای متفاوت بودن محل حضور آسمانیان متعالی باقی نمی گذارد و نتیجتا این تعالی و تفاوت، در نظرگاه ما، به عالم مجردات نسبت داده می شود و با دور باطل لامکانی مجردات؛ آسمان محسوس، برایمان از معانی مورد اشاره ی متن دینی تهی می شود. ‼️ بخش مهمی از مسأله‌، علم است. علمی كه تاریخ دانانِ علم وقتی از فرای تاریخ به آن نگریسته‌اند، آن را مالامال از پیش‌فرض‌های جهان بینانه و غیرتجربی دانشمندان هر دوره یافته‌اند و فی المثل در تشریح اصل هم گوهری ذرات عالم به عنوان پیشداشته‌ی قطعی انگاشته‌شده و البته كاملاً غیرتجربی دانشمندانِ عصر رنسانس به آن اشاره دارند. اصلی كه بعدها به تبیین قانون جهانی گرانش نیوتنی و بسیاری دیگر از قوانین علمی منتهی شد و هر گونه وجود سلسله مراتب و تفاوت بین زمین و اجرام آسمانی را نفی كرد. 📍اگر توجه به فهم عرفی از متن دینی سریعاً برچسب تحجّر و واپسگرایی می‌خورد، این سكه، روی دیگری هم دارد كه به مراتب خطرناك‌تر و البته قشری‌تر است: عصری‌زدگیِ علمی! @kojahastim
"یک آزمایش ساده برای رد ادعاهای زمین تخت گرایان" یا "سندی بر اهمیت نکات فلسفه‌علمی در مشاهدات تجربی" ؟! 🗃پرونده‌ی احتمالاً شنیده‌اید که امروزه عده‌ای هنوز هم به کره بودن زمین مشکوک یا به تخت بودنش کاملاً معتقدند. 🎯 یک پیشنهاد ساده و عملی برای اونها داریم: یک روز با دوست خودشون که در شهری دورتر زندگی می‌کند، یک قرار بگذارند تا در ساعت مشخصی یک شاخص رو نسبت به زمین به صورت عمودی قرار بده و خودشون هم این کار رو انجام بدن. حالا کافی هست که هر دو نفر زاویه‌ی تابش خورشید که از نسبت طول سایه‌‌ به طول شاخص به دست میاد را محاسبه کنند و اختلاف رو با چشم های خودشون ببینند. 🌍 جالب‌تر اینه که اگر فاصله مستقیم دو شهر هم بدونن با این روش به خوبی می‌تونند مقدارِ عددیِ تقریبی شعاع کره‌ی زمین رو هم اندازه بگیرند و با رسیدن به عددی در حدود شعاع 6400 کیلومتری که علم روز میگه، کمی خودشون رو از بندِ توّهمِ توطئه‌ی سنگینی که اسیرشون کرده نجات بدن. 🔦 این روش دقیقاً روشی هست که اراتستون، دانشمند یونانی حدود 300 سال قبل از میلاد بین دو شهر سوان و اسکندریه اجراء می کنه و با خطایی کمتر از دو درصد!👌 شعاع کره‌ی زمین رو محاسبه می کنه. این ایده جذاب امروز در اختیار همه هست؛ بفرمائید امتحانش کنید: ساده، در دسترس و بی هزینه! 🎥 توضیحات بیشتر در مورد کار اراتستون: https://www.aparat.com/v/rIZfy 🔎خب نظر شما چیه؟ این راه حل به اندازه ی کافی صحیح، خوب و قابل اتکاء برای متقاعد کردن یک زمین تخت گرای سرسخت هست یا...؟! می‌تونیم در گروه در موردش بحث کنیم یا منتظر پست‌های بعدی باشیم. @kojahastim
در بارگاه قدس که جای ملال نیست سرهای قدسیان همه در زانوی غم است 🖤 ایام سوگواری سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام تسلیت باد. 🖤
ای برادر تو همان اندیشه ای مابقی تو استخوان و ریشه ای ...شاید سالها پیش که مولوی این بیت را سرود؛ تصور اینکه روزی توهم جدایی علم و معرفت، از پیش داشته های جهان بینانه تقریبا همه پذیر شود، بسیار سخت می نمود. 📍دکتر مهدی گلشنی از جمله کسانی است که بر سطحی بودن تلقی امکان تولید علم تجربی بدون دخالت پیشفرض های متافیزیکی توجه و تذکر ویژه داده اند. 📚 ایشان در کتاب "دیدگاه های فلسفی فیزیکدانان معاصر" در پاسخ به این سوال که "آیا علم فارغ از متافیزیک و پیشفرض هاست؟" اینطور پاسخ داده اند که کنارگذاشتن فلسفه، امری ظاهری و خود نوعی ورود به متافیزیک خاص بود. 🔎 دلایل و شواهد فراوانی وجود دارد که نشان می دهد دانشمندان در فعالیت های علمی خود دانسته یا ندانسته به اصول غیرتجربی پایبندند و پیشفرضهای متافیزیکی شان را دخالت می دهند. 📚 ایشان همچنین در کتاب "از علم دینی تا علم سکولار" پس از بررسی لایه های مختلف از حضور پیشداشته های متافیزیکی دانشمند در حاصل کار وی، فقط در خصوص تاثیرپذیری مراحل مختلف کار علمی از پیشفرض ها، از این موارد نام برده و برای هر کدام مثال های خوبی از تاریخ علم می آورند: 💡تاثیر پیشفرضها در انتخاب مساله 💡تاثیر پیشفرضها در آزمایش و گزینش مشاهدات 💡تاثیر پیشفرضها در تعبیر و تعمیم نتیجه ها 💡تاثیر پیشفرضها در نظریه پردازی های علمی (با نقش محوری و کلان) 💡تاثیر پیشفرضها در اعلان نظریه های علمی 💡تاثیر پیشفرضها در تعبیر نظریه های علمی 💡تاثیر پیشفرضها در انتخاب ملاک های ارزیابی و نقد نظریه علمی 💡تاثیر پیشفرضها در جهتگیری کاربردی علم (با نقش قابل توجه) @kojahastim ادامه در پست بعدی 👇
👆 ادامه از پست قبلی 🔦 وقتی اثرپذیری علم از پیشفرض های متافیزیکی و ناپیدا تا این حد جدی است، اثرپذیری از پیشفرض های تجربی و مشهود مثل آنچه اراتستون در محاسبه و نتیجه گیری خود دچار آن شد، چقدر مسیر نتایج علمی را منحرف خواهد کرد؟! 📎 پی نوشت1: در آزمایش اراتستون خورشید آنچنان دور فرض شده است که همه پرتوهای آن موازی به زمین می رسند و لذا تفاوت مشاهده شده در زاویه آن، به شکل زمین نسبت داده می شود. 📎 پی نوشت2: در واقع آزمایش اراتستون اصولا نه برای سنجش شکل کلی زمین، که با فرض گرفتن کرویت زمین، تنها در پی محاسبه شعاع آن بوده است. 🪧 توجه به کارویژه اصلی آزمایش یا مشاهده در نظرگاه طراح و مجری آن، نکته بسیار مهمی برای تحلیل و سنجش پسینی آن است. با این نگاه، به محاسبات ابوریحان بیرونی برای اندازه شعاع زمین در روش افت افق نیز ابتدائا اشکال وارد خواهد بود. در مطالب بعدی بیشتر در این باره بحث می شود. 🗃 پرونده @kojahastim
🔸اولی: هیچ وقت فکرشو نمی کردم پیشرفت علم و محصولاتش اینطوری به ضد خودش تبدیل بشه! 🔹دومی: چطور مگه؟! منظورت چیه؟! 🔸اولی: بشر با زحمت فراوان و ذره ذره جمع کردن علم و تجربه اش، شکر خدا تونسته به این همه دستاورد علمی و فناوری برسه، در آسمان و فضا سفر کنه ماشین های متعدد برای امور مختلف زندگیش درست کنه، راههای دور را کوتاه کنه، همه را با ارتباطات پیشرفته با هم مرتبط کنه، شبکه ماهواره ها و اینترنت جهانی با برنامه های مختلف براش درست بکنه و حالا خود این فضای مجازی و ارتباطات قوی مشکلاتی به وجود بیاره... 🔹دومی: آره خب فضای مجازی و شبکه های اینترنتی آسیب های زیادی دارند ولی منظورت از تبدیل شدن به ضد خودش چی بود؟! 🔸اولی: اینکه توی این شبکه های اینترنتی عده ای عقاید تاریخ مصرف گذشته و شبه علمی رو به کمک زیرساختی که خود علم براشون فراهم کرده زیر سوال ببرند. با کمک ارتباط ماهواره ای حتی توی قوانین فیزیکی حرکت ماهواره ها خدشه کنند، با کمک ابزاری که علم و تکنولوژی های جدید دستشون داده علیه مسلم ترین گزاره های علمی مثل فضا و گرانش و شکل زمین حرف بزنند و به روی خودشونم نیارند که متخصص چی هستند و متخصص چی نیستند. 🔹دومی: آره منم چیزهایی در این باره ها شنیدم، برام هم جالب بوده اتفاقا. البته اصلا قبول نکردم ولی خب اگه بتونن آزادانه دلایل علمیشون را بگن و نقدهاشم بشنوند که بد نیست. مثلا یکی ازین کانال ها رو دیدم که ادعا می کرد اراتستون توی محاسبه شعاع زمین با پیشفرض وارد شده و برای همین نتیجه اش قابل اعتنا نیست. راستش اینکه می گفت پیشفرض های غیرتجربی هم ناخودآگاه اثر میذارند فکرمو مشغول کرده. 🔸اولی: منم اونی که تو میگی رو دیدم و اتفاقا نقدم به همین افراد هست. معلوم نیست طرف فلسفه بافی می خواد بکنه یا علمی حرف بزنه. تهش هم ازونجا رونده و ازینجا مونده. کاش آدم ها یاد می گرفتند فقط توی تخصص خودشون حرف بزنند. الآن یه حرف بی اساس در مورد یک آزمایش دقیق و تحسین برانگیز زده و ضعف علمیش رو پشت کلمات قلمبه سلمبه و نقل و ادعا از کتاب های فلسفی پنهان کرده. 🔹دومی: جالبتر شد برام. پس تو وجود پیشفرض تجربی یا غیر تجربی رو در مورد کار اراتستون قبول نکردی. یعنی اینکه میگه خورشید خیلی دور فرض شده مگه پیشفرض نیست؟! 🔸اولی: پیشفرض متافیزیکی که اصلا نمی دونم چی هست ولی مطمانا به مباحث علمی و فیزیکی ربطی نداره و مال همون متافیزیک و فلسفه است. ولی این افراد هیچی از علم نمی دونند که اینطور بی ربط به هم می بافند. خب معلومه که اراتستون حق داشته زمین را کروی بدونه و بعد با این روش فقط بخواد شعاع این کره را حساب کنه. از وجود شب و روز بگیر تا پیدایش فصول مختلف. از غروب و طلوع خورشید و ماه به صورت پایین رفتن و بدون کوچک شدن بگیر تا حرکت شبانه روزی ستاره ها و سیارات که اصلا به صورت دور شدن نیستند و همه دقیقا مثل نقاط روی یک کره تغییر مکان می دن و این فقط روی یک زمین کروی ممکنه. حالا اینکه این زمین کروی مرکز هست یا نه بحث دیگه ایه که دلایل خودش را داره و اراتستون هم کاری به اون نداشته اصلا.... ولی باورم هم نمی شد یک روز بخواد چیزی مثل کره بودن زمین که انقدر واضحه و از صدها پدیده ی عادی هم میشه بهش پی برد توسط یه عده انکار بشه. معلوم نیست انگیزه شون جلب توجه توی فضای مجازی و جذب فالور هست یا چی؟! فقط می دونم برای روزگار ما خیلی زشته. 🔹دومی: پس بهتره اینطوری بگیم که آزمایش اراتستون بعد از اثبات کره بودن زمین از روی دلایل دیگه فقط داشته به دنبال عدد کمی شعاع زمین می گشته و در واقع کارویژه اش همین بوده و به درد اثبات کره بودن یا نبودن زمین نمی خوره. یعنی حرف نویسنده درسته؟! 🔸اولی: پاک خل شدیا... به درد نمی خوره چیه؟! باید بگی از اثبات کره بودن خیلی پاشو فراتر گذاشته و ضمن نشون دادن کره بودن مقدار شعاع هم با دقت خوبی نتیجه گرفته. 🔹دومی: به نظر من داری شتاب زده قضاوت می کنی. من کاری به نتایج عجیب غریب پذیرفتن کره نبودن زمین ندارم و توی اون فرضیه باهات موافقم که باید توجیه منطقی برای سایر پدیده ها ارایه بشه ولی اینکه میگی پا را فراتر گذاشته یا زیر بار پیشفرض داشتن آزمایشش نمیری به نظرم حاصل نگاه دقیقی نیست. حتی پدیده های دیگه ای که مطمانا میگی میشه ازش کره بودن را نتیجه گرفت باید با دقت بیشتری بررسی بشه که آیا تنها مدل برای توجیهش کره بودن زمین هست؟! البته که به نظر منم همینطوره واقعا. 🔸اولی: بس کن. این حرف انقدر مزخرفه که ارزش دقت و فکر کردن هم نداره. اینها حتی یه قدم بعدتر از حرفهاشونا از نظر استدلال تجربی بهش فکر نمی کنند و فقط دنبال مطرح کردن خودشون اند... 🗃 پرونده @kojahastim 👇ادامه در پست بعدی 👇
👆ادامه از پست قبلی👆 🔹دومی: منظورت از قدم بعد چیه؟! خب اگه اشکالی به نظرت می رسه که می تونه نشون بده توجیه سایه شاخص ها توی پیشنهاد اونها غلط هست بگو. اینطوری اشتباهاتشون معلوم میشه و جای هیچ ناراحتی هم نداره. برای منم جالبه بشنوم. 🔸اولی: طرف برداشته یه نقاشی مضحک کشیده که توش زمین صافه و خورشید؛ کوچیک و نزدیک! بعد میگه اینطوری طول سایه ها فرق می کنه. خب ببخشید یه ثانیه با خودت فکر نکردی اگه اینطور هست چرا از هر جای زمین به عوارض و لکه های خورشید نگاه کنیم مثل هم می بینیمش!؟ خیلی واضحه زاویه دید به همچین کره ی نزدیک و کوچیکی که با حرکت اون روز و شب عوض میشه باید از صبح تا بعد ازظهر خیلی فرق کنه. صبح جلوی کره ی خورشید دیده میشه و بعدازظهر پشتش. در کره بودن چیزی که از هر طرف بهش نگاه کنی دایره می بینیش هم که جز روانی ها شکی نمی کنند! 🔹دومی: چه جالب. راست میگیا... فقط لابد طرف بهونه می کنه که مگه اراتستون تلسکوپ اچ آلفا داشته 😂 و باهاش خورشید و لکه هاشو دیده که فهمیده اون پیشفرض کوچیک و نزدیک بودن خورشید اشتباس!؟ به همچین آدم شکاکی اونوقت چی میگی؟! ☺️ 🔸اولی: حالا که تلسکوپ داریم و باهاش می بینیم پس باید قبول کنیم فرضیات آزمایشش فرضیه نبوده و عین حقیقت هست. پس فهمیدیم که اراتستون در واقع پیشفرض نداشته بلکه جای دیگه و طور دیگه ای قبلا به این نتیجه رسیده بوده که خورشید انقدری دور هست که پرتوهاش موازی به زمین می رسند. 🔹دومی: اینکه پیشفرض هاش درست از آب در اومده نشون نمیده که براشون لزوما دلیلی داشته. شاید واقعا بدون توجه به این دقت ها کارش رو انجام داده. 🔸اولی: این حرف ها برای کسی که اهل نجوم باشه بازی با الفاظی بیش نیست. ببین خیلی از اوقات پیش میاد که لکه های خورشید انقدر بزرگند که موقع طلوع و غروب میشه با چشم عادی هم اونها رو دید... گذشته از اون دیدن عوارض کره ماه که نیاز به تلسکوپ نداشته و همه می دونیم کره ی ماه از همه جای زمین و موقع طلوع و غروب فقط یک طرفش به سمت ماست و این یعنی انقدر دور هست که پرتوهای نور همگی از یک طرف که در مقابل کل کره ی زمین قرار گرفته به ما می رسند. خداروشکر که خورشیدگرفتگی هم وجود داره و میشه مطمان شد خورشید دورتر از ماه هست تا دوباره نخواهند با حرفهای مسخره شون تن اراتستون و بزرگان علم گذشته را توی گور بلرزونند....😄 🔹دومی: ممنون. واقعا استفاده کردم. البته دارم به این فکر می کنم که آیا هیچ راه دیگه ای برای توجیه همه این پدیده هایی که گفتی نمی شه تصور کرد؟! 🔸اولی: ول کن خداوکیلی... بابا من خودم همیشه میگم نباید مقلد بود و باید ذهن باز و حقیقت جویی داشت ولی باور کن این حرف ها دیوانگی محض هست خصوصا در عصر ماهواره ها و مریخ نوردها... 🔹دومی: حرفهات درسته ها ولی من دارم به این فکر می کنم که... ادامه دارد... 🗃 پرونده @kojahastim